View source for σχεδόν

{{LSJ1
|Full diacritics=σχεδόν
|Medium diacritics=σχεδόν
|Low diacritics=σχεδόν
|Capitals=ΣΧΕΔΟΝ
|Transliteration A=schedón
|Transliteration B=schedon
|Transliteration C=schedon
|Beta Code=sxedo/n
|Definition=Adv., (ἔχω, σχεῖν): <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> of Place, <b class="b2">near, hard by</b>, Ep. and Lyr., δυσμενέες δ' ἄνδρες σ. εἵαται <span class="bibl">Il.10.100</span>; σ. εἴσιδε γαῖαν <span class="bibl">Od.5.392</span>, cf. <span class="bibl">24.493</span>; <b class="b3">σ. οὔτασε</b> <b class="b2">at close quarters</b>, <span class="bibl">Il.5.458</span>; μή πώς σ' ἠὲ βάλῃ ἠὲ σ. ἄορι τύψῃ <span class="bibl">20.378</span>, cf. <span class="bibl">13.576</span>, <span class="bibl">16.828</span>: sts. c. dat., οὐ γάρ σφιν παῖδες σ. εἵαται <span class="bibl">10.422</span>; νῆσοι ναιετάουσι σ. ἀλλήλῃσι <span class="bibl">Od.9.23</span>; οἳ δή σφι σ. εἰσι <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>113</span>; so <b class="b3">στάθεν τύμβῳ σ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.66</span> (also <b class="b3">πὰρ ποδὶ σ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">O.</span>1.74</span>; <b class="b3">ἀμφ' ἀνδριάντι σ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">P.</span>5.40</span>): more freq. c. gen., <b class="b3">Φαιήκων γαίης σ</b>. <span class="bibl">Od.5.288</span>, cf. <span class="bibl">475</span>, <span class="bibl">6.125</span>, <span class="bibl">9.117</span>, <span class="bibl">10.156</span>, etc.; σ. αἵματος <span class="bibl">11.142</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> with Verbs of motion, σ. ἐλθεῖν τινι <span class="bibl">Il.9.304</span>, cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>435</span>; τινος <span class="bibl">Od.4.439</span>; Ἀχαιίδος <span class="bibl">11.481</span>; ὅστις σ. ἔγχεος ἔλθῃ <span class="bibl">Il.20.363</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph. ofrelationship, <b class="b3">καὶ πηῷ περ ἐόντι μάλα σ</b>. <span class="bibl">Od.10.441</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">similar to</b>, c. dat., σ. τούτοις . . αἱ παραλλαγαὶ . . εἰσίν <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Comm.Math.</span>27</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> of Time, [θάνατος] δή τοις. εἶσι <span class="bibl">Il.17.202</span>, cf. <span class="bibl">Od.2.284</span>; σοὶ δὲ γάμος σ. ἐστιν <span class="bibl">6.27</span>; <b class="b3">σοὶ . . φημὶ σ. ἔμμεναι, ὁππότε . .</b>[the time] is <b class="b2">near</b>, when... <span class="bibl">Il.13.817</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> after Hom., <b class="b2">about, approximately, more or less, roughly speaking</b>, σ. κατὰ ταὐτά <span class="bibl">Hdt.6.42</span>; σ. τι ταὐτά <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prm.</span>128b</span>; σ. τι τοιαῦτα <span class="bibl">Id.<span class="title">Smp.</span>201e</span>; σ. τι ταῦτα <span class="bibl">Id.<span class="title">Grg.</span>472c</span>; σ. πάντες <span class="bibl">Hdt.1.65</span>, <span class="bibl">2.48</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>6.5.33</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>13.44</span>, <span class="bibl"><span class="title">PRyl.</span>81.7</span> (ii A.D.); <b class="b3">πάντα σ</b>. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>350b21</span>; σ. ἅπαντας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>1157</span>; πάντες σ. ἢ οἵ γε πλεῖστοι <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>1.11.7</span>; σ. ἐκ κρηνῶν οἱ πλεῖστοι ῥέουσιν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>350b34</span>; <b class="b3">σ. περὶ τριακόσια στάδια</b> ib.<span class="bibl">351a14</span>; <b class="b3">σ. τι πρόσθεν ἢ . .</b><b class="b2">not long</b> before, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>736</span>; σ. ἤδη τῆς κοίτης ὥρη προσέρχεται ὑμῖν <span class="bibl">Hdt.5.20</span>; <b class="b3">σὺν τοῖς θεοῖς σ. ἔσται ὁ διάλογος</b> (audit) ἕως τῆς λ τοῦ Παχών <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>58.58</span> (ii B.C.); σ. . . τὸν αὐτὸν . . καιρόν <span class="title">Inscr.Prien.