3,277,016
edits
(21) |
|||
(98 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=an | |Transliteration C=an | ||
|Beta Code=a)/n | |Beta Code=a)/n | ||
|Definition=( | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0147.png Seite 147]] bei Dichtern, bes. Ep., vor Consonanten abgekürzt aus ἀνά; auch statt eines Verbums, ἀνέστη oder dergl., Iliad. 3. 268. 7, 168. 23, 755. 837. 838. 860. 887. 888 Od. 8, 115; ἂν δ' Ὀδυσεὺς [[πολύμητις]] ἀνίστατο Iliad. 23, 709. eine Partikel, welche im Deutschen durch kein einzelnes Wort übersetzt werden kann. Sie dient dazu, die Bedeutung der <b class="b2">Modi und Tempora zu verändern.</b> Die | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0147.png Seite 147]] bei Dichtern, bes. Ep., vor Consonanten abgekürzt aus ἀνά; auch statt eines Verbums, ἀνέστη oder dergl., Iliad. 3. 268. 7, 168. 23, 755. 837. 838. 860. 887. 888 Od. 8, 115; ἂν δ' Ὀδυσεὺς [[πολύμητις]] ἀνίστατο Iliad. 23, 709. eine Partikel, welche im Deutschen durch kein einzelnes Wort übersetzt werden kann. Sie dient dazu, die Bedeutung der <b class="b2">Modi und Tempora zu verändern.</b> Die [[Grundbedeutung]] scheint die des Verstärkens, des Versicherns zu sein. Vgl. außer den Gramm. Poppo De usu part. ἄν in Friedemann u. Seebode Misc. crit. 1, 1, 26, Reisig De vi et usu ἄν part. hinter seiner Ausg. von Aristoph. Nubb., Hermann De part. ἄν libr. IV; Hartung Partikellehre 2, 216; Bäumlein Über die griech. Modi; u. s. w.; Übersicht Homerischer Notationen Aristarchs bei Friedlaend. Aristonic. 7. Im Folgenden wird bes. der regelm. Gebrauch der <b class="b2">Att. Prosau.</b> der [[Homerische]] berücksichtigt, welche beide in manchen Puncten nicht unwesentlich von einander abweichen. Untermischt werden überall Stellen mit demvon Ep. u. <b class="b2">Lyr. gebrauchten</b> [[κέν]], welches gleichbedeutend mit ἄν und auch dem Ursprunge nach wohl nur eine Nebenform von ἄν ist, vgl. s. v. κέν. Beide, ἄν wie κέν, gehören immer zu einem [[Verbum]], welches aber zuweilen [[ergänzt werden muß]]: Hom. Iliad. 7, 286 ἀρχέτω· αὐτὰρ ἐγὼ [[μάλα]] [[πείσομαι]], ᾑ περ ἂν [[οὗτος]]; 5, 481 κτήματα πολλά, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' [[ἐπιδευής]]; 21, 226 ἤ κέν με δαμάσσεται, ἦ κεν ἐγὼ τόν; Ar. Nubb. 5 οἱ δ' οἰκέται ῥέγκουσιν· ἀλλ' οὐκ ἂν πρὸ τοῦ; 154 τί δῆτ' ἄν, ἕτερον εἰ πύθοιο Σωκράτους [[φρόντισμα]]; Dem. Ol. 1, 21 [[οὔτε]] γὰρ εὐτρεπῶς οὐδ' ὡς ἂν κάλλιστ' αὐτῷ τὰ παρόντ' ἔχει; Lys. Evand. 7 ἐγὼ μὲν γὰρ οὐκ ἂν [[οἶμαι]]; Plat. Rep. 9, 577 b προσποιησώμεθα [[ἡμεῖς]] εἶναι τῶν δυνατῶν ἂν κρῖναι καὶ [[ἤδη]] ἐντυχόντων τοιούτοις; Eur. Alc. 182 σὲ δ' ἄλλη τις γυνὴ κεκτήσεται, [[σώφρων]] μὲν οὐκ ἂν [[μᾶλλον]], εὐτυχὴς δ' [[ἴσως]], Plat. Symp. 221 e εἰ γὰρ ἐθέλει τις τῶν Σωκράτους ἀκούειν λόγων, φανεῖεν ἂν [[πάνυ]] γελοῖοι τὸ πρῶτον· τοιαῦτα καὶ ὀνόματα καὶ ῥήματα [[ἔξωθεν]] περιαμπέχονται, Σατύρου ἄν τινα ὑβριστοῦ δοράν. Die Att. bes. in den Wendungen [[ὥσπερ]] ἂν εἰ, πῶς γὰρ ἄν u. ä. Die Formen, in denen das ausgelassene Verb ergänzt werden kann oder muß, ergeben sich aus dem Folgenden. Nämlich verbunden wird ἄν (κέν): stets lang, = ἐάν. in Prosa, obwohl nicht so häufig als ἐάν. = ἐάν, in guter Prosa außer Plat. selten, für ἤν. Bei Tragg. nur in der Verbdg οὐδ' ἄν. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<span class="bld">1</span><i>particule qui s'ajoute à tous les modes, impératif excepté</i> :<br /><b>1</b> <i>pour donner à la proposition un sens dubitatif, potentiel ou irréel</i> : ἀριθμὸν γράψαι [[οὐκ]] ἂν ἐδυνάμην [[ἀκριβῶς]] THC quant au nombre, je ne saurais le dire exactement ; ἐβουλόμην ἂν [[οὕτως]] ἔχειν XÉN je voudrais qu'il en fût ainsi (depuis le commencement) ; [[εἰ]] μὴ [[ὑμεῖς]] ἤλθετε, ἐπορευόμεθα [[ἄν]] XÉN si vous n'étiez pas venus, nous aurions marché;<br /><b>2</b> <i>pour marquer une idée de répétition</i> : εἴ [[τις]] δοκοίη βλακεύειν, ὁ [[Κῦρος]] ἔπαισεν [[ἄν]] XÉN tous ceux qui paraissaient faire mollement la besogne, Cyrus ne manquait pas de les frapper ; εἴ τινες ἴδοιεν, ἐνεθάρθησαν [[ἄν]] THC chaque fois qu'ils voyaient cela, ils reprenaient courage;<br /><b>3</b> <i>de même (avec l'équivalent</i> [[κε]] <i>ou</i> κεν) <i>pour indiquer la possibilité d'une action</i> : ὁ [[δέ]] κεν κεχολώσεται [[ὅν]] κεν ἵκωμαι IL il sera sans doute bien irrité, celui vers qui j'irai ; [[τῷ]] ἀνδρὶ ὃν ἂν ἕλησθε [[πείσομαι]] XÉN j'obéirai à l'homme que vous aurez choisi (pour chef);<br /><b>4</b> <i>joint à</i> [[ὅς]], <i>pour donner au pron. rel. un sens général</i> : ὃς [[ἄν]], [[ὅστις]] [[ἄν]] tout homme qui, quiconque ; οἳ [[ἄν]] tous ceux qui <i>(v.</i> [[ὅς]], [[ὅστις]], <i>etc.)</i>;<br /><b>5</b> <i>pour marquer l'idée d'un souhait réalisable</i> : χρήματα προσγενέσθαι [[ἔτι]] ἂν βουλοίμην [[ἡμῖν]] XÉN je voudrais être encore plus riche;<br /><b>6</b> <i>pour marquer qu'une action est considérée comme possible</i> : [[τοῦτο]] γένοιτο [[ἄν]] ATT cela pourrait bien arriver ; [[οὐκ]] ἂν δυναίμην je ne pourrais pas, je ne puis pas ; κείνοισι δ' ἂν [[οὔτις]] [[μαχέοιτο]] IL nul ne pourrait lutter contre eux;<br /><b>7</b> <i>pour affirmer d'une manière adoucie</i> : τὰ πάντ' ἂν ἐξήκοι σαφῆ SOPH tout a bien l'air d'être maintenant devenu clair ; [[ὥρα]] ἂν [[ἡμῖν]] συσκευάζεσθαι XÉN il serait temps pour nous de plier bagages ; <i>dans les formules de transition</i> : τάχ' [[οὖν]] εἴποι [[τις]] [[ἄν]] XÉN on dira peut-être ; <i>dans les formules d'interrogation qui supposent une affirmation</i> : [[τίς]] [[οὐκ]] ἂν ὁμολογήσειεν ; XÉN qui ne conviendrait que… ? qui n'avouerait ? [[τίς]] [[ἄν]] ποτ' ὤετο ; SOPH qui eût jamais pensé ; <i>dans les formules de politesse</i> : χωροῖς ἂν [[εἴσω]] SOPH tu pourrais entrer, <i>càd</i> tu peux entrer, entre ; [[οὐκ]] ἂν φθάνοις λέγων XÉN ne pourrais-tu pas me dire avant tout ? <i>càd</i> dis-moi donc d'abord;<br /><b>8</b> <i>pour marquer qu'une chose a pu être dans le passé</i> : [[εἴησαν]] ἂν [[οὗτοι]] Κρῆτες HDT il se pourrait que ces gens eussent été des Crétois;<br /><i>Crase de</i> [[ἄν]] : [[ἄν]] <i>se contracte par crase avec</i> [[εἰ]] ([[ἐάν]], [[ἄν]]) ; [[ἐπεί]] ([[ἐπάν]], <i>(ion.)</i> [[ἐπήν]]) ; [[ἐπειδή]] ([[ἐπειδάν]]) ; [[ὅτε]] ([[ὅταν]]).<br /><span class="bld">2</span><i>conj. p.</i> [[ἐάν]] ([[εἰ]] [[ἄν]]);<br />si :<br /><b>1</b> <i>dans le discours direct</i> ἂν θεὸς ἐθέλῃ PLAT si la divinité le veut;<br /><b>2</b> <i>dans le discours ind.</i> σκόπει … [[ἄν]] πῃ δυνώμεθα PLAT vois si par hasard nous pourrions….<br /><span class="bld">3</span><i>pour</i> [[ἄνα]] = ἀνέστη : ἂν δ' [[Ὀδυσεύς]] IL alors Ulysse se leva.<br />'''Étymologie:''' v. [[ἄνα]]³. