View source for εὔτονος

{{LSJ1
|Full diacritics=εὔτονος
|Medium diacritics=εὔτονος
|Low diacritics=εύτονος
|Capitals=ΕΥΤΟΝΟΣ
|Transliteration A=eútonos
|Transliteration B=eutonos
|Transliteration C=eytonos
|Beta Code=eu)/tonos
|Definition=ον, (τείνω) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">well-strung, vigorous</b>, of men's bodies or limbs, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>3.17</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">IA</span>710a31</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Anach.</span>24</span>, <span class="title">AP</span>12.216 (Strat.): Comp., <span class="bibl">Men. 693</span>; of men, -ώτεροι τοῖς σώμασι <span class="bibl">D.S.4.3</span>; <b class="b3">τὸ εὔ</b>., = [[εὐτονία]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 815a</span>, etc.: esp. in Stoic philos. (cf. [[τόνος]]), <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.3.121</span>, <span class="bibl">123</span>; of engines, <span class="bibl">Plb.8.5.2</span> (Comp.); of the wind, <span class="bibl">D.S.1.41</span>; of wine, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mir.</span>832a11</span>; <b class="b3">τὸ εὔ</b>., name of an eyesalve, <span class="bibl">Aët.7.115</span>; εὔ. πληγή <span class="bibl">Hero <span class="title">Bel.</span>74.12</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">distended</b>, <b class="b3">εὐτόνῳ φλεβί</b> (sens. obsc.) Neophr.(?) <span class="title">Medea</span> in <span class="bibl"><span class="title">PLit.Lond.</span>77</span> <span class="title">Fr.</span>2.7. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> <b class="b2">elastic, yielding</b>, -<b class="b3">ώτερος χαλκοῦ χρυσός</b> Porph.ad <span class="bibl">Il.20.259</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">active, energetic</b>, πρόνοια <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span> 1468.7</span> (iii A.D.); προσοχή <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Protr.</span>21</span>.<b class="b3">κά</b> (Sup.); of persons, -<b class="b3">ώτατος εἶναι</b> c. part., <span class="title">OGI</span>315.52 (Pessinus, ii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of an orator, <b class="b2">forcible</b>, εὔ. τῇ φράσει <span class="bibl">D.H.<span class="title">Vett.Cens.</span>5.4</span>; <b class="b3">τῆς λέξεως τὸ εὔ</b>. ib.<span class="bibl">3.2</span>, cf. PhId.<span class="title">Po.</span>5.5. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> Adv. -νως <b class="b2">with might and main, vigorously</b>, <span class="bibl">Ar. <span class="title">Pl.</span>1095</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>9.6</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>885a6</span>, <span class="bibl">Ph.1.311</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>23.10</span>: Comp. -ώτερον, τοῦ δέοντος ἀφιᾶσι <span class="bibl">Luc.<span class="title">Nigr.</span>36</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">strenuously</b>, Phld. <span class="title">Herc.</span>1251.23, <span class="bibl"><span class="title">Po.</span>2p.274H.</span> </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> <b class="b2">peremptorily</b>, -<b class="b3">ώτερον ἐπιστεῖλαι, γράψαι</b>, <span class="bibl"><span class="title">PLille</span>1.3i14</span> (iii B.C.), <span class="bibl"><span class="title">PPetr.</span>2p.22</span>, <span class="bibl">3p.132</span> (cf. p. x) (iii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of the voice, <b class="b2">well-pitched</b>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">GA</span>786b8</span>. (Sts. as v.l. in codd. for <b class="b3">ἔντονος</b>, Plb. l.c.; <b class="b3">εὔτονος</b> is perh. f.l. for [[ἔντονον]] in <span class="bibl">S. <span class="title">Fr.</span>966</span>.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1102.png Seite 1102]] wohl angespannt, nervig, kräftig, Hippocr.; καὶ ὀρθοί Plat. Legg. VII, 815 a, wie Strat. 58 (XII,516); Arist. u. Sp., wie D. Sic. 2, 56; auch von Geschossen, Pol. 8, 7, 2; Plut. Alex. 63; εὐτόνους τὰς πληγὰς διδόντες ἀπὸ τόξων κραταιῶν Crass. 24; vom Winde, D. Sic. 1, 41. Von der Rede, D. Hal. öfter, wie [[μέλος]] Ar. Ach. 674. Uebh. angestrengt, eifrig, [[χρηματιστής]] Plut. Thes. 5, a. Sp. – Adv. εὐτόνως, mit Anstrengung, eifrig, Ar. Plut. 1096; Xen. Hier. 9, 6 u. Folgde.
