View source for φάσμα

{{LSJ1
|Full diacritics=φάσμα
|Medium diacritics=φάσμα
|Low diacritics=φάσμα
|Capitals=ΦΑΣΜΑ
|Transliteration A=phásma
|Transliteration B=phasma
|Transliteration C=fasma
|Beta Code=fa/sma
|Definition=ατος, τό: (φαίνω):—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">apparition, phantom</b>, <span class="bibl">Hdt.6.69</span>, <span class="bibl">117</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>415</span> (lyr.), etc.; <b class="b3">φ. ἀνθρώπου</b> <b class="b2">spectral appearance</b> of a man, <span class="bibl">Hdt. 4.15</span>; φ. γυναικός <span class="bibl">Id.8.84</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>179d</span>; φ. νερτέρων <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span> 1127</span>; [[vision]] in a dream, ὀνείρων φάσματα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>274</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>644</span>, etc.; <b class="b3">φ. νυκτός</b> ib.<span class="bibl">501</span> (lyr.); νύχια φ. <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>1263</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">appearance, phenomenon</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>155a</span>; ἀνατολῆς φ. καὶ δύσεως <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Nat.</span>11.8</span> (pl.), al.: so, of <b class="b2">strange phenomena</b> in the heavens, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span> 338b23</span>, <span class="bibl">342a35</span>; of [[images]] apprehended by sense, Diog.Oen.<span class="title">Fr.</span> 7. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of [[shows]] or [[mysteries]], as [[images]] or [[types]] of realities, εὐδαίμονα φ. μυούμενοι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>250c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">sign from heaven, portent, omen</b>, <span class="bibl">Hdt.3.10</span>, <span class="bibl">4.79</span>, <span class="bibl">7.37</span>,<span class="bibl">38</span>, <span class="bibl">8.37</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1466</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>268e</span>, etc.; φ. Κρονίδα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>8.43</span>, cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>145</span> (pl., lyr.); <b class="b3">Παλλάδα . . εὔσημον φ. ναυβάταις</b> Eur.<span class="title">IA</span>252 (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">monster, prodigy</b>, periphr., <b class="b3">φάσμα ταύρου, ὕδρας</b>, <b class="b2">a monster</b> of a bull, of a hydra, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span> 509</span> (lyr.), <span class="bibl">837</span> codd. (lyr.); of the Sphinx, <span class="title">Epigr.Gr.</span>1016.3.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1258.png Seite 1258]] τό, [[Erscheinung]], Gestalt; bes. Traumbild, Gespenst, ἦλθέ μοι [[φάσμα]], εἰδόμενον Ἀρίστωνι Her. 6, 69; τὸ [[φάσμα]] τοῦ ἀνθρώπου 4, 15, die gespenstische Erscheinung des Mannes, ὀνείρων φάσματα Aesch. Ag. 265, vgl. 404; νυκτός Soph. El. 492, vgl. 634; Eur. oft; Plat. Theaet. 155 a u. öfter. – Ein von einer Gottheit gesandtes Zeichen, Wahrzeichen,<b class="b2"> Vorzeichen</b>, Pind. [[φάσμα]] Κρονίδα, Ol. 8, 43; vgl. Aesch. Ag. 143; εὔσημον [[φάσμα]] ναυβάταις Eur. I. A. 252; [[φάσμα]] Αἰγυπτίοισι μέγιστον ἐγένετο Her. 3, 10. 4, 79; bes. eine außerordentliche über- od. widernatürliche Erscheinung, ein [[Ungeheuer]], dah. [[φάσμα]] ταύρου, [[φάσμα]] [[ὕδρας]], ein Ungeheuer von Stier, ein ungeheurer Stier, Soph. Trach. 507. 834.
}}
{{ls
|lstext='''φάσμα''': τό· (ἴδε φάω)· ― [[φάντασμα]], Ἡρόδ. 6. 69, 117, Αἰσχύλ. Ἀγ. 415, Σοφ., κλπ.· φ. ἀνδρός, [[φάντασμα]] ἀνδρός, φαινομένη [[παρουσία]] ἢ [[ἐμφάνισις]], Ἡρόδ. 4. 15· φ. γυναικὸς Πλάτ. Συμπ. 179D· φ. νερτέρων Εὐρ. Ἄλκ. 1127· ― [[ὅρασις]] καθ’ ὕπνους, ὀνείρων φάσματα Αἰσχύλ. Ἀγ. 274, Σοφ. κλπ.· φ. νυκτὸς ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 503· νύχια φ. Εὐρ. Ἰφ. ἐν Ταύρ. 1263. 2) φαινόμενον, [[ὁμοίωμα]], [[εἰκών]], Πλάτ. Θεαίτ. 155Α· ἐπὶ τῶν μυστηρίων ὡς εἰκόνων ἢ τύπων τῶν πράγματι ὄντων, εὐδαίμονα φ. μυούμενοι ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρῳ 250C· πρβλ. Λοβεκ. Ἀγλαόφ. 57 κἑξ. 3) [[σημεῖον]] ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, [[τέρας]], [[οἰωνός]], Ἡρόδ. 7, 37, 38., 8. 37, Σοφ. Ἠλ. 1466, Πλάτ. Πολιτικ. 268Ε, κλπ.· φ. Κρονίδα Πινδ. Ο. 8. 57, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 145· Παλλάδα… εὔσημον φ. ναυβάταις Εὐρ. Ἰφ. ἐν Αὐλ. 252. 4) [[τέρας]], τερατῶδες [[πρᾶγμα]], Ἡρόδ. 3. 10., 4. 79 περιφρ., [[φάσμα]] ταύρου, ὕδρας, [[τέρας]] ταύρου, κλπ., Σοφ. Τραχ. 506, 837· ἐπὶ τῆς Σφιγγός, Ἑλλην. Ἐπιγράμμ. 1016. 3. 5) ἐπὶ παραδόξων φαινομένων ἐν τῷ οὐρανῷ, Ἀριστ. Μετεωρολ. 1. 1, 2., 1. 5, 1.
