πρόμος: Difference between revisions

m
Text replacement - "A.''Ag.''" to "A.''Ag.''"
(Bailly1_4)
m (Text replacement - "A.''Ag.''" to "A.''Ag.''")
 
(29 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=promos
|Transliteration C=promos
|Beta Code=pro/mos
|Beta Code=pro/mos
|Definition=ὁ, (πρό) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">foremost man</b>, in Hom. always = [[πρόμαχος]], <span class="bibl">Il.15.293</span>, <span class="bibl">Od.11.493</span>, al.; π. ἀνήρ <span class="bibl">Il.5.533</span>; <b class="b3">π. τινί</b> <b class="b2">opposed to</b> another <b class="b2">in the front rank</b>, <span class="bibl">7.75</span>, <span class="bibl">116</span>, <span class="bibl">22.85</span>: later, generally, <b class="b2">chief</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>200</span> (lyr.), <span class="bibl">410</span> (lyr.); Ἀχαιῶν . . πρόμοι <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>399</span>; γᾶς πρόμοι <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>884</span> (lyr.); στρατιῆς π. <span class="title">AP</span>7.233 (Apollonid.); Ἀθηναίων <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>31</span>; <b class="b3">τῶν Πανελλήνων πρόμῳ Κίμωνι</b> prob. in <span class="bibl">Cratin.1</span>; <b class="b3">πάντων θεῶν θεὸς π</b>., of the sun, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>660</span> (lyr.), cf. <span class="title">Epigr.Gr.</span>361 (Phrygia); <b class="b3">ἰατρῶν π</b>. prob. ib.352 (Claudiopolis). The forms πρόμνος, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>904</span> (lyr.), and πράμος, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>50</span>, are corrupt.</span>
|Definition=ὁ, ([[πρό]]) [[foremost man]], in Hom. always = [[πρόμαχος]], Il.15.293, Od.11.493, al.; π. ἀνήρ Il.5.533; <b class="b3">π. τινί</b> [[opposed to]] another [[in the front rank]], 7.75, 116, 22.85: later, generally, [[chief]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''200 (lyr.), 410 (lyr.); Ἀχαιῶν.. πρόμοι Id.''Eu.''399; γᾶς πρόμοι [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''884 (lyr.); στρατιῆς π. ''AP''7.233 (Apollonid.); Ἀθηναίων E.''Tr.''31; <b class="b3">τῶν Πανελλήνων πρόμῳ Κίμωνι</b> prob. in Cratin.1; <b class="b3">πάντων θεῶν θεὸς π.</b>, of the sun, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''660 (lyr.), cf. ''Epigr.Gr.''361 (Phrygia); <b class="b3">ἰατρῶν π.</b> prob. ib.352 (Claudiopolis). The forms πρόμνος, A.''Supp.''904 (lyr.), and πράμος, Ar.''Th.''50, are corrupt.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0735.png Seite 735]] ὁ, der Vorderste; bei Hom. = [[πρόμαχος]], Vorkämpfer, τινί, Jemandem als Vorkämpfer gegenüberstehend, Il. 7, 75. 116; [[πρόμος]] [[ἀνήρ]], 5, 533; übh. der Erste, Vorsteher, Anführer, Aesch. Ag. 193; Ἀχαιῶν ἄκτορές τε καὶ πρόμοι, Eum. 377; ἰὼ γᾶς πρόμοι, Soph. O. C. 888; Helios heißt ὁ πάντων θεῶν θεὸς [[πρόμος]], O. R. 661, Ἀθηναίων [[Θησεῖδαι]] πρόμοι, Eur. Troad. 31, u. öfter; sp. D.: ἑτάρων [[πρόμος]] ἵστατο, er stellte sich seinen Gefährten voran, Ap. Rh. 2, 21; στρατίης [[πρόμος]], Apollnds. 12 (VII, 233).
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0735.png Seite 735]] ὁ, der Vorderste; bei Hom. = [[πρόμαχος]], Vorkämpfer, τινί, Jemandem als Vorkämpfer gegenüberstehend, Il. 7, 75. 116; [[πρόμος]] [[ἀνήρ]], 5, 533; übh. der Erste, Vorsteher, Anführer, Aesch. Ag. 193; Ἀχαιῶν ἄκτορές τε καὶ πρόμοι, Eum. 377; ἰὼ γᾶς πρόμοι, Soph. O. C. 888; Helios heißt ὁ πάντων θεῶν θεὸς [[πρόμος]], O. R. 661, Ἀθηναίων [[Θησεῖδαι]] πρόμοι, Eur. Troad. 31, u. öfter; sp. D.: ἑτάρων [[πρόμος]] ἵστατο, er stellte sich seinen Gefährten voran, Ap. Rh. 2, 21; στρατίης [[πρόμος]], Apollnds. 12 (VII, 233).
