View source for χόω

{{LSJ1
|Full diacritics=χόω
|Medium diacritics=χόω
|Low diacritics=χόω
|Capitals=ΧΟΩ
|Transliteration A=chóō
|Transliteration B=choō
|Transliteration C=choo
|Beta Code=xo/w
|Definition=3sg. <b class="b3">χοῖ</b> (προσ-) <span class="bibl">Th.2.102</span>, 3pl. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> χοῦσι <span class="bibl">Hdt.4.71</span>; inf. χοῦν <span class="bibl">Id.2.137</span>; part. χῶν <span class="bibl">Id.1.162</span>: impf. ἔχουν <span class="bibl">Th.2.75</span>, etc.: later χώννυμι, χωννύω (qq. v.): fut. χώσω <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>81</span>, etc.: aor. ἔχωσα <span class="bibl">Hdt.2.140</span>, <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>799.16</span> (ii B. C.), etc. (Cret.3pl. ἔχουσαν <span class="title">GDI</span>5056.6 (Istron)): pf. <b class="b3">κέχωκα</b> (ἀνα-) <span class="bibl">D.55.28</span>:—Med., aor. ἐχωσάμην <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span> 14.2</span>, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>4.10</span>:—Pass., fut. χωσθήσομαι <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>1442</span>, (ἐγ-) <span class="bibl">Plb.4.40.4</span>: aor. <b class="b3">ἐχώσθην</b> (v. infr.); also <b class="b3">ἐχώθην</b> (συν-) <span class="title">IG</span>4.823.30 (Troezen, iv B. C.): pf. κέχωσμαι <span class="bibl">Pl.Com.183</span>, <span class="bibl">Th.2.102</span>, (ἐκ-, συγ-) <span class="bibl">Hdt.2.138</span>, <span class="bibl">8.144</span>:—[[throw]] or <b class="b2">heap up</b>, of earth, χοῦσι χῶμα μέγα <span class="bibl">Id.4.71</span>; χώματα χοῦν <span class="bibl">Id.2.137</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>958e</span>; <b class="b3">χώματα χῶν πρὸς τὰ τείχεα</b> <b class="b2">throwing up</b> banks against... <span class="bibl">Hdt.1.162</span>; χῶμα ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν <span class="bibl">Th.2.75</span>; <b class="b3">νῆσον χώσας σποδῷ</b> <b class="b2">having formed</b> an island <b class="b2">with heaped up</b> ashes, <span class="bibl">Hdt.2.140</span>; esp. of a sepulchral mound, χῶσαι τάφον <span class="bibl">Id.9.85</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>81</span>; <b class="b3">τύμβον</b> ib. <span class="bibl">1204</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>702</span>, <span class="bibl"><span class="title">IA</span>1442</span> (Pass.); μνῆμα <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>7.3.11</span>; <b class="b3">πολυάνδρια</b> (cf. -άνδριος <span class="bibl">11.2</span>), <span class="bibl">Plu.<span class="title">Eum.</span>9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">block up by throwing earth in</b>, λιμένας <span class="bibl">D.25.84</span>, cf. <span class="bibl">Aeschin.3.109</span> (s. v.l.); χ. φορμοῖς τὰς τάφρους <span class="bibl">Plb.1.19.13</span>:—Pass., [[to be filled with earth]], esp. of bays in the sea, <b class="b2">to be silted up</b>, πορθμοῦ χωσθέντος <span class="bibl">Emp.100.17</span>; <b class="b3">τί μιν</b> (sc. <b class="b3">τὸν κόλπον</b>) κωλύει . . χωσθῆναι; <span class="bibl">Hdt.2.11</span>; but of cities, [[to be raised on mounds]], ib.<span class="bibl">137</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> less freq., <b class="b2">cover with earth, bury</b>, χῶσαί τινα τάφῳ <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1585</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>947e</span>, <span class="title">IG</span>5(1).1249.17 (Laconia), cf. [[χώννυμι]] fin. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">[ὁ τρωγλοδύτης] ταριχεύεται καλῶς . . χωσθεὶς εἰς ἅλας</b> <b class="b2">covered over</b> with salt, <span class="bibl">Aët.11.11</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1368.png Seite 1368]] ältere Stammform des praes. vom später gebräuchlichern [[χώννυμι]], häufig bei Her.