}}
{{ls
|lstext='''εὔτονος''': -ον, ([[τείνω]]) [[καλῶς]] ἐντεταμένος, ἔχων τόνον, δύναμιν, [[εὔρωστος]], [[ἰσχυρός]], ἐπὶ τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος ἢ τῶν μελῶν [[αὐτοῦ]], Ἱππ. Ἀφ. 1247, Ἀριστ. π. Ζῴων Πορείας 10. 9· τὸ… εὔτονον... σωμάτων καὶ ψυχῶν = [[εὐτονία]], Πλάτ. Νόμ. 815 Α, κλ.· ἐπὶ μηχανῶν, Πολύβ. 8. 7, 2· ἐπὶ ῥήτορος, [[δεινός]], εὔγλωττος, [[εὔτονος]] τῇ λέξει Διον. Ἁλ. τῶν Ἀρχαίων Κρίσις 5. 4· τῆς λέξεως τὸ εὔτονον [[αὐτόθι]] 3. 2. - Ἐπίρρ. -νως, [[μετὰ]] τόνου καὶ δυνάμεως, ἰσχυρῶς, Ἀριστοφ. Πλ. 1095. ΙΙ. ἐπὶ τῆς φωνῆς, καλὸν τόνον ἔχουσα, Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 5. 7. 1. - Συχνάκις συγχέεται πρὸς τὸ [[ἔντονος]], ὡς ἐν Ἀριστοφ. Ἀχ. 665. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[εὔτονος]]· [[εὐμενής]]. [[γενναῖος]]».
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> bien tendu, fortement tendu;<br /><b>2</b> fort, vigoureux.<br />'''Étymologie:''' [[εὖ]], [[τείνω]].
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (ΑΜ [[εύτονος]])<br /><b>1.</b> καλά [[τεντωμένος]], [[νευρώδης]], [[ζωηρός]], [[εύρωστος]], [[ακμαίος]]<br /><b>2.</b> (για το ανθρώπινο [[σώμα]] και τα [[μέλη]] του) [[ισχυρός]], [[υγιής]], [[αρτιμελής]]<br /><b>3.</b> (για πράξεις και ενέργειες) αυτός που γίνεται με ζήλο, με [[δραστηριότητα]], ο [[έντονος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (ως [[ειδικός]] όρος της φιλοσ. τών Στωικών) αυτός που έχει ισχυρό τόνο<br /><b>2.</b> (για μηχανές) αυτός που έχει [[ένταση]] ενέργειας<br /><b>3.</b> (για ανέμους) [[ισχυρός]], [[δυνατός]], [[σφοδρός]]<br /><b>4.</b> (για [[κρασί]]) [[δυνατός]]<br /><b>5.</b> (για πληγές) [[βαθύς]], [[γερός]]<br /><b>6.</b> (για μέταλλα) [[ελαστικός]], [[χαλαρός]] στη [[σύσταση]]<br /><b>7.</b> (για φυτά) αυτός που έχει [[δύναμη]] επενέργειας, [[δραστικός]]<br /><b>8.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[ενεργητικός]], [[δραστήριος]]<br /><b>9.</b> (για [[βλέμμα]]) [[ζωηρός]], [[εκφραστικός]], με [[ένταση]]<br /><b>10.</b> (για ρήτορα) αυτός που έχει έντονο ρητορικό ύφος, σθεναρή [[ευγλωττία]]<br /><b>11.</b> (για τη [[φωνή]]) αυτός που έχει καλό τόνο<br /><b>12.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το εύτονον</i><br />α) η [[ευτονία]], η [[σθεναρότητα]], η [[δύναμη]]<br />β) [[είδος]] κολλυρίου. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ευτόνως</i> (ΑΜ <i>ευτόνως</i>)<br />σθεναρά, με [[ένταση]], με ζήλο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> δραστήρια<br /><b>2.</b> αποφασιστικά, επιτακτικά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>τονος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[τόνος]] <span style="color: red;"><</span> [[τείνω]]), τ. που εμφανίζει την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>τον</i>- του θ. <i>τεν</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ά</i>-<i>τονος</i>, <i>πολύ</i>-<i>τονος</i>)].
}}
{{lsm
|lsmtext='''εὔτονος:''' -ον ([[τείνω]]), καλοτεντωμένος, [[ρωμαλέος]], [[δραστήριος]], [[υγιής]], [[ακμαίος]], σε Πλάτ.· επίρρ. <i>-νως</i>, ρωμαλέα, γερά, [[δυνατά]], σε Αριστοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''εὔτονος:'''<br /><b class="num">1)</b> напряженный, упругий ([[πνεύμων]] Arst.);<br /><b class="num">2)</b> сильный, мощный (βέλη Polyb.; πνοαί Diod.; [[πληγή]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> крепкий ([[οἶνος]] Arst.);<br /><b class="num">4)</b> усердный, рьяный ([[χρηματιστής]] Plut.);<br /><b class="num">5)</b> резкий, громкий ([[μέλος]] Arph.);<br /><b class="num">6)</b> обладающий приятным голосом (ζῷα Arst.).
}}