View source for ἀπαθής

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀπᾰθής
|Medium diacritics=ἀπαθής
|Low diacritics=απαθής
|Capitals=ΑΠΑΘΗΣ
|Transliteration A=apathḗs
|Transliteration B=apathēs
|Transliteration C=apathis
|Beta Code=a)paqh/s
|Definition=ές, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">not suffering</b> or <b class="b2">having suffered</b>, c. gen., ἀ. ἔργων αἰσχρῶν <span class="bibl">Thgn.1177</span>; κακῶν <span class="bibl">Hdt.1.32</span>, <span class="bibl">2.119</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.33</span>, etc.; ἀεικείης <span class="bibl">Hdt.3.160</span>; τῶν σεισμῶν τοῦ σώματος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>33e</span>; νόσων <span class="bibl">D.60.33</span>, etc.; but also, <b class="b2">without experience of</b>, πόνων <span class="bibl">Hdt.6.12</span>; καλῶν μεγάλων <span class="bibl">Id.1.207</span>: abs., <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>862</span> (lyr.), <span class="bibl">Th.1.26</span>; πρός τινος <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.297</span>; <b class="b3">χάριν ἴσθι ἐὼν ἀ</b>. be grateful for going <b class="b2">unpunished</b>, <span class="bibl">Hdt.9.79</span>: generally, <b class="b2">unaffected</b>, τὸ οἰκεῖον ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἐστὶν ἀ. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>872a11</span>, cf. <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Ign.</span>42</span>; πρός τι <span class="bibl">Plu.<span class="title">Alc.</span>13</span>, etc.: c. dat. modi, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Nav.</span> 44</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> Medic., of organs, <b class="b2">unaffected, sound</b>, μόρια <span class="bibl">Aret.<span class="title">SD</span>1.7</span>, cf. Gal.5.122; <b class="b3">τὰ ἀπαθῆ τῶν ᾠῶν</b> <b class="b2">good</b> eggs, <span class="bibl">Alex.Aphr. <span class="title">Pr.</span>2.76</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">without passion</b> or <b class="b2">feeling, insensible, free from emotion</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span> 125b23</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1378a5</span>, <span class="bibl">1383a28</span>, <span class="title">Stoic.</span>3.109, al., <span class="bibl">Pers.Stoic.1.99</span>; of the Cynics, Polystr.<span class="bibl">p.20</span> W.; <b class="b2">unmoved by .</b>., τινός Phld.<span class="title">Acad. Ind.</span>p.51 M. Adv. -θῶς, ἔχειν <span class="bibl">Plu.<span class="title">Sol.</span>20</span>: Comp. -έστερον Plot. <span class="bibl">3.6.9</span>: Sup. -ἐστατα Longin.41.1. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of things, <b class="b2">not liable to change, impassive</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1019a31</span>,al.; ἀ. αἱ ἰδέαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Top.</span>148a20</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Metaph.</span>991b26</span>; Ἀναξαγόρας τὸν νοῦν ἀ. φάσκων <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>256b25</span>; ὁ δὲ νοῦς ἴσως θειότερόν τι καὶ ἀπαθές ἐστιν <span class="bibl">Id.<span class="title">de An.</span>408b29</span>, cf. <span class="bibl">430a18</span>; οὐσία ἀσώματος καὶ ἀ. Plu.2.765a; <b class="b3">ἀ. ὑπὸ τῶν πολλῶν</b> <b class="b2">unaffected</b> by the many, <span class="bibl">Dam.<span class="title">Pr.</span>60</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> Medic., <b class="b2">unaffected by disease, healthy</b>, περιταμὼν ἄχρι τῶν ἀπαθῶν Gal.5.122, cf. Antyll. ap. <span class="bibl">Orib.44.23.13</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">exciting no feeling</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Po.</span>1453b39</span>; τὰ ἀπαθῆ <b class="b2">unemotional topics</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>134</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> Gramm., <b class="b2">not modified</b>, of uncontracted verbs, <span class="bibl">Theodos.<span class="title">Can.</span>p.36H.</span>; of patronymics, <span class="bibl">Eust.13.17</span>; in Metric, <b class="b2">free from metrical licences</b>, Ps.-Plu.<span class="title">Metr.</span>p.472B. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> <b class="b3">ἀπαθῆ, τὰ μὴ ὡς ἀληθῶς γεγονότα πάθη</b> AntiphoSoph.5.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0274.png Seite 274]] ές ([[πάθος]]), ohne Leiden, nichts leidend, πρὸς ἀστῶν Pind. P. 4, 297, ungekränkt von Bürgern; ὑπό τινος Plut.; absol., οἶκοι Aesch. Pers. 846; unversehrt, Her. 9, 97; Xen. Cyr. 7, 1, 32; [[χώρα]] Thue. 8, 25; gew. c. gen., κακῶν, nichts gelitten habend, Her. 1, 32. 5, 19, wie Lys. 2, 27; Plat. Phaedr. 250 c u. sonst; πόνων, nicht an Anstrengung gewöhnt, nicht gern ertragend, wie impatiens, Her. 6, 12; καλῶν, μεγάλων, 1, 207, unbekannt damit. Ueberh. frei von etwas, τῶν σεισμῶν τοῦ σώματος Plat. Phil. 33 e. Selten c. dat., ἀπ. τῷ πυρί Luc. nav. 44, unempfindlich gegen das Feuer. – Bei Stoikern bes. leidenschaftslos, gelassen; sonst im tadelnden Sinne, gefühllos, stumpfsinnig, Arist.; Plut. Rom. 7; [[πρός]] τι, unempfänglich für etwas, de audit. 9. – Bei den Gramm. sind ἀπαθῆ verba intransitiva. – Adv. ἀπαθῶς, z. B. ἔχειν Plut. Sol. 20.
