View source for δῆρις

{{LSJ1
|Full diacritics=δῆρις
|Medium diacritics=δῆρις
|Low diacritics=δήρις
|Capitals=ΔΗΡΙΣ
|Transliteration A=dē̂ris
|Transliteration B=dēris
|Transliteration C=diris
|Beta Code=dh=ris
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">battle, contest</b>, <span class="bibl">Il.17.158</span>, al. (only in acc.): nom. in <span class="bibl">A. <span class="title">Supp.</span>412</span> (lyr.), <span class="bibl">Emp.122.2</span> (personified), <span class="title">Epigr.Gr.</span>343 (Germa); gen. δήριος <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>942</span>, δήρεως Suid.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0567.png Seite 567]] ἡ, <b class="b2">Kampf, Wettstreit</b>; vielleicht verwandt mit [[δήιος]]. Bei Homer zweimal, im accus. δῆριν: Iliad. 17, 158 ἄνδρας οἳ περὶ πάτρης ἀνδράσι δυσμενέεσσι πόνον καὶ δῆριν ἔθεντο; Odyss. 24, 515 [[υἱός]] θ' [[υἱωνός]] τ' ἀρετῆς πέρι δῆριν ἔχουσιν. – Batr. 4 δῆριν ἀπειρεσίην, πολεμόκλονον [[ἔργον]] Ἄρηος; vs. 198 δῆριν ὁρῶντες; Hes. O. 14 πόλεμόν τε κακὸν καὶ δῆριν ὀφέλλει; vs. 33 νεί. κεα καὶ δῆριν ὀφέλλοις; Scut. 241 πλέονες δ' ἔτι δῆριν ἔχοντες μάρναντο; vs. 251 Κῆρες δῆριν ἔχον περὶ πιπτόντων; vs. 306 ἀμφὶ δ' ἀέθλοις δῆριν ἔχον καὶ μόχθον; Epigr. bei Demosth. Cor. 289 οἵδε πάτρας [[ἕνεκα]] σφετέρας εἰς δῆριν ἔθεντο ὅπλα. – Nominat. [[δῆρις]] Aeschyl. Suppl. 412; genit. δήριος Agam. 942. Suid. hat s. v. Δῆρις den genit. δήρεως u. den dativ. δήρει, ohne Belege.
}}
{{ls
|lstext='''δῆρις''': ἡ, [[ἀγών]], [[μάχη]], [[συμπλοκή]], [[ἅμιλλα]], Ἰλ. Ρ. 158, κτλ.· (ἀλλὰ μόνον κατ᾿ αἰτιατ.)· ὀνομ. ἐν Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 412, Ἐπιγράμμ. Ἑλλην. 343· γεν. δήριος Αἰσχύλ. Ἀγ. 942, δήρεως παρὰ Σουΐδ.
}}
{{bailly
|btext=ιος (ἡ) :<br />lutte, combat.<br />'''Étymologie:''' DELG : <i>skr.</i> dari « qui fend ».
}}
{{DGE
|dgtxt=-ιος, ἡ<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [sólo sg.; gen. δήρεως Eust.872.3, Sud.; chipr. dat. [[δίρι]] (<i>ti-ri</i>) dud. en <i>IChS</i> 165a]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[lucha]], [[combate]] gener. c. dat. ἀνδράσι δυσμενέεσσι πόνον καὶ δῆριν ἔθεντο <i>Il</i>.17.158, πόλιν ..., ἧς πέρι δῆριν ἔθεντο ... ἀλλήλοισι Euph.122, cf. Choeril.13a.6, δῆριν ἔχειν Hes.<i>Sc</i>.241, ξανθᾶς Ἑλένας περὶ εἴδει δῆριν πολύυμνον ἔχοντες Ibyc.1(a).6, cf. 30(b), στυγερὰν δῆριν ... στασάμεθ' B.5.111, cf. Amyntas <i>SHell</i>.44.2, <i>Epic.Alex.Adesp</i>.7.23, <i>IMEG</i> 10.1 (heleníst.), <i>AP</i> 9.397 (Pall.), 16.44, 9.285 (Phil.), Orph.<i>H</i>.65.5, <i>L</i>.579, <i>GVI</i> 670.5 (Misia II/III d.C.), δ. ἀείρεσθαι Opp.<i>C</i>.2.63, ἔπεσε τᾷ [[δίρι]] cayó en combate</i>, <i>IChS</i> l.c., Ἀμαζόσι δ. [[ἀμείλιχος]] ... εὔαδεν Q.S.1.456, [[ἄγεν]] ... Δηιφόβου ποτὶ δῆριν lo llevó a luchar con Deífobo</i> Triph.163, cf. 430, Q.S.8.263, ép. en <i>REG</i> 49.1936.435, Nonn.<i>D</i>.39.279, δ. Ἀχαιμενίη la campaña contra los Aqueménidas</i>, <i>AP</i> 6.332 (Hadr.), cf. Nonn.<i>D</i>.5.302, 40.293, ἐνφύλιος <i>IAphrodisias</i> 2.64.7 (V d.C.), [[ἄρσην]] δ. lucha contra hombres</i> Nonn.<i>D</i>.45.92<br /><b class="num">•</b>entre animales, Opp.<i>H</i>.2.359.<br /><b class="num">2</b> gener. [[querella]], [[discordia]], [[disputa]] Κῆρες ... δῆριν ἔχον περὶ πιπτόντων las Keres ... disputaban por los que iban cayendo</i> Hes.<i>Sc</i>.251, δῆριν ἔχουσι μετὰ ἀδελφῶν Hp.<i>Ep</i>.17.5, πόλεμόν τε κακὸν καὶ δῆριν ὀφέλλει Hes.