ἀντί: Difference between revisions

{{ls

|lstext='''ἀντί''': πρόθ. συντασσομένη [[μετὰ]] γενικῆς:― ἡ ἀρχικὴ αὐτῆς [[σημασία]] [[εἶναι]]: [[ἀπέναντι]], [[ἀντικρύ]]. (Ἐκ √ ΑΝΤ παράγονται [[ὡσαύτως]] τὰ [[ἄντα]], [[ἄντην]], [[ἀντίος]] ([[ἄπιος]] ἐκ τῆς ἀπό), [[ἄντη]], [[ἄντικρυς]], [[ἄντομαι]], [[ἀντάω]]· πρβλ. Σανσκρ. anti, (απέναντι)· Λατ. ante, anterior· Γοτθ. αnd ὡς πρόθ., Παλαιο-Σκανδ. καὶ Ἀγγλοσαξ. and- ὡς προθεματικὸν [[μόριον]], ὡς ἐν ταῖς λέξεσιν αnd-svar καὶ and-swarn (ἀγγλ. answer, [[ἀπόκρισις]])· Γερμ. ant ἐν τῇ λέξ. ant-worten, κτλ.). Α. ΧΡΗΣΙΣ. 1) ἐπὶ τόπου: κατέναντι, [[ἀπέναντι]], πρότερον ἀπεδίδετο εἰς πολλὰ χωρία τοῦ Ὁμήρου, ὡς ἐν Ἰλ. Φ. 481 ἀντὶ ἐμεῖο ([[ἔνθα]] νῦν [[ἀντί]]’ ἐμεῖο, ὅ ἐ. [[ἀντία]])· Τρῴων ἄνθ’ ἑκατὸν (ὅ ἐ. [[ἀντία]])· Τρῴων ἄνθ’ ἑκατὸν (ὅ ἐ. [[ἄντα]]) Θ. 233· [[οὕτως]], ἄντ’ Αἴαντος (ὅ ἐ. [[ἄντα]]) Ο. 415, πρβλ. Ὀδ. Δ. 115, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 725. 2) ἐν ἀνταποκρίσει [[πρός]] τι..., ἐπὶ μουσικῆς συμφωνίας, Δήμ. Φαλ. ἴδε Chappell Hist. Of Mus. 53. II. ἀντὶ ὡς καὶ νῦν, Ἕκτορος... ἀντὶ... [[πεφάσθαι]] Ἰλ. Ω. 254· ἀντὶ γάμοιο τάφον Ὀδ. Κ. 307· οὕτω [[μετέπειτα]], [[πολέμιος]] ἀντὶ φίλου καταστῆναι Ἡρόδ. 1. 87· ἀντὶ ἡμέρης νὺξ ἐγένετο ὁ αὐτ. 7. 37, ἴδε Βαλαν. 6. 32· ἀντὶ φωτῶν σποδὸς Αἰσχύλ. Ἀγ. 434· τὸν πόλεμον ἀντ’ εἰρήνης μεταλαμβάνειν Θουκ. 1. 120, πρβλ. 4. 20, 7. 75· βασιλεύειν [[ἀντί]] τινος Ξεν. Ἀν. 1. 1, 4· ― [[ὡσαύτως]], ἀντὶ... ἄρχεσθαι ὑπ’ ἄλλων Ἡρόδ. 1. 210, πρβλ. 6. 32., 7. 170 ([[ἔνθα]] ἡ [[συνήθης]] [[σύνταξις]] θὰ ἦτο ἀντὶ τοῦ ἄρχεσθαι, ὥς τινες ἐκδόται γράφουσιν [[ἄνευ]] τινὸς μαρτυρίας, πρβλ. Θουκ. 7. 28, Ξεν. Κύρ. 6. 2. 