View source for μαρμαίρω

{{LSJ1
|Full diacritics=μαρμαίρω
|Medium diacritics=μαρμαίρω
|Low diacritics=μαρμαίρω
|Capitals=ΜΑΡΜΑΙΡΩ
|Transliteration A=marmaírō
|Transliteration B=marmairō
|Transliteration C=marmairo
|Beta Code=marmai/rw
|Definition=only pres. and impf.; impf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> μαρμαίρεσκον <span class="bibl">Q.S.1.150</span>: (redupl. from <b class="b3">μαρ-</b>, cf. <b class="b3">μάρ-μαρος, ἀ-μαρ-ύσσω</b>):—<b class="b2">flash, sparkle, gleam</b>, of any <b class="b2">darting, quivering</b> light, Hom. (only in Il.); ἔντεα μαρμαίροντα <span class="bibl">Il.12.195</span>, cf. <span class="bibl">16.664</span>,al.; τεύχεα μ. <span class="bibl">18.617</span>; Τρῶες . . χαλκῷ μαρμαίροντες <span class="bibl">13.801</span>; σὺν ἔντεσι μαρμαίροντας <span class="bibl">16.279</span>; δώματα . . χρύσεα μαρμαίροντα <span class="bibl">13.22</span>; <b class="b3">ὄμματα μαρμαίροντα</b> the <b class="b2">sparkling</b> eyes of Aphrodite, <span class="bibl">3.397</span>; αὐγὴ μαρμαίρουσα κεραυνοῦ <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>699</span>; μαρμαίρει δὲ δόμος χάλκῳ <span class="bibl">Alc.15.1</span>; χρυσῷ ἐλέφαντί τε μ. οἶκοι B.<span class="title">Fr.</span>16.9; νύκτα . . ἄστροισι μαρμαίρουσαν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>401</span>; <b class="b3">χρυσῷ χαίταν μαρμαίρων</b>, of Apollo, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>888</span> (lyr.); ἀστὴρ μαρμαίρων <span class="bibl">D.P.329</span>; μαρμαίρουσι παρηΐδες <span class="title">AP</span>5.281 (Agath.), cf. <span class="bibl">Alciphr.3.67</span>: also in late Prose, <span class="bibl">Phld. <span class="title">Po.</span>2.40</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Caes.</span>6</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">DMeretr.</span>13.3</span>, Alciphr.l.c.</span>
}}
{{ls
|lstext='''μαρμαίρω''': ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ.· Ἰων. παρατ. μαρμαίρεσκον Κόϊντ. Σμ. 1. 150. (Ἐπιτεταμέν. δι’ ἀναδιπλασιασμοῦ ἐκ τῆς √ ΜΑΡ (πρβλ. [[μαιμάω]], [[μορμύρω]], [[πορφύρω]], [[παιφάσσω]]), ἐξ ἧς καὶ αἱ λέξεις: μάρμαρος, μαρμαρύσσω, μαρμαρυγή, ἀμαρύσσω, ἀμαρυγή, και πιθ. ἀμαυρός, μαυρός). Λάμπω, [[ἀστράπτω]], ἀκτινοβολῶ, [[ἀπαστράπτω]], ἐπὶ φωτὸς τρέμοντος ἢ παλλομένου, παρ’ Ὁμ. (μόνον ἐν Ἰλ.)· ἐπὶ τῆς λάμψεως μετάλλου, [[ἔντεα]] μαρμαίροντα Ἰλ. Μ. 195., Π. 664, κτλ. τεύχεα μ. Σ. 117· Τρῶες... χαλκῷ μαρμαίροντες Ν. 801· σὺν ἔντεσι μαρμαίροντες Π. 279· δώματα... χρύσεα μαρμαίροντα Ν. 22· ὄμματα μαρμαίροντα, οἱ ἀπαστράπτοντες ὀφθαλμοὶ τῆς Ἀφροδίτης, Γ. 397· - οὕτω παρὰ τοῖς [[μετέπειτα]] ποιηταῖς, αὐγὴ μαρμαίρουσα κεραυνοῦ Ἡσ. Θ. 699· μαρμαίρει δὲ [[δόμος]] χαλκῷ Ἀλκαῖ. 1· χρυσῷ δ’ ἐλέφαντί τε μαρμαίρουσιν [[οἴκοι]] Βακχυλ. Ἀποσπ. 20 [27], 8· νύκτα... ἄστροισι μαρμαίρουσαν Αἰσχύλ. Θήβ. 401· χρυσῷ χαίταν μαρμαίρων, ἐπὶ τοῦ Ἀπόλλωνος, Εὐρ. Ἴων 888, πρβλ. 1427· ἀρτὴρ μαρμαίρων Διον. Π. 329· πρβλ. Ἀνθ. Π. 5. 282· - ἐν χρήσει καὶ παρὰ μεταγεν. πεζοῖς, Λουκ. Ἑταιρ. Διάλογ. 13. 3, Ἀλκίφρων 3. 67.
}}
{{bailly
|btext=briller, rayonner, resplendir.<br />'''Étymologie:''' R. Μαρ, briller, avec redoubl.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[sparkle]], [[flash]], [[glitter]].
