View source for κόλος

{{LSJ1
|Full diacritics=κόλος
|Medium diacritics=κόλος
|Low diacritics=κόλος
|Capitals=ΚΟΛΟΣ
|Transliteration A=kólos
|Transliteration B=kolos
|Transliteration C=kolos
|Beta Code=ko/los
|Definition=κόλον,<br><span class="bld">A</span> [[docked]], δόρυ Il.16.117; of oxen, [[stump-horned]] or [[hornless]], τὸ γένος τῶν βοῶν τὸ κ. [[Herodotus|Hdt.]]4.29; <b class="b3">ὦ κόλε</b>, addressed to a hegoat, Theoc.8.51 ([[si vera lectio|s.v.l.]]); of the [[κεράστης]], Nic.''Th.''260.<br><span class="bld">2</span> a kind of goat [[without horns]], prob. the animal described by Str.7.4.8, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">κόλος μάχη</b>, name of Il.8, Sch.Il.8 init.; cf. [[κολοβομάχη]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1475.png Seite 1475]] ον, [[verstümmelt]], abgestumpft, mit abgebrochener Spitze; [[δόρυ]] Il. 16, 117; besonders mit abgestumpften Hörnern, od. ohne Hörner, [[γένος]] βοῶν Her. 4, 29, [[τράγος]] Theocr. 8, 49; <span class="ggns">Gegensatz</span> κεράεσσιν πεποιθώς Nic. Ther. 260. – Das achte Buch der Ilias heißt [[κόλος]] [[μάχη]]. ὁ, Strab. 7, 4, 8, bei Ath. V, 200 e [[κῶλος]] geschr., ein Tier der Scythen, μεταξὺ ἐλάφου καὶ κριοῦ τὸ [[μέγεθος]], [[λευκός]], etwa Rennthier?
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[tronqué]], [[écourté]];<br /><b>2</b> [[aux cornes écourtées]] <i>ou</i> sans cornes.<br />'''Étymologie:''' DELG parallèles slaves pour ce mot techn.
}}
{{elnl
|elnltext=κόλος -ον [~ κόλος] afgeknot:; κόλον δόρυ speer zonder punt Il. 16.117; zonder horens:. τὸ γένος τῶν βοῶν τὸ κόλον het ongehorende soort runderen Hdt. 4.29.
}}
{{elru
|elrutext='''κόλος:'''<br /><b class="num">1</b> [[надломленный]], [[обрубленный]] ([[δόρυ]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[тупорогий]] или [[безрогий]] (τὸ [[γένος]] τῶν [[βοῶν]] Her.; [[τράγος]] Theocr.);<br /><b class="num">3</b> [[прерванный]], [[незаконченный]]: Κ. [[μάχη]] Прерванная битва (заглавие VIII песни «[[Илиады]]»).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[docked]], [[pointless]], Il. 16.117†.
}}
{{grml
|mltxt=[[κόλος]], -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[κολοβός]], [[βραχύς]], [[κοντός]] («πῆλ' αὐτως ἐν χειρὶ [[κόλον]] [[δόρυ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που έχει [[κοντά]] κέρατα ή αυτός που τα κέρατά του [[είναι]] κομμένα<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[κόλος]] [[μάχη]]» — [[ονομασία]] του Θ της Ιλιάδας.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. εμφανίζει την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>kol</i>- της ΙΕ ρίζας <i>kel</i>- «[[χτυπώ]]» και συνδέεται με τις λ. [[κολάπτω]], [[κελεός]], <i>κλῶ</i>. Συνδέεται πιθ. με αρχ. σλαβ. <i>kolu</i> «[[πάσσαλος]]», ρωσ. <i>kol</i> και λιθουαν. <i>kuolas</i> «[[πασσαλίσκος]]». Η λ. [[κόλος]] [[είναι]] [[αρχαϊκός]] [[τεχνικός]] όρος και έχει αντικατασταθεί με τις σύνθετες λ. [[κολοβός]] και [[κόλουρος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κολάζω]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κολούω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[κολοβός]], [[κόλουρος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>κολαινίς</i>, [[κόλερος]], [[κολόχειρ]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κόλος:''' -ον, [[βραχύς]], [[κοντός]], Λατ. [[curtus]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για βόδια, αυτός που έχει κοντά κέρατα ή αυτός που δεν έχει [[καθόλου]] κέρατα, σε Ηρόδ.· ομοίως, <i>ὦκόλε</i>, απευθυνόμενο σε τράγο, σε Θεόκρ.
