View source for ἄπλετος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἄπλετος
|Medium diacritics=ἄπλετος
|Low diacritics=άπλετος
|Capitals=ΑΠΛΕΤΟΣ
|Transliteration A=ápletos
|Transliteration B=apletos
|Transliteration C=apletos
|Beta Code=a)/pletos
|Definition=ον, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">boundless, immense</b>, ἠέρος ὕψος <span class="bibl">Emp.17.18</span>; αὐγή <span class="bibl">Id.135</span>; δόξα <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).11</span>; βάρος <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>982</span>; also found in Prose, χρυσὸς ἄ. <span class="bibl">Hdt.1.14</span>,<span class="bibl">50</span>,al.; <b class="b3">ἅλες, ὕδωρ</b>, <span class="bibl">4.53</span>, <span class="bibl">8.12</span>; οἰμωγή <span class="bibl">6.58</span>; μάχη <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span> 246c</span>; <b class="b3">ἄ. καὶ ἀμήχανον [χρόνου πλῆθος</b>] <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>676b</span>; <b class="b3">ἐν χρόνου μήκεσιν ἀπλέτοις</b> ib.<span class="bibl">683a</span>; χιών <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.4.11</span>; πλῆθος <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>755b26</span>; ποταμοὶ ἄπλετοι τὸ μέγεθος <span class="bibl">Id.<span class="title">Mete.</span>355b23</span>; ῥαφανίδες ἄ. τὸ πάχος <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span> 924a27</span>; θόρυβος <span class="bibl">Plb.1.50.3</span>, al.; φύσις <span class="bibl">Plot.5.5.6</span>; δύναμις <span class="bibl">4.8.6</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0292.png Seite 292]] meist p. Nebenform von [[ἄπλατος]] (denn die Abltg von [[πίμπλημι]] ist falsch), unnahbar, schrecklich, ungeheuer; [[δόξα]] Pind. I. 3, 29; [[βάρος]] Soph. Trach. 982; Her. [[χρόνος]] 1, 14. 50. 3, 106. 9, 109; ἅλες 4, 53; [[οἰμωγή]] 4, 58. 8, 99; Plat. [[μάχη]] Soph. 246 c; ἄπλετόν τι καὶ ἀμήχανον Legg. III, 676 c (nach den mss., vulg. ἄπειρον); ἐν χρόνου τινὸς μήκεσιν ἀπλέτοις 683 a; unermeßlich, [[χιών]] Xen. An. 4, 4, 11; Luc. Dea Syr. 5; [[χρόνος]] ep. 29 (X, 28); [[ὕδωρ]] Nicarch. 12 (XI, 71).
}}
{{ls
|lstext='''ἄπλετος''': -ον, καθ’ ὑπερβολὴν [[μέγας]], [[ἄπειρος]], [[ἀμέτρητος]], [[ὕψος]] Ἐμπεδ. 439· [[δόξα]] Πινδ. Ι. 4. 17 (3. 28)· βάρος Σοφ. Τρ. 982· [[ὡσαύτως]] καὶ ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, χρυσὸς ἄπλ. Ἡρόδ. 1. 14, 50, κ. ἄλλ. ἄλες [[ὕδωρ]], 4. 53., 8. 12· οἰμωγὴ 6. 58· [[μάχη]] Πλάτ. Σοφ. 246C· ἄπλ. καὶ ἀμήχανον ὁ αὐτ. Νόμ. 676Β· ἐν χρόνου μήκεσιν ἀπλέτοις [[αὐτόθι]] 683Α· χιὼν Ξεν. Ἀν. 4. 4, 11· [[πλῆθος]] Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 3. 5, 5· ποταμοὶ ἄπλετοι τὸ [[πλῆθος]] αὐτ. Μετεωρ. 2. 2, 17, ῥαφανῖδες ἄπλ. τὸ [[πάχος]] ὁ αὐτ. Πρβλ. 20. 13· [[θόρυβος]] Πολύβ. 1. 50, 3, κτλ. (Πιθανῶς ἐκ √ ΠΛΕ, [[πίμπλημι]], [[πλέως]]).
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br />infini, immense.<br />'''Étymologie:''' ἀ, [[πίμπλημι]].
}}
{{Slater
|sltr=[[ἄπλετος]], -ον</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[boundless]] [[ὅσσα]] δ' ἐπ ἀνθρώπους ἄηται μαρτύρια φθιμένων ζωῶν τε [[φωτῶν]] ἀπλέτου [[δόξας]] (I. 4.11) ]απλετω[ P. Oxy 2442. fr. 103.