}}
{{grml
|mltxt=(Α [[μαρμαίρω]])<br /><b>1.</b> [[λάμπω]], [[λαμποκοπώ]], [[ακτινοβολώ]], [[αστράφτω]]<br /><b>2.</b> (για φως) [[τρεμολάμπω]], [[τρέμω]], [[λαμπυρίζω]] («[[νύκτα]]... ἄστροισι μαρμαίρουσαν», Βακχυλ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο ενεστ. [[μαρμαίρω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>μαρμαρ</i>-<i>jω</i>), με [[επένθεση]] του <i>ζ</i>- και διπλασιασμό, [[καθώς]] και το επίθ. [[μαρμάρεος]] (<b>[[πρβλ]].</b> [[δαιδάλλω]], [[δαιδάλεος]], [[αλλά]] στην [[περίπτωση]] αυτή υπάρχει και το [[δαίδαλος]]), ανάγονται στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>mr</i> της ΙΕ ρίζας <i>mer</i>- «[[λάμπω]], [[σπινθηροβολώ]]» (<b>[[πρβλ]].</b> <i>mar</i><i>ī</i><i>ci</i> «[[ακτίνα]] φωτός») και συνδέεται με τις λ. [[μαρίλη]], [[μαριεύς]], [[μαραυγέω]] και <i>ἀμαρυσσω</i>. Η [[σύνδεση]] του τ. με λατ. <i>merus</i> «[[άκρατος]], [[καθαρός]]» θεωρείται αμφίβολη.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μαρμαρυγή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[Μαίρα]], [[μαρμάρεος]] (I).<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[αναμαρμαίρω]], [[παραμαρμαίρω]], [[περιμαρμαίρω]], [[υπομαρμαίρω]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''μαρμαίρω:''' μόνο σε ενεστ. και παρατ., [[αστράφτω]], [[σπινθηρίζω]], [[λάμπω]], λέγεται για όπλα, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὄμματα μαρμαίροντα</i>, τα σπινθηροβόλα μάτια της Αφροδίτης, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>[[νύκτα]] ἄστροισι μαρμαίρουσαν</i>, σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''μαρμαίρω:''' (только praes.) блистать, сверкать, гореть как жар (χαλκῷ, σὺν ἔντεσι Hom.; ἄστροισι Aesch.): ὄμματα μαρμαίροντα Hom. горящие глаза.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[flash]], [[sparkle]], [[gleam]] (Il., late also prose); only present<br />Compounds: Rarely with <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>. <b class="b3">πυρι-</b>, <b class="b3">περι-μάρμαρος</b> <b class="b2">sparkling (of fire)</b> (Man., Hymn. Is.)<br />Derivatives: Besides <b class="b3">μαρμάρεος</b> [[gleaming]], [[flashing]], [[sparkling]] (Il.) with <b class="b3">μαρμαρίζω</b> = <b class="b3">μαρμαίρω</b> (Pi., D. S.); <b class="b3">μαρμαρυγή</b> f. [[flashing]], [[sparkling]], a. o. of rapid movements (cf. on 1. <b class="b3">ἀργός</b>; IA., since θ 265), after <b class="b3">ἀμαρυγή</b> (Debrunner IF 21, 243 f., Porzig Satzinhalte 229) with <b class="b3">μαρμαρυγώδης</b> <b class="b2">flashing-like</b> (Hp.), <b class="b3">μαρμαρύσσω</b> (: <b class="b3">ἀμαρύσσω</b>) = <b class="b3">μαρμαίρω</b> (Them., Jul.); with <b class="b3">μαρμάρυγμα</b> (Cael. Aur.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: On <b class="b3">μάρμαρος</b> s. v. The reduplicated intensive yot-present <b class="b3">μαρμαίρω</b> (< <b class="b3">*μαρ-μαρ-ι̯ω</b>) stands beside <b class="b3">μαρμάρεος</b> like <b class="b3">δαιδάλλω</b> beside <b class="b3">δαιδάλεος</b> (cf. Schulze Kl. Schr. 118 n. 3; on <b class="b3">-εος</b> Schmid <b class="b3">-εος</b> u. <b class="b3">-ειος</b> 34). As simplex <b class="b3">μαρ-</b> is found in <b class="b3">Μαῖρα</b> f. "the sparkling"(?), name of the Sirius (Call., Eratosth., as PN in Hom.; Scherer Gestirnnamen 114f.); in <b class="b3">μαρ-αυγέω</b>, <b class="b3">ἀ-μαρ-ύσσω</b>, prob. also in <b class="b3">μαρίλη</b> and <b class="b3">μαριεύς</b> (s. vv.); further perhaps the PN <b class="b3">Ἀμφί-μαρος</b>, son of Poseidon (Paus. 9, 29, 6; Lesky RhM 93, 54ff.; < <b class="b3">*Ἀμφι-μάρ-μαρος</b>?). -- As certain cognate outside Greek was considered Skt. <b class="b2">márīci-</b> f. (m.) <b class="b2">beam of light, (air)mirage</b> (cf. <b class="b3">μαρί-λη</b>, <b class="b3">*μαρι̯α</b> > <b class="b3">μαῖρα</b>?). Though accepted by Mayrhofer (KEWA 2, 589, EWAia 2, 321), the connection must be rejected, as Greek <b class="b3">μαρ-</b> cannot be explained in this comparison (it is an old comparison, from the time when <b class="b2">*a</b> was not a problem; Pok. 733 writes simply <b class="b2">*mer-</b>). Further suppositions (Lat. [[merus]] [[unmixed]], [[pure]], also [[mare]] [[sea]] ?, OE <b class="b2">ā-merian</b> [[purify]], [[taste]], Russ. [[mar]] <b class="b2">ardour of the sun</b> etc.), cf. WP. 2, 273f., Pok. 733, W.-Hofmann s. [[merus]], Vasmer s. [[mar]] are also most doubtful. - The reduplication <b class="b3">μαρ-μαρ-</b> is hardly IE. <b class="b3">᾽Αμαρυγή</b> has a prothetic vowel, which is typical of Pre-Greek (as is the suffix <b class="b3">-υγ-</b>). So the word is no doubst Pre-Greek.
}}