}}
{{ls
|lstext='''κόλος''': -ον, [[βραχύς]], «[[κοντός]]», Λατ. curtus, [[κόλον]] [[δόρυ]] Ἰλ. Π. 117· ἐπὶ βοῶν, ὡς τὸ [[κολοβός]], ἔχων βραχέα κέρατα ἢ [[ἄνευ]] κεράτων, τὸ γένος τῶν βοῶν τὸ κ. Ἡρόδ. 4. 29, πρβλ. 2. 46 ([[ἔνθα]] ἀντὶ τοῦ οἱ αἰπόλοι ὁ Schäf. διώρθωσεν οἱ κόλοι)· [[οὕτως]], ὦ κόλε, ἀποτεινόμενον εἰς τράγον, Θεόκρ. 8. 51· ἐπὶ τοῦ κεράστου, Νικ. Θηρ. 260· ― ἐν Στράβ. 312, [[κόλος]] [[εἶναι]] [[ζῷον]] τῆς Ταυρικῆς, τετράπουν [[λευκόν]], μεταξὺ ἐλάφου καὶ κριοῦ τὸ [[μέγεθος]], ὀξύτερον τούτων εἰς τὸ τρέχειν, [[πῖνον]] διὰ τῶν ῥωθώνων καὶ ταμιεῦον [[ὕδωρ]] ἐν τῇ κεφαλῇ, [[ἴσως]] [[εἶδος]] τράγου [[ἄνευ]] κεράτων, «[[κόλον]]... μέγαν τράγον κέρατα οὐκ ἔχοντα» Ἡσύχ.· πρβλ. [[αἰπόλος]]. 2) [[κόλος]] [[μάχη]], ἴδε ἐν λέξ. [[κολοβομάχη]]. (Ἐντεῦθεν κολοβὸς (δηλ. κολοϝός, ὡς τὸ ὁλοϝός, salv-us), κολούω· πιθανῶς [[ὡσαύτως]] καὶ τὸ [[κολάζω]].)
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: of cows and goats [[hornless]], [[with not fullgrown horns]] (Hdt., TheoC., Nic., H.), of a spear [[without point]] (Π 117), of battle [[broken off]] (sch. as name of [[Θ]]).<br />Compounds: As 1. member in [[κόλουρος]] [[with short tail]] (Plu.), as mathem. and astron. term [[stump]] (Hipparch. Astr., Hero, Nicom.); with [[κολουραῖος]] [[broken off]], [[steep]] ([[πέτρα]], Call.), [[κολούρα]] <b class="b2">hill etc.</b> (Hermione, Epid.), <b class="b3">κολουρίᾳ τῃ̃ ἀποτομίᾳ</b>, <b class="b3">κολουρῖτις γῆ</b>. [[Σικελοί]] H., [[κολούρωσις]] = [[κολόβωσις]] (Iamb.); Lat. LW [loanword] [[clūra]] [[ape]] (W.-Hofmann s. v., Leumann Sprache 1, 206 n. 8). -<br />Derivatives: After <b class="b3">κόλ-ουρος</b> prob.(?) <b class="b3">κόλ-ερος</b> [[with short-sheared wool-fleece]] (Arist.; oppos. <b class="b3">εὔ-</b>, <b class="b3">ἔπ-ερος</b>; s. [[εἶρος]]); further <b class="b3">κολόχειρ χείραργος</b> H. - Derived from [[κόλος]] or closely related two verbs: 1. [[κολάζω]], [[κολάσαι]], rarely with <b class="b3">συν-</b>, <b class="b3">ἀντι-</b>, <b class="b3">προ-</b>, [[wring in]], [[chastise]], [[punish]], [[cut]] (IA); prob. denomin. [[κόλασις]] [[chastisment]] (IA.), <b class="b3">-ασμα</b> (Ar., X.), <b class="b3">-ασμός</b> (Plu.) <b class="b2">id.