View source for πόσος

{{LSJ1
|Full diacritics=πόσος
|Medium diacritics=πόσος
|Low diacritics=πόσος
|Capitals=ΠΟΣΟΣ
|Transliteration A=pósos
|Transliteration B=posos
|Transliteration C=posos
|Beta Code=po/sos
|Definition=Ion. κόσος, η, ον, interrog. Adj. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">of what quantity?</b> </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> of Number, <b class="b2">how many?</b> κόσοι τινές εἰσι οἱ Αακεδαιμόνιοι <span class="bibl">Hdt.7.234</span>; π. καὶ ποῖα . .; <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.4.7</span>; π. χρήματα; <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span>3.1.35</span>; π. ἄττα δὴ ὑποδήματα <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1133a21</span>: with sg. Nouns, <b class="b2">how great? how much?</b> π. πλῆθος νεῶν; <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>334</span>; π. τις ἀριθμός; <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>198c</span>; π. χρυσίον; <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.8.1</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of Distance, <b class="b2">how far?</b> πόσον ἄπεστιν ἐνθένδε τὸ στράτευμα; <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span>6.3.10</span>; <b class="b3">π. τις ὁδὸς εἴη</b> ib.<span class="bibl">4.6.10</span>; μέχρι πόσου; Anon. ap. Gell. 1.3.9, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>953.32</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of Time, <b class="b2">how long?</b> π. τινὰ χρόνον; <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>558</span>, etc.; π. χρόνου;πότε; <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>83</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> of Value, <b class="b2">how much?</b> πόσον δίδως; <span class="bibl">Id.<span class="title">Pax</span> 1262</span>; πόσου; <b class="b2">at what price?</b> <span class="bibl">Id.<span class="title">Ach.</span>812</span>,<span class="bibl">898</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>20b</span>, etc.; <b class="b3">ἐπὶ πόσῳ;</b> ib.<span class="bibl">41a</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.43</span>; <b class="b3">ἐκ πόσου</b> is f.l. for [[ὁπόσου]] in <span class="bibl">D.50.30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> of Degree, <b class="b2">how great?</b> πόθος; πόσος τις; <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>55</span>; πόσης γέμει σωφροσύνης; <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>216d</span>: neut. Adv. πόσον; πόσα; <b class="b2">to what amount?</b> <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>399</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">8</span> </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> ποσός, ή, όν, indef. Adj. <b class="b2">of a certain quantity</b> or <b class="b2">magnitude</b>, Gorg.<span class="title">Fr.</span>3D., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>245d</span>, etc.; ποσὰ τῶν περιφερῶν <b class="b2">a certain number of . .</b>, <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>2p.50U.</span>; ἐπὶ ποσόν <b class="b2">for a certain time</b>, <span class="bibl">Plb.2.34.15</span>, etc.; οὐδ' ἐπὶ π. <span class="bibl">Id.1.1.2</span>; <b class="b3">κατὰ ποσόν</b> to <b class="b2">a certain extent</b>, <span class="bibl">Vett.Val. 81.22</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">ποσόν, τό,</b> = [[ποσότης]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>24c</span>, <span class="bibl">24d</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Cat.</span>4b20</span>, <span class="bibl"><span class="title">Metaph.</span>1020a7</span>, etc.; <b class="b3">κατὰ ποσόν</b> in point of <b class="b2">quantity</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1158b31</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> Adv. ποσῶς <span class="bibl">Corn.<span class="title">ND</span>34</span>, Ruf.<span class="title">Oss.</span>18, <span class="bibl">Sor.<span class="title">Fract.</span>2</span>, <span class="bibl">Vett.Val.238.24</span>, <span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span>1.120</span>, <span class="bibl">227</span>. (I.-E. <b class="b2">q[uglide]oty-os</b>, cf.Lat.<b class="b2">quot</b>, Skt. <b class="b2">káti</b> 'how many?')</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0687.png Seite 687]] wie groß? wie viel? directes Fragewort; πόσον τι [[πλῆθος]] ἦν νεῶν; Aesch. Pers. 324; πόσον τίν' [[ἤδη]] δῆθ' ὁ Λάϊος χρόνον [[ἄφαντος]] ἔῤῥει; Soph. O. R. 558; u. in Prosa: [[πόσος]] [[ἀριθμός]], Plat. Theaet. 198 c; πόσου διδάσκει; für wie viel? Apol. 20 b; πόσων ἂν εἴη ποδῶν τὸ ὅλον, Men. 82 c; πόσον ἄπεστι , wie weit? Xen. Cyr. 6, 3, 10; Folgde.
