View source for μονάδα

{{grml
|mltxt=και [[μονάς]], η (ΑΜ [[μονάς]], -[[άδος]], Α ιων. τ. μουνάς)<br /><b>1.</b> [[σύνολο]] που [[είτε]] [[είναι]] αυτοτελές από τη [[φύση]] του [[είτε]] θεωρείται [[κατά]] συνθήκην ως αυτοτελές<br /><b>2.</b> (στη χριστιανική [[διδασκαλία]]) η Αγία Τριάδα ως μία αδιαίρετη και αδιάσπαστη [[ενότητα]]<br /><b>3.</b> (στην αρχαία [[φιλοσοφία]]) το απλό και το αδιαίρετο ον, η [[ενότητα]]<br /><b>4.</b> (αρχ. μετρ.) η βραχεία [[συλλαβή]] η οποία λαμβάνεται ως [[βάση]] [[κατά]] τη [[σύνθεση]] τών διαφόρων μέτρων της ελληνικής ποίησης<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(οικον.)</b> βιομηχανική ή [[άλλη]] [[επιχείρηση]] ή και [[τμήμα]] μεγάλου συγκροτήματος που λειτουργεί αυτοτελώς («θερμοηλεκτρική [[μονάδα]]»)<br /><b>2.</b> το κατώτερο [[κλιμάκιο]] ενός Όπλου ή Σώματος τών ενόπλων δυνάμεων το οποίο [[είναι]] διοικητικά αυτοτελές<br /><b>3.</b> (στη [[φιλοσοφία]] του Λάιμπνιτς) η απειροελάχιστη [[ψυχοφυσική]] [[οντότητα]] που αποτελεί την έσχατη [[πραγματικότητα]] και [[είναι]] μοναδική, άφθαρτη, [[δυναμική]] [[ουσία]] η οποία διακρίνεται από τις άλλες μονάδες από τον βαθμό της συνείδησής της<br /><b>4.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>οι μονάδες</i><br /><b>μετρολ.</b> [[σαφώς]] καθορισμένες συμβατικές ποσότητες φυσικών μεγεθών [[προς]] τις οποίες συγκρίνονται άλλα ομοειδή μεγέθη (α. «[[σύστημα]] μονάδων» β. «θεμελιώδεις μονάδες»)<br /><b>5.</b> <b>μαθημ.</b> ο [[μικρότερος]] [[θετικός]] [[ακέραιος]] [[αριθμός]] με την [[επανάληψη]] του οποίου σχηματίζονται όλοι οι φυσικοί αριθμοί («θετική [[μονάδα]]»)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «μικρή [[μονάδα]]» — [[σύνολο]] ή [[ομάδα]] στρατιωτών με ενιαία [[διοίκηση]], όπως [[είναι]] λ.χ. το [[σύνταγμα]], το [[τάγμα]] ή και ο [[λόχος]]<br />β) «[[μεγάλη]] [[μονάδα]]» — [[σύνολο]] μονάδων από όλα τα όπλα του στρατού ξηράς με επιχειρησιακή [[αυτοτέλεια]], όπως [[είναι]] λ.χ. η [[στρατιά]], το [[σώμα]] στρατού ή και η [[μεραρχία]]<br />γ) «[[μονάδα]] διαπραγματεύσεων»<br />(στο [[χρηματιστήριο]]) όρος ο [[οποίος]] χρησιμοποιείται για τον ειδικό χαρακτηρισμό τών συναλλαγών σχετικά με τα αξιόγραφα [[κατά]] τη [[διάρκεια]] τών εκφωνήσεων<br />δ) «αρνητική [[μονάδα]]»<br /><b>μαθημ.</b> [[μονάδα]] με [[επανάληψη]] της οποίας παράγονται οι ακέραιοι αρνητικοί αριθμοί<br />ε) «φανταστική [[μονάδα]]»<br /><b>μαθημ.</b> [[μονάδα]] η οποία [[είναι]] ίση με την τετραγωνική [[ρίζα]] της αρνητικής μονάδας<br />στ) «γενικές μονάδες»<br /><b>στρ.</b> μονάδες τών ενόπλων δυνάμεων οι οποίες δεν ανήκουν σε συγκεκριμένο Όπλο ή Σώμα<br />ζ) «ειδικές μονάδες» — μονάδες με ειδική [[σύνθεση]], [[εκπαίδευση]] και δυνατότητες<br /><b>μσν.</b><br />[[μικτός]] [[κλασματικός]] [[αριθμός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[άνθρωπος]] [[μοναχικός]], απομονωμένος, [[μόνος]]<br /><b>2.</b> (στην Πυθαγόρεια [[φιλοσοφία]]) η [[φωτιά]] («κόσμου, οὖ [[μέσον]] οἱ Πυθαγορικοί τὸ πῡρ ἱδρῡσθαι νομίζουσι, καὶ τοῦτο Ἑστίαν καλοϋσι καὶ [[μονάδα]]», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>3.</b> [[πλευρά]] του κύβου η οποία έχει ένα μόνο [[στίγμα]], ο [[άσσος]] του κύβου<br /><b>4.</b> [[μέτρο]] μήκους, ο [[δάκτυλος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[μόνος]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>άς</i>, -[[άδος]] ([[πρβλ]]. [[πεντάς]])].
}}