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''ἄν:''' <b class="num">II</b> (ᾱ) стяж. = [[ἐάν]]<br />'''ἄν:'''<br /><b class="num">I</b> (ᾰ), эп. тж. [[κέν]] и κέ, частица с [[indic]]., conjct., opt., inf. и part., выраж.:<br /><b class="num">1</b> ослабленное, нерешительное или условное утверждение; соотв. русским вводным словам быть может, пожалуй, что ли и частице бы: οὐκ ἂν ἐδυνάμην Thuc. или οὐκ ἂν δυναίμην Eur. я бы не смог, не решаюсь, не берусь; [[ἐβουλόμην]] или βουλοίμην ἄν Xen. я желал бы; πολὺ ἂν θαυμαστότερον ἦν, εἰ … Plat. было бы, пожалуй, гораздо удивительнее, если бы …; [[ἄριστος]] ἂν δοκεῖ [[ἄρχων]] [[γενέσθαι]] Xen. он стал бы, кажется, превосходным правителем; δυνηθεὶς ἄν, εἰ ἐβουλήθη Dem. (хотя) он, повидимому, мог бы, если бы захотел;<br /><b class="num">2</b> [[сдержанную просьбу]]: κλύοις ἄν Soph. выслушал бы ты, т. е. выслушай, пожалуйста; χωροῖς ἂν [[εἴσω]] Soph. входи, что-ли; οὐκ ἂν φθάνοις λέγων; Xen. не скажешь ли сначала?;<br /><b class="num">3</b> усиленное обобщение, соотв. русск. кто (что, как, когда, куда и т. п.) бы ни: ὃν ἂν ἕλησθε Xen. кого бы вы ни выбрали; [[ὅποι]] ἂν βούληται Dem. куда бы он ни пожелал; [[τότε]] μὲν εἶπεν ἄν Xen. тогда он, обыкновенно, говорил; [[πῦρ]] ἂν οὐ [[παρῆν]] Soph. то и дело не было огня;<br /><b class="num">4</b> (с ὡς или [[ὅπως]]) цель чтобы: [[ὅπως]] ἂν φαίνηται [[ἄριστος]] Plat. чтобы он оказался наилучшим;<br /><b class="num">5</b> при глаголах боязни и т. п. (с μή) как бы не: [[δέδοικα]] μὴ λέγοις ἄν … Soph. боюсь, как бы ты не рассказал …; [[προσδοκία]] [[οὐδεμία]] (ἦν), μὴ ἄν ποτε … Thuc. (ни у кого) не было опасения, чтобы когда-л.<br />'''ἄν:''' <b class="num">IV</b> и ἀν эп. (перед ν, δ, θ, τ, στ и σχ) = [[ἀνά]] I, II. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''ἄν''': Ἐπ. καὶ Λυρ. κε ἢ κεν, Δωρ. κα (ᾱ), ἀμφότερα ἐγκλιτικά. - Τὸ [[μόριον]] τοῦτο δὲν [[εἶναι]] δυνατὸν νὰ μεταφρασθῇ διὰ μιᾶς λέξεως· [[ἕνεκα]] τῆς ποικίλης αὐτοῦ χρήσεως ἡ [[δύναμις]] αὐτοῦ καὶ ἡ [[σημασία]] ὁρίζεται [[ἑκάστοτε]] ἐκ τῆς συντάξεως αὐτοῦ. Παρ’ Ὁμήρῳ τὸ κε [[εἶναι]] πολὺ συνηθέστερον τοῦ ἄν, ἀλλ’ [[ἄνευ]] ἐπαισθητῆς διαφορᾶς σημασίας: ἴδε τὸ κε. [Τὸ ἂν ἔχει ἀείποτε τὸ [[ἄλφα]] βραχὺ. (ᾰ): τὰ χωρία ὅσα ἀνεφέροντο ὡς ἔχοντα τὸ [[ἄλφα]] μακρὸν (ᾱ) θεωροῦνται νῦν ὑπὸ τῶν κριτικῶν ὡς ἔχοντα ἐσφαλμένην γραφήν.] Τὰ κατωτέρω λεγόμενα περὶ τοῦ ἂν ἰσχύουσι καὶ περὶ τοῦ κε παρ’ Ἐπικοῖς, πλὴν [[ὅπου]] [[τοὐναντίον]] ῥητῶς λέγεται. Τὸ ἂν δὲν συντάσσεται μεθ’ ὁριστικῆς ἐνεστῶτος ἢ πρκμ. ἐν τῇ δοκίμῳ Ἑλληνικῇ (ἴδε Α. IV) καὶ [[οὐδέποτε]] μετὰ προστακτικῆς. Περὶ παραδειγμάτων ἐν οἷς τὸ ἂν κατὰ τὸ φαινόμενον συντάσσσεται ὁριστικῇ ἐνεστῶτος ἴδε κατωτ. Δ. Ι. 3, καὶ ΙΙΙ. Ὑποτιθέμενά τινα παραδείγματα τοῦ ἂν μετὰ προστ. ἤδη διωρθώθησαν ἢ ἄλλως πως ἐξηγήθησαν: ἴδε Λ. Δινδορφ. Ξεν. Ἀν. 1. 4. 8. Τρεῖς χρήσεις τοῦ ἂν πρέπει νὰ διακρίνωνται μετ’ ἀκριβείας ἐν τῇ συντάξει αὐτοῦ: Α. ἐν συνδυασμῷ μετὰ ὑποθετικῶν, ἀναφορικῶν, χρονικῶν καὶ τελικῶν λέξεων. Β. ἐν τῇ ἀποδόσει. Γ. ἐν ἐπαναληπτικαῖς προτάσεσι. Α. Ι. ΜΕΘ’ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ: - [[ὁπόταν]] τὸ [[ῥῆμα]] [[εἶναι]] καθ’ ὑποτακτικήν, τὸ ἂν κανονικῶς ἀκολουθεῖ τὸν σύνδεσμον εἰ, μετ’ ἀναφορικῶν καὶ χρονικῶν λέξεων ἐν προτάσεσι περιεχούσαις τὸν ὅρον ὑφ’ ὃν γενήσεταί τι ἢ τὰς περιστάσεις ἐξ ὧν ἐξαρτᾶταί τι· [[ἐνίοτε]] δὲ ἀκολουθεῖ καὶ τελικὰ μόρια. Ἐν τῇ τοιαύτῃ χρήσει τὸ ἂν φαίνεται ὡς ἀνῆκον εἰς τὴν ἀναφ. λέξιν καὶ συνάπτεται μετ’ αὐτῆς, [[οἷον]], ὃς ἄν, quicumque, πρὶν ἄν, ἕως ἄν, [[ὅπως]] ἄν, κτλ. καὶ [[συχνάκις]] συγχωνεύεται μετ’ αὐτῆς ὡς ἐάν, ἤν, ἀντὶ εἰ ἄν· ἔπεάν, [[ἐπήν]], ἀντὶ [[ἐπεὶ]] ἄν, κτλ.: ἐν τῇ τοιαύτῃ χρήσει δύναται νὰ παραβληθῇ πρὸς τὸ Λατ. cumque. 1) ἐν τῇ προτάσει τοῦ ὑποθ. λόγου μετὰ τοῦ εἰ. Παρ’ Ἀττ. τὸ εἶ ἂν συγχωνεύεται εἰς ἐάν, ἤν, ἢ ἂν (ᾱ): Ὁ Ὅμ. ἔχει συνήθως εἴ κε (ἢ αἴ κε), [[ἐνίοτε]] δὲ ἢν (σπανίως εἰ ἄν). Ἡ [[πρόστασις]] [[οὕτως]] εἰσαγομένη ἐκφράζει ὑποθετ. κατάστασιν ἐν τῷ μέλλοντι (μετ’ ἀποδ. κατὰ μέλλ. χρόν.) ἢ ἐν γένει κατάστασιν (μετ’ ἀποδόσεως ἐπαναλαμβανομένης πράξεως): εἰ δέ κεν ὥς ἔρξῃς καί τοι πείθωνται Ἀχαιοί, γνώση ἔπειθ’, κτλ., ἐὰν οὕτω πράξῃς, κτλ., Ἰλ. Β. 364· ἢν [[ἐγγὺς]] ἔλθῃ [[θάνατος]], οὐδεὶς βούλεται θνήσκειν = ἐὰν πλησιάσῃ ἡ ὥρα τοῦ θανάτου …, Εὐρ. Ἄλκ. 671. 2) ἐν ὑποθετικαῖς, ἀναφορικαῖς ἢ χρονικαῖς προτάσεσι. Καὶ [[ἐνταῦθα]] τὸ ἂν συγχωνεύεται μετὰ τῶν ὅτε, [[ὁπότε]], [[ἐπεὶ]] καὶ ἐπειδή, [[ὥστε]] γίνεται [[ὅταν]], [[ὁπόταν]], ἐπὴν ἢ ἐπὰν (Ἰων. [[ἐπεάν]]), καὶ ἐπειδάν. Ὁ Ὅμ. ἔχει ὅτε κε ([[ἐνίοτε]] ὅτ’ ἂν οὐχὶ [[ὅταν]]), ὁππότε κε ([[ἐνίοτε]] ὁ ὁπότ’ ἂν ἢ ὁππότ’ ἄν), ἐπεί κε ([[ἐπεὶ]] ἄν, Ἰλ. Ζ. 412), [[ἐπήν]]· [[ὡσαύτως]] εὖτ’ ἄν· ἴδε καὶ [[εἰσόκε]] (εἰς ὅ κε). Ἡ ὑποθετικὴ ἢ ἀοριστολογικὴ [[δύναμις]] τοῦ μορίου [[εἶναι]] [[ἐνταῦθα]] ἡ αὐτὴ ὡς ἐν τῇ [[κοινῇ]] προτάσει ὑποθ. λόγου: [[τάων]] ἥν κ’ ἐθέλωμι φίλην ποιήσομ’ ἄκοιτιν, ἡντιναδήποτε ἐξ αὐτῶν ἐπιθυμήσω..., Ἰλ. Ι. 397· [[ὅταν]] δὴ μὴ [[σθένω]], πεταύσομαι, [[ὁπόταν]] δὲν θὰ ἔχω δύναμιν..., Σοφ. Ἀντ. 91· ἐχθρὸς γάρ μοι [[κεῖνος]]..., ὅς χ’ ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρεσίν, [[ἄλλο]] δὲ εἴπῃ ὁστισδήποτε [[ἄλλο]] κρύπτει ἐν τῷ νῷ καὶ [[ἄλλο]] λέγει διὰ τῆς γλώσσης, Ἰλ. Ι. 312, ἴδε Δημ. 42. 2, Θουκ. 1. 21. - Ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται τὴν ὑποτακτικὴν κατ’ ἀμφοτέρας τὰς μνημονευθείσας συντάξεις (1 καὶ 2) [[ἄνευ]] τοῦ ἄν, καὶ τὴν ἐλευθερίαν ταύτην ἤσκησαν [[ἐνίοτε]] καὶ οἱ Ἀττ. ποιηταί, ὡς Σοφ. Αἴ. 496, Ἀριστ. Ἱππ. 698: τὸ [[μέχρι]] καὶ τὸ πρὶν συντάσσονται [[ἐνίοτε]] ὑποτακτικῇ [[ἄνευ]] τοῦ ἂν καὶ παρὰ πεζοῖς ἔτι, π.χ. Θουκ. 1. 137., 4.16 ([[μέχρι]] οὗ), Πλάτ. Φαίδων 62 C, Αἰσχίν. 62. 15. 3) [[ἐνίοτε]] ἐν τελικαῖς προτάσεσι μετὰ τῶν μορ. ὡς, [[ὅπως]] καὶ (Ἐπ.) [[ὄφρα]], σαώτερος ὥς κε [[νέηαι]] Ἰλ. Α. 32· [[ὄφρα]] κεν εὕδῃ Ὀδ. Γ. 359· [[ὅπως]] ἂν φαίνηται [[κάλλιστος]] Πλάτ. Συμπ. 199Α· [[μηχανητέον]] [[ὅπως]] ἂν διαφύγῃ ὁ αὐτ. Γοργ. 481Α ([[ἔνθα]] τὸ [[ὅπως]] μετὰ ὁριστ. μέλλοντος [[εἶναι]] ἡ κανονικὴ [[σύνταξις]]). Ἵνα [[οὐδέποτε]] λαμβάνει τὸ ἂν ἐν τελικαῖς προτάσεσιν: ἐν Ὀδ. Μ. 156 τὸ κε ἀνήκει εἰς τὸ [[ῥῆμα]]· ἐν δὲ Εὐρ. Ι. Α. 1579, τὸ ἵνα [[εἶναι]] τοπικὸν καὶ σημαίνει [[ὅπου]]. Μὴ = [[μήπως]], λαμβάνει τὸ ἂν μόνον μετ’ εὐκτ. ἐν ἀποδόσει, ὡς ἐν Σοφ. Τρ. 631, Θουκ. 2. 93. (Παραδείγματα τοῦ ἂν ἢ τοῦ κε μεθ’ ὑποτακτ., ὡς: ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι Ἰλ. Α. 324, καί: ὅτ’ ἄν ποτ’ ὀλώλῃ Ζ. 448, ἀνήκουσι κατωτέρ. Β.ΙΙ). ΙΙ. Παρ’ Ἐπ. [[ἐνίοτε]] μετ’ ΕΥΚΤΙΚΗΣ ὡς μεθ’ ὑποτακτικῆς, εἴ κεν Ἄρης οἴχοιτο Ὀδ. Θ. 352· ὥς κε..., δοίη δ’ ᾧ κ’ ἐθέλοι, [[ὥστε]] νὰ δυνηθῇ νὰ δώσῃ αὐτὴν εἰς ὅντινα θὰ ἤθελεν, Ὀδ. Β. 54. Ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει τὸ κε ἢ τὸ ἂν δὲν ἐπενεργοῦσιν ἐπὶ τοῦ ῥήματος. Ὁ Ἡρόδ. [[ἐνίοτε]] μεταχειρίζεται οὕτω τὸ ἂν ἐν τελικαῖς προτάσεσιν, ὡς ἐν. 1. 75, 99: - ἐν Ὀδ. Ψ. 135 ὥς κέν τις φαίῃ, τὸ κεν ἀνήκει εἰς τὸ ἐν τῇ ἀποδόσει [[ῥῆμα]] ὡς ἐν τῷ: ὡς δ’ ἂν ἥδιστα [[ταῦτα]] φαίνοιτο Ξεν. Κύρ. 7. 5, 81. - Ἐν ταῖς πλείσταις τῶν ἐκδόσεων Ἀττικῶν συγγραφέων ὀλίγα παραδείγματα ὑπάρχουσιν, ἐν οἷς ἀναφορ. ἢ χρον. [[λέξις]] παρακολουθουμένη ὑπὸ προτάσεως πλαγίου λόγου διατηρεῖ τὸ ἄν, τὸ ὁποῖον θὰ εἶχε μεθ’ ὑποτακτ. ἐν τῷ εὐθεῖ λόγῳ· π.χ. Ξεν. Ἀπομ. 1. 2, 6, Πλάτ. Φαίδων 101D (ἴδε Σταλλβ.), Δημ. 865. 24 ([[ἔνθα]] ἔτι καὶ τὸ [[ἐπειδὰν]] δοκιμασθείην διετήρησεν ὁ Βέκκερος). ΙΙΙ. σπανίως μετὰ τοῦ εἰ καὶ τῆς ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ἐν τῇ προτάσει ὑποθ. λόγου, ἀλλὰ μόνον παρ’ Ἐπ., καὶ παρ’ αὐτοῖς δὲ οὐχὶ [[συχνάκις]]. 1) μετὰ ὁριστ. μέλλοντος ὡς μετὰ ὑποτακτ,: αἴ κεν Ἰλίου πεφιδήσεται Ἰλ. Ο. 213· οἵ κέ με τιμήσουσι Α. 175, πρβλ. Ὀδ. ΙΙ. 282. 