View source for ἔκπαγλος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἔκπαγλος
|Medium diacritics=ἔκπαγλος
|Low diacritics=έκπαγλος
|Capitals=ΕΚΠΑΓΛΟΣ
|Transliteration A=ékpaglos
|Transliteration B=ekpaglos
|Transliteration C=ekpaglos
|Beta Code=e)/kpaglos
|Definition=ον, Ep. and Ion. word, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">terrible, violent</b>: </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> of persons, <b class="b3">ὧδ' ἔ. ἐών</b>, of Achilles, <span class="bibl">Il.21.589</span> ; <b class="b3">πάντων ἐκπαγλότατ' ἀνδρῶν</b>, also of Achilles, <span class="bibl">1.146</span>, <span class="bibl">18.170</span> ; of other heroes, <span class="bibl">20.389</span>, <span class="bibl">21.452</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> sts. of things, χειμὼν ἔ. <span class="bibl">Od.14.522</span> ; ἐκπάγλοις ἐπέεσσιν <span class="bibl">Il.15.198</span>, <span class="bibl">Od.8.77</span> ; ἔδεισεν γὰρ ἐμὴν ἔ. ἐνιπήν <span class="bibl">10.448</span>, cf. <span class="bibl">17.216</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> mostly Adv. <b class="b3">-λως</b> <b class="b2">terribly, vehemently, exceedingly</b>, ἐ. ἀπόλεσσαν <span class="bibl">Il.1.268</span> ; κοτέοντο <span class="bibl">2.223</span> ; <b class="b3">ἐθέλει οἶκόνδε νέεσθαι</b> ib.<span class="bibl">357</span> ; μαίνεται <span class="bibl">9.238</span> ; ὠδύσατ' ἐ. <span class="bibl">Od.5.340</span> ; ἔχθαιρε <span class="bibl">11.437</span> ; ὀδύρεται <span class="bibl">15.355</span> ; αἴθεται <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>2.171</span> (ἐκπατίως Erot.) ; <b class="b3">ἐ. πονέει</b> ib.<span class="bibl">1.3</span> : neut. as Adv., ἔκπαγλον ἐπεύξατο <span class="bibl">Il.13.413</span>, cf. <span class="bibl">Nic. <span class="title">Th.</span>448</span>, etc. ; οὐ γὰρ ἐγώ σ' ἔ. ἀεικιῶ <span class="bibl">Il.22.256</span> : neut. pl., <b class="b3">ἔκπαγλα φιλεῖν</b> to love <b class="b2">beyond all measure</b>, <span class="bibl">3.415</span>, <span class="bibl">5.423</span> ; ἢν ἔ. χαλεφθῇ <span class="bibl">Nic. <span class="title">Th.</span>445</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> in later Poets the word freq. signifies merely, <b class="b2">marvellous, wondrous</b>, ἀνὴρ ἔ. <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.79</span> ; σθένει ἔ. <span class="bibl">Id.<span class="title">I.</span>7(6).22</span> ; <b class="b3">ἐν πόνοις ἔ</b>. ib.<span class="bibl">6(5).54</span> : not freq. in Trag., <b class="b3">ἔ. κακόν, τέρας</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>862</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span> 548</span> ; δείπνων ἀρρήτων ἔκπαγλ' ἄχθη <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>204</span> (lyr.). Adv. ἔκπαγλα <b class="b2">marvellously</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">OC</span>716</span> (lyr.): in early Prose only once, ὅπλα τὰ ἐκπαγλότατα <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>11.3</span> ; in Com., <span class="bibl">Eup.8.14D.