View source for ἀνάστατος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀνάστᾰτος
|Medium diacritics=ἀνάστατος
|Low diacritics=ανάστατος
|Capitals=ΑΝΑΣΤΑΤΟΣ
|Transliteration A=anástatos
|Transliteration B=anastatos
|Transliteration C=anastatos
|Beta Code=a)na/statos
|Definition=ον, (ἀνίσταμαι) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">made to rise up and depart, driven from one's house and home</b>, <b class="b3">ἀ. ποιεῖν τινας, ἀ. γίγνεσθαι</b>, <span class="bibl">Hdt.1.76</span>,<span class="bibl">177</span>, <span class="bibl">7.118</span>, <span class="bibl">Isoc.4.108</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>429</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>39</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of cities, [[ruined]], [[laid waste]], <span class="bibl">Hdt.1.155</span>,<span class="bibl">178</span>, <span class="bibl">And.1.108</span>, etc.; ἀ. δορὶ χώρα <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>240</span>; δόμους τιθέναι ἀ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span> 673</span>; ἀ. ποιεῖν τὰ χωρία <span class="bibl">Th.8.24</span>; οἴκους ἀ. γεγενημένους <span class="bibl">Isoc.6.66</span>, cf. <span class="bibl">Alex.1</span> D., Men.<span class="title">Inc.</span>2.30 Körte. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of arguments, [[upset]], <span class="bibl">Pl. <span class="title">Sph.</span>252a</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> c. gen., <b class="b2">driven from, deprived of</b> a thing, Χαρίτων Plu.2.613b. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> [[unstable]], <span class="bibl">Olymp. <span class="title">in Mete.</span>141.28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Subst. <b class="b3">ἀνάστᾰτος, ὁ,</b> a kind of <b class="b2">light bread</b> at Athens, prob. in <span class="bibl">Ath.3.114a</span>, Paus.Gr.<span class="title">Fr.</span>94.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0208.png Seite 208]] aufgestanden, bes. aus seinem Wohnsitz versetzt od. verjagt, Her. 1, 79. 97. 7, 118 u. sonst; vgl. Soph. O. C. 430 Trach. 39; von Städten u. Ländern, entvölkert, zerstört, verwüstet, ἀναστάτους μὲνπόλεις, ἀνάστατα δὲ ἔθνη Plat. Legg. III, 697 d; neben [[ἄπολις]] Plut. Timol. 1; vgl. Soph. Tr. 239 Ant. 690; ἀνάστατον ποιεῖν Her. 1, 155; Τροίαν ἀν. ἐποίησαν Plat. Legg. III, 682 d, sie zerstörten Troja und vertrieben die Einwohner; βαρβάρους Isocr. 4, 37; ἀνάστατον γίγνεσθαι, von Städten, Her. 1, 178; Isocr. 4, 98; [[οἶκος]] 3, 55; Antiph. 5, 79 u. sonst oft. – Bei Her. 1, 177 unterthänig, = [[ὑποχείριος]]. – Im Aufruhr, Aufstand begriffen, πάντα ἀνάστατα γέγονεν, alles gerieth in Aufruhr, Plat. Soph. 252 a; Plut. vrbdt es mit dem gen., [[συμπόσιον]] χαρίτων ἀνάστατον γενόμενον, leer, entblößt von, Symp. 1, 1, 2. – Als subst. ὁ [[ἀνάστατος]], eine Art Backwerk bei den Athenern, etwa ein Auflauf, Valck. Adon. p. 398 b.
}}
{{ls
|lstext='''ἀνάστᾰτος''': -ον, (ἀνίσταμαι) ὁ ἀναγκασθεὶς νὰ ἐγερθῇ καὶ νὰ ἀπέλθῃ, ὁ ἀποδιωχθεὶς ἐκ τῆς οἰκίας καὶ τῆς πατρίδος του, Συρίους τε οὐδὲν ἐόντας αἰτίους ἀναστάτους ἐποίησε Ἡρόδ. 1. 76, ― ἀνάστατοι ἐκ τῶν οἰκιῶν ἐγίνοντο 7. 118, Ψήφισμ. παρὰ Δημ. 289. 22, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 429, Τρ. 39· πρβλ. [[ἀνασπαστός]]. 2) ἐπὶ [[πόλεων]] σημαίνει κατεστραμμένη, ἠρημωμένη, Ἡρόδ. 1. 155, 178, Ἀνδοκ. 14. 35, κτλ.· ἀν. δορὶ [[χώρα]] Σοφ. Τρ. 240, δόμους τιθέναι ἀν. ὁ αὐτ. Ἀντ. 673· ἀν. ποιεῖν τὰ χωρία Θουκ. 8. 24. 3) [[μετὰ]] γεν., ἀποδιωχθεὶς ἀπό τινος, ἀποστερηθείς τινος, Πλούτ. 2. 613D. ΙΙ. ὁ περιπεπλεγμένος εἰς ἐπανάστασιν ἢ στάσιν, Πλάτ. Σοφ. 252Α. ΙΙΙ. ὡς οὐσιαστ., [[ἀνάστατος]], ὁ, [[εἶδος]] ἐλαφροῦ, σπογγώδους πλακοῦντος ἐν Ἀθήναις, Ἀθήν. 114Α, πρβλ. Βαλκ. Ἄδωνιν 398Β.