2) [[ἅπαξ]] μεθ’ ὁριστ. παρῳχ. χρόνου εἰ δέ κ’ ἔτι [[προτέρω]] γένετο [[δρόμος]] Ἰλ. Ψ. 526. IV. ἐν τῷ μεταγ. Ἑλληνισμῷ, ὡς παρὰ τοῖς Ἑβδ. καὶ τῇ Κ. Δ., ἐάν, [[ὅταν]], κτλ., συντάσσεται μετὰ πάντων τῶν χρόνων τῆς ὁριστ.: ἐὰν οἴδαμεν Ἐπιστ. Ἰω. Α΄, ε΄, 15· [[ὅταν]] κατέβη ἡ [[δρόσος]] Ἑβδ. Ἀριθμ. ιά, 9). Β. ΕΝ Τῌ ΑΠΟΔΟΣΕΙ: Ἐνταῦθα τὸ ἂν ἀνήκει εἰς τὸ [[ῥῆμα]] καὶ δηλοῖ ὅτι ἡ ἐν τῷ ῥήματι ὑπάρχουσα [[ἔννοια]] ἐξαρτᾶται ἔκ τινος ὅρου ἐκφραζομένου ἢ ὑπονοουμένου. Οὕτως, ἦλθεν = ἦλθε· ἦλθεν ἂν = θὰ εἶχεν ἔλθῃ (ὑπὸ ὅρους τινάς, οἵτινες δυνατὸν νὰ ὁρίζωνται ἢ μή), ἑπομ. = ἠδύνατο νὰ εἶχεν ἔλθῃ: - ἔλθοι = [[εἴθε]] νὰ ἔλθῃ· ἔλθοι ἂν = θὰ ἤρχετο (ὑπό τινας ὅρους), καὶ ἑπομ. δυνατὸν νὰ ἔλθῃ. Ι. ΜΕΘ’ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ: 1) μετὰ ἱστορικῶν χρόνων, τὸ πλεῖστον παρατ. καὶ ἀορ. α) ἐν τῇ ἀποδόσει ὑποθ. λόγων· ὅτε ἡ μὲν [[πρότασις]] παριστᾷ τὴν μὴ ἐκπλήρωσιν παρελθόντος ἢ παρόντος ὅρου, ἡ δὲ [[ἀπόδοσις]] ἐκφράζει τί ἤθελε γείνῃ ἢ θὰ εἶχε γείνῃ, ἂν ὁ ὅρος ἤθελεν ἐκπληρωθῇ ἢ ἤθελεν [[εἶναι]] ἐκπεπληρωμένος. Ὁ παρατ. μετὰ τοῦ ἂν ἀναφέρεται εἰς τὸ παρὸν ἢ εἰς συνεχῆ ἢ ἐπαναλαμβανομένην πρᾶξιν ἐν τῷ παρελθόντι (παρ’ Ὁμήρῳ [[πάντοτε]] τὸ δεύτερον)· ὁ δὲ ἀόρ. [[ἁπλῶς]] εἰς πρᾶξιν ἐν τῷ παρελθόντι· ὁ δὲ ([[σπάνιος]]) ὑπερσυντέλ. εἰς πρᾶξιν τετελεσμένην ἐν τῷ παρελθόντι ἢ τὸ παρόντι: Πολὺ ἂν θαυμαστότερον ἦν, εἰ ἐτιμῶντο, θὰ ἦτο κατὰ πολὺ ἔτι παραδοξότερον, ἂν [[ἤθελον]] τιμᾶσθαι, Πλάτ. Πολ. 489Β· οὐκ ἂν νήσων ἐκράτει, εἰ μή τι καὶ ναυτικὸν εἶχεν, δὲν θὰ ἐγίνετο [[κύριος]] νήσων ἐὰν δὲν εἶχε καὶ ναυτικήν τινα δύναμιν, Θουκ. 1. 9· εἰ [[τότε]] ταύτην ἔσχε τὴν γνώμην … οὐδὲν ἂν ὧν νυνὶ πεποίηκεν ἔπραξεν, ἂν [[τότε]] εἶχε φθάσῃ εἰς ταύτην τὴν γνώμην, δὲν ἤθελε πράξῃ ὅσα ἔχει κάμῃ τώρα, Δημ. 41. 18· ὃ εἰ ἀπεκρίνω, ἱκανῶς ἂν ἤδη [[παρά]] σοῦ τὴν ὁσιότητα ἐμεμαθήκη, θὰ εἶχον μάθῃ ἤδη…, Πλάτ. Εὐθύφρ. 14C, ἴδε Ξεν. Ἀν. 2. 1, 4 ([[ἔνθα]] συνδυάζονται ἀόρ. καὶ παρατ.). Ἐπὶ ζωηρᾶς ἐκφράσεως μετὰ παρατατικὸν ἀναφερόμενον εἰς τὸ παρὸν ἐν τῇ προτάσει, ὁ ἀόρ. τῆς ὁριστ. μετὰ τοῦ ἂν ἐν τῇ ἀποδόσει ([[οἷον]] εἶπεν ἄν, ἢ ἀπεκρίνατ’ ἂν), [[ἐνίοτε]] σημαίνει: ἤθελεν (ἀμέσως) ἀποκριθῇ, ἴδε Πλάτ. Γοργ. 447D, Συμπ. 199D), Εὐθύφρ. 12D. β) ἡ [[πρότασις]] αὕτη [[συχνάκις]] ἐξυπακούεται: τὸ γὰρ [[ἔρυμα]] τῷ στρατοπέδῳ οὐκ ἂν ἐτειχίσαντο, [[διότι]] δὲν θὰ εἶχον ἀνεγείρῃ τὸ [[τεῖχος]] … (ἐὰν δὲν εἶχον κερδήσῃ τὴν μάχην), Θουκ. 1. 11· πολλοῦ γὰρ ἦν ἄξια, [[διότι]] (ἐὰν εἶχεν [[οὕτως]]) θὰ ἦσαν [[μεγάλης]] ἀξίας, Πλάτ. Πολ. 374D· οὐ γὰρ ἦν ὅ,τι ἂν ἐποιεῖτε, [[διότι]] οὐδὲν ὑπῆρχε τὸ ὁποῖον θὰ ἠδύνασθε νὰ πράξητε (ἂν ἠθέλετε δοκιμάσῃ), Δημ. 240.15. γ) χωρὶς νὰ ἐξυπακούηται ὡρισμένη τις [[πρότασις]], [[ὥστε]] ἡ ὁριστ. μετὰ τοῦ ἂν ἐκφράζει τί θὰ ἦτο πιθανὸν νὰ συνέβαινε, τί θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ εἶχε συμβῇ (καὶ [[ἴσως]] πράγματι συνέβη) ἐν τῷ παρελθόντι καὶ οὕτω σχηματίζεται παρῳχημένη δυνητικὴ [[ἔγκλισις]] [[οὕτως]] εἰπεῖν: ἢ γάρ μιν ζωόν γε κιχήσεαι, ἢ κεν Ὀρέστης κτεῖνεν ὑποφθάμενος, [[διότι]] ἢ ζῶντα θὰ τὸν ἀπαντήσῃς ἢ ὁ Ὀρέστης [[ἴσως]] ἔχει ἤδη φονεύσῃ αὐτὸν πρὸ σοῦ, Ὀδ. Δ. 546· ὃ θεασάμενος πᾶς ἄν τις ἀνὴρ ἠράσθη [[δάϊος]] [[εἶναι]], πᾶς [[ἄνθρωπος]], [[ὅστις]] εἶδε τοῦτο (τοὺς «Ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας») θὰ ἐπεθύμησε [[σφόδρα]] νὰ ἦτο [[πολεμιστής]], Ἀριστοφ. Βατ. 1022· ἀλλ’ ἦλθε μὲν δὴ τοῦτο τοὔνειδος τάχ’ ἂν ὀργῇ βιασθὲν [[μᾶλλον]] ἢ γνώμῃ φρενῶν, ὅ ἐ. [[ἴσως]] θὰ ἦλθε … Σοφ. Ο. Τ. 523, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 265Β· [[τάχα]] ἂν δὲ καὶ ἄλλως ἐσπλεύσαντες (ἐνν. διέβησαν), [[ἴσως]] καὶ νὰ διεβήσαντες εἰς αὐτὴν (τὴν Σικελίαν) κατ’ ἄλλον τινὰ τρόπον, Θουκ, 6. 2. Παραδείγματα ὁποῖον τὸ ἐν Ἰλ. Δ. 421, ὑπό κεν ταλασίφρονά περ [[δέος]] εἷλεν (= ἐσωτερικὸς [[φόβος]] θὰ εἶχε καταλάβῃ καὶ τὸν ἰσχυρὰν καρδίαν ἔχοντα (ἂν εἶχεν ἀκούσῃ τὸν ἦχον) - ἢ ([[κάλλιον]]) [[φόβος]] ἠδύνατο πολὺ νὰ καταλάβῃ καὶ τὸν ἰσχυρὰν καρδίαν ἔχοντα (εὐθὺς ὡς θὰ ἤκουε)-), δεικνύουσι φυσικὴν μετάβασιν ἀπὸ τοῦ γ εἰς τὸ β. Πρέπει δὲ νὰ ἔχωμεν ἐν νῷ ὅτι ἡ [[πλήρης]] ὑποθετικὴ [[πρότασις]] (α) δὲν περιλαμβάνει ἀναγκαίως τὴν ἰδέαν ὅτι ἡ ἐν τῇ ἀποδόσει [[ἐνέργεια]] δὲν τελεῖται (ἢ δὲν ἐτελέσθη), π.χ. τὰ αὐτὰ ἂν ἔπραξε καὶ πρώτη λαχοῦσα (= εἰ πρώτη ἔλαχεν), θὰ εἶχε πράξῃ τὰ αὐτὰ (ὡς καὶ ἔπραξε) καὶ ἂν ἔτι εἶχε λάβῃ διὰ κλήρου τὴν πρώτην θέσιν, Πλάτ. Πολ. 620D. Ἐν ταῖς συντάξεσι (α) καὶ (β) τὸ ἂν [[ἐνίοτε]] παραλείπεται [[χάριν]] ῥητορικῆς ἐμφάσεως· ὡς [[ὅταν]] λέγωμεν νῦν, ἦτο καλλίτερον ἂν .., ἀντὶ θὰ ἦτο καλλ., Λατ. melius fuerat ἀντὶ melius fuisset: εἰ μὴ …[[ᾖσμεν]], φόβον παρέσχεν, [[προὐξένησε]] (ἀντὶ ἤθελε προξενήσῃ) φόβον, Εὐρ. Ἑκ. 1113· [[οὕτως]] ὁ Ὁράτιος: me trunkus illapsus cerebro sustulerat... (ἀντὶ sustulisset). 2) μετὰ ὁριστ. μελλ.: α) [[συχνάκις]] παρ’ Ἐπ., [[ὁπότε]] ὁ μέλλ. τῆς ὁριστ. λαμβάνει σημασίαν μεσάζουσαν μεταξὺ τοῦ ἁπλοῦ μέλλ. καὶ τῆς εὐκτικῆς μετὰ τοῦ ἂν (κατωτέρ. III.), ὁ δέ κεν κεχολώσεται ὅν κεν ἵκωμαι, καὶ πιθανῶς θέλει θυμώσῃ [[ἐκεῖνος]] εἰς ὅντινα [[ὑπάγω]]..., Ἰλ. Α. 139· καί κέ τις ὧδ’ ἐρέει, καὶ κἄποιος θὰ εἴπῃ τυχὸν [[οὕτως]], Δ. 176· ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω Ὀδ. Γ. 80· οὕτω παρὰ τοῖς λυρικοῖς, Πινδ. Ν. 7. 100. β) ὀλίγα παραδείγματα ἀπαντῶσι παρὰ τοῖς Ἀττ. καὶ τοῖς πεζοῖς ἔτι, [[ἔνθα]] τὰ χειρόγρ. ἔχουσι τὴν ὁριστ. τοῦ μέλλοντ. μετὰ τοῦ ἄν: ἀπισχυρισάμενοι δὲ σαφὲς ἂν καταστήσετε ([[ἔνθα]] ὁ Βέκκερος διώρθωσε καταστήσαιτε) Θουκ. 1. 140· ἥκει, οὐδ’ ἂν ἥξει [[δεῦρο]] (ὁ Στεφ. ἔχει, ἥκοι) Πλάτ. Πολ. 615D, πρβλ. Ἀπολογ. 29C, Ξεν. Ἀν. 2. 5. 13. ΙΙ. ΜΕΘ’ ΥΠΟΤΑΚΤ., μόνον παρ’ Ἐπ. Ἡ Ἐπ. ὑποτακτ., ἥτις ἐν μὴ ἐξαρτημέναις προτάσεσιν [[εἶναι]] ἐν χρήσει ὡς ὁ μέλλ. τῆς ὁριστ., δύναται νὰ λάβῃ τὸ κε ἢ τὸ ἂν ὡς ὁ μέλλων, εἰ δέ κε μὴ δῴησιν, ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι, ὅ ἐ. «μπορῶ ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]] νὰ τὴν πάρω,.» Ἰλ. Α. 324, πρβλ. 205, Γ. 54. ΙΙΙ. ΜΕΤ’ ΕΥΚΤΙΚΗΣ ([[οὐδέποτε]] τοῦ μέλλοντος): α) ἐν τῇ ἀποδόσει ὑποθετικῶν λόγων, ἐν οἷς ἡ [[πρότασις]] ἐκφέρεται καὶ αὐτὴ κατ’ εὐκτικὴν μετὰ τοῦ εἰ ἢ ἄλλης τινὸς ὑποθετικῆς ἢ ἀναφορικῆς λέξεως καὶ ἐκφράζει μέλλοντά τινα ὅρον ἀντιστοιχοῦντα πρὸς τὸ σημερινὸν ἐὰν ἤθελεν: ἀλλ’ εἴ μοί τι πίθοιο, τό κεν πολὺ κέρδιον εἴη Ἰλ. Η. 28· οὐ πολλὴ ἂν [[ἀλογία]] εἴη, εἰ φοβοῖτο τὸν θάνατον; Πλάτ. Φαίδ 68Β: - Παρ’ Ὁμήρῳ ὁ ἐνεστ. καὶ ἀόρ. εὐκτικῆς μετὰ τοῦ κε ἢ ἂν [[εἶναι]] [[ἐνίοτε]] ἐν χρήσει ὡς ὁ παρατ. καὶ ἀόρ. τῆς ὁριστικῆς μετὰ τοῦ ἂν παρ’ Ἀττ. (Β. Ι. 1. α), [[ὁπότε]] ἐν τῇ προτάσει [[εἶναι]] ἢ ἡ κανονικὴ ὁριστικὴ ἢ ἑτέρα εὐκτική: καί νύ κεν ἔνθ’ ἀπόλοιτο ... εἰ μὴ νόησε, κτλ., δηλ. θὰ εἶχεν ἀπολεσθῇ ἂν δὲν εἶχε παρατηρήσῃ κτλ., Ἰλ. Ε. 311. πρβλ. Ε. 388, Ρ. 70· εἰ μὲν νῦν ἐπὶ ἄλλῳ ἀεθλεύοιμεν ... ἦ τ’ ἂν ἐγώ ... [[κλισίηνδε]] φεροίμην, ἐὰν τώρα ἠγωνιζόμεθα εἰς τιμὴν ἄλλου, ἤθελα φέρῃ τώρα..., Ἰλ. Ψ. 274: ἡ Ὁμηρ. αὕτη [[χρῆσις]] ἀπαντᾷ [[ἐνίοτε]] καὶ παρὰ τοῖς Ἀττ. ποιηταῖς: οὐδ’ ἂν σὺ φαίης, εἴ σε μή κνίζοι [[λέχος]] (ἀντὶ εἰ μὴ ἔκνιζε) Εὐρ. Μήδ. 568: - Ἐνίοτε ὁ ἐν τῇ προτάσει [[χρόνος]] [[εἶναι]] ἐνεστὼς ἢ μέλλων καὶ [[τότε]] ἡ εὐκτ. μετὰ τοῦ ἂν ἐν τῇ ἀποδόσει λαμβάνει [[ἁπλῶς]] σημασίαν μέλλοντος (ὡς κατωτ. β), [[φρούριον]] δ’ εἰ ποήσονται, τῆς μὲν γῆς βλάπτοιεν ἄν τι [[μέρος]] θὰ ἠδύναντο [[ἴσως]] νὰ βλάψωσι. Θουκ. 1. 142, πρβλ. 2. 60, Πλάτ. Ἀπολ. 25Β· πρβλ. [[ὡσαύτως]] Ἀριστοφ. Νεφ. 116, Δημ. 16. 25, καὶ ἀλλ. β) ἡ [[πρότασις]] [[πολλάκις]] ἐξυπακούεται: [[οὔτε]] ἐσθίουσι [[πλείω]] ἢ δύνανται φέρειν· διαρραγεῖεν γὰρ ἄν, [[διότι]] (ἐὰν [[ἤθελον]] πράξῃ οὕτω) θὰ «ἔσκαζαν», Ξεν. Κύρ 8. 2, 21· τον δ’ οὔ κε δύ’ ἀνέρε ... ἀπ’ οὔδεος ὀχλίσσειαν, δύο ἄνδρες δὲν θὰ ἠδύναντο νὰ ἐγείρωσι τὸν λίθον ἀπὸ τοῦ ἐδάφους, ἐνν. ἂν [[ἤθελον]] προσπαθήσῃ, Ἰλ. Μ. 447· οὐδ’ ἂν δικαίως ἐς κακὸν πέσοιμί τι Σοφ. Ἀντ. 240, πρβλ. Δημ. 20. 18., 598. 20: παρ’ Ὁμ. ἡ εὐκτ. τοῦ ἀορ. μετὰ τοῦ κε ἢ ἂν δυνατὸν νὰ ἀναφέρηται εἰς τὸ παρελθόν· οὐκ ἂν γνοίης ποτέροισι μετείη, ὅ. ἐ. δὲν θὰ εἶχες γνωρίσῃ (ἂν ἤθελες προσπαθήσῃ νὰ γνωρίσῃς), Ἰλ. Ε. 85. Ἡ ὑπονοουμένη [[πρότασις]] [[εἶναι]] [[πολλάκις]] [[λίαν]] [[ἀόριστος]] καὶ δὲν δύναται εὐκόλως νὰ ὁρισθῇ, [[ὥστε]] ἡ εὐκτ. μετὰ τοῦ ἂν καταντᾷ δυνητικὴ [[ἔγκλισις]] [[οὕτως]] εἰπεῖν, [[συχνάκις]] πολὺ προσεγγίζουσα κατ’ ἔννοιαν τῇ ὁριστ. τοῦ μέλλοντος: [[ἡδέως]] δ’ ἂν ἐροίμνν Λεπτίνην, ἀλλ’ εὐχαρίστως θὰ ἠρώτων τὸν Λεπτίνην, Δημ. 496. 