</span> (Sup.). (Metath. for <b class="b3">Εκπλαγος (ἐκπλήσσω)</b> acc. to <span class="bibl">Eust.68.18</span> ; perh. dissim. from <b class="b3">*ἐκπλαγλος</b>.) </span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0771.png Seite 771]] (durch Metathesis aus [[ἐκπλήσσω]]), Entsetzen erregend, erschrecklich, entsetzlich; von furchtbaren Kriegshelden, καὶ [[θαρσαλέος]] [[πολεμιστής]] Il. 21, 489; πάντων ἐκπαγλότατ' ἀνδρῶν 1, 146, wie Hes. O. 153; Pind. P. 4, 79; σθένει I. 6, 22; ἐν πόνοις 5, 21; von Sachen, wie [[χειμών]], fürchterliches Ungewitter, Od. 14, 522; ἔπεα, Schreckwort, 8, 77, wie [[ἐνιπή]] 10, 448; [[τέρας]], κακόν, Aesch. Ch. 541 Ag. 836; δείπνων ἄχθη Soph. El. 197. In Prosa ὅπλα ἐκπαγλότατα Xen. Hier. 11. 3. – Adv. ἐκπάγλως, ἀπόλεσσαν Il. 1, 268; ὠδύσατο Od. 5, 340; ἐθέλειν, d. i. gar sehr, Il. 2, 357, wie auch ἔκπαγλον, z. B. ἀεικιῶ σε Od. 22, 256; ἐπεύξατο Il. 13, 413; γαυριᾶν Callim. Del. 247; ἔκπαγλα φιλεῖν, erschrecklich lieben, Il. 3, 415. 5, 424 u. a. D.; Soph. O. C. 720, ch.
}}
{{ls
|lstext='''ἔκπαγλος''': -ον, παλαιὰ Ἐπ. [[λέξις]], πιθανῶς (κατὰ τὴν ἑρμηνείαν τοῦ Εὐστ.) κατὰ μετάθεσιν ἀντὶ τοῦ ἔκπλαγος (παρὰ τὸ [[ἐκπλήσσω]]), [[φοβερός]], [[φρικτός]], [[ἐκπληκτικός]]: Ι. ἐπὶ προσώπων, ὧδ’ [[ἔκπαγλος]] ἐὼν καὶ [[θαρσαλέος]] [[πολεμιστής]], περὶ τοῦ Ἀχιλλέως, Ἰλ. Φ. 589· πάντων ἐκπαγλότατ’ ἀνδρῶν, περὶ τοῦ Ἀχιλλέως [[πάλιν]], Α. 146, Σ. 170· περὶ ἄλλων ἡρώων, Υ. 389, Φ. 452. 2) [[ἐνίοτε]] ἐπὶ πραγμάτων, ὡς χειμὼν [[ἔκπαγλος]] Ὀδ. Ξ. 522· ἐκπάγλοις ἐπέεσσι Ἰλ. Ο. 198, Ὀδ. Θ. 77· ἔδδεισεν γὰρ ἐμὴν ἔκπαγλον ἐνιπὴν Κ. 448, πρβλ. Ρ. 216. 3) τὸ πλεῖστον ὡς ἐπίρρ., φοβερῶς, ἐκπληκτικῶς, ἐκπάγλως ἀπόλεσσαν, «[[ἤγουν]], ὡς ἂν ἐκπλαγείῃ τις» Εὐστ., Ἰλ. Λ. 268· [[μεγάλως]], ὑπερβολικῶς, ἐκπάγλως κοτέοντο Β. 223· εἰ δέ τις ἐκπάγλως ἐθέλει οἰκόνδε νέεσθαι [[αὐτόθι]] 357· μαίνεται Ι. 238· ὠδύσατ’ ἐκπάγλως Ὀδ. Ε. 340· ἐκπάγλως ἤχθηρε Λ. 437· ἐκπάγλως... ὀδύρεται Ο. 355: - [[ὡσαύτως]] κατ’ οὐδέτ. ὡς ἐπίρρ., ἔκπαγλον ἐπεύξατο Ἰλ. Ν. 413, κτλ.· οὐ γὰρ ἐγώ σ’ ἔκπ. ἀεικιῶ, Χ. 256· καὶ κατὰ πληθ., ἔκπαγλα φιλεῖν, ὑπερμέτρως ἀγαπᾶν, Ἰλ. Γ. 415, Ε. 423. ΙΙ. παρὰ μεταγεν. ποιηταῖς ἡ [[λέξις]] σημαίνει [[ἁπλῶς]]: [[θαυμαστός]], [[θαυμάσιος]], ἀνὴρ ἔκπ. Πινδ. Π. 4. 140· σθένει [[ἔκπαγλος]] Ι. 7 (6). 30· ἐν πόνοις [[ἔκπαγλος]] Ι. 6 (5). 80: - οὐχὶ [[συχν]]. παρ’ Ἀττ. ποιητ., ἔκπ. κακόν, [[τέρας]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 862, Χο. 548· δείπνων ἀρρήτων ἔκπαγλ’ ἄχθη Σοφ. Ἠλ. 204. - Ἐπίρρ. ἔκπαγλα, θαυμαστῶς, ὑπερφυῶς, Σοφ. Ο. Κ. 719, καὶ (κατὰ τὸν Δινδ.) Ἀντ. 1137· ἐν τῷ Ἀττ. πεζῷ λόγῳ μόνον [[ἅπαξ]], ὅπλα τὰ ἐκπαγλότατα Ξεν. Ἱέρ. 11, 3: - πρβλ. [[ἐκπαγλέομαι]].