}}
{{ls
|lstext='''πόσος''': Ἰων. καὶ Αἰολ. [[κόσος]], η, ον; ἐρωτηματ. ἐπιθετικὴ ἀντωνυμ. ἔχουσα ἀντίστοιχον τὴν ἀναφορ. [[ὅσος]] καὶ τὴν δεικτικὴν [[τόσος]], Λατ. quantus? [[πόσος]] τὴν ποσότητα; ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[πηλίκος]] ([[ὅπερ]] ἀναφέρεται εἰς τὸ [[μέγεθος]]), καὶ [[συχνάκις]] τροποποιεῖται τῇ προσθήκῃ τοῦ τις· 1) ἐπὶ ἀριθμοῦ [[πόσος]] τὸν ἀριθμόν; κόσοι τινές εἰσιν οἱ Λακεδαιμόνιοι Ἡρόδ. 7. 234· πόσα καὶ ποῖα...; Ξεν. Ἀπομν. 4. 4, 7· πόσα χρήματα; ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 3. 1, 35· πόσα ἄττα δὴ ὑποδήματα Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 5. 5, 10· [[μετὰ]] ὀνομάτων καθ’ ἑνικόν, πόσον [[μέγας]]; [[πόσος]]; π. τι [[πλῆθος]]; Αἰσχύλ. Πέρσ. 334· π. τις ἀριθμός; Πλάτ. Θεαίτ. 198C· π. [[χρυσίον]]; Ξεν. Ἀν. 7. 8, 1. 2) ἐπὶ ἀποστάσεως, πόσον [[μακράν]]; πόσον ἄπεστιν [[ἐνθένδε]] τὸ [[στράτευμα]]; ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 6. 3, 10· πόση τις ὁδὸς εἴη [[αὐτόθι]] 4. 6, 10· [[μέχρι]] πόσου; παρὰ Γελλ. 1. 3. 9. 3) ἐπὶ χρόνου, ἐπὶ πόσον χρόνον; πόσον τινὰ χρόνον; Σοφ. Ο. Τ. 558, κτλ.· πόσου χρόνου; = [[πότε]]; Ἀριστοφ. Ἀχ. 83. 4) ἐπὶ ἀξίας, πόσον; πόσα; πόσον δίδως; Ἀριστοφ. Εἰρ. 1262· πόσου; ἀντὶ πόσου, ἀντὶ [[ποίας]] [[τιμῆς]]; Λατ. quanti? Ἀριστοφ. Ἀχ. 812, 898, Πλάτ. Ἀπολογ. 20Β, κτλ.· [[οὕτως]], ἐπὶ πόσῳ; [[αὐτόθι]] 41Α, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 3. 1, 43· ἀντὶ τοῦ ἐκ πόσου παρὰ Δημ. 1216. 18, ὁ Δινδ. διορθοῖ ὁπόσου. 5) ἐπὶ βαθμοῦ, πόσον [[μέγας]]; πόσον [[ἰσχυρός]]; [[πόσος]]; [[πόσος]] τις; Ἀριστοφ. Βάτρ. 55, πρβλ. Πλάτ. Συμπ. 216D· ― οὕτω κατ’ οὐδ. ἐπίρρ., πόσον; πόσα; ἕως πόσα; Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 399, Ξεν. Ἀπομν. 2. 2, 8. ΙΙ. ποσός, ή, όν, (ὀξυτόνως), ἀόρ. ἐπιθετικὴ ἀντων., ἔχων ποσόν τι ἢ [[μέγεθος]], Λατ. aliquantus, Πλάτ. Σοφιστ. 245D, κτλ.· πρβλ. [[ποσάκις]]; ― ἐπὶ ποσόν, ἐπί τινα χρόνον, Πολύβ. 2. 34, 15, κτλ. 2) ποσόν, τό, = [[ποσότης]], Πλάτ. Φίληβ. 24D, Ἀριστ. Κατηγ. 6, Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 13· κατὰ ποσόν, ὡς πρὸς τὴν ποσότητα, Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 8. 7, 3. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. ποσῶς, Σέξτ. Ἐμπ. π. Π. 1. 120, 227. (Ὁ Ἰων. [[τύπος]] [[κόσος]], [[εἶναι]] ὁ αὐτὸς τῷ Λατ. quot quotus, διὰ τῆς αὐτῆς μεταβολῆς ἥτις παρατηρεῖται ἐν τοῖς *πὸς quis, ἴδε ἐν λ. *πός).