8· βουλοίμην ἄν, θὰ ἤθελα, Λατ. velim (ἀλλ’ ἐβουλόμην ἄν, θὰ ἐπεθύμουν, ἐὰν ὑπῆρχεν [[ἐλπίς]] τις ἢ [[πιθανότης]], Λατ. vellem)· ποῖ οὖν τραποίμεθ’ ἄν; πρὸς ποῖον λοιπὸν [[μέρος]] δυνάμεθα νὰ στραφῶμεν; Πλάτ. Εὐθύδ. 290· οὐκ ἂν μεθείμην τοῦ θρόνου, δὲν θὰ παραιτηθῶ τοῦ θρόνου, Ἀριστοφ. Βάτρ. 830· [[οὕτως]] αὗται δὲ οὐκ ἂν πολλαὶ εἴησαν, ἀλλ’ αὗται (ἂν ἐγίνετο [[ἐξέτασις]]) δὲν θὰ ἐφαίνοντο ὅτι [[εἶναι]] πολλαί, Θουκ. 1. 9· εἴησαν δ’ ἂν οὗτοι Κρῆτες Ἡροδ. 1. 5. Οἱ Ἀθηναῖοι ἠρέσκοντο νὰ κολάζωσι τὴν ὀξύτητα τῶν ἐκφράσεων, μὴ δίδοντες εἰς τὸν λόγον [[λίαν]] θετικὸν τύπον· [[οἷον]], οὐκ ἂν οὖν [[πάνυ]] γέ τι σπουδαῖον εἴη ἡ [[δικαιοσύνη]], ὅ ἐ. «δυνατὸν νὰ μὴ φανῇ πολὺ σπουδαῖον» κτλ. (ἀντὶ «δὲν [[εἶναι]]» κτλ.), Πλάτ. Πολ. 333Ε. γ) ἡ εὐκτικὴ λοιπὸν μετὰ τοῦ ἂν ἔχει [[ἐνίοτε]] τὴν δύναμιν ἐλαφρᾶς προσταγῆς, προτροπῆς ἢ παρακλήσεως, σὺ μὲν κομίζοις ἂν σεαυτὸν ᾖ θέλεις, εἰμπορεῖς ν’ ἀπέλθῃς (ἐλαφρότερον τοῦ κόμιζε σεαυτὸν), Σοφ. Ἀντ. 444· χωροῖς ἂν [[εἴσω]], δύνασαι νὰ εἰσέλθῃς, ὁ αὐτ. Ἠλ. 1491· κλύοις ἂν ἤδη, Φοῖβε, εἰσάκουσόν μου νῦν, [[αὐτόθι]] 637. δ) ἐν προτάσει ἥτις [[εἶναι]] [[ὡσαύτως]] καὶ [[ἀπόδοσις]]: [[εἴπερ]] ἄλλῳ τῳ ἀνθρώπων πειθοίμην ἄν, καὶ σοὶ πείθομαι, ἂν ἤθελα ἐμπιστευθῇ ὁντιναδήποτε (ἄλλον) ἄνθρωπον (ἐὰν ἤθελε μοὶ δώσῃ τὸν λόγον του), ἐμπιστεύομαι σέ, Πλἀτ. Πρωτ. 329Β· εἰ μὴ ποιήσαιτ’ ἂν τοῦτο, ἂν δὲν ἠθέλετε κάμῃ τοῦτο (ἂν ἠδύνασθε), Δημ. 44. 30, πρβλ. Ξεν. Ἀπομν. 1. 5, 3· οὕτω πιθανῶς εἰ τούτω κε λάβοιμεν Ἰλ. Ε. 273 (ἴδ. κατωτέρ. Δ. Ι. 1). ε) ἀποδόσεις, οἵα ἡ, πῶς ἂν ὀλοίμην! πόσον εὐχαρίστως ἤθελα ἀπολεσθῇ! δὲν πρέπει νὰ συγχέονται μετὰ τῆς συνήθους εὐκτικῆς [[ἄνευ]] τοῦ ἂν ἐπὶ εὐχῆς. Ἴδε καὶ Αἰσχυλ. Ἀγ. 1448, Σοφ. Ο. Κ. 1100. ζ) τὸ ἂν σπανίως παραλείπεται ἐκ τῆς εὐκτικῆς ἐν ἀποδόσει: τὰ πλεῖστα παραδείγματα τοιαύτης παραλείψεως ἀπαντῶσι παρ’ Ὁμήρῳ, ὡς ἐν Ἰλ. Ε. 303, Ὀδ. Ξ. 123, Γ. 231· ὀλίγα δὲ παρὰ τοῖς Ἀττ. ποιηταῖς, [[κυρίως]] ἐν λυρικοῖς χωρίοις, ἢ μετὰ τὰς φράσεις, οὐκ ἔσθ’ [[ὅπως]], οὐκ ἔσθ’ [[ὅστις]], κτλ., ὡς ἐν Αἰσχύλ. Ἀγ. 620, Πρ. 292· οὐδὲν ἐν τῷ Ἀττ. πεζῷ λόγῳ, [[ὅπου]] τὸ κείμενον νὰ [[εἶναι]] ἀπηλλαγμένον πάσης ὑποψίας, ὡς Ξεν. Κύρ. 4. 1, 21. [[ἔνθα]] διορθοῦται [[εἰδείην]] ἄν. IV. ΜΕΤ’ ΑΠΑΡΕΜ. ΚΑΙ ΜΕΤΟΧ., ἅτινα κεῖνται ἀντὶ τῆς ὁριστικῆς ἢ τῆς εὐκτικῆς μετὰ τοῦ ἄν: 1) ἀπαρ. ἢ μετοχ. τοῦ ἐνεστ. α) ἀντὶ τῆς ὁριστ. παρατ. φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ τοῦτο ἔπραξαν, λέγει ὅτι θὰ ἦσαν (τώρα) ἐλεύθεροι ἐὰν θὰ εἶχον πράξῃ τοῦτο· [[οἶδα]] αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν ὄντας, εἰ τοῦτο ἔπραξαν, [[γνωρίζω]] ὅτι θὰ ἦσαν (τώρα) ἐλεύθεροι, κτλ.· οἴεσθε τὸν πατέρα... οὐκ ἂν φυλάττειν; νομίζετε ὅτι δὲν ἤθελε φυλάττῃ… (οὐκ ἂν ἐφύλαττεν) Δημ. 1194. 20, πρβλ. 1300. 8· ἀδυνάτων ἂν ὄντων [ὑμῶν] ἐπιβοηθεῖν, [[ὁπότε]] σεῖς θὰ ἦσθε (ἠθέλετε [[εἶναι]]) ἀνίκανοι, κτλ., Θουκ. 1. 73, πρβλ. 4. 40. β) ἀντὶ εὐκτικῆς ἐνεστ., φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ τοῦτο πράξειαν, λέγει ὅτι (εἰς τὸ ἑξῆς) [[ἤθελον]] [[εἶναι]] ἐλεύθεροι ([[εἶεν]] ἂν) ἂν [[ἤθελον]] πράξῃ τοῦτο: [[οἶδα]] ... ἂν ὄντας κτλ., [[γνωρίζω]] ὅτι [[ἤθελον]] [[εἶναι]], κτλ: ἴδε Ξεν. Ἀν. 2. 3, 18, Δημ. 313. 6. 2) ἀπαρ. ἢ μετοχ. ἀορίστ., α) ἀντὶ ὁριστ. ἀορ., οὐκ ἂν ἡγεῖσθ’ αὐτὸν κἂν ἐπιδραμεῖν, δὲν νομίζετε ὅτι ἤθελε καὶ ἐπιδράμῃ (= καὶ ἐπέδραμεν ἄν); Δημ. 831. 10· ἴσμεν ὑμᾶς ἀναγκασθέντας ἄν, γνωρίζομεν ὅτι ἠθέλετε σεῖς ἀναγκασθῇ, Θουκ. 1. 76, πρβλ. 3. 89· ῥαδίως ἂν ἀφεθείς, ὅτε θὰ ἠδύνατο εὐκόλως νὰ ἀφεθῇ (ἀφείθη ἂν), Ξεν. Ἀπομ. 4. 4, 4. β) ἀντὶ εὐκτ. ἀορ., οὐδ’ ἂν κρατῆσαι αὐτοὺς τῆς γῆς ἡγοῦμαι, [[νομίζω]] ὅτι [[οὔτε]] τῆς γῆς θὰ [[εἶναι]] κύριοι (οὐδ’ ἂν κρατήσειαν), Θουκ. 6. 37, οὕτω 2. 20., 5. 32· ὁρῶν ῥᾳδίως ἂν αὐτὸ ληφθὲν (= ληφθείη ἂν) ὁ αὐτ. 7. 42· [[οὔτε]] [[ὄντα]] ἂν γενόμενα, δηλ. πράγματα τὰ ὁποῖα δὲν [[εἶναι]] [[οὔτε]] [[εἶναι]] δυνατόν ποτε νὰ γείνωσι (= ἃ [[οὔτε]] ἂν γένοιτο), ὁ αὐτ. 6. 38. 3) ἀντὶ ἀπαρεμ. ἢ μετοχ. τοῦ παρακ. (περιλαμβανομένου καὶ τοῦ ὑπερσυντ.): α) Ὁριστ. ὑπερσυντ., πάντα ταῦθ’ ὑπὸ τῶν βαρβάρων ἂν ἑαλωκέναι (φήσειεν ἄν), θὰ ἔλεγεν ὅτι πάντα [[ταῦτα]] ὑπὸ τῶν βαρβάρων θὰ εἶχον κυριευθῆ (= ἑαλώκεσαν ἄν), Δημ. 441. 21· [[οἶδα]] ταῦτ’ ἂν ἑαλωκότα, δύναται νὰ τεθῇ ἐπὶ τῆς αὐτῆς σημασίας. β) εὐκτ. πρκμ., οὐκ ἂν ἡγοῦμαι αὐτοὺς δίκην ἀξίαν δεδωκέναι, εἰ... καταψηφίσαισθε, δὲν [[νομίζω]] ὅτι [[τότε]] [[ἤθελον]] ἔχῃ ὑποστῇ (= δεδωκότες ἂν [[εἶεν]]) ἱκανὴν τιμωρίαν, κτλ., Λυσ. 178. 31· [[οὕτως]] ἠδυνάμεθα νὰ ἔχωμεν: [[οἶδα]] αὐτοὺς δίκην ἀξίαν ἂν δεδωκότας. 4) ἡ [[σύνταξις]] μετ’ ἀπαρεμ. ἢ μετοχ. μὲλλοντος [[εἶναι]] [[λίαν]] ἀμφιβόλου ὀρθότητος· [[οὐδαμοῦ]] εὕρηται παρὰ τοῖς Ἐπ., καὶ ὁ μέλλων ἐν τοῖς ὀλίγοις χωρίοις Ἀττ. συγγραφέων, [[ἔνθα]] ἀπαντᾷ, φαίνεται ὅτι ὀφείλει τὴν ὕπαρξίν του εἰς τοὺς ἀντιγραφεῖς τῶν χειρογράφων: νομίζοντες ῥᾳδίως ἂν σφίσι [[τἆλλα]] προσχωρήσειν (ὀρθότ. χωρῆσαι) Θουκ. 2. 80, πρβλ. 5. 82., 6. 66., 8. 25, 71· καὶ ἡ μετοχ. ἔτι [[μᾶλλον]] ἀποτελεῖ ἐξαίρεσιν, ὡς ἐμοῦ οὐκ ἂν ποιήσοντος ἄλλα Πλάτ. Ἀπολ. 30Β, Δημ. 450. 21. Γ. μετὰ ὁριστ. παρατατ. καὶ ἀορ. ἐν τῇ ἐπαναληπτικῇ καλουμένῃ συντάξει, [[ἔνθα]] ἐλλειπτικῶς ἐκφράζει ὅρον πληρούμενον ὁποτεδήποτε ἤθελε παρουσιασθῇ [[εὐκαιρία]], ὡς: κλαίεσκε ἂν καὶ ὀδυρέσκετο Ἡρόδ. 3. 119· [[εἶτα]] πῦρ ἂν οὐ παρῆν Σοφ. Φ. 295· εἴ τινες ἴδοιεν..., ἀνεθάρσησαν ἄν, [[ὁσάκις]] ἔβλεπον αὐτό, «κάθε φοράν», κτλ. Θουκ. 7. 71· διηρώτων ἂν αὐτοὺς τί λέγοιεν Πλάτ. Ἀπολ. 22Β. Ὁ παρατ. τῆς τοιαύτης συντάξεως γίνεται ἀπαρέμ. ἐν Δημ. 123. 16: [[ἀκούω]] Λακεδαιμονίους [[τότε]] ἐμβαλόντας ἄν... ἀναχωρεῖν, ὅ ἐ. = [[ἀκούω]] ὅτι... συνείθιζον νὰ ὑποχωρῶσιν (ἀνεχώρουν ἄν). Δ. ΓΕΝΙΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Ι. ΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ἂν 1) ἐν τῇ χρήσει τοῦ Α, ὁποτεδήποτε τὸ ἂν δὲν συγχωνεύεται μετὰ τῆς ἀναφορικῆς λέξεως (ὡς ἐν τοῖς ἐάν, [[ὅταν]]), ἕπεται αὐτῇ ἀμέσως ἢ χωρίζεται ἀπ’ αὐτῆς διὰ μονοσυλλάβων μορίων ὡς μέν, δέ, τέ, γάρ, καί, νύ, πέρ, κτλ. ὡς: εἰ μέν κεν... εἰ δέ κε Ἰλ. Γ. 281. 284· σπανίως διὰ τοῦ τὶς ὡς: [[ὅποι]] τις ἄν, [[οἶμαι]], προσθῇ Δημ. 22. 9: - παρ’ Ὁμήρ. καὶ Ἡσ. δύο τοιαῦτα μόρια δύναται νὰ προηγῶνται τοῦ κε, ὡς, εἴ περ γάρ κεν Ὀδ. Θ. 355, πρβλ. Ἰλ. Β. 123· εἰ κέ νύ κε, εἰ γάρ τίς κε, ὃς μὲν γάρ κε, Ἡσ., σπανίως παρὰ πεζοῖς [[ὅποι]] μὲν γὰρ ἄν, Δημ. 53. 5· παρὰ Ξεν. Κύρ. 4. 5, 52 ἔχομεν ὅ,τι [[ἄλλο]] ἂν δοκῇ «ὑμῖν. Ἐν Ἰλ. Ε. 273 καὶ Θ. 196 ἀντὶ εἰ τούτω κε λάβοιμεν ὁ Βέκκερος ἀναγινώσκει γε ἐξ εἰκασίας. 2) ἐν τῇ ἀποδόσει τὸ ἂν δύναται νὰ ᾖ ἢ παρὰ τό [[ῥῆμα]] εἰς ὃ ἀνήκει (πρὸ αὐτοῦ ἢ μετ’ αὐτό), ἢ μετ’ [[ἄλλην]] τινὰ ἐμφαντικὴν λέξιν, ἰδίως ἐρωτημ. ἢ ἀρνητ., ἢ μετά τι σπουδαῖον ἐπίθετον ἢ ἐπίρρ. Δύναται οὕτω νὰ ἕπηται καὶ μετοχῇ, ἥτις παριστᾷ τὴν πρότασιν ὡς: λέγοντος ἄν τινος πιστεῦσαι οἴεσθε; νομίζετε ὅτι [[ἤθελον]] πιστεύσῃ αὐτὸ ἂν ἤθελέ τις εἴπῃ τοῦτο εἰς αὐτούς; (εἴ τις ἔλεγεν, ἐπίστευσαν ἄν;) Δημ. 71. 4. 3) κατὰ παράδοξον τι [[ἰδίωμα]] τὸ ἂν [[συχνάκις]] χωρίζεται ἀπὸ τοῦ ἀπαρεμ. εἰς ὃ ἀνήκει διὰ ῥημάτων, οἷα [[εἶναι]] τὰ [[ἐξῆς]]: [[δοκέω]] [[φημί]], [[οἶδα]], κτλ., [[οὕτως]] [[ὥστε]] τὸ ἂν φαίνεται ὡς νὰ ἀνήκῃ εἰς τὴν ὁριστ. τοῦ ἐνεστῶτος, καὶ νῦν [[ἡδέως]] ἄν μοι δοκῶ κοινωνῆσαι, [[νομίζω]] ὅτι θά ..., Ξεν. Κύρ. 8. 7. 25· οὕτω γὰρ ἄν μοι δοκεῖ ἥ τε [[πόλις]] ἄριστα διοικεῖσθαι Αἰσχίν. 54. 5· ἅ [[μήτε]] προῄδει μηδεὶς μήτ’ ἂν ᾠήθη τήμερον [[ῥηθῆναι]], [[ἔνθα]] τὸ ἂν ἀνήκει εἰς τὸ [[ῥηθῆναι]] καὶ οὐχὶ εἰς τὸ ᾠήθη, Δημ. 303. 