View source for γόνιμος

{{LSJ1
|Full diacritics=γόνιμος
|Medium diacritics=γόνιμος
|Low diacritics=γόνιμος
|Capitals=ΓΟΝΙΜΟΣ
|Transliteration A=gónimos
|Transliteration B=gonimos
|Transliteration C=gonimos
|Beta Code=go/nimos
|Definition=ον, also η, ον <span class="bibl">Hp. <span class="title">Vict.</span>1.25</span>, <span class="bibl">Isyll.53</span>:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[productive]], [[fertile]], [[fruitful]], <b class="b3">σπέρμα γ</b>., opp. <b class="b3">ἄγονον</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>523a25</span>; κύημα γ. <span class="bibl">Id.<span class="title">GA</span>736a35</span>; <b class="b3">ᾠὰ γ</b>., opp. <b class="b3">ὑπηνέμια</b>, ib.<span class="bibl">730a6</span>; of women, <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>876b12</span>; of the male, <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>546a2</span>, al.; <b class="b3">ἐν τῇσι ἡλικίῃσι τῇσι γονίμῃσι εἶναι</b> Hp.l.c.; <b class="b3">γ. μέλεα</b> a <b class="b2">parent's</b> limbs, <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>1209</span> (lyr.); γ. φλέψ <span class="title">AP</span>6.218 (Alc.); <b class="b3">γ. μέρεα</b> [[generative]] organs, <span class="bibl">Aret.<span class="title">SD</span>2.5</span>: hence (metaph.), ἀπο τίκτειν γ. τε καὶ ἀληθές <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>150c</span>; <b class="b3">γ. ἢ ἀνεμιαῖον</b> ib.<span class="bibl">151e</span>; <b class="b3">Νεῖλος γ</b>., opp. <b class="b3">πέλαγος</b>, <span class="title">Lyr.Alex.Adesp.</span>32.6, cf.<span class="bibl"><span class="title">Sammelb.</span>2074</span> (Sup.). Adv. -μως, σπέρμα ἐν τῇ μήτρᾳ γ. κρατηθῆναι <span class="bibl">Porph.<span class="title">Gaur.</span>2.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. gen.rei, <b class="b3">νέφος</b> γ. ὕδατος <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>394a27</span>, cf. <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Ign.</span>44</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>7.5</span>: metaph., πηγαὶ τῆς ὑψηγορίας γονιμώταται Longin.8.1. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph. of persons, <b class="b3">ποιητὴς γ</b>. poet [[of true genius]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>96</span>; γονιμωτέρα γενέσθω ἡ γλῶσσα <span class="bibl">Luc.<span class="title">Rh.Pr.</span>23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">born in lawful wedlock</b>, <span class="bibl">Man.6.56</span>: metaph., ἀγαθὰ γ. τῇ αὑτῶν φύσει <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>367d</span>; <b class="b3">γ. ὕδωρ ποταμῶν</b>, opp. <b class="b3">νόθον</b>, <span class="title">AP</span>9.277 (Antiph.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> = [[βιώσιμος]], [[viable]], παιδίον <span class="bibl">Hp. <span class="title">Superf.