</b>; [[κολαστής]] [[punisher]] (trag., also Pl., Lys.; Fraenkel Nom. ag. 2, 36f.), also [[κολαστήρ]] <b class="b2">id.</b> (Arr.), with f. [[κολάστρια]] (Ezek.), [[κολάστειρα]] (AP); [[κολαστήριον]], adj. <b class="b3">-ος</b> [[punishment]], [[punishing]] (X., Ph.), [[κολαστικός]] [[punishing]] (Pl.). - 2. [[κολούω]], [[κολοῦσαι]], somet. with <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ἀπο-</b>, [[mutilate]], [[limit]] (Il.); formation unclear; (cf. Schwyzer 683, Chantraine Gramm. hom. 1, 374; s. also on [[κωλύω]]). From it [[κόλουσις]] [[docking]], [[cutting short]] (Arist.), <b class="b3">κολούσματα κλάσματα</b> [[H]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: The archaic and dying [[κόλος]], which was in a way replaced by the expressive form [[κολοβός]], partly also by <b class="b3">κόλ-ουρος</b>, belongs as verbal noun to a Balto-Slavic, in Greek replaced by [[κολάπτω]] (s. v.) primary verb meaning [[beat]], [[hew]], [[cut off]], [[break off]], which left in Greek several continuants, s. [[κλάω]], [[κελεός]] m. (uncertain, improbable). The remarkable barytonesis (Schwyzer 459) may be connected with the passive meaning; perhaps [[κόλος]] was like [[stump]] orig. a substantive. A formal parallel is OCS [[kolъ]] [[πάσσαλος]], Russ. [[kol]] [[pole]] (prop. "splitoff, cut off piece of wood"?; cf. [[σκῶλος]] [[pointed pole]] to [[σκάλλω]]?); with lengthened grade Lith. <b class="b2">kuõlas</b> [[pole]]. - The further history of [[κόλος]] is uncertain because the word is not often attested; so we don't know, whether we must start from a general meaning like [[stump]] or from a word with a special meaning, like [[hornless]] (from *broken off v. t.); cf. the history of [[κόλουρος]].- The parallels adduced are not very convincing; the verbs [[κολάπτω]], [[κολούω]], of unclear formation, point rather to a Pre-Greek complex.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[κόλος]], ον<br />[[docked]], curtal, Lat. [[curtus]], Il.;of oxen, [[stump]]-[[horned]] or [[hornless]], Hdt.; so, ὦ κόλε, addressed to a he-[[goat]], Theocr.