</span>105.13 (i B.C.); also σ. ἴσως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>253c</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>118a13</span>; σ. που <span class="bibl">D.S.36.10</span>; σ. ὡς εἰπεῖν <span class="bibl">Arist.<span class="title">APo.</span>79a20</span>, <span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1382b28</span>, <span class="bibl">Gem.16.28</span>; <b class="b3">σ. εἰπεῖν</b> one might <b class="b2">almost</b> say, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span> 237c</span>, <span class="bibl">Ath.Mech.3.4</span>, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1033.11</span> (iv A.D.), <span class="bibl"><span class="title">PLips.</span>34.16</span> (iv A.D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> with Verbs (freq. in pf.), esp. of saying or knowing, σ. εἴρηχ' ἂ νομίζω συμφέρειν <span class="bibl">D.3.36</span>; εἴρηται σ. ἱκανῶς <span class="bibl">Arist.<span class="title">APr.</span>32a16</span>; <b class="b3">διώρισται σ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1328a19</span>; τὸν ἐμὸν . . σ. ἤδη νομίζων ἐκτετοξεῦσθαι βίον <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>33</span>; σ. ἐπίσταμαι <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>43</span>; σ. οἶδα <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>898</span>; ἐγὼ σ. τὸ πρᾶγμα γιγνώσκειν δοκῶ <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>860</span>; freq. used to soften a positive assertion with a sense of modesty, sts. of irony, σ. γὰρ . . συνίημι <span class="bibl">Hdt.5.19</span>; <b class="b3">σ. τι τὴν σὴν οὐ καταισχύνω φύσιν</b> <b class="b2">I dare say</b> I do not... <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>609</span>; <b class="b3">σ. τι μώρῳ μωρίαν ὀφλισκάνω</b> <b class="b2">I dare say</b> it is a fool who thinks me foolish, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>470</span>; <b class="b3">σ. δέ τι καὶ τὸ ξύμπαν</b> <b class="b2">generally speaking</b> in every respect, <span class="bibl">Th.3.68</span>; <b class="b3">σ. οὐδ' ὁπωστιοῦν σοι πείσεται</b> <b class="b2">probably</b> not at all, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>61c</span>; <b class="b3">σ. γὰρ ἔχω ὃ εἰπὼν ἀναγκάσω σε</b> <b class="b2">I think</b> I have an argument, <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span>236d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> used in affirmative answers, <b class="b2">I suppose so, I dare say</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Sph.</span>250c</span>,<span class="bibl">255c</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> <b class="b2">perhaps</b>, <b class="b3">ὑποδραμὼν σ. φασεῖ</b> (<b class="b3">φάσει</b> codd.) Dius ap.Stob.4.21.17. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VI</span> = [[σχέδην]], ἠκολούθει σ. <span class="bibl">J.<span class="title">BJ</span>1.17.2</span> (unless = followed <b class="b2">at no long distance</b>).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1054.png Seite 1054]] (s. ἔχω, [[σχεῖν]]), adv., vom Orte, <b class="b2">nahe, in der Nähe</b>, lat. cominus; oft bei Hom. u. Hes., sowohl absolut, als mit dem gen. u. dat.; σχεδὸν ἐλθέμεν, Il. 4, 247 u. öfter; σχεδὸν οὔτασε, aus der Nähe, im Nahkampf, 5, 458; ὅτε δὴ σχεδὸν [[ἦσαν]] ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες, 5, 14 u. öfter; auch σχεδὸν [[εἵαται]], 10, 100. 422; ἀλλ' οὐ [[σχεδόν]] ἐστιν ἑλέσθαι, 23, 268; [[μάλα]] σχεδὸν ἤλυθεν Ἰδομενῆος, 13, 402, wie [[ὅστις]] σχεδὸν ἔγχεος ἔλθῃ, 20, 363, u. öfter; ἧσται σχεδὸν αἵματος, Od. 11, 142; auch von der Verwandtschaft, 10, 441; [[θάνατος]] δή τοι [[σχεδόν]] ἐστι, Il. 17, 202, u. sonst; πὰρ ποδὶ σχεδὸν φάνη, Pind. Ol. 1, 74; παρέσταν [[σχεδόν]], 11, 52; τύμβῳ [[σχεδόν]], N. 10, 66; ἀμφ' ἀνδριάντι [[σχεδόν]], P. 5, 38. – Nach Homer = <b class="b2">beinahe</b>, ungefähr; Soph. El. 599 O. R. 736 u. öfter; Eur. Hel. 111 u. öfter; in Prosa: σχ. πάντες, Her. 1, 10. 65; σχ. [[ταὐτά]], 2, 48; τὴν διάνοιαν σχεδὸν ἁπάντων [[δίειμι]], Plat. Phaedr. 228 d; [[σχεδόν]] τι λέγοντες [[ταὐτά]], Parm. 128 b, und öfter so mit τί verbunden, wie Xen. Hell. 4, 2, 14 u. sonst; [[σχεδόν]] τι [[ταῦτα]], grade das, Plat. Gorg. 472 c; bald mehr, bald weniger bejahend in Antworten, Soph. 250 c, u. sonst oft, wie bei Folgdn.
