εἴκω: Difference between revisions

7,181 bytes added ,  21 August 2017
big3_13
(SL_1)
(big3_13)
Line 24: Line 24:
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[εἴκω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[give]] [[way]] εἶξον, ὦ Ἀπολλωνιάς i. e. [[let]] my [[paean]] [[for]] [[Delos]] [[wait]] ([[till]] I [[have]] [[finished]] [[this]] [[ode]]) (I. 1.6)
|sltr=[[εἴκω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[give]] [[way]] εἶξον, ὦ Ἀπολλωνιάς i. e. [[let]] my [[paean]] [[for]] [[Delos]] [[wait]] ([[till]] I [[have]] [[finished]] [[this]] [[ode]]) (I. 1.6)
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. ind. 3<sup>a</sup> sg. ἔειξε Alcm.83.1, iter. [[εἴξασκε]] <i>Od</i>.5.332; perf. part. [[ἐεικώς]] <i>Lindos</i> 2D.96 (I a.C.)]<br /><b class="num">I</b> sent. fís.<br /><b class="num">1</b> [[ceder]] a una acometida o a una presión ὅππῃ τ' ἰθύσῃ, τῇ τ' εἴκουσι στίχες ἀνδρῶν <i>Il</i>.12.48, εἰσορόων χρόα καλόν, ὅπῃ εἴξειε μάλιστα observando por qué lugar su hermosa piel cedería mejor</i> ante el golpe de lanza <i>Il</i>.22.321, cf. Arist.<i>Pr</i>.890<sup>b</sup>5, Gal.4.463, D.Chr.36.57, (οἰδήματα) τὰ εἴκοντα (hinchazones) que ceden</i> al presionarlas, Gal.18(2).97<br /><b class="num">•</b>medic. [[ceder]], [[remitir]] ἡ νοῦσος Aret.<i>CA</i> 2.1.7, κοίτη δὲ στερεή, μὴ κάρτα εἴκουσα Aret.<i>CA</i> 2.2.2, tb. c. giro prep. εἴκων ἐπὶ τῇ θίξει Aret.<i>SD</i> 1.14.2<br /><b class="num">•</b>part. subst. τὸ εἶκον [[lo que cede]] op. τὸ ἀντιτυποῦν Pl.<i>Cra</i>.420d, φερόμενοι πρὸς τὸ εἶκον atacando lo que ofrece menor resistencia</i> Plu.<i>Fab</i>.16<br /><b class="num">•</b>[[el hecho de ceder]] συμμέτρως ἔχει πρὸς τὸ εἶκον en la fundición del oro, Str.3.2.8<br /><b class="num">•</b>c. dat. de concr. ὅτ' οὔρεα τοῖα σιδήρ[ῳ] εἴκουσιν cuando montañas semejantes ante el hierro ceden</i> Call.<i>Fr</i>.110.48, ἀὴρ ἔχει φύσιν εἴκουσαν ἀντιπεριιστάμενος τοῖς σώμασιν Ph.1.623, πέτρας ... τοῖς μεταλλευτικοῖς ὀργάνοις μηδαμῶς εἰκούσης Polyaen.4.18.1, en metáf. σῷ δ' αὖ πυρὶ ... καὶ Ζηνὸς ὁμῶς εἴκουσι κεραυνοί del fuego del amor, Opp.<i>C</i>.2.421.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[retirarse]] εἶκε ... πολέμου retírate del combate</i>, <i>Il</i>.5.348, προθύρου <i>Od</i>.18.10, κελεύθου Hes.<i>Sc</i>.353, τῶν ἐπάλξεων ... καὶ τῶν νεῶν Iul.<i>Or</i>.3.67b, c. constr. de gen. ἐεικὼς ἐκ τᾶς ἰερατείας <i>Lindos</i> l.c., εἶξ' ἕ[καθ] εν κόσμοιο <i>Cod.Vis.Pat</i>.8<br /><b class="num">•</b>c. gen. y dat. de pers. μηδ' εἴκετε χάρμης Ἀργείοις y no os retiréis del combate ante los argivos</i>, <i>Il</i>.4.509<br /><b class="num">•</b>fig. εἴξατε νίκης renunciad a la victoria</i> Colluth.171.<br /><b class="num">3</b> [[ceder el sitio]], [[apartarse]] abs. εἶξε δ' [[Ἀθήνη]] <i>Il</i>.24.100, εἶξαν δὲ γέροντες <i>Od</i>.2.14<br /><b class="num">•</b>c. dat. de pers. y gen. de lugar τῷ δὲ γυνὰ ... σφεᾶς ἔειξε χώρας a éste la mujer le cede su sitio</i> Alcm.l.c., εἴκειν δὲ γέρουσιν ἕδρης Ps.Phoc.220, cf. Hdt.2.80, c. el dat. impl. χώρης εἴκουσιν τοί τε παλαιότεροι y los más ancianos (le) ceden el sitio</i> Thgn.936, cf. Tyrt.8.42.<br /><b class="num">4</b> tr., c. ac. y dat. de concr. [[aflojar]] εἶξαί τέ οἱ ἡνία χερσίν y aflójale las riendas en tus manos</i>, <i>Il</i>.23.337.