View source for προτακτικός

{{LSJ1
|Full diacritics=προτακτικός
|Medium diacritics=προτακτικός
|Low diacritics=προτακτικός
|Capitals=ΠΡΟΤΑΚΤΙΚΟΣ
|Transliteration A=protaktikós
|Transliteration B=protaktikos
|Transliteration C=protaktikos
|Beta Code=protaktiko/s
|Definition=ή, όν, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">used as prefix</b>, φωνήεντα <span class="bibl">D.T.631.7</span>; <b class="b3">στοιχεῖα, συλλαβή</b>, <span class="bibl">A.D.<span class="title">Synt.</span>7.5</span>,<span class="bibl">7</span>; <b class="b3">σύνδεσμος</b>, opp. <b class="b3">ὑποτακτικός</b>, ib.<span class="bibl">306.6</span>; <b class="b3">ἄρθρον π</b>. the <b class="b2">prepositive</b> article, ὁ, ἡ, τό, Trypho ap.eund. <span class="title">Synt.</span>306.15; π. θέσις <span class="bibl">A.D.<span class="title">Adv.</span>180.7</span>. Adv. προ-κῶς, opp. <b class="b3">ὑποτακτικῶς</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Synt.</span>227.15</span>, cf.<span class="bibl">Syrian.<span class="title">in Metaph.</span>164.22</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0790.png Seite 790]] ή, όν, vorausstellend, voranzusetzen, Sp.; [[ἄρθρον]] προτακτικόν, bei den Gramm., articulus praepositivus, ὁ, ἡ, τό.
}}
{{ls
|lstext='''προτακτικός''': -ή, -όν, ὁ προτασσόμενος, φωνήεντα (α, ε, η, ο, ω), [[διότι]] ἀποτελοῦσι τὸ πρῶτον [[γράμμα]] τῶν διφθόγγων, Διον. [[Θρᾷξ]] 631. 6· ἄρθρον προτ., τὸ προτασσόμενον ἄρθρον ὁ, ἡ, τό, Ἀπολλών. π. Συντάξ. σ. 301. ― Ἐπίρρ. προτακτικῶς Ἀπολλ. Δ. Συντ. 227. 15.
}}
{{bailly
|btext=ή, ον :<br />qu’on place devant ; <i>t. de gramm.</i> τὸ προτακτικὸν [[ἄρθρον]] l’article antéposé, <i>càd</i> l’article défini ὁ, ἡ, τό.<br />'''Étymologie:''' [[προτάσσω]].
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[προτακτικός]], -ή, -όν, ΝΑ [[προτάσσω]]<br /><b>1.</b> προτασσόμενος, προτιθέμενος (α. «προτακτική [[συλλαβή]]» β. «[[προτακτικός]] [[σύνδεσμος]]» γ. «προτακτικό [[φωνήεν]]» — το πρώτο από τα δύο φωνήεντα, από τα οποία αποτελούνται οι δίφθογγοι σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το δεύτερο, που λέγεται υποτακτικό)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα προτακτικά</i><br /><b>γραμμ.</b> τα γλωσσικά στοιχεία, φωνήεντα ή ονόματα, που τίθενται [[μπροστά]] από ορισμένες λέξεις [[χωρίς]] να επηρεάζουν την [[κλίση]] ή να μεταβάλλουν τη [[σημασία]] τους<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «προτακτικά φωνήεντα»<br /><b>γραμμ.</b> τα φωνήεντα που αναπτύσσονται στην [[αρχή]] μιας λέξης [[χωρίς]] να αλλάζουν το νόημά της, όπως λ, χ. [[βδέλλα]] [[αβδέλλα]], [[σκιά]] - [[ήσκιος]]<br />β) «προτακτικά ονόματα» — ορισμένοι συγκεκομμένοι τύποι ή τύποι της αιτιατικής τών [[κοινών]] ουσιαστικών και επιθέτων που τίθενται άκλιτα [[πριν]] από κύρια ή κοινά ονόματα, όπως λ.χ. <i>αϊ</i> - Γιώργης, <i>μαστρο</i>- [[Γιάννης]], <i>μπαρμπα</i>-Πέτρος. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>προτακτικῶς</i> Α<br />[[κατά]] τρόπο προτακτικό, [[κατά]] [[πρόταξη]].
}}