}}
{{ls
|lstext='''σχεδόν''': Ἐπίρρ. (ἔχω, σχεῖν)· Ι. ἐπὶ τόπου, πλησίον, ἐγγύς, πλησιέστατα, Λατ. comnius, Ὅμηρ., Ἡσ., καὶ μεταγεν. Ἐπικ. σχ. [[εἶναι]], στῆναι, [[συχν]]. παρ’ Ὁμ.· σχεδὸν οὔτασε Ἰλ. Ε. 458· [[ἐνίοτε]] [[μετὰ]] δοτικ., νῆσοι σχ. ἀλλήλῃσι Ι. 23· οἳ δή σφι [[σχεδόν]] εἰσι Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 113· οὕτω, τύμβῳ σχ. Πινδ. Ν. 10. 123· ([[ὡσαύτως]]. πὰρ ποδὶ σχ. ὁ αὐτ. ἐν Ο. 1. 118· ἀμφ’ ἀνδριάντι σχ. ὁ αὐτ. ἐν Π. 5. 53)· συχνότερον [[μετὰ]] γεν., γαίης σχ. Ὀδ. Ε. 288, πρβλ. 475, Ζ. 125, κτλ.· σχ. αἵματος Λ. 142· ἔγχεος Ἰλ. Υ. 263. 2) [[μετὰ]] ῥημάτων κινήσεως, σχ. ἐλθεῖν, ἰέναι, [[συχν]]. παρ’ Ὁμ.· σχ. ἐλθεῖν τινι Ἰλ. Ι. 304, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 435· τινος Ὀδ. Δ. 439, Λ. 481. ΙΙ. μεταφορ., ἐπὶ συγγενείας, καὶ πηῷ περ ἐόντι [[μάλα]] σχ. Κ. 441. ΙΙΙ. ἐπὶ χρόνου, [[[θάνατος]]] δή τοι σχ. ἐστιν Ἰλ. Ρ. 202, πρβλ. Ὀδ. Β. 284· σοὶ δὲ [[γάμος]] [[σχεδόν]] ἐστι Ζ. 27· σοί... φημὶ σχ. ἔμμεναι, ὁππότε... [ὁ [[χρόνος]]] [[εἶναι]] πλησίον, ὅτε..., Ἰλ. Ν. 817. ΙV. μεθ’ Ὅμηρον, ἐπὶ βαθμοῦ, ὡς καὶ νῦν, [[σχεδόν]], μετ’ ἀντωνυμιῶν, σχ. ταὐτὰ Ἡρόδ. 2. 48, πρβλ. 6. 42· [[σχεδόν]] τι ταὐτὰ Πλάτ. Παρμ. 128Β· σχ. τι τοιαῦτα ὁ αὐτ. ἐν Συμπ. 201Ε· [[σχεδόν]] τι [[ταῦτα]] ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 472C· σχ. πάντες, σχ. πάντα Ἡρόδ. 1. 10, 65, Ἀττικ.· οὕτω, σχ. [[πρόσθεν]], [[μόλις]] πρὸ ὀλίγου, Σοφ. Ο. Τ. 736· ― [[ὡσαύτως]], σχεδὸν [[ἴσως]] Πλάτ. Σοφιστ. 253C, κλπ.· [[σχεδόν]] που Διοδ. Ἐκλογ. 537. 51. 2) [[μετὰ]] ῥημάτων [[μάλιστα]] λεκτικῶν καὶ γνωστικῶν, σχ. εἴρηκα ἃ [[νομίζω]] συμφέρειν Δημ. 38. 27· εἴρηται σχ., διώρισται σχ. Ἀριστ. Ἀναλ. Πρότ. 1. 12 (ἴδε Waitz), κλπ.