}}
{{DGE
|dgtxt=[[ἀπροσπέλαστος]] Hsch., quizá por confusión c. [[ἄπλητος]] q.u.<br />-ον<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> hiperdor. ἄπλᾱτος Posidipp.11.6P., <i>Com.Adesp</i>.620, Epicur.<i>Fr</i>.[26] 44.26, Phld.<i>Rh</i>.p.3Aur., Porph.<i>Abst</i>.1.55; [[ἄπλητος]] Q.S.8.222<br /><b class="num">1</b> de abstr. [[enorme]], [[inmenso]], [[inabarcable]] ἠέρος ὕψος Emp.B 17.18, [[αὐγή]] Emp.B 135, [[δόξα]] Pi.<i>I</i>.3.29, [[βάρος]] S.<i>Tr</i>.982, οἰμωγή Hdt.6.58, μάχη Pl.<i>Sph</i>.246c, πλῆθος Arist.<i>GA</i> 755<sup>b</sup>26, στάδια Posidipp.l.c., ἄπλετον ... τοῦ σίτου τὸ πλῆθος Plb.3.100.8, θόρυβος Plb.1.50.3, διαφοραί Phld.l.c., ταραχή Porph.l.c., φύσις Plot.5.5.6, [[δύναμις]] Plot.4.8.6, κυψέλη <i>Com.Adesp</i>.l.c., [[αἰθήρ]] Q.S.l.c., ἀλκή Nonn.<i>D</i>.32.229, φιλανθρωπία Thdt.M.83.589A<br /><b class="num">•</b>de concr. en plu. c. ac. int. [[enorme]] ποταμοὶ ἄπλετοι τὸ μέγεθος Arist.<i>Mete</i>.355<sup>b</sup>23, ῥαφανίδες ... ἄπλετοι τὸ πάχος Arist.<i>Pr</i>.924<sup>a</sup>27, cf. ἰχθύες ... [[ἄμμιγα]] παύροις ἄπλετοι peces inmensos mezclados con pequeños</i> A.R.1.574.<br /><b class="num">2</b> de cosas que se pueden medir o contar [[abundante]], [[en gran cantidad]] χρυσός Hdt.1.14, 50, ἅλες Hdt.4.53, ὕδωρ Hdt.8.12, σῖτα <i>Carm.Conu</i>.34a.2 (ap. crít.), [[γάλα]] Diog.Oen.37.1.12, δάκρυα D.C.41.9.5, ὄρνεις <i>Orac.Sib</i>.2.208, δῶρα Q.S.9.510<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[con mucho]], [[muy]] Epicur.l.c., μυῖαι ... ἄ. μεμάασιν las moscas se muestran muy impacientes</i> A.R.4.1455, ἀπλάτῳ ... μάλλον mucho más</i> Phld.<i>Oec</i>.41.<br /><b class="num">3</b> ref. al tiempo [[inmensamente largo]], [[larguísimo]] ἀ. καὶ ἀμήχανον (χρόνου πλῆθος) Pl.<i>Lg</i>.676b, ἐν χρόνου ... μήκεσιν ἀπλέτοις Pl.<i>Lg</i>.683a, cf. Archestr.59.9.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De ἀ- protética y *<i>pleH<sup>u̯</sup>to</i>-, cf. lat. <i>plēbes</i>, ai. <i>aprāt</i>, gr. πλήθω, etc., de *<i>pleH<sup>u̯</sup></i> c. tratamiento fonético que busca la distintividad con [[ἄπλητος]], q.u.; pero hay confusiones tardías.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ον (AM [[ἄπλετος]], -ον)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(για φως) [[λαμπρός]], [[άφθονος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απεριόριστος]], [[απέραντος]], [[τεράστιος]]<br /><b>2.</b> [[σπουδαίος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αν ο τ. [[άπλετος]] <span style="color: red;"><</span> <i>α</i>- <b>στερ.</b> <span style="color: red;">+</span> [[πέλεθρον]] / [[πλέθρον]], το β' συνθετ. απαιτεί αρχική [[ρίζα]] με σημασ. «[[μετρώ]]». Η λ. χρησιμοποιείται [[ευρέως]] στην [[ποίηση]] και την [[πεζογραφία]] για να χαρακτηρίσει το ύψος, τον αέρα, τον χρόνο και τον χρυσό με βασική σημ. «[[άπειρος]], [[απέραντος]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἄπλετος:''' -ον, [[απεριόριστος]], [[άπειρος]], [[απέραντος]], [[αναρίθμητος]], σε Ηρόδ., Αττ. (πιθ. από √<i>ΠΛΕ</i>, [[πίμπλημι]], [[άπειρος]], απροσμέτρητος).
}}
{{elru
|elrutext='''ἄπλετος:'''<br /><b class="num">1)</b> безмерный, огромный ([[ὕψος]] Emped.; [[δόξα]] Pind.; [[ἅλες]] Her.; [[μάχη]] Plut.; [[βάρος]] Soph.; ἐτῶν περίοδοι Plut.): ἄ. τὸ [[πάχος]] Arst. громадной толщины;<br /><b class="num">2)</b> бесчисленный, несметный ([[πλῆθος]] Arst.; [[σκάφη]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> сильнейший, обильный ([[χιών]] Xen.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[prob. from !πλε, [[πίμπλημι]]<br />[[boundless]], [[immense]], Hdt., [[attic]]
}}