8: - εἰς δὲ τὰ ἰδιάζοντα παραδείγματα οὐκ οἶδ’ ἂν εἰ, ἢ οὐκ ἂν οἶδ’ εἰ, τὸ ἂν ἀνήκει οὐχὶ εἰς τὸ [[οἶδα]] ἀλλ’ εἰς τὸ ἀκολουθοῦν [[ῥῆμα]]· ὡς, οὐκ οἶδ’ ἂν εἰ πείσαιμι, ἀντὶ οὐκ [[οἶδα]] εἰ πείσαιμι ἄν, Εὐρ. Μήδ. 941, πρβλ. Ἄλκ. 48· οὐκ ἂν οἶδ’ εἰ δυναίμην Πλάτ. Τίμ. 26Β· οὐκ οἶδ’ ἂν εἰ ἐκτησάμην Ξεν. Κύρ. 5. 4, 12. 4) τὸ ἂν [[οὐδέποτε]] τίθεται ἐν ἀρχῇ κώλου, οὐδ’ ἐν ἀρχῇ προτάσεως μετὰ [[κόμμα]]· δύναται [[ὅμως]] νὰ προτάσσηται μετά τινα παρενθετικὴν πρότασιν ἢ παρεμπιπτούσας λέξεις: ἀλλ’, ὦ μέλ’, ἄν μοι σιτίων διπλῶν ἔδει Ἀριστοφ Εὐρ. 137. ΙΙ. ΕΠΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ἄν: - Ἐν τῇ ἀποδόσει τὸ ἂν δύναται νὰ τεθῇ δὶς ἢ καὶ τρὶς μετὰ τοῦ αὐτοῦ ῥήματος [[εἴτε]] ἵνα καταστήσῃ τὴν δύναμιν αὑτοῦ ἐπαισθητὴν ἐν μακρᾷ προτάσει, [[εἴτε]] ἵνα δώσῃ ἔμφασιν εἰς λέξεις τινάς· ὥστ’ ἄν, εἰ [[σθένος]] λάβοιμι, δηλώσαιμ’ ἂν Σοφ. Ἠλ. 333, πρβλ. Ἀντ. 69, Αἰσχύλ. Ἀγ. 340, Θουκ. 1. 76 (ἐν τέλ.), 2. 41, Πλάτ. Ἀπολ. 31Α. 2) ἤν περ γάρ κ’ ἐθέλωσιν, ἀπαντᾷ ἐν τῇ προτάσει, Ὀδ. Σ. 318· ὄφρ’ ἂν μέν κε, ἐφ’ ὅσον..., Ἰλ. Λ. 187, 202, Ὀδ. Ε. 361, Ζ. 259. ΙΙΙ. ΠΑΡΑΛΕΙΨΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ: - [[ἐνίοτε]] τὸ [[ῥῆμα]] εἰς ὃ ἀνήκει τὸ ἂν ἐλλείπει καὶ πρέπει νὰ ὑπονοηθῇ, ἀλλ’ οὐκ ἂν πρὸ τοῦ (ἐνν. ἔρρεγκον) Ἀριστοφ. Νεφ. 5· τί δ’ ἂν δοκεῖ σοι [[Πρίαμος]] (ἐνν. πρᾶξαι), εἰ τάδ’ ἤνυσεν; Αἰσχύλ. Ἀγ. 935, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 1529: - [[οὕτως]] ἐν φράσεσιν οἷαι αἱ, πῶς γὰρ ἄν; καὶ πῶς οὐκ ἂν (ἐνν. εἴη); καὶ ἐν τῷ [[ὥσπερ]] ἂν εἰ (ἢ ὡσπερανεί), [[οἷον]], φοβούμενος [[ὥσπερ]] ἂν εἰ [[παῖς]] (ὅ ἐ. [[ὥσπερ]] ἂν ἐφοβήθη εἰ [[παῖς]] ἦν) Πλάτ. Γοργ. 479Α: - οὕτω καὶ ὅτε τὸ κἂν εἰ (= καὶ ἂν εἰ) ἢ δὲν ἔχει [[ῥῆμα]] ἐν τῇ ἀποδόσει, ἢ ἔχει [[ῥῆμα]] εἰς ὃ δὲν δύναται νὰ ἀνήκῃ τὸ ἄν, Πλάτ. Πολ. 477Α, Μένων 72C· πρβλ. κἄν: - οὕτω καὶ τὸ [[ῥῆμα]] προτάσεως περιεχούσης ἂν δύναται νὰ νοηθῇ [[ἔξωθεν]], [[ὅποι]] τις ἂν προσθῇ, κἂν μικρὰν δύναμιν (ὅ ἐ. καὶ ἐάν προσθῇ) Δημ. 22. 9· ὡς ἐμοῦ οὖν ἰόντος [[ὅποι]] ἂν καὶ ὑμεῖς (ἐνν. ἴητε) Ξεν. 1. 3, 6. IV. ΠΑΡΑΛΕΙΨΙΣ ΤΟΥ ἂν: - Ὁπόταν ἡ [[ἀπόδοσις]] ἀποτελῆται ἐκ πλειόνων ὁμοταγῶν προτάσεων κατὰ τὴν αὐτὴν ἔγκλισιν ἐκφερομένων, τὸ ἂν συνήθως τίθεται μόνον ἐν τῇ πρώτῃ καὶ ἐξυπακούεται ἐν ταῖς λοιπαῖς: οὐδὲν ἂν διάφορον τοῦ ἑτέρου ποιοῖ, ἀλλ’ ἐπί ταὐτὸν ἀμφότεροι ἴοιεν Πλάτ. Πολ. 360C, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 1049: - oὕτω καὶ [[ὅταν]] ἡ αὐτὴ [[σύνταξις]] ἐξακολουθῇ εἰς ἕτερον [[κῶλον]], Πλάτ. Πολ. 352Ε, 439Β. Ἐὰν ἡ [[παράλειψις]] δύναται νὰ προξενήσῃ σύγχυσιν, τὸ ἂν συνήθως ἐπαναλαμβάνεται, [[οἷον]] ἐν Πολ. 398Λ, πρβλ. Δημ. 390. 9, [[ἔνθα]] ἐξυπακούεται εὐκτικὴ μετὰ τοῦ τρίτου ὡς, ἀφοῦ [[προηγουμένως]] ὑπονοηθῶσι δύο ὁριστικαί. - Εἶναι σπάνιον νὰ εὕρῃ τις τὸ ἂν μετὰ τοῦ δευτέρου ἐκ δύο ῥημάτων ἐκ παραλλήλου κειμένων καὶ νὰ ἐξυπακούηται ἐν τῷ πρώτῳ, ὡς: τοῦτον ἄν... θαρσοίην ἐγὼ [[καλῶς]] μὲν ἄρχειν, εὖ δ’ ἂν ἄρχεσθαι θέλειν (ὅ ἐ. [[καλῶς]] μὲν ἂν ἄρχοι, εὖ δ’ ἂν θέλοι ἄρχεσθαι) Σοφ. Ἀντ. 669. E. Περὶ τοῦ τάχ’ ἄν, ἐν ᾧ τὸ [[τάχα]] σημαίνει [[ἴσως]], τὸ δὲ ἂν τροποποιεῖ ῥῆμά τι ἐν τῇ ἀποδόσει, ἴδε [[τάχα]] καὶ τὰ παραδείγματα τρίτον, τέταρτον καὶ πέμπτον ἀνωτ. Β. Ι. γ. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=(1): modal adv., indicating a [[condition]]; [[essentially]] equivalent to [[κέν]], and of [[less]] [[frequent]] [[occurrence]]. The [[use]] of ἄν is [[less]] [[exactly]] defined in [[Homer]] [[than]] in Attic Greek; [[besides]] the [[regular]] usages in Attic (viz. in conclusions expressed by the [[secondary]] tenses of the ind., and by the opt., or by the inf. representing these, and joined to εἰ or [[relative]] words, [[ἐάν]], [[ὅταν]], etc., in conditional clauses [[that]] [[take]] the subjunctive), [[Homer]] employs ἄν [[with]] the subj. in [[independent]] sentences, and κέ ([[rarely]] ἄν) [[with]] the fut. indicative. In [[final]] clauses the [[use]] of ἄν or κέ prevails, and is [[not]] [[uncommon]] [[even]] [[with]] the opt. in conditions. On the [[other]] [[hand]] the potential opt. occurs [[without]] ἄν (κέ) oftener [[than]] in Attic. The [[following]] examples [[will]] [[illustrate]] the [[most]] [[important]] of these peculiarities of [[usage]]:—(1) ἄν w. subj. in [[independent]] [[sentence]], [[οὐκ]] ἄν [[τοι]] χραίσμῃ [[κίθαρις]], ‘[[perchance]] the [[harp]] [[may]] [[avail]] thee [[not]],’ Il. 3.54, cf. Il. 1.205.— (2) ἄν w. fut. ind., αὐτὸν δ' ἂν πύματόν με κύνες.. ἐρύουσι, [[ἐπεί]] κε | |auten=(3): by apocope [[for]] [[ἀνά]], [[before]] ν (Il. 10.298), [[before]] τ (Il. 5.167), [[before]] [[στόμα]] (Od. 5.456); and in ἂν δέ (''[[sc.]]'' [[ὤρνυτο]]), Il. 3.268, Il. 23.709,, Od. 8.110, 115, 118.<br />1): modal adv., indicating a [[condition]]; [[essentially]] equivalent to [[κέν]], and of [[less]] [[frequent]] [[occurrence]]. The [[use]] of ἄν is [[less]] [[exactly]] defined in [[Homer]] [[than]] in Attic Greek; [[besides]] the [[regular]] usages in Attic (viz. in conclusions expressed by the [[secondary]] tenses of the ind., and by the opt., or by the inf. representing these, and joined to εἰ or [[relative]] words, [[ἐάν]], [[ὅταν]], etc., in conditional clauses [[that]] [[take]] the subjunctive), [[Homer]] employs ἄν [[with]] the subj. in [[independent]] sentences, and κέ ([[rarely]] ἄν) [[with]] the fut. indicative. In [[final]] clauses the [[use]] of ἄν or κέ prevails, and is [[not]] [[uncommon]] [[even]] [[with]] the opt. in conditions. On the [[other]] [[hand]] the potential opt. occurs [[without]] ἄν (κέ) oftener [[than]] in Attic. The [[following]] examples [[will]] [[illustrate]] the [[most]] [[important]] of these peculiarities of [[usage]]:—(1) ἄν w. subj. in [[independent]] [[sentence]], [[οὐκ]] ἄν [[τοι]] χραίσμῃ [[κίθαρις]], ‘[[perchance]] the [[harp]] [[may]] [[avail]] thee [[not]],’ Il. 3.54, cf. Il. 1.205.— (2) ἄν w. fut. ind., αὐτὸν δ' ἂν πύματόν με κύνες.. ἐρύουσι, [[ἐπεί]] κε [[τις]] κτλ., ‘me [[like]] [[enough]] [[last]] of [[all]] [[will]] dogs [[drag]] [[about]], [[after]] I am [[slain]],” etc., Il. 22.66.—(3) ἄν w. opt. in [[final]] [[clause]], σὺ δέ με προΐεις.. ὄφρ' ἂν [[ἑλοίμην]] δῶρα, Od. 24.334.—(4) ἄν w. opt. in [[condition]], στεῦτο γὰρ εὐχόμενος νῖκήσεμεν, [[εἴπερ]] ἂν αὐταὶ | Μοῦσαι ἀείδοιεν, Il. 2.597. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>ἄν</b> <br /> <b>1</b> in [[principal]] clauses<br /> <b>a</b> c. opt. ἀποίητον οὐδ' ἂν [[χρόνος]] δύναιτο [[θέμεν]] (O. 2.16) [[λάθα]] δὲ πότμῳ σὺν εὐδαίμονι γένοιτ' ἄν (O. 2.18) [[τίς]] ἂν φράσαι δύναιτο; (O. 2.100) κεῖνα δὲ [[κεῖνος]] ἂν εἴποι ἔργα (O. 8.62) [v. l. διαλλάξαιντ' ἄν (διαλλάξαιντο codd. cett.) (O. 11.20) ] τά τ' ἐσσόμενα τότ ἂν φαίην σαφές (O. 13.103) ὡς μὰν σαφὲς [[οὐκ]] ἂν [[εἰδείην]] λέγειν (O. 13.46) φιλέων δ' ἂν εὐχοίμαν Κρονίδαις Παρθ. 1. 11.<br /> <b>b</b> c. ind. aor. [[ἐπεὶ]] [[ἀντίον]] [[πῶς]] ἂν τριόδοντος [[Ἡρακλέης]] [[σκύταλον]] τίναξε χερσίν (O. 9.30) παρ' εὐδένδρῳ μολὼν ὄχθῳ Κρόνου [[κάλλιον]] ἂν δηριώντων ἐνόστησ ἀντιπάλων (N. 11.26) <br /> <b>c</b> dub.<br /> <b>I</b> c. ind. fut. [μαθὼν δέ [[τις]] ἂν ἐρεῖ (codd., quorum lectionem recepit Snell, conferens Schwyz-Debr. 2. 351. 