· σχ. [[ἐπίσταμαι]], satis scio, Σοφ. Τρ. 43· σχ. [[οἶδα]] Εὐρ. Τρῳ. 898· [[ὡσαύτως]] μετ’ ἄλλων ῥημάτων, σχ. τι... μωρίαν [[ὀφλισκάνω]] Σοφ. Ἀντ. 470· ― [[συχνάκις]] ἐν χρήσει [[ἁπλῶς]] [[ὅπως]] κολάσῃ θετικήν τινα διαβεβαίωσιν ὡς ἐν τῇ Λατ. τὸ fere, μετά τινος ἐννοίας μετριοφροσύνης, [[ἄλλοτε]] δὲ εἰρωνείας, σχ. γάρ... [[συνίημι]] Ἡρόδ. 5, 19· σχ. τι τὴν σὴν οὐ [[καταισχύνω]] φύσιν, [[νομίζω]] ὅτι δεν..., Σοφ. Ἠλ. 608· σχεδὸν δέ τι καὶ τὸ ξύμπαν, σχεδὸν ἐντελῶς, Θουκ. 3. 68· σχ. οὐδ’ ὁπωστιοῦν σοι πείσεται Πλάτ. Φαίδων 61C· σχ. γὰρ ἔχω ὃ εἰπὼν ἀναγκάσω σε, μοὶ φαίνεται ὅτι ἔχω λόγον..., ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 236D. 3) ἐν χρήσει ἐπὶ καταφατικῶν ἀποκρίσεων, σχεδὸν οὕτω, [[μάλιστα]], ὁ αὐτ. ἐν Σοφιστ. 250C, 255C, κ. ἀλλ. V. [[ἴσως]], ἀλλ’ ὑποδραμών τις σχεδὸν φάσει Δῖος παρὰ Στοβ. 409. 16.
}}
{{bailly
|btext=<i>adv.</i><br />en tenant à ; proche, près :<br /><b>I.</b> <i>avec idée de lieu, avec ou sans mouv.</i>, avec le dat. <i>ou</i> le gén. ; <i>fig.</i> proche par le sang;<br /><b>II.</b> <i>avec idée de temps</i> [[θάνατος]] [[δή]] [[τοι]] [[σχεδόν]] ἐστιν IL la mort est près de toi ; <i>suivi d’un relat.</i> : [[σοί]] φημι σχεδὸν [[ἔμμεναι]] [[ὁππότε]] IL je te dis que le temps est proche où;<br /><b>III.</b> <i>postér. avec idée de degré</i> :<br /><b>1</b> à peu près, presque : σχεδὸν [[εἴρηκα]] ἃ [[νομίζω]] συμφέρειν DÉM j’ai dit à peu près ce que je crois utile ; σχεδὸν [[ἐπίσταμαι]] SOPH je sais à peu près;<br /><b>2</b> un peu : σχεδὸν [[πρόσθεν]] SOPH peu avant;<br /><b>3</b> peut-être : [[σχεδόν]] [[τι]] τὴν σὴν [[οὐ]] [[καταισχύνω]] φύσιν SOPH je pense que je ne fais pas honte à mon origine (au sang que j’ai reçu de toi).<br />'''Étymologie:''' [[ἔχω]], -δον.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ἔχω]]): [[near]], [[hard]] by; w. dat. or gen., Od. 9.23, Od. 6.125; of [[relationship]], Od. 10.441; of [[time]], Il. 13.817, Od. 2.284, Od. 6.27.