</span>4</span>; ἔμβρυον <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>583b31</span>; βρέφη <span class="bibl">Ph.1.45</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> [[favourable to generation]], of uneven days, Pythagorean term, Plu.2.288c; of days in illness (because critical for life or death, Erot.s.v.), <span class="bibl">Hp. <span class="title">Epid.</span>2.6.8</span>, <span class="bibl">2.5.12</span>; <b class="b3">γ. μήν, ἔτος</b>, ib.<span class="bibl">6.10</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0501.png Seite 501]] ον, auch γονίμη, 1) zum Zeugen geschickt, zeugungskräftig, μέλεα Eur. El. 1209; [[φλέψ]], Zeugungsglied, Alc. 8 (VI, 218); [[ἡλικία]] Hippocr.; [[φύσις]] Plat. Legg. VIII, 839 a; ἄτεκνοι καὶ γόνιμοι γυναῖκες Arist. Probl. 4, 2; γόνιμα ᾠά stehen den ὑπηνέμια entgegen, gen. anim. 2, 5; übh. fruchtbar, γύαι poet. bei Plat. Ep. I, 310; [[ποιητής]], schöpferisch, genial, Ar. Ran. 96; τινός, z. B. [[νέφος]] ὕδατος γόνιμον Arist. mund. 4; ἡ γῆ πολλῶν θηρίων γ. Ael. H. A. 7, 5; so oft übertr. Plut., z. B. ἡ [[γόνιμος]] ἁπάσης ἡδονῆς [[ἀκολασία]] de superst. 1. – 2) [[ἔμβρυον]], [[παιδίον]], ein zur Geburt reifes Kind, vollkommen ausgewachsen, Arist. H. A. 7, 4, 5. 6. – 3) [[ἡμέρα]], μήν, [[ἔτος]], ungerader Tag, Hippocr., an denen sich die Krankheiten zu entscheiden pflegen; dah. übertr., kritisch, entscheidend, Ggstz [[ἄγονος]]. – 4) wie [[γνήσιος]], ächt, wirklich, γόνιμον καὶ ἀληθές, Ggstz [[εἴδωλον]] καὶ ψεῦδος, Plat. Theaet. 150 c; vgl. Rep. II, 367 d.
}}
{{ls
|lstext='''γόνῐμος''': -ον, [[ὡσαύτως]] η, ον, Ἱππ. 347. 25·― [[παραγωγικός]], ἱκανὸς εἰς τὸ νὰ παραγάγῃ, πεπροικισμένος μὲ παραγωγικὴν δύναμιν, [[καρποφόρος]], [[εὔφορος]], [[σπέρμα]] γ., ἀντίθ. τῷ ἄγονον, Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 3. 22, 3 κ. ἀλλ.· οὕτω, [[κύημα]] γ. ὁ αὐτ. π. Ζ. Γ. 2. 3, 3· ᾠὰ γ., ἀντίθ. τῷ ὑπηνέμια, ὁ αὐτ. 1. 21, 9·― ἐπὶ γυναικῶν, ἀντίθ. τῷ ἄτεκνος, ὁ αὐτ. Ἱστ. Ζ. 10. 3, 11, πρβλ. Προβλ. 4. 2· ἐπὶ τοῦ ἄρρενος, ὁ αὐτ. Ἱστ. Ζ. 5. 14, 18 κ. ἀλλ.· ἐν τῇσι ἡλικίῃσι τῇσι γονίμῃσι [[εἶναι]] Ἱππ. ἔνθ’ ἀνωτ.· γ. μέλεα, [[μέλη]] γονέως, Εὐρ. Ἠλ. 1209· [[ἐντεῦθεν]] (μεταφ.), τίκτειν γ. τε καὶ ἀληθὲς Πλάτ. Θεαιτ. 150C· γ. ἢ ἀνεμιαῖον [[αὐτόθι]] 151Ε. 2) μ. γεν. πράγματος, Ἀριστ. π. Κόσμ. 4. 5, Θεόφρ. π. Πυρ. 44, Αἰλ. π. Ζ. Ἰ. 7. 5· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτιατ., παράγων, ἱκανὸς εἰς τὸ παράγειν, ἀγαθά γ. τῇ αὑτῶν φύσει Πλάτ. Πολιτ. 367D. 3) μεταφ. ἐπὶ προσώπων, [[ποιητής]] γ., ποιητὴς [[γνήσιος]], ἀληθὲς ποιητικὸν ἔχων [[πνεῦμα]], Ἀριστοφ. Βατρ. 96· [[οὕτως]] ἐπὶ τέκνων, = [[γνήσιος]], Μανέθ. 6. 56· γ. [[ὕδωρ]] ποταμῶν, ἀντίθ. τῷ νόθον, Ἀνθ. Π. 9. 277. ΙΙ. [[κρίσιμος]] (μετ’ ἰατρ. σημασ.), καὶ ἑπομ. ([[μετὰ]] τοῦ [[ἡμέρα]]), [[περιττός]], [[ἐπειδὴ]] κατὰ τὰς περιττὰς ἡμέρας αἱ ἀσθένειαι ἔρχονται εἰς κρίσιν, Ἱππ. 1046Β, C, κτλ.· οὕτω, γ. μήν, [[ἔτος]] ὁ αὐτ. 1053D κἑξ.· ἴδε Fo ës. Οἰκον.·― [[ἐντεῦθεν]] [[καθόλου]], ὁ μὴ ἄρτιος, [[περιττός]], Πλούτ. 2. 288C.