19, κτλ.): ― [[ἐνιαχοῦ]] κεῖται ἐλλειπτικῶς, ἦ τολμήσατ’ ἀντ’ ἐμοῦ τινι δοῦναι, ὅ ἐ. ἀντὶ τοῦ ἐμοὶ δοῦναι, Σοφ. Φ. 369, πρβλ. Ο. Κ. 448. 2) παρ’ Ὁμήρ. [[συχνάκις]] σημαίνει τὴν ἴσην ἀξίαν, τὸ ἀντάξιον, τὸ ἰσοδύναμον, Λατ. pro, instar, [[ἀντί]] νυ πολλῶν λαῶν ἐστιν [[ἀνήρ]], [[εἶναι]] [[ἀντάξιος]] πολλῶν λαῶν (πρβλ. τὴν λέξ. [[ἀντάξιος]]), Ἰλ. Ι. 116· ἀντὶ κασιγνήτου [[ξεῖνος]]... τέτυκται, ὁ ξενιτεμένος [[εἶναι]] [[ἴσος]] πρὸς ἀδελφόν, «σὰν ἀδελφὸς», Ὀδ. Θ. 546· [[ἀντί]] τοί εἰμ’ ἱκέταο, εἶμαι ὡς [[ἱκέτης]], Ἰλ. Φ. 75, πρβλ. Θ. 163, Ὀδ. Θ. 405· οὕτω παρὰ τοῖς [[μετέπειτα]], τοῦτό σφι ἀντὶ λουτροῦ ἐστι, χρησιμεύει ὡς [[λουτρόν]], Ἡρόδ. 4. 75· ὑπάρχειν ἀντὶ τῶν [[ἔνδον]], νὰ ὦσιν ὡς ὅμηροι [[ἀπέναντι]] τῶν αἰχμαλώτων τῶν ἐντὸς τῆς πόλεως [τῶν Πλαταιῶν], Θουκ. 2. 5· δουλεύειν ἀντὶ ἀργυρωνήτων, ὡς ἀργυρώνητοι δοῦλαι, Δημ. 212. 20. 3) πρὸς δήλωσιν ἀνταλλαγῆς ἢ ἀνταμοιβῆς, σοὶ δὲ θεοὶ τῶνδ’ ἀντὶ [[χάριν]]... δοῖεν Ἰλ. Ψ. 650· ἀντὶ χρημάτων παραλαβεῖν, [[ἀπέναντι]] χρημάτων πληρωθέντων, Ἡρόδ. 3. 59· ἀμείβειν τι [[ἀντί]] τινος Πινδ. Π. 4. 30, πρβλ. Εὐρ. Ὀρ. 646, 651· ἀντὶ [[ποίας]] εὐεργεσίας Λυσίας 106. 38, κτλ.· τί δ’ ἐστὶν ἀνθ’ οὖ...; Σοφ. Ἀντ. 237· [[ὄνειδος]] ἀνθ’ ὅτου ὁ αὐτ. Ο. Κ. 967: - Ἐντεῦθεν, ἀνθ’ ὧν, οὗ [[ἕνεκα]], δι’ ὅ, Αἰσχύλ. Πρ. 31· καὶ [[συχνάκις]] παρὰ Σοφ., πρβλ. Θουκ. 6. 83· ἀλλὰ ἀνθ’ ὧν [[ὡσαύτως]] ἀντὶ τούτων ὅτι..., ἐπειδή, Σοφ. Ἀντ. 1068, Ἀριστοφ. Πλοῦτ. 434· ἀντὶ τοῦ; τίνος [[ἕνεκα]]; διὰ ποίαν αἰτίαν; Σοφ. Ο. Τ. 1021. 4)[[χάριν]] τινός, ἀλλ’ ἀντ’ ἀδελφοῦ [[δῆτα]] Μενελάω κτανὼν τἄμ’ Σοφ. Ἠλ. 537· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] ῥημάτων ἱκασίας σημαντικῶν, [[μετὰ]] γεν., ἀντὶ παίδων... ἱκετεύομέν σε = πρὸς παίδων..., ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1326. 