}}
{{Slater
|sltr=[[σχεδόν]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[near]], [[close]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> adv., c. prep. ὁ δ' [[αὐτῷ]] πὰρ ποδὶ σχεδὸν φάνη (O. 1.74) παρέσταν μὲν [[ἄρα]] Μοῖραι σχεδὸν (O. 10.52) τό σφ' [[ἔχει]] κυπαρίσσινον [[μέλαθρον]] ἀμφ ἀνδριάντι [[σχεδόν]] (P. 5.40) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> prep.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> c. dat. τοὶ δ' [[ἔναντα]] [[στάθεν]] τύμβῳ σχεδὸν πατρωίῳ (N. 10.66) “[[ἀλλά]] μιν ποταμῷ σχεδὸν μολόντα φύρσει Πα. 2. 73, cf. Παρθ. 2. 69.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> c. gen. σχεδὸν δ[ὲ Το]μάρου (edd. omnes praeter Radt, qui δ[. . .]μαρ.ου legit) Πα. . 1. τὶν γὰρ [[εὔφρων]] ἕψεται πρώτα [[θυγάτηρ]] ὁδοῦ δάφνας εὐπετάλου σχεδὸν βαίνοισα πεδίλοις (σχεδὸν [[with]] δάφνας edd., [[with]] πεδίλοις Wil.) Παρθ. 2. 69.
}}
{{StrongGR
|strgr=neuter of a presumed derivative of the alternate of [[ἔχω]] as adverb; [[nigh]], i.e. [[nearly]]: [[almost]].
}}
{{Thayer
|txtha=([[ἔχω]] ([[σχεῖν]]), adverb, from [[Homer]] [[down]];<br /><b class="num">1.</b> [[near]], [[hard]] by.<br /><b class="num">2.</b> from [[Sophocles]] [[down]] (of [[degree]], i. e.) [[well-nigh]], [[nearly]], [[almost]]; so in the N. T. [[three]] times [[before]] [[πᾶς]]: Winer s Grammar, 554 (515) n.; (R. V. I [[may]] [[almost]] [[say]])); (3 Maccabees 5:14).
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ<br /><b>επίρρ.</b> [[κατά]] [[προσέγγιση]], [[πάνω]] [[κάτω]], [[περίπου]] (α. «[[είμαι]] [[σχεδόν]] έτοιμη» β. «[[πάντα]] τὰ πράγματα τοῑς Ἀθηναίοις σχεδὸν ὑπῆρχε», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στο [[έπος]] και στη λυρική [[ποίηση]]) (με τοπ. σημ. και συν. με δοτ.) πολύ [[κοντά]] («νῆσοι... ναιετάουσι [[μάλα]] σχεδὸν ἀλλήλῃσιν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> (με χρον. σημ.) [[κοντά]], [[εγγύς]] («σοὶ δὲ [[γάμος]] [[σχεδόν]] ἐστιν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>3.</b> (για να μετριάσει μία θετική [[διαβεβαίωση]] ή [[κάποτε]] και με ειρωνική σημ.) πολύ λίγο, ελάχιστα<br />(α. «εἴρηται σχεδὸν ἱκανῶς», <b>Αριστοτ.</b><br />β. «[[σχεδόν]] τι τὴν σὴν οὐ [[καταισχύνω]] φύσιν», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> (σε καταφατικές απαντήσεις) [[μάλιστα]], ναι<br /><b>5.</b> ίσως, [[πιθανώς]]<br /><b>6.</b> [[σιγά]] [[σιγά]], [[σχέδην]]<br /><b>7.</b> <b>μτφ.</b> α) δηλώνει συγγενική [[σχέση]]<br />β) (με δοτ.) ομοίως, παρόμοια, όπως<br /><b>8.</b> <b>φρ.</b> α) «[[σχεδόν]] τι [[πρόσθεν]] ἤ» — [[μόλις]] [[πριν]] από λίγο (<b>Σοφ.</b>)<br />β) «σχεδὸν εἰπεῑν» — σαν να λέμε, [[περίπου]] (<b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίρρ. <i>σχε</i>-<i>δόν</i> έχει σχηματιστεί από τη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] <i>σχ</i>- του ρ. <i>ἔχω</i> (<b>πρβλ.</b> αόρ. β' <i>ἔ</i>-<i>σχ</i>-<i>ον</i> / <i>σχέσθαι</i>, <b>βλ.