}}
{{bailly
|btext=ος <i>ou</i> η, ον :<br /><b>1</b> capable d’engendrer, fécond ; [[γόνιμος]] τινός, capable de produire <i>ou</i> qui produit qch;<br /><b>2</b> impair;<br /><b>3</b> de naissance légitime ; légitime, de bon aloi, de bonne race.<br />'''Étymologie:''' [[γόνος]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ον<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [fem. -η Hp.<i>Vict</i>.1.25, <i>Epid</i>.2.6.8, <i>AP</i> 6.218 (Alc.Mess.); -α Isyll.53]<br /><b class="num">I</b> sent. fís., rel. la procreación<br /><b class="num">1</b> de fetos, recién nacidos, etc. [[viable]] τὰ δίδυμα ... γόνιμα τε γίνεται [[ἅμα]] ἐς φάος Hp.<i>Vict</i>.1.31, cf. 1.26, τὰ ἐν ἑπτὰ τεσσαρακοντάσι τικτόμενα ... πλεῖστον ἀπέχει τῶν γονίμων παιδίων Hp.<i>Oct</i>.10.4, Ph.1.45, τὸ ἐπικύημα ... ἐπιτίκτει ὕστερον οὐ γ. Hp.<i>Superf</i>.1, cf. Arist.<i>GA</i> 736<sup>a</sup>35, γονίμαν δ' ἔλυσεν ὠδῖνα Isyll.l.c.<br /><b class="num">•</b>subst. προέτεκον οὐ γόνιμα Hp.<i>Superf</i>.17.<br /><b class="num">2</b> [[fecundo]], [[fértil]] ἐν τῇσιν ἡλικίῃσι τῇσι γονίμῃσι Hp.<i>Vict</i>.1.25, φύσις Pl.<i>Lg</i>.839a, op. ἄγονον: σπέρμα Arist.<i>HA</i> 523<sup>a</sup>25, τὸ [[εἶδος]] Plot.3.6.19, ᾠὰ γόνιμα op. ὑπηνέμια Arist.<i>GA</i> 730<sup>a</sup>6, de las mujeres ἡ τῶν ἀτέκνων καὶ γονίμων γυναικῶν ... πεῖρα Arist.<i>Pr</i>.876<sup>b</sup>12, del macho, Arist.<i>HA</i> 546<sup>a</sup>2, (ὁ θεός) τὸ μὲν ἄρρεν ... τὸ δὲ θῆλυ ἀποδείξας ... γόνιμον τὴν ὁμιλίαν αὐτῶν ἐποίησεν D.C.56.2.4<br /><b class="num">•</b>[[fecundo]], [[generativo]], tanto [[materno]] como [[paterno]] πρὸς πέδῳ τιθεῖσα γόνιμα μέλεα de Clitemestra, E.<i>El</i>.1209, γ. φλέψ pene</i>κειράμενος γονίμην τις ἄπο φλέβα <i>AP</i> l.c., γόνιμα μέρεα órganos genitales</i> Aret.<i>SD</i> 2.5.1<br /><b class="num">•</b>subst. neutr. plu. τὰ γόνιμα semen</i> Hp.<i>Oss</i>.15, ἀνδράσι συγκοιμώμενοι ... πολλάκις ... τῶν γονίμων στερίσκονται Vett.Val.73.12<br /><b class="num">•</b>sg. τό γ. [[fuerza generadora]] de Heracles πολὺ τὸ Δίϊον εἶχε καὶ τὸ γόνιμον Olymp.<i>in Alc</i>.156.14, οἱ φιλόσοφοι τὸν βίον τὸν ἀνθρώπειον θαλάττῃ ἀπεικάζουσιν διὰ τὸ ταραχῶδες καὶ γόνιμον καὶ ἁλμυρόν Olymp.<i>in Grg</i>.47.6, τῆς χώρας ὑμῶν τὸ γ. Gr.Naz.M.35.1233C.<br /><b class="num">3</b> del agua, la tierra, etc. [[fructífero]], [[productivo]], [[que fecunda]] del Nilo con su limo τὴν σύγκρισιν εἴπατε ... πελάγους καὶ Νείλου γονίμου <i>GDRK</i> 3.6, cf. <i>SB</i> 2074, ὑδάτων γονίμων δαψιλεῖς ἐπομβρίας Vett.Val.386.25<br /><b class="num">•</b>de hierbas medicinales [[útil]] Hp.