}}
{{ls
|lstext='''ἀπᾰθής''': -ες, ὁ [[ἄνευ]] πάθους ἢ αἰσθήσεως, ὁ μὴ πάσχων ἢ ὁ μὴ παθών: Ι. μ. γεν., ἀπ. ἔργων αἰσχρῶν Θέογν. 1177· κακῶν Ἡρόδ. 1. 32., 2. 119, Ξεν. Ἀν. 7. 7, 33, κτλ.· ἀεικείης Ἡρόδ. 3. 160· τῶν σεισμῶν τῶν τοῦ σώματος Πλάτ. Φίλ. 33Ε, νόσων Δημ. 1399. 19, κτλ., ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] πείρας τινός, πόνων Ἡρόδ. 6. 12· καλῶν μεγάλων ὁ αὐτ. 1. 207. 2) ἀπολ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 861, Θουκ. 1. 26· [[πρός]] τινος Πινδ. Π. 4. 529· [[χάριν]] [[ἴσθι]] ἐὼν [[ἀπαθής]], νὰ ὁμολογῇς [[χάριν]] ὅτι δὲν ἐτιμωρήθης, Ἡρόδ. 9. 79: ἐν γένει: ὁ μὴ παθών, ὑπό τινος Ἀριστ. Προβλ. 3. 8, Θεοφρ. π. Πυρ. 42· [[πρός]] τι Πλουτ. Ἀλκιβ. 13, κτλ.· [[μετὰ]] δοτ., ἀπαθὴς ὤν τῷ πυρὶ Λουκ. Πλοῖον ἢ Εὐχ. 44 (3. 277). ΙΙ. ὁ [[ἄνευ]] πάθους ἢ αἰσθήματος, [[ἀναίσθητος]], [[ἀπαθής]], διάφ. τοῦ [[ἐγκρατής]], Ἀριστ. Τοπ. 4. 5. 2, πρβλ. Ρητ. 2. 1, 4., 2. 5, 18: - Ἐπιρρ., ἀπαθῶς ἔχειν Πλουτ. Σόλ. 20· ὑπερθ. -ἐστατα Λογγῖν. 41. 1. 2) ἐπὶ πραγμάτων, ὁ μὴ ὑποκείμενος εἰς μεταβολήν, μὴ πάσχων μεταβολήν, Ἀριστ. Μεταφ. 4. 12, 4, κ. ἀλλ.· ἀπαθεῖς αἱ ἰδέαι ὁ αὐτ. Τοπ. 6. 10, 2, πρβλ. Μεταφ. 1. 9, 19· Ἀναξαγόρας τὸν νοῦν ἀπαθῆ λέγει ὁ αὐτ. Φυσ. 8. 5, 10· ὁ δὲ [[νοῦς]] [[ἴσως]] θειότερόν τι καὶ ἀπαθές ἐστιν ὁ αὐτ. π. Ψυχ. 1. 4, 15, πρβλ. 3. 5, 2: ἰδίως ἐν τῇ Στωϊκῇ φιλοσοφίᾳ, [[οὐσία]] [[ἀσώματος]] καὶ ἀπαθὴς Πλούτ. 2. 765Α· πρβλ. [[ἀπάθεια]] 2. ΙΙΙ. ἐνεργ., ὁ μὴ διεγείρων [[αἴσθημα]], ὁ μὴ προξενῶν ἐντύπωσιν, Ἀριστ. Ποιητ. 14.16, τὰ ἀπαθῆ, τὰ μὴ προξενοῦντα ἐντύπωσιν, ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 125· τὰ ἀπαθῆ, τὰ ἀμετάβατα ῥήματα, Γραμμ.