</b> και λ. <i>έχω</i>) με επιρρμ. κατάλ. -<i>δόν</i>, η οποία και προσέδωσε στη λ. τη σημ. της προσέγγισης «πολύ [[κοντά]], [[περίπου]]» τόσο με τοπική όσο και με χρονική [[σημασία]]. Η αρχική αυτή σημ. του επιρρ. [[σχεδόν]] εξελίχθηκε [[προς]] δύο σημαντικές κατευθύνσεις: α) τη στρατιωτική σημ. στο επίθ. [[σχέδιος]] της μάχης [[σώμα]] με [[σώμα]] και β) τη σημ. «[[αμέσως]], αιφνίδια», από όπου και η σημ. του επιθ. [[σχέδιος]] «[[αιφνίδιος]], [[πρόχειρος]], [[συνηθισμένος]]» και του συνθ. [[αυτοσχέδιος]] (<b>βλ.</b> και λ. [[σχέδιο]], [[σχεδιάζω]], [[σχεδία]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σχεδόν:''' επίρρ. ([[σχεῖν]], απαρ. αορ. βʹ του [[ἔχω]])·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]]·<br /><b class="num">1.</b> κοντά, [[πολύ]] κοντά, πλησιέστατα, Λατ. [[cominus]], σε Όμηρ., Ησίοδ.· <i>σχεδὸν οὔτασε</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., γαίης [[σχεδόν]], σε Ομήρ. Οδ.· με δοτ., <i>νῆσοι σχεδὸν ἀλλήλῃσι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με ρήμ. κίνησης, σχεδὸν [[ἐλθεῖν]], [[ἰέναι]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., λέγεται για συγγενική [[σχέση]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για χρόνο, ([[θάνατος]]) δή [[τοι]] [[σχεδόν]] ἐστιν, σε Ομήρ. Ιλ.· σοὶ δὲ [[γάμος]] [[σχεδόν]] ἐστι, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">IV.</b> λέγεται για βαθμό, [[διαβάθμιση]]·<br /><b class="num">1.</b> [[σχεδόν]], [[περίπου]], σχεδὸν [[ταὐτά]], σε Ηρόδ.· <i>σχεδὸν πάντες</i>, στον ίδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> με ρήμ. [[ιδίως]] λεκτικά ή γνωστικά, σχεδὸν [[ἐπίσταμαι]], Λατ. [[satis]] [[scio]], σε Σοφ.· σχεδὸν [[οἶδα]], σε Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''σχεδόν:'''<br /><b class="num">I</b> adv. [[σχεῖν]]<br /><b class="num">1)</b> на близком расстоянии, близко, вблизи ([[στῆναι]] Hom.): πηὸς [[μάλα]] σ. Hom. ближайший родственник;<br /><b class="num">2)</b> на близкое расстояние, вплотную ([[ἐλθεῖν]] τινι и τινος Hom.);<br /><b class="num">3)</b> приблизительно, почти: σ. πάντες Her. почти все; σ. παρὰ τοῖσι ἄλλοισι Her. почти у всех остальных; σ. τι [[ταὐτά]] Plat. почти одно и то же; σ. τι [[πρόσθεν]] ἢ … Soph. незадолго до того, как …; σ. [[ἐπίσταμαι]] Soph. я почти уверен;<br /><b class="num">4)</b> быть может, пожалуй, надеюсь, полагаю: σ. [[ἱκανῶς]] Arst. пожалуй, достаточно; σ. τι τὴν σὴν οὐ [[καταισχύνω]] φύσιν Soph. надеюсь, что (этим) я не порочу твоего рода; σ. οὐ πείσεται Plat. он, полагаю, не послушается; σ. [[εἴρηκα]] ἃ [[νομίζω]] συμφέρειν Dem. я сказал, кажется, (все), что считаю полезным: σ. [[συνίημι]] Her. я склонен думать (что) …;<br /><b class="num">5)</b> (в ответах) пожалуй (что так) Plat.<br /><b class="num">II</b> в знач. praep. [[cum]] gen. et dat.<br /><b class="num">1)</b> близ Hes., Pind.: νῆσοι σ. ἀλλήλῃσι Hom. близко расположенные друг к другу острова; σ. [[ὕδατος]] Hom. близ реки; σ. ἀνθρώπων Hom. вблизи людей;<br /><b class="num">2)</b> на близкое расстояние: σ. ἔγχεος [[ἐλθεῖν]] Hom. подойти на близкое расстояние к копью;<br /><b class="num">3)</b> (во времени) близко: θάνατός τοι σ. ἐστι Hom. смерть твоя близка.