}}
{{FriskDe
|ftr='''κόλος''': {kólos}<br />'''Meaning''': von Rindern und Ziegen [[hornlos]], [[mit nicht ausgewachsenen Hörnern]] (Hdt., Theok., Nik., H.), vom Speer [[ohne Spitze]] (Π 117), vom Kampf [[abgebrochen]] (Sch. als Benennung des Θ).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in [[κόλουρος]] [[stutzschwänzig]] (Plu.), als mathem. und astron. Terminus [[stumpf]] (Hipparch. Astr., Hero, Nikom.); dazu [[κολουραῖος]] [[abgebrochen]], [[steil]] ([[πέτρα]], Kall.), κολούρα ‘Hügel o. ä.’ (Hermione, Epid.), κολουρίᾳ· τῇ [[ἀποτομία]], [[κολουρῖτις]]· γῆ. Σικελοί H., [[κολούρωσις]] = [[κολόβωσις]] (Iamb.); lat. LW ''clūra'' ‘(Schwanz)affe’ (W.-Hofmann s. v., Leumann Sprache 1, 206 A. 8). — Nach [[κόλουρος]] wohl [[κόλερος]] [[mit kurzgeschorenem Wollvlies]] (Arist.; Gegensatz εὔ-, [[ἔπερος]]; s. [[εἶρος]]); außerdem [[κολόχειρ]]· χείραργος H.<br />'''Derivative''': Von [[κόλος]] abgeleitet oder damit nahe verwandt sind zwei Verba: 1. [[κολάζω]], κολάσαι, vereinzelt mit συν-, ἀντι-, προ-, [[einzwängen]], [[züchtigen]], [[bestrafen]], [[beschneiden]] (ion. att.); wohl Denominativum. Davon [[κόλασις]] [[Züchtigung]], [[Beschneidung]] (ion. att.), -ασμα (Ar., X. u. a.), -ασμός (Plu.) [[Züchtigung]]; [[κολαστής]] [[Zuchtmeister]] (Trag., auch Pl., Lys. u. a.; Fraenkel Nom. ag. 2, 36f.), auch [[κολαστήρ]] ib. (Arr.), mit f. [[κολάστρια]] (Ezek.), [[κολάστειρα]] (''AP''); [[κολαστήριον]], Adj. -ος [[Züchtigungsmittel]], [[züchtigend]] (X., Ph. u. a.), [[κολαστικός]] [[züchtigend]] (Pl. usw.). — 2. [[κολούω]], κολοῦσαι, vereinzelt mit περι-, κατα-, ἀπο-, [[verstümmeln]], [[beschneiden]], [[beschränken]], [[Einhalt tun]] (seit Il.); Bildung unklar; scheint zunächst einen ''u''-Stamm vorauszusetzen (vgl. Schwyzer 683, Chantraine Gramm. hom. 1, 374; s. auch zu [[κωλύω]]). Davon [[κόλουσις]] [[das Beschneiden]], [[das Beschränken]] (Arist. usw.), κολούσματα· κλάσματα H.<br />'''Etymology''': Das altertümliche und absterbende [[κόλος]], das von der expressiven Erweiterung [[κολοβός]], gewissermaßen auch von [[κόλουρος]] ersetzt wurde, gehört als Verbalnomen zu einem im Baltisch-Slavischen erhaltenen, im Griechischen von [[κολάπτω]] (s. d.) ersetzten primären Verb der Bedeutung [[schlagen]], [[hauen]], [[abschlagen]], [[abbrechen]], das im Griechischen auch sonst eine Reihe verschiedener Ableger hinterlassen hat, s. [[κλάω]], [[κελεός]] m. weiteren Hinweisen. Die auffallende Barytonese (Schwyzer 459) mag mit der passiven Bedeutung zusammenhängen; vielleicht war [[κόλος]] wie ''stumpf'' ursprünglich Substantiv. Ein formales Gegenstück bietet aksl. ''kolъ'' [[πάσσαλος]], russ. ''kol'' [[Pfahl]], [[Stange]], [[Zaunpfahl]] (eig. "Abspaltung, Abhauung, abgespaltenes Stück Holz"?; vgl. [[σκῶλος]] [[Spitzpfahl]] zur Sippe von [[σκάλλω]]); daneben mit Dehnstufe lit. ''kuõlas'' [[Pfahl]]. — Wie die Bedeutungsentwicklung für [[κόλος]] abgelaufen ist, bleibt wegen der Spärlichkeit der literarischen Belege ungewiß; somit ist nicht zu entscheiden, ob wir von einer allgemeinen Bed. [[stumpf]] auszugehen haben mit allerhand sekundären Spezialisierungen oder ob umgekehrt ein Wort spezieller Bedeutung, z. B. [[hornlos]] (aus *[[abgebrochen]] o. ä.) auf andere Gegenstände gelegentlich übertragen wurde; vgl. den Vorgang bei [[κόλουρος]].<br />'''Page''' 1,902-903
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[κοντός]]). Σχετίζεται μέ τίς λέξεις [[κολοβός]], [[κολάζω]], ὅπου δές γιά παράγωγα.
}}