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> effrayant, terrible ; <i>adv.</i> • ἔκπαγλον IL, • ἔκπαγλα IL terriblement;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> étonnant, merveilleux, extraordinaire ; <i>adv.</i> • ἔκπαγλα merveilleusement.<br />'''Étymologie:''' par métath. p. *ἔκπλαγος, de [[ἐκπλήσσω]].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[sup]]. ἐκπαγλότατος: [[terrible]], [[both]] of persons and of things; adv., ἔκπαγλον, ἔκπαγλα, [[ἐκπάγλως]], [[terribly]], [[but]] [[often]] colloquially weakened, ‘[[exceedingly]],’ ἔκπαγλα φιλεῖν, Il. 3.415 (cf. [[αἰνά]], [[αἰνῶς]]).
}}
{{Slater
|sltr=[[ἔκπαγλος]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[terrible]], [[awe]] inspiring of heroes. ἀνὴρ [[ἔκπαγλος]] [[Jason]] (P. 4.79) τὸν μέγαν πολεμιστὰν ἔκπαγλον Ἀλκυονῆ (N. 4.27) “Αἴαντα, λαῶν ἐν πόνοις ἔκπαγλον Ἐνυαλίου” (I. 6.54) Ἐνυαλίου ἔκπαγλον υἱὸν Diomedes. fr. 169. 13. of a [[victor]] σθένει τ' [[ἔκπαγλος]] [[ἰδεῖν]] τε μορφάεις Strepsiades (I. 7.22)
}}
{{DGE
|dgtxt=(ἔκπᾰγλος) -ον<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[que inspira miedo]], [[terrible]] de pers., esp. ref. a Aquiles σὺ ... ὧδ' ἔ. ἐών <i>Il</i>.21.589, Πηλεΐδη, πάντων ἐκπαγλότατ' ἀνδρῶν <i>Il</i>.1.146, 18.170, cf. 22.256, a otros guerreros <i>Il</i>.20.389, 21.452, ἐν πόνοις ἔ. Ἐνυαλίου terrible en los trabajos de Ares e.d. en la guerra</i> de Áyax, Pi.<i>I</i>.6.54, de los hombres de la raza de bronce, Hes.<i>Op</i>.154, de palabras <i>Il</i>.15.198, <i>Od</i>.8.77, 17.216, ἔδεισεν γὰρ ἐμὴν ἔκπαγλον ἐνιπήν <i>Od</i>.10.448, de cosas y abstr. χειμών <i>Od</i>.14.522, ὅπλα X.<i>Hier</i>.11.3, κακόν A.<i>A</i>.862, τέρας A.<i>Ch</i>.548, [[ἄχθη]] S.<i>El</i>.204<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. καὶ ἢν ἔκπαγλα χαλεφθῇ Nic.<i>Th</i>.445.<br /><b class="num">2</b> [[extraordinario]], [[fabuloso]] [[ἀνήρ]] Pi.<i>P</i>.4.79, σθένει τ' ἔ. ἰδεῖν τε μορφάεις Pi.<i>I</i>.7.22, πασῶν πόλεων ἐκπαγλοτατ ... Eup.99.36 [[δέμας]] de la esfinge <i>IMEG</i> 129.1 (imper.)<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. ἔκπαγλον ἐπεύξατο <i>Il</i>.13.413, σ' ἀπεχθήρω ὡς νῦν ἔκπαγλα φίλησα <i>Il</i>.3.415, cf. 5.423, ἔκπαγλ' ... χερσὶ παραπτομένα πλάτα remo maravillosamente adaptado a nuestras manos</i> S.