περαίνω: Difference between revisions

{{ls

|lstext='''περαίνω''': ποιητ. [[ὡσαύτως]] [[πειραίνω]], Πινδ. Ι. 8 (7). 50, Ἄρατ. 24· μέλλ. περᾰνῶ Ἀριστοφ. Πλ. 563. Πλάτ., Ἰων. -ανέω, Ἱππ. 237 ἐν τέλ.: ἀόρ. ἐπέρᾱνα Σοφ. Αἴ. 22, Πλάτ. - Μέσ., ἐνεστ., Θουκ. 7. 43: μέλλ. περᾰνοῦμαι (δια-) Πλάτ. Φίληβ. 53C· ἀόρ. ἐπερᾱνάμην (δι-) Εὐρ. Ἡλ. 26, Πλάτ., κτλ. - Παθ., μέλλ. περανθήσομαι Γαλην., -ασθήσομαι Κρίτων παρὰ Στοβ. 43. 29· ἀόρ. ἐπεράνθην Ξεν., κτλ.· πρκμ. γ´ ἑνικ. πεπέρανται Πλάτ. Πολ. 502Ε, Ἀριστ. ποιητ. πεπείρανται Ὀδ. Μ. 37, Σοφ. Τρ. 581· προστακτ. πεπεράνθω Πλάτ. Νόμ. 736Β· ἀπαρ. -άνθαι Παρμ. παρ᾿ Ἀριστ. Φυσ. 3. 6, 12, Πλάτ. Γοργ. 472Β, Ἀριστ.· -άσθαι Ἀριστ. π. Ξενοφάν. 3, 6· μετοχ. πεπερασμένος Πλάτ. Παρμ. 145Α, 158Ε, καὶ [[συχν]]. παρ᾿ Ἀριστ.: ([[πέρας]]). Φέρω εἰς [[πέρας]], τελειώνω, ἐκτελῶ, ὁ Ὅμ. μόνον ἐν τῷ παθ., (ἴδε κατωτ.)· ἄταν π. Αἰσχύλ. Χ. 830· [[πρᾶγος]] π., rem transigere, Σοφ. Αἴ. 22· [[πρᾶγμα]] καὶ χρησμοὺς θεοῦ Εὐρ. Ἴων. 1569· ἐλπίδα, δόκησιν, ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1062, Ὀρ. 636· π. τινὰ πρὸς ἔσχατον πλοῦν, φέρειν αὐτὸν εἰς τὸ [[τέρμα]] τοῦ πλοῦ, Πινδ. Π. 10. 45· π. δίκας τινὶ ὁ αὐτ. ἐν Ι. 8 (7). 50· καὶ [[οὕτως]] [[ἄνευ]] τοῦ δίκην, δίδω [[τέλος]] εἴς τι, τελειώνω, ἀποδόντες τὰ [[τρία]] τάλαντα περαίνετε Δημ. 991. 24· π. τὰ δέοντα Ξεν. Κύρ. 4. 5, 38· τὸ προσταχθὲν [[αὐτόθι]] 5. 3, 50· ἐπέρανεν ἐφ᾿ οἷς ἐμισθώθη Δημ. 277. 4· π. ὁδὸν Ἀριστοφ. Βάτρ. 401. - Παθ., φέρομαι εἰς [[πέρας]], τελειώνομαι, πάντα πεπείρανται Ὀδ. Μ. 37, πρβλ. Σοφ. Τρ. 581· περαίνεται δὴ [[τοὖργον]] Αἰσχύλ. Π. 57, κτλ.· πληροῦμαι, ἐκτελοῦμαι, [[χρησμός]], τὰ λόγια περαίνεται Εὐρ. Φοίν. 1703, Ἀριστοφ. Σφ. 799· ἡ [[συμμαχία]] ἐπεραίνετο Ξεν. Ἑλλ. 7. 4, 3· [[ἔργω]] π. ὁ αὐτ. ἐν Ἀν. 3. 2, 32. β) τὸ παθ. ἐν τῇ φιλοσ. γλώσσῃ σημαίνει περιορίζομαι ἐντὸς ὡρισμένων ὁρίων, εἶμαι περιωρισμένος ἢ πεπερασμένος, τὸ ὅλον πεπεράνθαι Παρμ. παρ᾿ Ἀριστ. ἐν Φυσ. 3. 6, 12· πεπέρανται ὁ οὐρανὸς ὁ αὐτ. π. Οὐρ. 1. 5, 19, κτλ.· [[μάλιστα]] ἐν τῇ μετοχ. πεπερασμένος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἄπειρος]], ὁ αὐτ. ἐν Φυσ. 8. 10, π. Οὐρ. 1. 