<i>Op</i>.14, cf. Q.S.5.575, οὐ στάσις οὐδέ τε δ. ni disensión ni querella</i> Emp.B 27a, cf. A.<i>A</i>.942, δῆριν ἔθεντο ... ὑπὲρ μούνης ... σανίδος dos náufragos <i>AP</i> 9.269 (Antip.Thess.), cf. Q.S.5.144, 5.419<br /><b class="num">•</b>[[desafío]], [[apuesta]] υἱὸς καὶ γενετὴρ δῆριν φιλόνεικον ἔθεντο <i>AP</i> 11.357.1.<br /><b class="num">3</b> [[competición]], [[concurso]], [[certamen deportivo o poético]] ἀμφὶ δ' ἀέθλῳ δῆριν εἶχον καὶ μόχθον Hes.<i>Sc</i>.306, περὶ νίκης δ. en carreras de carros <i>ICil</i>.49B.4 (III/V d.C.), cf. Lyc.428, Q.S.4.233, 537, (ἐμὲ) ἐν ἀέθλοις δ. ὑπὲρ νίκης ὤλεσε πανκρατίου <i>IEphesos</i> 3446.6, cf. Nonn.<i>D</i>.37.750<br /><b class="num">•</b>fig. ὑδρείης πέρι δῆριν ἀμεμφέα δηρίσαντο para conseguir agua libraron una competición leal</i> A.R.4.1767, ἐπέων πέρι δ. Q.S.4.124.<br /><b class="num">II</b> personif. ἡ Δ. [[la Discordia]], [[la Querella]] A.<i>Supp</i>.412, Emp.B 122.2, Δῆριν ... κασιγνήτην Πολέμοιο Q.S.8.426.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Del grado alargado de *<i>der</i>- (cf. [[δέρω]], etc.), como ai. -<i>dāri</i> ‘que hiende’, a partir de un sent. originario ‘separación’.
}}
{{grml
|mltxt=[[δῆρις]] (-ιος) και -έως), η (Α)<br /><b>1.</b> [[αγώνας]], [[συμπλοκή]], [[μάχη]]<br /><b>2.</b> [[ανταγωνισμός]], [[άμιλλα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[δήρις]] συνδέεται με αρχ. ινδ. -<i>d</i><i>ā</i><i>ri</i>- «αυτός που ξεσχίζει», το οποίο μαρτυρείται μόνο ως β' συνθετικό στο [[έπος]]. Ανήκει στα ρηματικά αφηρημένα ουσ. σε -<i>ι</i>- και η πρωταρχική του [[σημασία]] θα [[πρέπει]] να ήταν «[[σχίσμα]], [[διαίρεση]], [[διχόνοια]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δῆρις:''' -ιος, αιτ. <i>-ιν</i>, <i>ἡ</i>, [[καυγάς]], [[μάχη]], αντιπαλότητα, [[φιλονικία]], [[διαπάλη]], [[αντιδικία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{elru
|elrutext='''δῆρις:''' ιος ἡ борьба, бой, битва Hom., Batr., Hes., Aesch., Plut.
}}
{{elnl
|elnltext=δῆρις -ιος, ἡ alleen acc. -ιν in Hom. strijd.
}}
{{etym
|etymtx=-ιος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[battle]] (Il.; cf. Trümpy Fachausdrücke 141ff.).<br />Derivatives: Denomin. <b class="b3">δηρίομαι</b> (Pi.), aor. <b class="b3">δηρίσαντο</b> (θ 76), act. <b class="b3">δηρῖσαι</b> (Thgn.), pass. <b class="b3">δηρινθήτην</b> (Π 756) as if from <b class="b3">*δηρίνω</b>; perhaps for <b class="b3">δηριθήτην</b> (Schwyzer 761 n. 5; s. Chantr. Gramm. hom. 1, 404), <b class="b3">δηρινθῆναι</b> (A. R.), pres. metrically reshaped in <b class="b3">δηριόωντο</b>, <b class="b3">δηριάασθαι</b> etc. (Hom.; Schwyzer 727, Chantraine 1, 359); ptc. act. <b class="b3">δηριώντων</b> (Pi. N. 11, 26; for <b class="b3">-όντων</b> acc. to Schulze Q. 384 A. 3), <b class="b3">δηριόωντες</b> (A. R. 1, 752; s. Schwyzer-Debrunner 234, partly metrically determined). - <b class="b3">δηρίττειν ἐρίζειν</b> H. - Privative adj. <b class="b3">ἀ-δήρι-τος</b> <b class="b2">without battle</b> (Ρ 42; <b class="b3">ἄ-δηρις</b> AP); as verbal adj. to <b class="b3">δηρίομαι</b> [[undomitable]] (A. Pr. 105), [[undisputed]] (Plb.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] <b class="b2">*der-</b> [[split]]<br />Etymology: Formally <b class="b3">δῆρις</b> agrees with Skt. <b class="b2">-dāri-</b> [[splitting]] (as second member in the Epos); verbal abstract in <b class="b2">-i-</b> (Osthoff ZdgP 118 and 607, Brugmann Grundr.2 2 : 1, 518). So originally [[splitting]], [[discord]]. Further s. [[δέρω]].
}}