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br /><i>adj. interr.</i><br />combien grand ? combien nombreux ?;<br /><b>1</b> <i>en parl. de l’espace</i> combien grand ? combien long ? combien loin ?;<br /><b>2</b> <i>en parl. du temps</i> combien long ?;<br /><b>3</b> <i>en parl. du nombre</i> combien nombreux ?;<br /><b>4</b> <i>en parl. du prix, de la valeur</i> πόσου (<i>s.e.</i> ἀργυρίου) <i>ou</i> ἐπὶ πόσῳ (<i>s.e.</i> ἀργυρίῳ) ; pour combien d’argent ? à quel prix ?;<br /><b>5</b> fig. <i>en parl. de choses abstraites</i> combien grand ? combien fort ? <i>en ces divers sens, joint à</i> [[τις]], <i>pour marquer l’indétermination</i> : [[πόσος]] [[τις]] ; de quelle grandeur, de quelle longueur peut bien être ? <i>neutre adv.</i> • πόσον ; • πόσα ; en quelle quantité ?<br />'''Étymologie:''' *πός.
}}
{{StrongGR
|strgr=from an [[absolute]] pos ([[who]], [[what]]) and ὅς; interrogative pronoun (of [[amount]]) [[how]] [[much]] ([[large]], [[long]] or (plural) [[many]]): [[how]] [[great]] ([[long]], [[many]]), [[what]].
}}
{{Thayer
|txtha=πόση, πόσον (cf. [[Curtius]], § 631), from [[Aeschylus]] [[down]], Latin quantus), [[how]] [[great]]: [[πόσος]] [[χρόνος]], [[how]] [[great]] (a [[space]]) i. e. [[how]] [[long]] [[time]], [[how]] [[much]], πόσῳ (by) [[how]] [[much]], πόσῳ [[μᾶλλον]], πόσῳ χείρονος τιμωρίας, [[how]] [[many]]: [[with]] nouns, πόσα, [[how]] [[grave]], Mark 15:4.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο / [[πόσος]], -η, -ον, ΝΜΑ, και ιων. τ. [[κόσος]], -η, -ον, Α<br />(ερωτ. αντων.)<br /><b>1.</b> ποιας ποσότητας<br />α) ως [[προς]] τον αριθμό (α. «πόσοι πελάτες ήρθαν;» β. «πόσα [[παιδιά]] έχει;» γ. «κόσοι τινές εἰσιν oἱ λοιποί;», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β.) ως [[προς]] το [[πλήθος]] (α. «πόσοι ήταν στη [[συγκέντρωση]];» β. «πόσο στρατό είχαμε;» γ. «νεῶν πόσον δὴ [[πλῆθος]] ἦν Ἑλληνίδων;», <b>Αισχύλ.</b>)<br />γ) ως [[προς]] τον βαθμό, την [[ένταση]], την ισχύ (α. «[[πόσος]] ήταν ο [[σεισμός]];» β. «[[πόση]] [[αξιοπιστία]] έχει αυτός ο [[άνθρωπος]];» γ. «εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ [[σκότος]] ἐστί, τὸ [[σκότος]] πόσον;» ΚΔ.)