}}
{{bailly
|btext=ου;<br /><i>adj. m.</i><br /><b>1</b> qui est au premier rang, qui combat au premier rang contre, τινι;<br /><b>2</b> [[qui est le premier]] ; ὁ [[πρόμος]], chef.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρόμος -ου, ὁ [~ πρό? ~ πρόμαχος?] poët., voorvechter; na Hom. alg. leider:. θεῶν πρόμον de leider van de goden Soph. OT 660; Ἀθηναίων leiders van Athene Eur. Tr. 31.
}}
{{elru
|elrutext='''πρόμος:'''<br /><b class="num">I</b> adj. m<br /><b class="num">1</b> [[передовой]], [[впереди стоящий]] ([[ἀνήρ]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[первый]], [[главный]] (πάντων [[θεῶν]] θεὸς π. Soph.).<br /><b class="num">II</b> ὁ [[глава]], [[предводитель]], [[вождь]] (γᾶς πρόμαι Soph.; στρατιῆς π. Anth.).
}}
{{Autenrieth
|auten=([[πρό]]): [[foremost]] ([[man]]), [[foremost]] [[fighter]].
}}
{{grml
|mltxt=και ποιητ. τ. [[πρόμνος]] και [[πράμος]], ὁ, Α<br /><b>1.</b> ο [[πρώτιστος]]<br /><b>2.</b> (στον Όμ.) [[πρόμαχος]] («[[πρόμος]] [[ἵσταται]] ὧδε μενοινῶν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> (με δοτ.) [[αντίπαλος]], [[αντιμέτωπος]] («[[μηδὲ]] [[πρόμος]] ἵστασο τούτῳ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>γεν.</b> [[αρχηγός]] («Ἀχαιῶν ἄκτορές τε καὶ πρόμοι», <b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[πρόμος]] με σημ. «[[πρόμαχος]]» και κατ' [[επέκταση]] «[[αρχηγός]], [[ηγέτης]]» [[κατά]] την επικρατέστερη [[άποψη]] αποτελεί συγκεκομμένο τ. του [[πρόμαχος]] (<b>πρβλ.</b> [[βουκόλος]]: [[βοῦκος]]). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, πρόκειται για σύνθ. της πρόθεσης πρό με [[επίθημα]] -<i>mo</i>- δηλωτικό υπερθετικού (<b>πρβλ.</b> ομβρ. <i>promom</i> «πρώτο», αρχ. νορβ. <i>fram</i> «[[μπροστά]]», γοτθ. <i>fruma</i>). Οι τ., [[τέλος]], [[πρόμνος]] και [[πράμος]] [[πρέπει]] να διορθωθούν σε [[πρόμος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πρόμος:''' ὁ ([[πρό]]), ο προηγούμενος [[άνθρωπος]], = [[πρόμαχος]], σε Όμηρ.· [[πρόμος]] τινί, αυτός που αντιμάχεται κάποιον στην πρώτη [[γραμμή]], σε Ομήρ. Ιλ.· γενικά, [[αρχηγός]], Λατ. [[primus]], [[princeps]], σε Τραγ.· πάντων [[θεῶν]] θεὸς [[πρόμος]], λέγεται για τον Ήλιο, σε Σοφ.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''πρόμος''': ὁ, (πρὸ) ὁ προηγούμενος, πρῶτος, [[προαγωνιστής]], παρ’ Ὁμ. ἀείποτε = [[πρόμαχος]], Ἰλ. Ο. 293, Ὀδ. Λ. 493, κτλ.· πρ. ἀνὴρ Ἰλ. Ε. 533· πρ. τινί, [[πρόμαχος]] ὡς [[ἀντίπαλος]] κατά τινος, [[πρόμος]] ἔμμεναι Ἕκτορι δίῳ Ἰλ. Η. 75, 116, 136, κτλ.· ― [[ὕστερον]] [[καθόλου]], [[ἀρχηγός]], Λατ. primus, princeps, Αἰσχύλ. Ἀγ. 200, 410· Ἀχαιῶν... πρόμοι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 399· γᾶς πρόμοι Σοφ. Ο. Κ. 884· Ἀθηναίων Εὐρ. Τρῳ. 31· τῶν Πανελλήνων πρόμῳ Κίμωνι Κρατῖνος ἐν «Ἀρχιλόχοις» 1· [[οὕτως]] ὁ [[ἥλιος]] λέγεται, πάντων θεῶν θεὸς [[πρόμος]] Σοφ. Ο. Τ. 660, πρβλ. Συλλ. Ἐπιγρ. (προσθῆκαι) 38831. Οἱ τύποι πρόμνος παρ’ Αἰσχύλ. ἐν Ἱκέτ. 904, καὶ [[πράμος]] ἐν Ἀριστοφ. Θεσμ. 50, [[εἶναι]] ἀμφίβολοι.