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adv.<br />Meaning: [[near]], of place and time (ep. lyr. Il.), [[nearly]], [[almost]], [[about]] (posthom. IA.);<br />Other forms: Also <b class="b3">-όθεν</b> <b class="b2">from nearby</b> (Hom., A. R.; Schwyzer 628).<br />Compounds: Comp. <b class="b3">αὑτο-σχεδόν</b> (<b class="b3">-δά</b> P 319) <b class="b2">right in the vicinity, very near</b> (Hom., Arat.), <b class="b2">at once</b> (A. R.) with <b class="b3">αὑτοσχεδ-ίη</b>, only in obl. cas.: dat. <b class="b3">-ίῃ</b> (<b class="b3">μάχῃ</b>, <b class="b3">ὑσμίνῃ</b>?; cf. Trümpy Fachausdrücke 113), acc. <b class="b3">-ίην</b> <b class="b2">in close combat, man to man</b> (Hom.), <b class="b3">ἐς</b> σχεδόν <b class="b2">in close combat</b> (Tyrt.), <b class="b3">ἐξ -ίης</b> [[inconsiderate]], [[offhand]] (h. Merc.); adj. <b class="b3">-ιος</b> [[unprepared]], [[improvised]] (Arist., hell. a. late).<br />Derivatives: <b class="b3">σχέδ-ιος</b> <b class="b2">nearby, belonging to close combat</b> (A. in lyr. a.o.), <b class="b2">adjacent, concerning the closest present, instantly, unprepared, improvised</b> (hell. a. late); adv. <b class="b3">-ίην</b> <b class="b2">in close combat</b> (Ε 830), [[soon]] (Nic.). -- From this the verbs: 1. <b class="b3">σχεδι-άζω</b>, also w. <b class="b3">ἀπο-</b> a.o., <b class="b2">to improvise, to do, make offhand, to act thoughtlessly</b> (hell. a. late) with <b class="b3">-ασμα</b>, <b class="b3">-ασμός</b>, <b class="b3">-αστικῶς</b> (hell. a. late.; on the meaning Koller Glotta 40, 183ff.). 2. <b class="b3">αὑτοσχεδι-άζω</b> <b class="b2">id.</b> (Att.) with <b class="b3">-αστής</b> (X.), <b class="b3">-ασμα</b>, <b class="b3">-ασμός</b>, <b class="b3">-αστός</b>, <b class="b3">-αστικός</b> (Pl. Com., Arist. a.o.).<br />Origin: IE [Indo-European] [888] <b class="b2">*segh-</b> [[hold]]<br />Etymology: From <b class="b3">σχεῖν</b>, <b class="b3">σχέσθαι</b> (s. <b class="b3">ἔχω</b>) with suffix <b class="b3">-δον</b> (Schwyzer 626; cf. Haas <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 1, 144f.); prop. <b class="b2">holding (himself) to, connecting</b>. Lat. LW [loanword] [[schedius]], <b class="b2">-ium</b>. Cf. [[σχέδην]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σχεῖν]], aor2 of [[σχέδιος]]<br /><b class="num">I.</b> of Place, [[close]], near, [[hard]] by, [[nigh]], Lat. [[cominus]], Hom., Hes.; σχεδὸν οὔτασε Il.; c. gen., γαίης σχ. Od.; c. dat., νῆσοι σχεδὸν ἀλλήλῃσι Il.<br /><b class="num">2.</b> with Verbs of [[motion]], σχ. [[ἐλθεῖν]], [[ἰέναι]] Hom.<br /><b class="num">II.</b> metaph. of [[relationship]], Od.<br /><b class="num">III.</b> of [[Time]], [[θάνατος]] δή τοι σχ. ἐστιν Il.; σοὶ δὲ [[γάμος]] σχ. ἐστι Od.<br /><b class="num">IV.</b> of Degree, [[nearly]], all but, almost, [[just]], σχ. [[ταὐτά]] Hdt.; σχ. πάντες Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> with Verbs, esp. of [[saying]] or [[knowing]], σχ. [[ἐπίσταμαι]] [[satis]] [[scio]], Soph.; σχ. [[οἶδα]] Eur.
}}