}}
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span>ος, ον :<br /><b>1</b> chassé de sa maison <i>ou</i> de son pays : ἀνάστατον ποιεῖν τινα HDT obliger qqn à quitter son pays;<br /><b>2</b> ruiné de fond en comble ; dépeuplé, dévasté ; privé de, gén..<br />'''Étymologie:''' [[ἀνίστημι]].<br /><span class="bld">2</span>ου (ὁ) :<br />sorte de gâteau léger, <i>litt.</i> « bien levé » (~ soufflé).<br />'''Étymologie:''' [[ἀνίστημι]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de pers. [[expulsado]], [[echado]], [[deportado]] de Edipo [[ἀνάστατος]] αὐτοῖν ἐπέμφθην S.<i>OC</i> 429, cf. <i>Tr</i>.39, Συρίους ... ἀναστάτους ἐποίησε Hdt.1.76, ἀνάστατοι ... ἐγίνοντο Hdt.7.118, cf. Isoc.4.108, κἀκ δόμων ἀνάστατον Diog.<i>Fr</i>.5, Plb.2.9.8, ἀναστάτους γίγνεσθαι τοὺς ἐνοικοῦντας <i>IGBulg</i>.4.2236.13 (Escaptopara III d.C.).<br /><b class="num">2</b> de ciu. y lugares [[devastado]] Σάρδις Hdt.1.155, cf. 178, [[Ἀθῆναι]] X.<i>HG</i> 6.5.35, πόλις <i>IG</i> 1<sup>2</sup>.39.5 (V a.C.), Th.6.76, cf. And.<i>Myst</i>.108, X.<i>Mem</i>.4.2.29, Lys.33.3, Pl.<i>Lg</i>.697d, D.19.39, D.C.36.20.2, Fauorin.<i>Fr</i>.109, χώρα S.<i>Tr</i>.240, cf. Th.8.24, Plb.21.35.2, οἶκοι S.<i>Ant</i>.673, Isoc.6.66.<br /><b class="num">3</b> [[arruinado]], [[destrozado]] γένος E.<i>Andr</i>.1249, cf. <i>PStras</i>.5.16<br /><b class="num">•</b>πᾶν ἀνάστατον ἐποίει συμπόσιον estropeó completamente (el charlatán) el banquete</i> Plu.2.514c, cf. Men.<i>Epit</i>.166, <i>Col</i>.87, Plu.2.613b<br /><b class="num">•</b>c. gen. [[privado]] τῆς τύχης quizá en S.<i>Fr</i>.222.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[sublevado]], [[insurrecto]] συνέβαινεν τὴν δ' Αἴγυπτον ἀ. γείνεσθαι <i>OGI</i> 669.52 (I d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[inestable]], [[revuelto]] Τάρταρος Olymp.<i>in Mete</i>.141.28.<br /><b class="num">3</b> [[invertido]] de argumentos, Pl.<i>Sph</i>.252a.<br /><b class="num">III</b> subst. ὁ ἀ. un tipo de [[bollo]] o [[torta]] Ath.114a, Paus.Gr.α 116.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (Α [[ἀνάστατος]], -ον)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που βρίσκεται σε [[αταξία]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> θορυβημένος, [[ταραγμένος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που αναγκάστηκε να φύγει από την [[πατρίδα]] του, που διώχθηκε<br /><b>2.</b> αυτός που βρίσκεται σε [[επανάσταση]]<br /><b>3.</b> (για πόλεις) ερημωμένος, κατεστραμμένος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ανίστημι]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[αναστατώ]] (II)<br /><b>αρχ.</b><br />[[αναστατώ]] (Ι)].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀνάστᾰτος:''' -ον (ἀνίστᾰμαι),<br /><b class="num">1.</b> αναγκασμένος να σηκωθεί και να αποχωρισθεί, εκδιωγμένος από το [[σπίτι]] του, από τον [[τόπο]] του, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πόλεις και χώρες, κατεστραμμένος, εξολοθρευμένος, αφανισμένος, στον ίδ., Σοφ. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀνάστᾰτος:'''<br /><b class="num">1)</b> изгнанный: ἀνάστατον ποιεῖν τινα Her., Dem., Plut. изгонять кого-л.;<br /><b class="num">2)</b> разрушенный, разоренный ([[πόλις]] Her., Xen., Plat., Plut.; [[οἶκος]] Soph.): τὰ [[κάτω]] τῆς Ἀσίης ἀνάστατα ποιέειν Her. разорить нижние области Азии;<br /><b class="num">3)</b> лишенный (χαρίτων ἀνάστατον [[συμπόσιον]] Plut.);<br /><b class="num">4)</b> восставший, мятежный (πάντα ἀνάστατα γέγονεν Plat.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[ἀνίσταμαι]<br /><b class="num">1.</b> made to [[rise]] up and [[depart]], driven from one's [[home]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> of cities and countries, [[ruined]], laid [[waste]], Hdt., Soph., etc.
}}