5) πρὸς δήλωσιν συγκρίσεως, ἓν ἀνθ’ [[ἑνός]], «[[ὅταν]] ζυγίσῃς τὸ ἓν μὲ τὸ [[ἄλλο]]», [[ὅταν]] συγκρίνῃς τὸ ἓν πρὸς τὸ [[ἄλλο]], Πλάτ. Πολ. 331Β, Νόμ. 705Β· ἀντ’ ἀνιῶν ἀνίας, θλίψεις ἐπὶ θλίψεων, Θέογν. 344· ἀντ’ ἀγαθῶν ἀγαθοῖσι βρύοις Αἰσχύλ. Ἱκ. 966· πρβλ. Ἕρμανν. Εἰς Εὐαγγ. κ. Ἰω. Α΄ 16· πρβλ. πρὸς Γ. ΙΙΙ. 4: ― ἀντὶ ἑτέρου, κατὰ προτίμησιν, ἀφνεὸν βούλεται ἀντ’ ἀγαθοῦ Θέογν. 188: ἔτι δὲ καὶ προηγουμένου συγκριτικοῦ, ἀντὶ σοῦ πλέον, μεῖζον’... ἀντὶ τῆς.. .πάτρας Σοφ. Τρ. 577, Ἀντ. 182· [[οὕτως]] (ἰδίως [[ὅταν]] προηγῆται ἄρνησις) [[ἄλλος]] ἀντ’ ἐμοῦ Αἰσχύλ. Πρ. 467, Σοφ. Αἴ. 444, Ἀριστοφ. Νεφ. 653· δόξαν ἀντὶ τοῦ ζῆν ἠγαπηκὼς Πλουτ. Ἀλεξ. 42: πρβλ. πρὸ Α. ΙΙΙ. παρὰ Γ. Ι. 5 δ. Β. ΘΕΣΙΣ: ἡ ἀντὶ σπανίως ἐπιτάσσεται, σοὶ δὲ θεοὶ τῶνδ’ ἀντὶ [[χάριν]] μενοεικέα δοῖεν Ἰλ. Ψ. 650, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1277. Σοφ. Φ. 1100 (ἐκ διορθ. Δινδορφ., τοῦ πλέονος δαίμονος εἵλου τὸ κάκιον [[ἀντί]]· ἀλλ’ ὁ Jebb ἔχει: τοῦ λῴονος δαίμονος εἵλου τὸ κάκιον αἰνεῖν· τὸ αἰνεῖν ἀντὶ τοῦ ἐν τῷ χειρογρ. [[ἑλεῖν]] [[εἶναι]] [[διόρθωσις]] τοῦ Ἑρμάννου), Ἀνθ. Π. 7. 715· ἀλλ’ οἱ γραμματικοὶ διισχυρίζονται ὅτι [[οὐδέποτε]] ἡ [[πρόθεσις]] αὕτη πάσχει ἀναστροφήν. ΕΝ ΣΥΝΘΕΣΕΙ σημαίνει 1) κατέναντι, [[ἀντικρύ]], ὡς, [[ἀντιβαίνω]], ἀντίροπος. 2) [[ἐναντίον]], κατ’ ἀντίθεσιν [[πρός]] τινα, ὡς [[ἀντιλέγω]], [[ἀντίβιος]]. 3) ἀμοιβαιότητα, ὡς [[ἀντιδεξιόομαι]]. 4) ἀνταπόδοσιν, ὡς [[ἀντιβοηθέω]]. 5) ἀντικατάστασιν, ὡς [[ἀντιβασιλεύς]], [[ἀνθύπατος]]. 6) ἰσότητα, ὁμοιότητα, ὡς [[ἀντίθεος]], [[ἀντίπαις]], [[ἀντίδουλος]]. 7) ὁμοιότητα πρὸς τὸ [[πρότυπον]], ὡς [[ἀντίμορφος]], [[ἀντίτυπος]].

}}