2.: ἀνερεῖ Gildersleeve, cf. infra 3.) (N. 7.68) ]<br /> <b>II</b> [[μέλανος]] ἂν (δ' ἂν codd.: δ del. Er. Schmid: ἂν om. codex unus: μέλανα δ coni. Hermann: [[μέλανος]] ὅγ Bowra.) ἐσχατιὰν καλλίονα | |sltr=<b>ἄν</b> <br /> <b>1</b> in [[principal]] clauses<br /> <b>a</b> c. opt. ἀποίητον οὐδ' ἂν [[χρόνος]] δύναιτο [[θέμεν]] (O. 2.16) [[λάθα]] δὲ πότμῳ σὺν εὐδαίμονι γένοιτ' ἄν (O. 2.18) [[τίς]] ἂν φράσαι δύναιτο; (O. 2.100) κεῖνα δὲ [[κεῖνος]] ἂν εἴποι ἔργα (O. 8.62) [[[varia lectio|v.l.]] διαλλάξαιντ' ἄν (διαλλάξαιντο codd. cett.) (O. 11.20) ] τά τ' ἐσσόμενα τότ ἂν φαίην σαφές (O. 13.103) ὡς μὰν σαφὲς [[οὐκ]] ἂν [[εἰδείην]] λέγειν (O. 13.46) φιλέων δ' ἂν εὐχοίμαν Κρονίδαις Παρθ. 1. 11.<br /> <b>b</b> c. ind. aor. [[ἐπεὶ]] [[ἀντίον]] [[πῶς]] ἂν τριόδοντος [[Ἡρακλέης]] [[σκύταλον]] τίναξε χερσίν (O. 9.30) παρ' εὐδένδρῳ μολὼν ὄχθῳ Κρόνου [[κάλλιον]] ἂν δηριώντων ἐνόστησ ἀντιπάλων (N. 11.26) <br /> <b>c</b> [[dub]].<br /> <b>I</b> c. ind. fut. [μαθὼν δέ [[τις]] ἂν ἐρεῖ (codd., quorum lectionem recepit Snell, conferens Schwyz-Debr. 2. 351. 2.: ἀνερεῖ Gildersleeve, cf. infra 3.) (N. 7.68) ]<br /> <b>II</b> [[μέλανος]] ἂν (δ' ἂν codd.: δ del. Er. Schmid: ἂν om. codex unus: μέλανα δ coni. Hermann: [[μέλανος]] ὅγ Bowra.) ἐσχατιὰν καλλίονα θανάτουλτ;στείχοι> (coni. Wil.: ἐν codd.: θανάτοἰ ἔσχε Shackle: θάνατόν γ' ἔσχε Boeckh: ἄν vel ἀν edd.) (P. 11.56) Χρομίῳ κεν ὑπασπίζων ἔκρινας ἂν κίνδυνον (sic Σ: alii [[post]] ἔκρινας distinxerunt, ἄν = ἀνὰ interpretati.) (N. 9.35) <br /> <b>2</b> in subord. [[clause]]. (cf. [[ὅταν]], [[ὁπόταν]].)<br /> <b>a</b> c. subj.,<br /> <b>I</b> [[temporal]] οἱ ὤπασε θησαυρὸν δίδυμον μαντοσύνας, [[τόκα]] μὲν φωνὰν ἀκούειν, εὖτ' ἂν δὲ [[Ἡρακλέης]] πατρὶ ἑορτὰν κτίσῃ, τότ αὖ [[χρηστήριον]] [[θέσθαι]] κέλευσεν (O. 6.67) [[ὄλβος]] [[οὐκ]] ἐς μακρὸν [[ἀνδρῶν]] ἔρχεται [[σάος]], πολὺς εὖτ' ἂν ἐπιβρίσαις ἕπηται (P. 3.106) — εὖτ' ἂν μόλῃ (P. 4.76) τάκομαι, εὖτ' ἂν [[ἴδω]] fr. 123. 11.<br /> <b>II</b> [[relative]] ἀμφοτέροισι δ' ἀνὴρ ὃς ἂν ἐγκύρσῃ καὶ [[ἕλῃ]], στέφανον ὕψιστον δέδεκται (P. 1.100) δίδωσί τε Μοῖσαν [[οἶς]] ἂν ἐθέλῃ (P. 5.65) [[εὐδαίμων]] δὲ καὶ ὑμνητὸς [[οὗτος]] ἀνὴρ γίνεται σοφοῖς, ὃς ἂν τὰ μέγιστ' ἀέθλων [[ἕλῃ]] (P. 10.23) [τὰ δ' αὐτὸς ἄν [[τις]] τύχῃ (codd. contra metr.: ἀντιτύχῃ Mingarelli) (N. 4.91) ]<br /> <b>b</b> c. opt., in [[relative]] [[clause]]. [[εἶπε]] δ' ἐν μέσσοις ἀπάγεσθαι, ὃς ἂν [[πρῶτος]] θορὼν [[ἀμφί]] οἱ ψαύσειε πέπλοις (P. 9.119) in [[object]] [[clause]]. ἔντειλεν φυλάξασθαι [[χρέος]] παισὶν φίλοις, ὡς ἂν θεᾷ πρῶτοι κτίσαιεν βωμὸν (O. 7.42) <br /> <b>3</b> dub., [[due]] to false [[division]] of words. cf. (N. 7.68), (I. 8.47) [περ ἂν codd.: [[πέραν]] corr. Hermann (N. 7.75) ἂν ἔχοι codd.: ἀνέχοι corr. Tiersch (N. 7.89) ἂν ἀξίαις codd.: ἀναξίαις corr. Alberti (N. 8.10) ]<br /> <b>4</b> frag. ][[οὐκ]] ἂν παρ[ Θρ. 2. 3. | ||
}} | |||
{{Abbott | |||
|astxt=<b class="num">1</b> ἄν, conditional [[particle]], <br />[[which]] cannot [[usually]] be [[separately]] translated in English, its [[force]] depending on the constructions [[which]] [[contain]] it ([[see]] [[further]], LS, s.v.; WM, §xlii; M, Pr., 165 ff.; MM, VGT, s.v.).<br /><b class="num">1.</b>In apodosis,<br /><b class="num">(i)</b>c. indic, impf. or aor., expressing [[what]] would be or would [[have]] been if (εἰ c. impf., aor. or plpf.) [[some]] [[condition]] were or had been [[fulfilled]]: Lk 7:39 17:6, Jo 5:46, Ga 1:10, Mt 12:7 24:43, I Co 2:8, Ac 18:14, I Jo 2:19, al. The protasis is [[sometimes]] understood (as [[also]] in cl.): Mt 25:27, Lk 19:23. In [[hypothetical]] sentences, expressing unreality, ἄν (as [[often]] in [[late]] writers, [[more]] [[rarely]] in cl.) is omitted: Jo 8:39 15:24 19:11, Ro 7:7, Ga 4:15; <br /><b class="num">(ii)</b>c. opt., inf., ptcp. (cl.; v. LS, s.v.; M, Int., §275; M, Pr., 167:4). <br /><b class="num">2.</b>In [[combination]] [[with]] conditional, [[relative]], [[temporal]], and [[final]] words;<br /><b class="num">(i)</b>as in cl., c. subj.,<br /><b class="num">(a)</b>in protasis [[with]] εἰ, in Attic contr. [[ἐάν]], [[quod vide|q.v.]]; <br /><b class="num">(b)</b>in conditional, [[relative]], and [[temporal]] clauses (coalescing [[with]] [[ὅτε]], [[ἐπεί]], etc.; [[vide supra|v.s.]] [[ὅταν]], [[ἐπάν]], etc.), [[ever]], [[soever]];<br /><b class="num">(α)</b>c. pres., [[ἡνίκα]], II Co 3:15; ὃς ἄν, Ro 9:15 (LXX) 16:2, al.; ὅσοι ἄν, Lk 9:5; ὡς ἄν, Ro 15:24 (M, Pr., 167); <br /><b class="num">(β)</b>c. aor., ὃς ἄν, Mt 5:21, 22, 31; [[ἕως]] ἄν, [[until]], Mt 2:13, Mk 6:10, al.; ὡς ἄν, as [[soon]] as (M, Pr., 167), I Co 11:34, Phl 2:23. On the freq. [[use]] of ἐάνfor ἄν [[with]] the foregoing words, [[vide supra|v.s.]] ̓[[ἐάν]]; <br /><b class="num">(ii)</b>in [[late]] Gk., [[when]] [[some]] [[actual]] [[fact]] is [[spoken]] of, c. indic.: [[ὅταν]] ([[quod vide|q.v.]]); [[ὅπου]] ἄν, Mk 6:56 (M, Pr., 168); [[καθότι]] ἄν, Ac 2:45 4:35; ὡς ἄν, I Co 12:2. <br /><b class="num">3.</b>in iterative [[construction]], c. impf. and aor. indic. (M, Pr., 167): Ac 2:45 4:35, I Co 12:2. <br /><b class="num">4.</b>c. optat., giving a potential [[sense]] to a [[question]] or [[wish]]: Ac 8:31 26:29. <br /><b class="num">5.</b>Elliptical constructions: [[εἰ μή]] τι ἄν (M, Pr., 169), I Co 7:5; ὡς ἄν, c. inf., as it were (op. cit. 167), II Co 10:9.<br /><b class="num">2</b> ἄν, contr. [[from]] [[ἐάν]], [[quod vide|q.v.]] | |||
}} | |||
{{StrongGR | |||
|strgr=a [[primary]] [[particle]], denoting a [[supposition]], [[wish]], possibility or [[uncertainty]]: ([[what]]-, [[where]]-, [[wither]]-, [[who]]-)[[soever]]. Usually [[unexpressed]] [[except]] by the subjunctive or potential [[mood]]. Also [[contracted]] for [[ἐάν]]. | |||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=<b class="num">(1)</b> (ἄν (2)) [[contracted]] from [[ἐάν]], if; followed by the subjunctive: [[ἐάν]]. Also by the ([[present]]) indicative in Buttmann, 223 (192); Winer's Grammar, 295 (277)). Further, L T Tr WH [[have]] [[received]] ἄν in WH Winer's Grammar, 291 (274); Buttmann, 72 (63)). | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἄν:''' [ᾱ], Αττ. συνδ. [[ἐάν]], <i>ἤν</i>, [[συχνά]] στον Πλάτ. κ.λπ.· πρβλ. [[κἄν]].<br /><b class="num">• ἄν:</b> [ᾰ], Επικ. και Λυρ. κε ή κεν, Δωρ. κα (<i>ᾱ</i>), ως υποθετικό [[μόριο]] στην Αττ. δεν συντάσσεται με οριστ. ενεστ. ή παρακ., [[ούτε]] με προστ. οποιουδήποτε χρόνου. Στην [[πράξη]] [[τρεις]] χρήσεις του <i>ἄν</i> πρέπει να διακριθούν: α) μαζί με συνδέσμους και αναφορικά. β) στην [[απόδοση]] των υποθετικών λόγων. γ) στις επαναληπτικές προτάσεις.<br /><b class="num">Α.</b> ΜΑΖΙ ΜΕ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ:<br /><b class="num">I.</b> τέτοιες λέξεις κανονικά ακολουθ. από υποτ., όπως τα [[ἐάν]] (= <i>εἰ ἄν</i>), <i>ἤν</i>, <i>ἄν</i>, [[ἐπεάν]] (= [[ἐπεὶ]] ἄν), [[ἐπήν]]· <i>ὃς ἄν</i> quicunque, <i>πρὶν ἄν</i> κ.λπ.· [[ἐπειδάν]], [[ὅταν]], [[ὁπόταν]]· η [[πρόταση]] γενικά έχει μέλλοντα στην [[απόδοση]], <i>εἰδέ κεν ὣς ἔρξῃς</i>, [[γνώσῃ]], αν κατά [[τύχη]] εσύ πράξεις έτσι, εσύ θα γνωρίζεις, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> στους Επικ. μερικές φορές με ευκτ., <i>ὥς κε δοίη ᾧ κ' ἐθέλοι</i>, ώστε να τη δώσει σε οποιονδήποτε ήθελε, σε Ομήρ. Οδ.· σε τέτοιες περιπτώσεις το <i>κε</i> ή το <i>ἄν</i> δεν επηρεάζουν το [[ρήμα]].<br /><b class="num">III.</b> στους Επικ. μερικές φορές <i>εἰ</i> και οριστ., <i>οἵ κέ με τιμήσουσι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">IV.</b> στα μεταγεν. ελληνικά το [[ἐάν]] κ.λπ. παίρνουν οριστική, <i>ἐὰν οἴδαμεν</i>, σε Καινή Διαθήκη <b>Β.