<i>OC</i> 716, ὧδ' ἔκπαγλον ἐπὶ σφίσι γαυριόωντο Theoc.25.133, Σύροι δ' ἔκπαγλ' ἀπολοῦνται <i>Orac.Sib</i>.13.32.<br /><b class="num">II</b> adv. -ως [[de manera terrible]], [[terriblemente]] ἐ. ἀπόλεσσαν <i>Il</i>.1.268, ἐ. κοτέοντο <i>Il</i>.2.223, μαίνεται ἐ. <i>Il</i>.9.238, ἐ. ἔχθαιρε <i>Od</i>.11.437, ὠδύσατ' ἐ. <i>Od</i>.5.340, cf. <i>Od</i>.15.355, <i>MAMA</i> 1.234.11 (Frigia, imper.), εἰ δέ τις ἐ. ἐθέλει οἶκονδε νέεσθαι <i>Il</i>.2.357, ἐ. αἴθεται Hp.<i>Mul</i>.2.171, ἐ. πονέει Hp.<i>Mul</i>.1.3, ἐ. θαύμαζε Theoc.25.114.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Forma disim. de *ἐκ-πλαγ-λος, rel. [[ἐκπλήσσω]], ἐκπλαγῆναι, cf. πλήσσω.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (AM [[ἔκπαγλος]], -ον)<br />αυτός που αφήνει κάποιον έκπληκτο με την [[ομορφιά]], τη [[δύναμη]] ή [[άλλο]] [[προτέρημα]] (α. «εκπάγλου κάλλους» β. «σθένει [[ἔκπαγλος]]» — με εκπληκτική [[δύναμη]]<br />γ. «ἐν πόνοις [[ἔκπαγλος]]» — [[θαυμαστός]] για τα κατορθώματά του)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[εκπληκτικός]], [[φοβερός]] («[[ἔκπαγλος]] ἐὼν και [[θαρσαλέος]] [[πολεμιστής]]», «χειμὼν [[ἔκπαγλος]]»)<br /><b>2.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) εκπληκτικά, υπερβολικά («ἔκπαγλ' ἐφίλησα» — σ' αγάπησα υπερβολικά).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>έκ</i>-<i>πλαγ</i>-<i>λος</i> (με [[ανομοίωση]] τών δύο -<i>λ</i>-) <span style="color: red;"><</span> θ. <i>εκ</i>-<i>πλαγ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>εκπλαγήναι</i>, [[απαρέμφατο]] παθ. αορ. του ρ. <i>εκπλήσσομαι</i>). Χρησιμοποιήθηκε [[κυρίως]] στην [[ποίηση]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἔκπαγλος:''' -ον, μετάθ. αντί <i>ἔκπλαγος</i> (από το [[ἐκπλήσσω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φρικτός]], [[φοβερός]], λέγεται για πρόσωπα· υπερθ. <i>ἐκπαγλότατος</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για πράγματα, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> επίρρ., φοβερά, σφοδρά, βίαια, υπερβολικά, σε Όμηρ.· επίσης ουδ. ως επίρρ., <i>ἔκπαγλον</i> και <i>ἔκπαγλα</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> στους μεταγεν. ποιητές, [[θαυμάσιος]], [[θαυμαστός]], σε Αισχύλ., Σοφ.· επίρρ. <i>ἔκπαγλα</i>, θαυμάσια, φοβερά, στον ίδ.
}}