<br />δ) ως [[προς]] την [[αξία]] ή την [[τιμή]] (α. «πόσο κάνει το [[τυρί]];» β. «πόσο [[πάει]] το [[κομμάτι]];» γ. «πόσον δίδως [[δῆτα]];», <b>Αριστοφ.</b>)<br />ε) ως [[προς]] την [[απόσταση]] (α. «πόσο [[είναι]] η Αθήνα από δω;» β. «πόσον ἄπεστιν [[ἐνθένδε]] τὸ [[στράτευμα]];», <b>Ξεν.</b>)<br />στ) ως [[προς]] τον χρόνο (α. «πόσο θα μείνεις;» β. «πόσο χρόνο χρειάζεσαι;» γ. «πόσον τίν' ἤδη δῆθ' ὁ Λάϊος χρόνον ἀφαντος ἔρρει;», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> (το ουδ. εν. ως επίρρ.) πολύ (α. «πόσο έξω πέφτει!» β. «πόσο κουράστηκα!» γ. «ὁ [[δῆμος]] ἀναβοᾷ πόσον δοκεῑς;», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>φρ.</b> «ἐπὶ πόσῳ;» — με ποιο [[τίμημα]], πληρώνοντας πόσα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η ερωτ. αντων. <i>πό</i>-<i>σος</i> [[είναι]] παράγωγο σε -<i>yo</i>- IE επιρρήματος <i>k</i><sup>w</sup><i>oti</i> (<b>πρβλ.</b> αρχ. ινδ. <i>kati</i>, λατ. <i>quot</i>). Για τη [[ρίζα]] της λ. <i>k</i><sup>w</sup><i>o</i>- και τον ιων. τ. [[κόσος]], <b>βλ. λ.</b> <i>πο</i>-].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πόσος:''' Ιων. και Αιολ. [[κόσος]], <i>-η</i>, <i>-ον;</i> ερωτημ. επιθ. αντων. αντίστοιχη προς την αναφορ. [[ὅσος]]και τη δεικτ. [[τόσος]], Λατ. [[quantus]]? [[πόσος]] στην [[ποσότητα]]; αντίθ. προς [[πηλίκος]] (η οποία αναφέρεται στο [[μέγεθος]]), [[συχνά]] με την [[προσθήκη]] του τις·<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για αριθμό, [[πόσος]] [[πολύς]]; σε Ηρόδ., Αττ.· με ονόμ. σε ενικ., [[πόσος]] [[μεγάλος]], [[πόσος]]; [[πόσος]] τι [[πλῆθος]]; σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[απόσταση]], πόσο [[μακριά]]; σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για χρόνο, για πόσο χρόνο; σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για αξία, πόσο; σε Αριστοφ.· <i>πόσου;</i> πόσο στοιχίζεις; σε ποια [[τιμή]];, Λατ. [[quanti]]?, στον ίδ.· ομοίως, <i>ἐπὶ πόσῳ</i>, σε Πλάτ. <b>II.[[ποσός]]</b>, <i>-ή</i>, <i>-όν</i> (οξύτ.), αόρ. αντων. επίθ., για συγκεκριμένο [[ποσό]] ή [[μέγεθος]], Λατ. [[aliquantus]], στον ίδ. κ.λπ.