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> qui ne souffre pas, non atteint, intact ; sain et sauf;<br /><b>2</b> qui n’éprouve pas <i>ou</i> n’a pas éprouvé : πόνων HDT qui ne connaît pas la fatigue ; [[καλῶν]] HDT qui ne connaît pas les commodités de la vie.<br />'''Étymologie:''' ἀ, [[πάθος]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>ἀπᾰθής</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[unharmed]] μήτ' ὦν τινι [[πῆμα]] πορών, ἀπαθὴς δ αὐτὸς πρὸς ἀστῶν (P. 4.297)
}}
{{DGE
|dgtxt=-ές<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. ἀπαθέστερος Plot.3.6.9, sup. ἀπαθέστατα Longin.41.1]<br /><b class="num">I</b> de pers. y abstr.<br /><b class="num">1</b> [[que no experimenta o no ha experimentado]] c. gen. ἔργων αἰσχρῶν Thgn.1177, κακῶν Hdt.1.32, 2.119, Pl.<i>Phdr</i>.250c, X.<i>An</i>.7.7.33, Lys.2.27, ἀεικείης Hdt.3.160, καλῶν Hdt.1.207, πόνων Hdt.6.12, τῶν σεισμῶν τῶν τοῦ σώματος Pl.<i>Phlb</i>.33e, πάντων τῶν τοιούτων (ἡδονῆς καὶ λύπης) Pl.<i>Phlb</i>.21e, νόσων D.60.33, κακοῦ Ph.2.22.<br /><b class="num">2</b> a veces c. prep. y caso o c. dat.<br /><b class="num">a)</b> de abstr. [[no afectado]] τὸ οἰκεῖον ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἐστὶν ἀπαθές Arist.<i>Pr</i>.872<sup>a</sup>11, ὑπὸ θερμότητος Arist.<i>Mete</i>.380<sup>b</sup>10, ὑπὸ τοῦ ὁμοίου Thphr.<i>Ign</i>.42, ὑπ' ὀργῆς Plu.2.72b, ἀπαθὴς ὢν τῷ πυρί Luc.<i>Nau</i>.44, τὸ ἰσχυρότερον ἀπαθέστερον Arist.<i>Pr</i>.923<sup>a</sup>8<br /><b class="num">•</b>[[no movido por]] τινός Phld.<i>Acad.Ind</i>.51;<br /><b class="num">b)</b> de pers. [[que no ha sufrido daño]], [[indemne]] de soldados, A.<i>Pers</i>.861, ξένοι Th.1.26, ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν Pi.<i>P</i>.4.297, σέσῳστα[ι] τὰ αἰχμάλωτα ... ἀπαθῆ <i>IG</i> 12(7).386.28 (Amorgos III a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[impune]] χάριν ἴσθι ἐὼν ἀ. Hdt.9.79;<br /><b class="num">c)</b> en medic. [[sano]] τὰ ἀπαθῆ Gal.5.122, cf. Aret.<i>SD</i> 1.7.12, Antyll. en Orib.44.20.13, τὰ ἀπαθῆ τῶν ᾠῶν huevos frescos</i> Alex.Aphr.<i>Pr</i>.2.76;<br /><b class="num">d)</b> en gram. [[no modificado]] de los verb. no contractos, Theodos.<i>Can</i>.p.36.16, de los patronímicos, Eust.13.17;<br /><b class="num">e)</b> en métr. [[que no tiene licencias]] Plu.<i>Metr</i>.472;<br /><b class="num">f)</b> en fil. [[inalterable]] θεός S.E.<i>P</i>.1.225 (= Xenoph.A 35), τὸ ἄτομον Thphr.<i>CP</i> 6.7.2 (= Democr.A 132), ὁ νοῦς Arist.<i>Ph</i>.256<sup>b</sup>24 (= Anaxag.A 56), αἱ ἰδέαι Arist.<i>Top</i>.148<sup>a</sup>20, αἱ μονάδες Arist.<i>Metaph</i>.991<sup>b</sup>26, τῆς ἀσωμάτου καὶ ἀπαθοῦς οὐσίας Plu.2.765a, cf. Arist.<i>de An</i>.408<sup>b</sup>29, 430<sup>a</sup>18, Dam.<i>Pr</i>.60.<br /><b class="num">II</b> de pers., abs. [[insensible]], [[que no tiene pasiones]], [[impasible]] en sent. meliorativo, Arist.<i>Top</i>.125<sup>b</sup>23, <i>Rh</i>.1383<sup>a</sup>28, <i>EE</i> 1221<sup>a</sup>22, Plb.1.58.5, Plu.<i>Alc</i>.13, como característica del sabio estoico, Pers.<i>Stoic</i>.449, Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.10, 35, 2.109, Ph.1.200, cf. Polystr.21.8, τὸ ἀπαθές la insensibilidad</i> Epicur.<i>Fr</i>.[46] 2<br /><b class="num">•</b>en sent. peyor. [[apático]], [[indiferente]] op. ἐπιθυμῶν Arist.<i>Rh</i>.1378<sup>a</sup>5, cf. <i>POxy</i>.526.3 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[que no tiene sensibilidad]], [[no receptivo]] ἀ. καὶ [[ἀναίσθητος]] (para la música), Plu.2.46b (var.)<br /><b class="num">•</b>[[que no puede sufrir]] de Cristo, Ign.<i>Eph</i>.7.2.<br /><b class="num">III</b> [[que no produce sentimientos de ningún tipo]] de una situación teatral, Arist.<i>Po</i>.1453<sup>b</sup>39<br /><b class="num">•</b>τὰ ἀπαθῆ Arist.<i>Fr</i>.134.<br /><b class="num">IV</b> ἀπαθῆ· τὰ μὴ ὡς ἀληθῶς γεγονότα πάθη Antipho Soph.B 5.<br /><b class="num">V</b> adv. -ῶς [[indiferentemente]] μὴ ἀπαθῶς μήδ' ἀναισθήτως ἔχειν πρὸς τὸ κοινόν Plu.<i>Sol</i>.20.
