copulo: Difference between revisions

{{Georges

|georg=cōpulo, āvī, ātum, āre ([[copula]]), [[als]] [[Band]] [[oder]] [[durch]] [[ein]] [[Band]] [[verknüpfen]], I) eig.: [[zusammenkoppeln]], [[zusammenschließen]], -[[binden]], [[eadem]] [[catena]] et custodiam (Verhaftete) et militem copulat, Sen. – m. cum u. Abl., c. alci cum alqo [[caput]] et [[corpus]], Plaut.: c. hominem cum [[belua]], Cic.: und (im Bilde) omnes cum [[fortuna]] copulati sumus; aliorum [[aurea]] [[catena]] est, aliorum laxa, aliorum [[arte]] et sordida, Sen. – m. ad u. Akk., [[caput]] [[animalis]] ad pedem, Veget. mul.: im [[Passiv]] [[mit]] Dat., altera [[ratis]] [[huic]] copulata est, Liv. – II) übtr.: 1) [[räumlich]], [[eng]] [[verbinden]], [[eng]] vereinigen, a) lebl. Objj.: [[hedera]] [[truncum]] et ramos pererrat vicinasque platanos transitu [[suo]] copulat, Plin. ep.: [[interdum]] insulae iunctae copulataeque et continenti similes sunt, Plin. ep. – m. Dat. od. [[inter]] se, zB. [[non]] [[auro]] [[res]] [[aurum]] copulat [[una]], Lucr.: est [[etiam]], [[quasi]] ut anellis hamisque plicata [[inter]] se quaedam possint coplata teneri, Lucr. – im [[Passiv]], v. Örtl. [[utrimque]] Armeniae maiori [[Sophene]] copulatur, Plin. – b) Pers., [[zusammenbringen]], [[vereinen]], copulati in [[ius]] pervenimus, Cic. – m. cum u. Abl., cave [[siris]] cum [[filia]] mea copulari hanc, zusammenkomme, -treffe, Plaut. Epid. 401. – 2) [[durch]] [[irgend]] [[ein]] inneres [[Band]] [[verketten]], [[verknüpfen]], in [[Zusammenhang]] [[bringen]] (Ggstz. separare, divellere, distrahere, relaxare), a) lebl. Objj.: [[res]] a [[natura]] copulatas errore divellere, Cic.: cum (virtutes) [[ita]] copulatae conexaeque sint (verknüpft u. verwebt sind, ut omnes omnium [[participes]] sint [[nec]] [[alia]] ab [[alia]] possit separari, [[tamen]] [[proprium]] suum cuiusque [[munus]] est, Cic. – m. cum u. Abl., od. m. [[inter]] se, zB. honestatem cum voluptate, [[tamquam]] hominem cum [[belua]], copulabis? Cic.: ut facetis [[quoque]] argumentis [[societas]] [[haec]] cum deo copuletur, Plin.: [[neque]] ([[orator]]) exquirat oratione, an [[haec]] (diese Meinungen) [[inter]] se iungi copularique possint, Cic. – So [[nun]] [[bes]]. α) [[als]] rhet. t. t., Wörter zu einem Satze [[verbinden]], verba, Quint. 10, 6, 2; vgl. [[copulatus]], no. a. – od. den [[Periodenbau]] [[eng]] [[verknüpfen]], [[zusammenfügen]], [[constructio]] verborum tum coniunctionibus copuletur tum dissolutionibus relaxetur, Cic. – od. [[zwei]] Wörter zu einem [[verschlingen]] = [[zusammenziehen]], [[libenter]] [[etiam]] copulando verba iungebant, ut [[sodes]] [[pro]] si audes, [[sis]] [[pro]] si [[vis]], Cic. – β) Angaben in Gedanken [[verknüpfen]], vereinigen, [[mens]] (hominum), [[quae]] disiuncta coniungat et cum praesentibus futura copulet, Cic.: ne dividatis [[saeculum]], et antiquos et [[veteres]] vocitetis oratores, quos eorundem hominum aures agnoscere ac [[velut]] coniungere et copulare potuerunt, Tac. dial. – γ) moral. Zustände [[eng]] [[verknüpfen]], fester [[knüpfen]], [[befestigen]], collegii [[coniunctio]] [[non]] mediocre [[vinculum]] [[mihi]] [[quidem]] attulisse videtur ad voluntates [[nostras]] copulandas, Cic. – [[quin]] [[illi]] remittendo de [[summa]] [[quisque]] iuris mediis copularent concordiam, Liv. – b) Pers. [[durch]] [[irgend]] [[ein]] [[Band]] im Staats - [[oder]] Familienleben [[verknüpfen]], [[eng]] –, [[innig]] [[verbinden]], L. Sullam [[copulatum]] [[sibi]] quaestorem habere, Vell.: [[ita]] quodam [[uno]] [[vinculo]] copulavit [[eos]] (milites), ut nulla [[nec]] [[inter]] [[eos]] [[nec]] [[adversus]] ducem [[seditio]] exstiterit, Liv.: copulati matrimonio, ICt.: feminae plebeiis nuptiis copulatae, ICt. – m. cum u. Abl., [[equester]] [[ordo]], [[qui]] tum cum senatu [[copulatus]] fuit, Cic.: [[ille]] [[sic]] se cum [[inimico]] [[meo]] copularat, ut etc., Cic.: [[secundae]] adversaeque [[res]] tuae copulavere [[nos]] [[tecum]], Curt. – m. dopp. Acc., alcis filiam alci c. coniugem ([[als]] G.), Amm. 20, 11, 3. – / Synkop. [[Form]] coplata [[bei]] Lucr. 6, 1086 (1088). – Parag. Infin. copularier, Arnob. 6, 22.

}}