}}
{{bailly
|btext=ατος (τό) :<br /><b>1</b> forme, simulacre;<br /><b>2</b> apparition, vision : [[φάσμα]] ἀνθρώπου HDT, γυναικός HDT fantôme d’homme, de femme, <i>etc.</i><br /><b>3</b> signe des dieux, présage;<br /><b>4</b> monstre, prodige.<br />'''Étymologie:''' [[φαίνω]].
}}
{{Slater
|sltr=[[φάσμα]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[vision]] ὣς ἐμοὶ [[φάσμα]] λέγει Κρονίδα πεμφθὲν βαρυγδούπου [[Διός]]” (O. 8.43)
}}
{{eles
|esgtx=[[aparición]]
}}
{{grml
|mltxt=το, ΝΜΑ, και φάζμα Α<br /><b>1.</b> [[καθετί]] που φαίνεται, όραμα, [[φαινόμενο]]<br /><b>2.</b> [[φάντασμα]], [[οπτασία]]<br /><b>3.</b> [[ομοίωμα]], [[εικόνα]]<br /><b>4.</b> τερατώδες [[φαινόμενο]], [[θαύμα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φυσ.</b> α) το [[σύνολο]] τών μονοχρωματικών ακτινοβολιών που προκύπτουν από την [[ανάλυση]] του φωτός ή, γενικότερα, μιας σύνθετης ακτινοβολίας<br />β) [[σύνολο]] τών υπό συγκεκριμένες συνθήκες εκπεμπόμενων, απορροφούμενων ή διαχεόμενων από ένα [[άτομο]] ή από μια [[ουσία]] ακτινοβολιών<br /><b>2.</b> <b>(ηλεκτρον.)</b> η γραφική [[παράσταση]] ενός σήματος, συναρτήσει της συχνότητας, διά του [[εύρους]] και της φάσης τών διαφόρων ημιτονοειδών συνιστωσών του<br /><b>3.</b> <b>ζωολ.</b> καθένα από τα [[μέλη]] της τάξης φυτοφάγων εντόμων φάσματα, που εμφανίζουν χαρακτηριστική [[ομοιοτυπία]], [[δηλαδή]] προστατευτική [[ομοιότητα]] με το [[περιβάλλον]], [[καθώς]] μοιάζουν με μικρά κλαδιά ή φύλλα δένδρων<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> α) επαπειλούμενο δεινό, [[κίνδυνος]], [[απειλή]] (α. «το [[φάσμα]] της πείνας» β. «το [[φάσμα]] του πολέμου»)<br />β) [[διαδοχή]], [[σειρά]], [[κλίμακα]] («στην [[εκδήλωση]] συμμετείχαν δυνάμεις ενός ευρύτατου πολιτικού φάσματος»)<br /><b>5.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>τα φάσματα</i><br />α) <b>ζωολ.</b> [[τάξη]] φυτοφάγων εντόμων, με περισσότερα από 2.000 είδη, που εμφανίζουν χαρακτηριστική [[ομοιοτυπία]], [[δηλαδή]] προστατευτική [[ομοιότητα]] με το [[περιβάλλον]], μοιάζοντας με κλαδιά ή με φύλλα [[φυτών]]<br />β) <b>ιατρ.</b> [[ερυθρά]] αιμοσφαίρια από τα οποία, [[μετά]] την [[απώλεια]] της αιμοσφαιρίνης τους, έχει απομείνει μόνον η κυτταρική μεμβράνη<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ακουστικό]] [[φάσμα]]»<br /><b>φυσ.</b> η γραφική [[παράσταση]] του [[εύρους]] και, [[κάποτε]], της φάσης τών συνιστωσών ενός σύνθετου ήχου συναρτήσει της συχνότητας<br />β) «[[φάσμα]] ζώνης»<br /><b>φυσ.</b> γραφική [[παράσταση]] φάσματος στην οποία [[είναι]] απαραίτητη η [[αναφορά]] του πλάτους ζώνης που χρησιμοποιήθηκε για την [[αναπαράσταση]]<br />γ) «συνεχές [[φάσμα]]»<br /><b>φυσ.</b> [[φάσμα]] του οποίου οι συνιστώσες κατανέμονται [[κατά]] συνεχή τρόπο<br />δ) «[[φάσμα]] γραμμών»<br /><b>φυσ.</b> [[φάσμα]] που περιλαμβάνει μόνον διάκριτες συνιστώσες<br />ε) «[[φάσμα]] μάζας»<br /><b>φυσ.</b> η [[κατανομή]], συναρτήσει της μάζας τους, τών παραγόμενων από μια [[ουσία]] ιόντων<br />στ) «ηλεκτρικό [[φάσμα]]»<br /><b>φυσ.