<br /><b class="num">II</b> sent. anímico o moral<br /><b class="num">1</b> c. compl. de abstr. y/o de pers. [[ceder a o ante]] c. dat. de pers. y ac. de rel. τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων sin ceder ante nadie en su valor</i>, <i>Il</i>.22.459, <i>Od</i>.11.515<br /><b class="num">•</b>[[ceder a o ante]], [[someterse]] c. dat. de pers. ἄρχοντι Democr.B 47, σοφοῖσι δ' εἴκειν καὶ τεθραμμένοις καλῶς E.<i>HF</i> 300, τοῖς ὑποπεπτωκόσιν D.S.13.24, τῷ θεῷ I.<i>AI</i> 1.115, τοῖς κρείττοσι Luc.<i>Herm</i>.12, τῇ πατρίδι καθάπερ μητρί Iul.<i>Or</i>.4.246a, c. dat. de abstr. ᾧ θυμῷ <i>Il</i>.9.598, ὄκνῳ <i>Il</i>.10.122, πενίῃ <i>Od</i>.14.157, Tyrt.6.8, ὕβρει <i>Od</i>.14.262, ἀνάγκῃ A.<i>A</i>.1071, E.<i>Fr</i>.716H.-R., κακοῖς A.<i>Pr</i>.320, cf. Th.1.84, Ael.<i>NA</i> 5.11, ζημίαις X.<i>Cyr</i>.1.6.21, ταῖς τύχαις Lys.18.5, εἴκειν ταῖς ψυχαῖς desanimarse</i> Plb.35.1.4, τῇ φαντασίᾳ Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.286, τῇ ὑποταγῇ <i>Ep.Gal</i>.2.5, τοῖς τοῦ καιροῦ νόμοις Vett.Val.240.12, προθύμως τῇ κλήσει Gr.Naz.M.35.512B, εἴξας τῇ ἐμῇ δεήσει accediendo a mi petición</i>, <i>PMonac</i>.10.10 (VI d.C.), c. el dat. elidido y atracción de rel. εἴκοντας ἃ [[δεῖ]] S.<i>OC</i> 172, cf. <i>Ai</i>.1243, c. dat. de abstr. y ac. de rel. τὰ πάντα τῇ ἡλικίῃ εἴκειν ceder a la edad en todo</i>, e.e., dejarse llevar siempre por su juventud</i> Hdt.7.18, c.constr. prep. ἐπὶ ... προφάσει μὴ εἴξοντες Th.1.141<br /><b class="num">•</b>sin rég. [[ceder]], [[someterse]] ἀλλ' εἶκε, θυμῷ (aunque otros leen εἶκε θυμῷ) καὶ μετάστασιν δίδου S.<i>Ant</i>.718, οὐ βουλόμενοι δὲ καθάπαξ εἴκειν Plb.1.38.5, cf. Ph.2.31, <i>POxy</i>.1642.17 (III d.C.), ἑκόντες εἴκουσι καὶ ὑποκύπτουσι Them.<i>Or</i>.13.176b<br /><b class="num">•</b>part. fem. εἴκουσα [[floja]], [[que no es firme]], [[inestable]] ἡ [[ἄγνοια]] φαντασία ἐστὶν εἴ. explicado como μεταπτωτικὴ ὑπὸ λόγου Clem.Al.<i>Strom</i>.2.17.76, ἡ ψυχὴ ... ἡ μαλθακὴ καὶ εἴ. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.20.110.<br /><b class="num">2</b> [[ser inferior en]] c. dat. de limitación βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκων siendo inferior en fuerza y poder</i>, <i>Od</i>.13.143, c. dat. de pers. y dat. de limitación ὅ τέ μοι εἴξειε πόδεσσι (enemigo) que fuera inferior a mí en (la agilidad de) sus pies</i>, <i>Od</i>.14.221.<br /><b class="num">3</b> c. inf. [[permitir]], [[dejar]] c. dat. de pers. εἴξατέ μοι οὐρεοῦσι διελθέμεν permitidme pasar con las mulas</i>, <i>Il</i>.24.716, Εὖρος Ζεφύρῳ [[εἴξασκε]] διώκειν Euro dejaba a Céfiro que la acosara (a la nave)</i> <i>Od</i>.5.332<br /><b class="num">•</b>raro c. ac. ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν ἡμῖν εἴκῃ S.<i>Ph</i>.465.<br /><b class="num">4</b> impers. εἶκε (a veces entendido como impf. de ἔοικα) [[es posible]] c. dat. de pers. ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι en donde les era posible estar emboscados</i>, <i>Il</i>.18.520, c. ac. de pers. ὤς με φώνησ' οὐδὲν ἔτ' εἴκει Sapph.31.8.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>u̯eik</i>-, cf. ai. <i>vijáte</i> ‘huir’, ‘retroceder’, aaa. <i>wīhhan</i> ‘ceder’, formas que parecen derivar de una raíz c. sonora final.
}}
}}