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[ἀπαθής]], -οῡς, -ές) [[πάθος]]<br />ο [[χωρίς]] [[πάθος]], ο [[ατάραχος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[αβλαβής]], [[υγιής]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που δεν υποφέρει από [[κάτι]] ή δεν έχει πάθει [[κάτι]] («ἀπαθὴς κακῶν», <b>Ηρόδ.</b><br />«ἀπαθὴς νόσων», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> όποιος δεν δοκίμασε [[κάτι]], δεν έχει [[εμπειρία]] («ἀπαθὴς καλῶν μεγάλων», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ατιμώρητος]] («[[χάριν]] [[ἴσθι]] ἐὼν [[ἀπαθής]]» — να χρωστάς [[χάρη]] που δεν τιμωρήθηκες, <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>4.</b> (για αφηρημένες έννοιες) [[εκείνος]] που δεν υπόκειται σε [[μεταβολή]] («ἀπαθεῑς αἱ ἰδέαι», <b>Αριστοτ.</b><br />«[[οὐσία]] [[ἀσώματος]] καὶ [[ἀπαθής]]», [[Πλούταρχος]])<br /><b>5.</b> αυτός που δεν διεγείρει [[πάθη]], δεν προξενεί [[εντύπωση]]<br /><b>6.</b> <b>(Γραμμ.)</b> «τὰ ἀπαθῆ» — τα αμετάβατα ρήματα.
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀπᾰθής:''' -ές ([[πάθος]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που δεν υποφέρει ή δεν έχει υποφέρει, αυτός που δεν έχει [[πείρα]] ενός πράγματος, με γεν., σε Θέογν., Ηρόδ., Αττ.· απόλ., σε Αττ.<br /><b class="num">II.</b> αυτός που είναι απαλλαγμένος από [[πάθη]] ή [[απρόσβλητος]] από αισθήματα, ο [[αναίσθητος]]· επίρρ., [[ἀπαθῶς]] ἔχειν, δεν έχω συναισθήματα, είμαι [[αναίσθητος]], σε Πλούτ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀπαθής:''' <b class="num">1)</b> нечувствительный, бесчувственный ([[ὥσπερ]] [[λίθος]] Arst.);<br /><b class="num">2)</b> невосприимчивый, тж. невозмутимый, бесстрастный, равнодушный (πρὸς τὸν θάνατον Arst.; ὑπὸ τῶν παρόντων Plut.);<br /><b class="num">3)</b> не испытавший, не изведавший ([[καλῶν]] μεγάλων Her.);<br /><b class="num">4)</b> не пострадавший, нетронутый, незадетый (κακῶν Her., Lys., Xen.; πάσης δυσχερείας Arst.; νόσων Dem.; ὑπὸ τοῦ [[πυρός]] Plut.); невредимый (οἶοι Aesch.; [[χώρα]] Thuc.);<br /><b class="num">5)</b> недоступный (чему-л.), не подверженный: τὸ ὑπὸ χρημάτων ἀπαθές Plut. бескорыстие, отсутствие склонности к стяжательству; ἀ. τῷ πυρί Luc. не боящийся огня;<br /><b class="num">6)</b> не подверженный изменениям, неизменный (αἱ ἰδέαι Arst.; [[νοῦς]] Arst., Plut.);<br /><b class="num">7)</b> не вызывающий сострадания, не производящий впечатления (τὸ οὐ τραγικόν Arst.);<br /><b class="num">8)</b> грам. (о глаголе) непереходный.
}}