</b> το [[σχέδιο]] τών δυναμικών γραμμών του πεδίου που σχηματίζεται με [[επίπαση]] αγώγιμης ουσίας σε μη αγώγιμη [[επιφάνεια]] η οποία [[είναι]] τοποθετημένη [[μέσα]] σε ηλεκτρικό [[πεδίο]], ζ) «νετρονικό [[φάσμα]] ενός πληθυσμού νετρονίων» ή «[[φάσμα]] νετρονίων» ή «[[φάσμα]] σχάσεως»<br /><b>φυσ.</b> η [[κατανομή]] νετρονίων συναρτήσει της ενέργειάς τους<br />η) «μαγνητικό [[φάσμα]]»<br /><b>φυσ.</b> το [[σχέδιο]] τών δυναμικών γραμμών μαγνητικού πεδίου που σχηματίζεται με την [[επίπαση]] ρινισμάτων σιδήρου σε μία μαγνητική [[επιφάνεια]] που [[είναι]] τοποθετημένη [[μέσα]] στο [[πεδίο]] ενός μαγνήτη ή ενός ηλεκτρικού κυκλώματος<br />θ) «[[φάσμα]] συχνοτήτων»<br /><b>φυσ.</b> η γραφική [[παράσταση]], συναρτήσει της συχνότητας, του [[εύρους]] και, [[ενδεχομένως]], της φάσης τών ημιτονοειδών συνιστωσών ενός μεταβλητού, συναρτήσει του χρόνου, φυσικού μεγέθους<br />ι) «[[φάσμα]] ισχύων»<br /><b>φυσ.</b> η [[κατανομή]], συναρτήσει της συχνότητας, τών ισχύων τών φασματικών συνιστωσών ενός μεταβλητού, συναρτήσει του χρόνου, φυσικού μεγέθους<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> όνειρο («εἰ μὴ [[τόδε]] [[φάσμα]] νυκτὸς εὖ κατασχήσει», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[οιωνός]], [[σύμβολο]] («ὦ Ζεῡ, [[δέδορκα]] φάσμ' [[ἄνευ]] Θεοῡ μὲν οὐ πεπτωκός», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[παράδοξο]] [[ουράνιο]] [[φαινόμενο]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>φᾰ</i>- του ρ. [[φαίνω]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>σ</i>-<i>μα</i> (το -<i>σ</i>- της κατάλ. κατ' [[επίδραση]] τών ρηματ. τ. με -<i>σ</i>-, <b>πρβλ.</b> μέσ. παρακμ. <i>πέ</i>-<i>φασ</i>-<i>μαι</i>), <b>πρβλ.</b> <i>ὕφα</i>-<i>σ</i>-<i>μα</i>, <i>χά</i>-<i>σ</i>-<i>μα</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φάσμα:''' -ατος, τό ([[φαίνομαι]])·<br /><b class="num">1.</b> [[οπτασία]], [[φάντασμα]], σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.· [[φάσμα]] [[ἀνδρός]], ανακλαστική [[παρουσία]] κάποιου, σε Ηρόδ.· όραμα μέσα σε όνειρο, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σημάδι]] από τον ουρανό, [[οιωνός]], [[χρησμός]].<br /><b class="num">3.</b> [[τέρας]], [[παράδοξο]], σε Ηρόδ.· περιφρ. [[φάσμα]] ταύρου, [[θηρίο]], [[τέρας]], λέγεται για τον ταύρο, σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''φάσμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> видение, призрак (τῆς γυναικός Her., Plat.): ὀνείρων φάσματα Aesch., Eur. сновидения;<br /><b class="num">2)</b> явление (τὰ φάσματα ἐν [[ἡμῖν]] Plat.; φάσματα ἐν τῷ οὐρανῷ Arst.);<br /><b class="num">3)</b> знамение (τὸ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ φ. Her.): εὔσημον φ. ναυβάταις Eur. счастливое предзнаменование для мореходов;<br /><b class="num">4)</b> чудовище (δεινότατον [[ὕδρας]] φ. Soph.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[φάσμα]], ατος, τό, [φαίνομαι]<br /><b class="num">1.</b> an [[apparition]], [[phantom]], Hdt., Aesch., etc.; φ. [[ἀνδρός]] the [[spectral]] [[appearance]] of a man, Hdt.:— a [[vision]] in a [[dream]], Aesch., etc.<br /><b class="num">2.</b> a [[sign]] from [[heaven]], [[portent]], [[omen]], Hdt., Trag.<br /><b class="num">3.</b> a [[monster]], [[prodigy]], Hdt.; periphr., [[φάσμα]] ταύρου a [[monster]] of a [[bull]], Soph.
}}