<i>Ep</i>.10.2<br /><b class="num">•</b>c. gen. [[productor]], [[generador de]] νέφος ... γόνιμον ὕδατος Arist.<i>Mu</i>.394<sup>a</sup>27, θερμότης ... γ. ... ζῴων καὶ φυτῶν Thphr.<i>Ign</i>.44, ἅπαν ἦν γόνιμον ἡμέρων καρπῶν Luc.<i>Am</i>.12, ἡ γῆ ἡ Λίβυσσα ... θηρίων γ. Ael.<i>NA</i> 7.5<br /><b class="num">•</b>metáf. πηγαί τινές εἰσιν αἱ τῆς ὑψηγορίας γονιμώταται Longin.8.1.<br /><b class="num">4</b> [[productivo]], [[generativo]] del número impar (ὁ περιττός) γ. [[γάρ]] ἐστι καὶ κρατεῖ τοῦ ἀρτίου συντιθέμενος Plu.2.288d<br /><b class="num">•</b>ref. a tiempo y esp. del día [[crítico]] en la enfermedad o día en que los síntomas producen un efecto ἐν ἡμέρῃ γονίμῳ Hp.<i>Epid</i>.2.5.12, ἡ γονίμη (<i>sc</i>. ἡμέρα) Hp.<i>Epid</i>.2.5.15, ἔτει δὲ γονίμῳ Hp.<i>Epid</i>.2.6.8, γονίμῳ μηνί Hp.<i>Epid</i>.2.6.10<br /><b class="num">•</b>interpr. como [[impar]] Erot.29.20, Hsch.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> de pers. o rel. actividades intelectuales [[fecundo]], [[creativo]], [[productivo]] μετ' ἀνδρῶν γονίμων βουλεύσασθαι Hp.<i>Ep</i>.1, ποιητής Ar.<i>Ra</i>.96, γ. ὁ λόγος καὶ τέλειός ἐστιν Corn.<i>ND</i> 16, cf. Olymp.<i>in Alc</i>.53.11, Marin.<i>Procl</i>.22, ἡ [[γλῶσσα]] Luc.<i>Rh.Pr</i>.23, σχολή D.C.38.28.2, ὁ δὲ τοῦ Διὸς (κύκλος) ... ἐν μὲν ἡμερίοις πνεύμασι γ. ὤν Aristid.Quint.122.5, πα[ρά] γουσίν τι γ. aportan algo productivo</i> Phld.<i>Cont</i>.2.4<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ γ. [[fecundidad]], [[creatividad]] τὸ ... εὐμαθὲς [[αὐτοῦ]] καὶ γ. τῆς ψυχῆς Marin.<i>Procl</i>.5.<br /><b class="num">2</b> [[auténtico]] [[εἴδωλον]] καὶ ψεῦδος ... ἢ γόνιμόν τε καὶ ἀληθές Pl.<i>Tht</i>.150c, γ. ποταμῶν ... ὕδωρ op. νόθον <i>AP</i> 9.277 (Antiphil.)<br /><b class="num">•</b>[[legítimo]] παῖδα ... ἑτέρῳ δῶκεν ... ἀνδρί, ὃς ... ἶσον γονίμοισι τίεσκεν Man.6.56.<br /><b class="num">III</b> adv. -ως [[fértilmente]] σπέρμα ... ἐν τῇ μήτρᾳ γ. κρατηθῆναι Porph.<i>Gaur</i>.2.2.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (AM [[γόνιμος]], -ον) [[γόνος]]<br /><b>1.</b> [[ικανός]] να γεννάει, να παράγει, [[παραγωγικός]], [[εύφορος]]<br /><b>2.</b> [[δημιουργικός]], [[εφευρετικός]]<br /><b>3.</b> [[αποτελεσματικός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[γνήσιος]]<br /><b>2.</b> αυτός που μπορεί να ζήσει, ο [[βιώσιμος]]<br /><b>3.