5, κ. ἀλλ. 2) ἐπὶ ὁμιλίας, π. μῦθον, λόγον, τελειώνω τὸν λόγον, [[λήγω]], παύομαι λέγων, Αἰσχύλ. Θήβ. 1051, Εὐρ. Μήδ. 701, Πλάτ. Τίμ. 29D· εἰπὲ καὶ π. πάντα Αἰσχύλ. Πέρσ. 699· π. ὅ τι λέγεις Ἀριστοφ. Πλ. 648· - ἀπολ., περὶ σωφροσύνης ἤδη…περανῶ [[αὐτόθι]] 563, πρβλ. Βατρ. 1284· πέραιν᾿ [[ὥσπερ]] ἤρξω Πλάτ. Πρωτ. 353Β· πέραινε· σωθείης δὲ νῦν Μένανδρ. ἐν «Ἀρρηφόρῳ» 1. 5. 3) [[ἐπαναλαμβάνω]] ἀπ᾿ ἀρχῆς [[μέχρι]] τέλους, ἰαμβεῖον Ἀριστοφ. Βάτρ. 1170, πρβλ. Δημ. 417. 16· τραγῳδίαν [[περαίνω]] Σοφοκλέους Ἀντιφάν. ἐν «Ἀγροίκῳ» 1· - διηγοῦμαι, Εὐρ. Ἴων 362, πρβλ. Ι. Τ. 782. 4) ἀπολ., [[ὡσαύτως]], ἐκτελῶ τὸν σκοπόν μου, [[μάλιστα]] μετ᾿ ἀρνήσ., οὐδὲν [[περαίνω]], [[φθάνω]] εἰς οὐδὲν [[ἀποτέλεσμα]], οὐδὲν κατορθώνω, ἀλλ᾿ ἀνάλωται [[χρόνος]] οὐν μέσῳ [[μάτην]], περαίνει δ᾿ οὐδὲν ἡ [[προθυμία]] Εὐρ. Φοίν. 589, Θουκ. 6. 86, Λυσ. 113. 5· ἰατρευόμενοι… οὐδὲν περαίνουσι Πλάτ. Πολ. 426Α, πρβλ. 316Α. 5) [[ἐξάγω]] [[συμπέρασμα]], [[συμπεραίνω]], διὰ τοῦ ἀδυνάτου π. Ἀριστ. Ἀναλυτ. Πρότ. 1. 23, 8· [[συχν]]. ἐν τῷ παθ., τὸ ἐν πλείοσι σχήμασι… περαινόμενον, τὸ ἐξαγόμενον [[συμπέρασμα]], [[αὐτόθι]] 26, 1, κτλ.· ὁ περαίνων (ἐξυπ. [[λόγος]]), [[εἶδος]] συλλογισμοῦ, Διογ. Λ. 7. 44. ΙΙ. ἐπὶ αἰσχρᾶς σημασ., π. γυναῖκα, κόρην, ὡς τὸ τρυπᾶν, Ἀνθ., Π. 11. 339. Ἀρτεμίδ. 1. 78· - Παθ., Διογ. Λ. 2. 117. 2) ὡς τὸ [[περάω]], διαπερῶ, θάλασσαν Ἄρατ. 289. ΙΙΙ. ἀμεταβ., [[φθάνω]] ἢ εἰσδύομαι, δι᾿ ὤτων Αἰσχύλ. Χο. 55· εἰς ἢ πρὸς τὸν ἐγκέφαλον Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 11, 2., 4. 8, 9, πρβλ. Πλάτ. Μένωνα 76Α· εἰς τὸ ἔξω Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Γεν. 1. 3, 4· ἀπολ., εἰσδύομαι, χωρῶ περαιτέρω, ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 17, 15. ΙV. ἀμεταβ., [[ἔρχομαι]] εἰς [[πέρας]], τὸ πεπερασμένον ἀεὶ [[πρός]] τι περαίνει, φθάνει [[πάντοτε]] εἴς τι [[ὅριον]], Ἀριστ. Φυσ. 3. 4, 11, πρβλ. Ξενοφάν. 3, 6· - [[φθάνω]] ἢ [[ἀπολήγω]] εἰς…, εἴς τι Εὐρ. Ἀποσπ. 341, πρβλ. Πλουτ. Ἄρατ. 52, κτλ.· ἡ ὁδὸς π. ἐπὶ τὸ [[στρατόπεδον]] ὁ αὐτ. ἐν Κάτωνι Πρεσβυτ. 13. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 388, Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογ. τ. Α´, σ. 548-549.

}}