</b> ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΡΗΜΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ: δηλώνοντας ότι η [[υπόθεση]] εξαρτάται από κάποια [[κατάσταση]]· <i>ἦλθεν</i>, ήρθε, <i>ἦλθεν ἄν</i>, θα είχε έρθει, <i>ἔλθοι</i>, μπορεί να έρθει, <i>ἔλθοι ἄν</i>, θα ερχόταν·<br /><b class="num">I.</b> με οριστ.,<br /><b class="num">1.</b> με παρατ. και αόρ. η [[πρόταση]] δηλώνει μη [[εκπλήρωση]] μιας κατάστασης, και η [[απόδοση]] εκφράζει αυτό που θα ήταν ή θα μπορούσε να ήταν, αν ο όρος είχε εκπληρωθεί. Ο παρατ. με <i>ἄν</i> αναφέρεται σε συνεχόμενη [[πράξη]] σε παροντικό ή παρελθοντικό χρόνο, ενώ ο αόρ. γενικά για [[πράξη]] στο [[παρελθόν]]· <i>οὐκ ἂν νήσων ἐκράτει</i>, <i>εἰ μὴ ναυτικόν εἶχεν</i>, δεν θα είχε την [[κυριαρχία]] των νησιών, αν δεν είχε στόλο, σε Θουκ.· <i>εἰ ταύτην ἔσχε τὴν γνώμην</i>, <i>οὐδὲν ἂν ἔπραξεν</i>, αν είχε σχηματίσει αυτή τη [[γνώμη]], δε θα είχε επιτύχει [[τίποτα]], σε Δημ.· η [[πρόταση]] [[συχνά]] εννοείται, οὐ γὰρ ἦν [[ὅτι]] ἂν ἐποιεῖτε, [[γιατί]] δεν υπήρχε [[τίποτα]] που μπορούσες να είχες κάνει (δηλ. αν είχες προσπαθήσει), στον ίδ.· απ' όπου η οριστ. με το <i>ἄν</i> αντιπροσωπεύει δυνητική [[χροιά]]· ἦλθε [[τοῦτο]] [[τοὔνειδος]] τάχ' ἄν, αυτή η [[μομφή]] πιθανόν να είχε έρθει, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> στους Επικ. με οριστ. μέλ. ώστε να μετατρέψει το απλό μέλ· [[καί]] κέ τις ὧδ' ἐρέει, και [[κάποιος]] [[τάχα]] θα μιλήσει έτσι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> με υποτ. στους Επικ. όπως στην οριστ. μέλ., <i>εἰ δέ κε μὴ δώῃσιν</i>, [[ἐγώ]] δέ κεν αὐτὸς [[ἕλωμαι]], δηλ. θα την πάρω [[μόνος]] μου, στο ίδ.<br /><b class="num">III.</b> με ευκτ.,<br /><b class="num">1.</b> [[μετά]] από [[πρόταση]] σε ευκτ. με το <i>εἰ</i> ή κάποια αναφορική [[λέξη]], εἴ [[μοί]] τι πίθοι, <i>τό κεν πολὺ κέρδιον εἴη</i>, αν θα μου ήταν [[υπάκουος]] θα ήταν [[πολύ]] καλύτερα, στο ίδ.· μερικές φορές με οριστ. στην [[πρόταση]], [[καί]] νύ κεν ἔνθ' ἀπόλοιτο, <i>εἰ μὴ νόησε</i>, θα είχε χαθεί, αν αυτή δεν καταλάβαινε, στο ίδ.· μερικές φορές ο [[χρόνος]] στην [[πρόταση]] είναι ενεστ. ή μέλ. και η ευκτ. με το <i>ἄν</i>στην [[απόδοση]], μέλ. [[φρούριον]] εἰ ποιήσονται, <i>βλάπτοιεν ἄν</i>, αν [[τυχόν]] θα χτίσουν [[φρούριο]], μπορεί να βλάψουν, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> η [[πρόταση]] [[συχνά]] εννοείται· <i>τόνδ' οὔ κε δύ' ἀνέρε ἀχλίσσειαν</i>, [[δύο]] άνδρες δε θα μπορύσαν να σηκώσουν την [[πέτρα]] (δηλ. αν το επιχειρούσαν), σε Ομήρ. Ιλ.· απ' όπου η ευκτ. με το <i>ἄν</i> αποκτά δυνητική [[σημασία]], <i>βουλόμην ἄν</i>, θα ήθελα, Λατ. [[velim]] ([[αλλά]] <i>ἐβουλόμην ἄν</i>, θα επιθυμούσα, αν ήταν για οποιαδήποτε [[ωφέλεια]], vellem).<br /><b class="num">3.</b> η ευκτ. με <i>ἄν</i> αποκτά τη [[δύναμη]] ήπιας προσταγής ή παράκλησης, χωροῖς ἂν [[εἴσω]], μπορείς να προχωρήσεις, σε Σοφ.· κλύοις ἂν [[ἤδη]], άκουσέ με [[τώρα]], στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b>με απαρ. και μτχ.· το απαρ. ενεστ. ή μτχ. αντιπροσωπεύει την οριστ. παρατ., φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ [[τοῦτο]] ἔπραξαν, λέει ότι [[τώρα]] θα ήταν ελεύθεροι, αν είχαν κάνει αυτό, σε Δημ.· <i>ἀδυνάτων ἂν ὄντων</i> ([[ὑμῶν]]) <i>ἐπιβοηθεῖν</i>, όταν θα γινόσαστε ανίκανοι να βοηθήσετε, σε Θουκ.· ή αντικαθιστά την ευκτ. ενεστ. φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ [[τοῦτο]] πράξειαν, λέει πως στο [[εξής]] θα ήταν ελεύθεροι, αν έκαναν αυτό, σε Ξεν.· το απαρ. ή μτχ. αορ. αντικαθιστά την οριστ. ή εύκτ. αορ., οὐκ ἂν ἡγεῖσθ' αὐτὸν κἂν [[ἐπιδραμεῖν]], δεν το νομίζεις, [[ακόμα]] και αν είχε τρέξει προς τα [[εκεί]]; σε Δημ.· <i>οὐδ' ἂν κρατῆσαι αὐτοὺς τῆς γῆς ἡγοῦμαι</i>, [[νομίζω]] πως δεν θα ήταν καν αφέντες της γης, σε Θουκ.· [[οὔτε]] [[ὄντα]] [[οὔτε]] ἂν [[γενόμενα]], δηλ. πράγματα που δεν είναι και δε θα συμβούν [[ποτέ]], στον ίδ.· ομοίως απαρ. ή παρακ. (ή υπερσ.), πάντα ταῦθ' ὑπὸ τῶν βαρβάρων ἂν ἑαλωκέναι (<i>φήσειεν ἄν</i>), θα έλεγε ότι όλα αυτά θα είχαν καταστραφεί από τους βαρβάρους, σε Δημ. <b>Γ.</b> ΣΤΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: με οριστ. παρατ. και αορ., για να εκφράσει όρο εκπληρωμένο [[οποτεδήποτε]] προκύπτει η [[συνθήκη]]· [[εἶτα]] [[πῦρ]] ἂν οὐ [[παρῆν]], [[έπειτα]] δεν θα υπήρχε [[καθόλου]] [[φωτιά]] αναμμένη, δηλ. δεν υπήρξε [[ποτέ]], σε Σοφ.· <i>διηρώτων ἂν αὐτοὺς τί λέγοιεν</i>, σε Πλάτ. <b>Δ.</b> ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:<br /><b class="num">I.</b> [[θέση]] του <i>ἄν:</i><br /><b class="num">1.</b> Το <i>ἄν</i> μπορεί να χωρίζεται από τα απαρ. του από ρήματα όπως το [[οἴομαι]], [[δοκέω]], ώστε να παρουσιάζεται ότι ανήκει στην οριστ. ενεστ.· καὶ [[νῦν]] [[ἡδέως]] ἄν μοι δοκῶ κοινωνῆσαι, [[νομίζω]] πως θα έπρεπε, σε Ξεν.· στην παράδοξη [[περίπτωση]] του <i>οὐκ οἶδ' ἄν εἰ</i>, το <i>ἄν</i> ανήκει όχι στο [[οἶδα]], [[αλλά]] στο [[ρήμα]] που ακολουθεί, οὐκ οἶδ' ἂν εἰ πείσαιμι = οὐκ [[οἶδα]] εἰ πείσαιμι ἄν, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> Το <i>ἄν</i> δεν ξεκινά [[ποτέ]] [[πρόταση]].<br /><b class="num">II.</b> [[επανάληψη]] του <i>ἄν:</i> στην [[απόδοση]] το <i>ἄν</i> μπορεί να επαναλαμβάνεται με το ίδιο [[ρήμα]], <i>ὥστ' ἄν</i>, εἰ [[σθένος]] λάβοιμι, <i>δηλώσαιμ' ἄν</i>, σε Σοφ.<br />'''ἄν:''' συγκεκ. αντί [[ἄνα]], βλ. [[ἀνά]] VI.2. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{etym | ||
| | |etymtx=Grammatical information: pcle<br />Meaning: very differing uses (Ion.-Att., Arc.)<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Identified with the questioning particle Lat. [[an]], Goth. [[an]]; denied by Lee, AmJPh. 88, 1967, 45ff. See DELG. From <b class="b2">*ken/kn̥</b>, <b class="b3">*οὐ καν</b> giving <b class="b3">οὐκ αν</b>, Forbes, Glotta 37, 1958, 179-182. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=1<br />[[Perseus]].<br />conditional Particle. In Attic, it is not joined with pres. or perf. ind., nor with imperat. of any tense. Three uses of ἄν must be [[distinguished]] in [[practice]]:<br />A. in [[combination]] with Conjunctions and Relatives.<br />B. in Apodosis.<br />C. in Iterative sentences.<br />A. in combinations with Conjunctions and Relatives:<br /><b class="num">I.</b> [[such]] words are [[regularly]] foll. by the subj., viz. ἐάν (= εἰ ἄν) ἤν, ἄν, [[ἐπήν]]; ὃς ἄν quicunque, πρὶν ἄν, etc.; [[ἐπειδάν]], [[ὅταν]], [[ὁπόταν]]: the [[protasis]] [[generally]] has a fut. in [[apodosis]], εἰ δέ κεν ὣς ἔρξηις, γνώσηι if [[perchance]] thou do [[thus]], thou shalt [[know]], Il.<br /><b class="num">II.</b> in epic [[sometimes]] with Opt., ὥς κε δοίη ὧι κ' ἐθέλοι that he [[might]] [[give]] her to whomsoever he [[might]] [[please]], Od.: in [[such]] cases κε or ἄν does not [[affect]] the Verb.<br /><b class="num">III.</b> in epic, [[sometimes]] with εἰ and Ind., οἵ κέ με τιμήσουσι Il.<br /><b class="num">IV.</b> in [[late]] Greek, ἐάν, etc., [[take]] Ind., ἐὰν οἴδαμεν NTest.<br />B. combined IN APODOSIS with the Verb, denoting that the [[assertion]] is [[dependent]] on [[some]] [[condition]]; ἦλθεν he came, ἦλθεν ἄν he would [[have]] [[come]]; ἔλθοι may he [[come]], ἔλθοι ἄν he would [[come]]:<br /><b class="num">I.</b> with Ind.:<br /><b class="num">1.