</b> (στους Πυθαγόρειους για περιττό αριθμό ημερών, μηνών <b>κ.λπ.</b>) [[ευνοϊκός]] στη [[γέννηση]] ή [[κρίσιμος]] στην [[αρρώστια]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γόνῐμος:''' -ονκαιη, ον ([[γονή]]),<br /><b class="num">1.</b> [[παραγωγικός]], [[καρποφόρος]], [[εύφορος]]· <i>γόνιμα μέλεα</i>, τα [[μέλη]] του γονέα, σε Ευρ., με γεν. πράγμ. [[αλλά]] και με αιτ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., λέγεται για πρόσωπα, [[αυθεντικός]], [[γνήσιος]], σε Αριστοφ.· γόνιμον [[ὕδωρ]], σε Ανθ.
}}
{{elru
|elrutext='''γόνιμος:'''<br /><b class="num">1)</b> плодотворный, плодородный, производительный ([[φύσις]] Plat.; αἱ καλαὶ ὧραι Arst.);<br /><b class="num">2)</b> плодовитый (τράγοι Arst.);<br /><b class="num">3)</b> способный к деторождению (γυναῖκες ἄτεκνοι καὶ γόνιμοι Arst.);<br /><b class="num">4)</b> плодный (ᾠά Arst.);<br /><b class="num">5)</b> жизнеспособный ([[ἔμβρυον]] Arst.);<br /><b class="num">6)</b> исполненный творческих сил, талантливый ([[ποιητής]] Arph.);<br /><b class="num">7)</b> чреватый, обильный (ἔχθρας γονιμώτατα [[πάθη]] Plut.): [[νέφος]] [[ὕδατος]] γόνιμον Arst. дождевое облако;<br /><b class="num">8)</b> истинный, настоящий, подлинный (γ. καὶ [[ἀληθής]] Plut.);<br /><b class="num">9)</b> детородный: γονίμη [[φλέψ]] Anth. [[membrum]] virile;<br /><b class="num">10)</b> (по учению пифагорейцев) нечетный ([[ἀριθμός]] Plut.).
}}
{{elnl
|elnltext=[[γόνιμος]] -η -ον, f. ook -ος [[γόνος]] met de voortplanting te maken hebbend<br /><b class="num">1.</b> vruchtbaar, productief:; ἐν [[τῇσι]] ἡλικίῃσι [[τῇσι]] γονίμῃσι op vruchtbare (d.w.z. geslachtsrijpe) leeftijd Hp. Vict. 1.25; met gen.. γόνιμον ἡμέρων καρπῶν rijk aan gecultiveerde vruchten Luc. 49.12; γονίμην [[φλέβα]] geslachtsorgaan, penis AP 6.218.1.<br /><b class="num">2.</b> geneesk.<br /><b class="num">3.</b> kritiek, cruciaal (van de fases van een ziekte). Hp.<br /><b class="num">4.</b> levensvatbaar. Hp. Vict. 1.26.<br /><b class="num">5.</b> overdr.<br /><b class="num">6.</b> creatief, productief :. γ. [[ποιητής]] creatieve dichter Aristoph. Ran. 96.<br /><b class="num">7.</b> echt, authentiek :. γόνιμόν τε καὶ ἀληθές iets wat authentiek en echt is Plat. Tht. 150c.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[γονή]]<br /><b class="num">1.</b> [[productive]], [[fruitful]]: γ. μέλεα a [[parent]]'s limbs, Eur.<br /><b class="num">2.</b> metaph. of persons, [[genuine]], Ar.; γ. [[ὕδωρ]] Anth.
}}