}}
{{elnl
|elnltext=πόσος -η -ον, Ion. κόσος [~ πο-] pron. adj. interrog. hoe groot?; sing..; πόσον νεῶν δὴ πλῆθος ἦν; hoe groot was het aantal schepen? Aeschl. Pers. 334; πόθος; πόσος τις; verlangen? hoe groot dan wel? Aristoph. Ran. 55; adv..; ὁ δῆμος ἀναβοᾷ πόσον δοκεῖς het volk begint te roepen, zo luid als mogelijk Aristoph. Eccl. 399; spec. van afstand hoe ver?:. ἐπήρετο πόση τις ὁδὸς ὡς αὐτὸν εἴη hij vroeg hoe ver de tocht naar hem was Xen. Cyr. 4.6.10. adv.. πόσον... ἄπεστι; hoe ver is (het leger) verwijderd? Xen. Cyr. 6.3.10. hoeveel?; meestal in plur..; πόσα ἄν μοι χρήματα δοίης; hoeveel geld zou je mij geven? Xen. Cyr. 3.1.35; πόσα ἄττα δὴ ὑποδήματ ’ ἴσον οἰκίᾳ ἢ τροφῇ; hoeveel schoenen zijn dan het equivalent van een huis of (een hoeveelheid) voedsel? Aristot. EN 1133a21; hoeveel geld? hoe duur?; πόσον δίδως δῆτ ( α ) hoeveel wil je betalen? Aristoph. Pax 1262; πόσου; voor hoeveel (geld?)? Aristoph. Ach. 812; πόσου διδάσκει; hoe duur zijn zijn lessen? Plat. Ap. 20b; ἐπὶ πόσῳ; voor hoeveel? Xen. Cyr. 3.1.43; van tijd hoeveel tijd? hoe lang?:. πόσου... χρόνου; sinds wanneer? Aristoph. Ach. 83; πόσον χρόνον gedurende hoeveel tijd? Plat. Resp. 540a.
}}
{{elru
|elrutext='''πόσος:''' ион. [[κόσος]] 3<br /><b class="num">1)</b> в каком количестве, сколь многочисленный: [[πόσα]] καὶ [[ποῖα]] (γράμματα) Σωκράτους ἐστίν; Xen. сколько букв в (слове) «Сократ» и какие (именно)?; [[πόσον]] χρύσιον; Xen. сколько золота?;<br /><b class="num">2)</b> какой длины (πόση τις ὁδὸς εἴη; Xen.);<br /><b class="num">3)</b> какой продолжительности: [[πόσον]] τινὰ χρόνον; Soph. в течение какого времени?, давно ли?;<br /><b class="num">4)</b> по какой цене: πόσου и ἐπὶ πόσῳ Arph., Xen., Plat. за какую цену, какой ценой, за сколько;<br /><b class="num">5)</b> сколь значительный Arph.: πόσης γέμει σωφροσύνης Plat. (вы бы поразились), какой разумностью полон (Сократ) - см. тж. [[πόσον]].
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: interr. pron.<br />Meaning: <b class="b2">how great?, how much?, how many?</b>.<br />Other forms: Ion. (Hdt.) <b class="b3">κόσος</b>.<br />Compounds: ep. <b class="b3">ποσσ-ῆμαρ</b> <b class="b2">in how many days?</b> (Ω 657; s. on <b class="b3">ἦμαρ</b> w. lit.).<br />Derivatives: <b class="b3">ποσό-της</b> f. [[quantity]] (Arist.), <b class="b3">ποσ-ώδης</b> [[quantitative]] (Arist.-comm.), <b class="b3">-ίνδα</b> playing adv. (X.; Schwyzer 627), <b class="b3">-άκι(ς</b>) <b class="b2">how often?</b> (Pl., Call.), <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">to calculate the quantity, to count up</b> (Thphr.); also <b class="b3">πόστος</b> <b class="b2">which in the order?</b> (ω 288, Att.) dissimil. from <b class="b3">*ποσ(σ)ο-στός</b> with acc. after <b class="b3">πόσος</b>; from this <b class="b3">ποστ-αῖος</b> <b class="b2">on what day?</b> (X.), after <b class="b3">δευτερ-αῖος</b> etc. -- Indef. <b class="b3">ποσός</b> (Att., hell.), <b class="b3">ποστός</b> (late).<br />Origin: IE [Indo-European] [644] <b class="b2">*kʷoti-</b> <b class="b2">how much</b> etc.<br />Etymology: From <b class="b3">*πότι̯-ος</b>, adjective from IE <b class="b2">*kʷóti</b> in Skt. <b class="b2">káti</b>, Lat. [[quot]] a.o. <b class="b2">how many?</b>; further s. [[πόθεν]] and <b class="b3">τόσος</b>.
}}