</b> with imperf. and aor., the [[protasis]] implies non-[[fulfilment]] of a [[condition]], and the apod. expresses [[what]] would be or would [[have]] been the [[case]] if the [[condition]] were or had been [[fulfilled]]. The imperf. with ἄν refers to continued [[action]] in [[present]] or [[past]] [[time]], the aor. [[generally]] to [[action]] in [[past]] [[time]]; οὐκ ἂν νήσων ἐκράτει, εἰ μὴ ναυτικὸν εἶχεν he would not [[have]] been [[master]] of islands if he had not had a [[fleet]], Thuc.; εἰ ταύτην ἔσχε τὴν γνώμην, οὐδὲν ἂν ἔπραξεν if he had [[come]] to [[this]] [[opinion]], he would [[have]] [[accomplished]] [[nothing]], Dem.:—the [[protasis]] is often understood, οὐ γὰρ ἦν [[ὅ τι]] ἂν ἐποιεῖτε for [[there]] was [[nothing]] [[which]] you could [[have]] done (i. e. if you had [[tried]]), Dem.:—[[hence]] the Ind. with ἄν represents a potential [[mood]]; ἦλθε [[τοῦτο]] [[τοὔνειδος]] τάχ' ἄν [[this]] [[reproach]] [[might]] [[perhaps]] [[have]] [[come]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> in epic, with fut. ind., so as to [[modify]] the [[simple]] fut.; καί κέ τις ὧδ' ἐρέει and [[some]] one [[will]] [[perchance]] [[speak]] [[thus]], Il.<br /><b class="num">II.</b> with Subj., in epic, [[much]] like fut. ind., εἰ δέ κε μὴ δώηισιν, ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς [[ἕλωμαι]], i. e. I [[will]] [[take]] her [[myself]], Il.<br /><b class="num">III.</b> with Opt.:<br /><b class="num">1.</b> [[after]] [[protasis]] in opt. with εἰ or [[some]] [[relative]] [[word]], εἴ μοί τι πίθοιο, τό κεν πολὺ κέρδιον εἴη if he should [[obey]] me, it would be [[much]] [[better]], Il.; [[sometimes]] with ind. in [[protasis]], καί νύ κεν ἔνθ' ἀπόλοιτο, εἰ μὴ νόησε he would [[have]] perished, had she not perceived, Dem.:—[[sometimes]] the tense in [[protasis]] is pres. or fut., and the opt. with ἄν in [[apodosis]]= fut., [[φρούριον]] εἰ ποιήσονται, βλάπτοιεν ἄν if they shall [[build]] a [[fort]], they [[might]] [[perhaps]] [[damage]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> the [[protasis]] is often understood: τὸν δ' οὔ κε δύ' ἀνέρε [[ὀχλίσσειαν]] two men could not [[heave]] the [[stone]] (i. e. if they should try), Il.:—[[hence]] the opt. with ἄν becomes a potential [[mood]], βουλοίμην ἄν I should like, Lat. [[velim]] (but ἐβουλόμην ἄν I should [[wish]], if it were of any [[avail]], vellem).<br /><b class="num">3.</b> the opt. with ἄν [[comes]] to [[have]] the [[force]] of a [[mild]] [[command]] or [[entreaty]], χωροῖς ἂν [[εἴσω]] you may go in, Soph.; κλύοις ἂν ἤδη [[hear]] me now, Soph.<br /><b class="num">IV.</b> with inf. and [[part]].:—the pres. inf. or [[part]]. represents imperf. ind., φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ [[τοῦτο]] ἔπραξαν he says they would (now) be [[free]], if they had done [[this]], Dem.; ἀδυνάτων ἂν ὄντων [[ὑμῶν]] ἐπιβοηθεῖν [[when]] you would [[have]] been [[unable]] to [[assist]], Thuc.;—or represents pres. opt., φησὶν αὐτοὺς ἐλευθέρους ἂν [[εἶναι]], εἰ [[τοῦτο]] πράξειαν he says they would ([[hereafter]]) be [[free]], if they should do [[this]], Xen.;—the aor. inf. or [[part]]. represents aor. ind. or opt., οὐκ ἂν ἡγεῖσθ' αὐτὸν κἂν [[ἐπιδραμεῖν]]; do you not [[think]] he would [[even]] [[have]] run [[thither]]? Dem.; οὐδ' ἂν κρατῆσαι αὐτοὺς τῆς γῆς ἡγοῦμαι I [[think]] they would not [[even]] be masters of the [[land]], Thuc.; [[οὔτε]] [[ὄντα]] [[οὔτε]] ἂν [[γενόμενα]], i. e. things [[which]] are not and [[never]] could [[happen]], Thuc.:—so the perf. (or plup.) inf. or partic., πάντα ταῦθ' ὑπὸ τῶν βαρβάρων ἂν ἑαλωκέναι [φήσειεν ἄν] he would say that all these would [[have]] been destroyed by the barbarians, Dem.<br />C. with imperf. and aor. ind. in the ITERATIVE [[construction]], to [[express]] a [[condition]] [[fulfilled]] [[whenever]] an [[opportunity]] offered; [[εἶτα]] πῦρ ἂν οὐ [[παρῆν]] then [[there]] would be no [[fire]] at [[hand]], i. e. [[there]] [[never]] was, Soph.; διηρώτων ἂν αὐτοὺς τί λέγοιεν Plat.<br />D. GENERAL REMARKS:<br /><b class="num">I.</b> Position of ἄν.<br /><b class="num">1.</b> ἄν may be separated from its inf. by [[such]] verbs as [[οἴομαι]], [[δοκέω]], so that ἄν has the [[appearance]] of belonging to the pres. ind., καὶ νῦν [[ἡδέως]] ἄν μοι δοκῶ κοινωνῆσαι I [[think]] that I should, Xen.:—in the [[peculiar]] [[case]] of οὐκ οἶδ' ἂν εἰ, ἄν belongs not to [[οἶδα]] but to the Verb [[which]] follows, οὐκ οἶδ' ἂν εἰ πείσαιμι = οὐκ [[οἶδα]] εἰ πείσαιμι ἄν, Eur.<br /><b class="num">2.</b> ἄν [[never]] begins a [[sentence]].<br /><b class="num">II.</b> Repetition of ἄν:— in [[apodosis]] ἄν may be [[repeated]] with the [[same]] verb, ὥστ' ἄν, εἰ [[σθένος]] λάβοιμι, δηλώσαιμ' ἄν Soph. <br />2 = ἐάν, ἤν, often in Plat., etc.; cf. κἄν.] | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ἄν''': (ion. att., ark.),<br />{án}<br />'''Meaning''': Modalpartikel,<br />'''Etymology''': mit den Fragepartikeln lat. ''an'', got. ''an'' etymologisch identisch. Vgl. Schwyzer-Debrunner 305f., 558 m. weiterer Literatur, Chantraine Gramm. hom. 2 (s. Index).<br />'''Page''' 1,100 | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯''':¥n 安<br />'''詞類次數''':質詞(191)<br />'''原文字根''':曾經<br />'''字義溯源''':假定*,願望,可能,不確定,無論,若,何人,就是,都,到。是一個條件質詞,常連結別的字,其字義要看它所連結的字以及前後文而定。比較:([[ἐάν]] / [[ἐάνπερ]])=如果,假若)<br />'''同源字''':1) ([[ἄν]])假定 2) ([[ἐάν]] / [[ἐάνπερ]])如果,假若 3) ([[ἐάνπερ]])果若 4) ([[ἐπάν]])每逢,即刻 5) ([[κἄν]])而若是 6) ([[ἐάν]] / [[μή]])若不 7) ([[ὅταν]])每當<br />'''出現次數''':總共(171);太(43);可(21);路(31);約(26);徒(14);羅(9);林前(8);林後(2);加(3);腓(1);來(6);雅(1);約壹(4);啓(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 是(36) 太5:21; 太10:33; 太12:32; 太12:50; 太16:25; 太16:25; 太18:5; 太18:6; 太19:9; 太23:16; 太23:16; 太23:18; 太23:18; 可3:29; 可6:56; 可9:37; 可9:37; 可9:41; 可9:42; 可10:11; 路8:18; 路8:18; 路9:5; 路9:24; 路9:24; 路9:26; 路12:8; 路17:33; 約4:14; 約5:19; 羅11:22; 林前7:5; 林前12:2; 約壹2:5; 約壹3:17; 約壹4:15;<br />2) 就(14) 太11:21; 太12:7; 路9:27; 約8:19; 約8:42; 約9:41; 約14:7; 約18:30; 羅10:13; 林前2:8; 加1:10; 加3:21; 來4:8; 來8:7;<br />3) 必(8) 太23:30; 路17:6; 約4:10; 約4:10; 約11:21; 約11:32; 約15:19; 來8:4;<br />4) 到(8) 太5:26; 太23:39; 太24:34; 可6:10; 可12:36; 路21:32; 林前15:25; 加3:19;<br />5) 無論(8) 太5:22; 太5:22; 路9:4; 路10:5; 路10:8; 路10:10; 林前11:27; 啓14:4;<br />6) 若(6) 太5:19; 太20:27; 可10:43; 可10:44; 路18:17; 路20:18;<br />7) 要(4) 太21:44; 可10:15; 約2:5; 徒7:3;<br />8) 當(4) 路13:25; 約20:23; 約20:23; 徒18:14;<br />9) 著(4) 太24:43; 路20:43; 徒2:45; 徒4:35;<br />10) 誰(4) 太26:48; 可14:44; 羅9:15; 羅9:15;<br />11) 就必(4) 路7:39; 路12:39; 約14:28; 約壹2:19;<br />12) 人(4) 太5:31; 太24:43; 可6:11; 可11:23;<br />13) 都(3) 太5:18; 太5:18; 徒15:17;<br />14) 早(3) 約14:2; 羅9:29; 羅9:29;<br />15) 何人(3) 太10:14; 太10:42; 太15:5;<br />16) 就是(3) 路17:6; 約13:20; 徒2:39;<br />17) 論(3) 太21:22; 約14:13; 約15:16;<br />18) 前(2) 太16:28; 可9:1;<br />19) 所(2) 路10:35; 徒26:29;<br />20) 樣(2) 路6:11; 徒3:19;<br />21) 時(2) 羅15:24; 林前11:34;<br />22) 將(2) 路9:46; 徒5:24;<br />23) 的人(2) 可3:35; 可6:56;<br />24) 有(2) 可3:28; 路15:26;<br />25) 直(2) 太12:20; 啓2:25;<br />26) 凡(1) 徒3:22;<br />27) 作(1) 徒2:35;<br />28) 為(1) 羅3:4;<br />29) 意思(1) 徒10:17;<br />30) 些(1) 徒17:18;<br />31) 可(1) 徒8:31;<br />32) 只要(1) 林前4:5;<br />33) 我(1) 來1:13;<br />34) 然(1) 來10:2;<br />35) 還(1) 來11:15;<br />36) 來的(1) 雅3:17;<br />37) 一(1) 腓2:23;<br />38) 可能(1) 林後11:21;<br />39) 必要(1) 約18:36;<br />40) 至於(1) 林前11:31;<br />41) 要來(1) 林後10:9;<br />42) 何(1) 羅16:2;<br />43) 除(1) 約5:19;<br />44) 一個(1) 可13:20;<br />45) 問他(1) 路1:62;<br />46) 在(1) 路2:26;<br />47) 的(1) 可8:35;<br />48) 回(1) 太25:27;<br />49) 的時候(1) 太10:11;<br />50) 總(1) 太24:22;<br />51) 那一(1) 太10:11;<br />52) 好(1) 路2:35;<br />53) 並(1) 太2:13;<br />54) 待(1) 太22:44;<br />55) 也(1) 約5:46;<br />56) 向(1) 約11:22;<br />57) 於(1) 約1:33;<br />58) 就可(1) 路19:23;<br />59) 已(1) 路10:13;<br />60) 還能(1) 太11:23;<br />61) 若向(1) 約16:23 | |||
}} | }} |