|lstext='''πρόμος''': ὁ, (πρὸ) ὁ προηγούμενος, πρῶτος, [[προαγωνιστής]], παρ’ Ὁμ. ἀείποτε = [[πρόμαχος]], Ἰλ. Ο. 293, Ὀδ. Λ. 493, κτλ.· πρ. ἀνὴρ Ἰλ. Ε. 533· πρ. τινί, [[πρόμαχος]] ὡς [[ἀντίπαλος]] κατά τινος, [[πρόμος]] ἔμμεναι Ἕκτορι δίῳ Ἰλ. Η. 75, 116, 136, κτλ.· ― [[ὕστερον]] [[καθόλου]], [[ἀρχηγός]], Λατ. primus, princeps, Αἰσχύλ. Ἀγ. 200, 410· Ἀχαιῶν... πρόμοι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 399· γᾶς πρόμοι Σοφ. Ο. Κ. 884· Ἀθηναίων Εὐρ. Τρῳ. 31· τῶν Πανελλήνων πρόμῳ Κίμωνι Κρατῖνος ἐν «Ἀρχιλόχοις» 1· [[οὕτως]] ὁ [[ἥλιος]] λέγεται, πάντων θεῶν θεὸς [[πρόμος]] Σοφ. Ο. Τ. 660, πρβλ. Συλλ. Ἐπιγρ. (προσθῆκαι) 38831. Οἱ τύποι πρόμνος παρ’ Αἰσχύλ. ἐν Ἱκέτ. 904, καὶ [[πράμος]] ἐν Ἀριστοφ. Θεσμ. 50, [[εἶναι]] ἀμφίβολοι.
}}
}}
{{bailly
{{etym
|btext=ου;<br /><i>adj. m.</i><br /><b>1</b> qui est au premier rang, qui combat au premier rang contre, τινι;<br /><b>2</b> qui est le premier ; ὁ [[πρόμος]], chef.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]].
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[protagonist]] (Hom.), [[commander]] (trag.).<br />Origin: IE [Indo-European] [814] <b class="b2">*promos</b> [[first]]<br />Etymology: Usually (since Corssen KZ 3, 246, Curtius a.o.) with Umbr. [[promom]] [[primum]], Goth. OWNo. [[fram]] [[forward]] identified as old superlative of IE <b class="b2">*pro</b> in [[πρό]] etc. Beside it with zero grade the hapax [[πράμος]] (s.v.) like Goth. [[fruma]] [[first]], [[earlier]](?). -- Because in Hom. the word means only <b class="b2">champion (Vorkämpfer)</b> the hypothesis must be considered, that [[πρόμος]] was simply shortened from [[πρόμαχος]] (Hentze in Fick Curt. Stud. 9, 196, Schulze KZ 32, 195 = Kl. Schr. 310, Bechtel Lex. s.v., Risch $ 85); the meaning [[leader]] would be due to misunderstanding of the ep. word. -- The metr. difficult [[ἅπ]]. [[λεγ]]. [[πρόμνοι]] A. Supp. 904 ([[ἀγοὶ]] πρόμος; lyr.) may be a fault of the tradition; diff. Forssman KZ 79, 11 ff. (s. [[πρυμνός]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πρόμος]], ὁ, [πρό]<br />the [[foremost]] man, = [[πρόμαχος]], Hom.; πρ. τινί opposed to [[another]] in the [[front]] [[rank]], Il.:— [[generally]], a [[chief]], Lat. [[primus]], [[princeps]], Trag.; πάντων [[θεῶν]] θεὸς [[πρόμος]], of the Sun, Soph.
}}
{{FriskDe
|ftr='''πρόμος''': {prómos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Vorkämpfer]] (Hom.), [[Führer]] (Trag.).<br />'''Etymology''': Gewöhnlich (seit Corssen KZ 3, 246, Curtius u.a.) mit umbr. ''promom'' [[primum]], got. awno. ''fram'' [[vorwärts]] als alte Superlativbildung von idg. *''pro'' in [[πρό]] usw. identifiziert. Daneben mit Schwundstufe das einmalige [[πράμος]] (s.d.) wie got. ''fruma'' [[erster]], [[früherer]]. — Wegen der bei Hom. alleinherrschenden Bed. [[Vorkämpfer]] verdient die Hypothese Beachtung, dass [[πρόμος]] einfach aus [[πρόμαχος]] gekürzt sei (Hentze bei Fick Curt. Stud. 9, 196, Schulze KZ 32, 195 = Kl. Sehr. 310, Bechtel Lex. s.v., Risch ̨ 85) und die in der Trag. belegte Bed. [[Führer]] durch Mißverständnis des ep. Wortes entstanden. — Das metrisch unbequeme ἅπ. λεγ. πρόμνοι A. ''Supp''. 904 (ἀγοὶ ~; lyr.) beruht wohl auf Schreibfehler; anders Forssman KZ 79, 11 ff. (s. [[πρυμνός]]).<br />'''Page''' 2,600
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[chief]]
}}
}}