}}
{{ls
|lstext='''χόω''': ἀπαρ. χοῦν, μετοχ, χῶν, παρατ. ἔχουν, Ἡρόδ., Θουκ. κλπ. (ἴδε κατωτ., καὶ [[διαχόω]])· [[χώννυμι]], -ύω, (ἃ ἴδε) [[εἶναι]] τύποι μεταγεν.· μέλλ. χώσω Σοφ. Ἀντιγ. 81, κλπ.· - ἀόρ. ἔχωσα (κατ-), Ἡρόδ., κλπ.· - πρκμ. κέχωκα (ἀνα-) Δημ. 1279. 20· - Μέσ., ἀόρ. χωσάμενος Χρησμ. Σιβ. 5. 320. - Παθ. μέλλ. χωσθήσομαι Εὐρ. Ἰφ. ἐν Αὐλ. 1413, Πολύβ.· - ἀόρ. ἐχώσθην, ἴδε κατωτ.· - πρκμ. κέχωσμαι, Πλάτ. Κωμικ. ἐν Ἀδήλ. 1, Ξεν., (ἐκ-, συγ-) Ἡρόδ. - Ρημ. ἐπίθ. [[χωστός]], ὃ ἴδε. Χέω εἰς τὸ αὐτὸ [[μέρος]], [[συσσωρεύω]], ἐπὶ χώματος, χοῦσι [[χῶμα]] μέγα Ἡρόδ. 4. 71· χώματα χοῦν ὁ αὐτ. 2. 137, Πλάτ. Νόμ. 958Ε· χώματα χῶν πρὸς τείχεα, συσσωρεύων χώματα πρὸς τὰ τείχη, Ἡρόδ. 1. 162· [[χῶμα]] ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Θουκ. 2. 75· νῆσον χώσας σποδῷ, σχηματίσας νῆσον διὰ τῆς ἐπισωρεύσεως τῆς τέφρας, Ἡρόδ. 2. 140· [[μάλιστα]] ἐπὶ τάφου ἢ τύμβου, χῶσαι τάφον ὁ αὐτ. 9. 85, Σοφ. Ἀντιγ. 81· τύμβον [[αὐτόθι]] 1204, Εὐρ. Ἰφ. ἐν Ταύρ. 702, Ἰφ. ἐν Αὐλ. 1143· [[μνῆμα]] Ξεν. Κύρ. Παιδ. 7. 3, 11· [[σῆμα]] Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 248. 7· πολυάνδρια (ΙΙ. 2), Πλουτ. Εὐμ. 9. 2) ἀποφράττω ἐμβάλλων [[χῶμα]], χ. τοὺς λιμένας Δημ. 795. 14, Αἰσχίνης 69. 7· χ. φορμοῖς τὰς τάφρους Πολύβ. 1. 19, 13· - Παθ., πληροῦμαι χώματος, [[μάλιστα]] ἐπὶ θαλασσίων λιμένων, «γεμίζομαι», ἀποχερσοῦμαι, πορθμοῦ χωσθέντος Ἐμπεδ. 359· τὶ μιν (ἐξυπακ. τὸν κόλπον) κωλύει.. χωσθῆναι; Ἡρόδ. 2. 11· ἀλλ’ ἐπὶ πόλεως, οἰκοδομοῦμαι, κτίζομαι ἐπὶ ὑψωμάτων ἐκ χώματος ἢ λόφων, [[αὐτόθι]] 137· πρβλ. [[ἐκχώννυμαι]]. 3) σπανιώτερον, [[καλύπτω]] διὰ χώματος, «παραχώνω», χῶσαί τινα τάφῳ Εὐρ. Ὀρ. 1585, πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 947D, Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. προσθῆκαι 497α. 5, καὶ ἴδε [[καταχώννυμι]]. - Παθ., ἐχωννύμεθα, ἐκαλυπτόμεθα διὰ σωροῦ χώματος, δηλ. ἐπεσώρευον σωρὸν χώματος [[ὑπεράνω]] ἡμῶν, Ἀνθ. Παλατ. 7. 136, 137. - Ἴδε Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ τόμ. Α΄, σ. 697, 700.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> ἔχουν, <i>ao.</i> ἔχωσα;<br /><i>Pass. f.</i> χωσθήσομαι, <i>ao.</i> ἐχώσθην, <i>pf.</i> inf. κεχῶσθαι;<br /><i>c.</i> [[χώννυμι]].
}}
{{eles
|esgtx=[[enterrar]]
}}
{{lsm
|lsmtext='''χόω:''' απαρ. [[χοῦν]], μτχ. [[χῶν]], παρατ. <i>ἔχουν</i>· [[έπειτα]], [[χώννυμι]], <i>-ύω</i> (βλ. κατωτ.)· μέλ. <i>χώσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔχωσα</i>, παρακ. <i>κέχωκα</i> — Παθ., μέλ. <i>χωσθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐχώσθην</i>, παρακ. <i>κέχωσμαι</i> ([[χέω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[πετώ]] στο ίδιο [[μέρος]] ή [[συσσωρεύω]], λέγεται για [[χώμα]], [[χοῦσι]] [[χῶμα]] [[μέγα]], σε Ηρόδ.· χώματα [[χῶν]] πρὸς τὰ τείχεα, [[σωρεύω]] αναχώματα στα τείχη ενάντια σε..., στον ίδ.· [[χῶμα]] ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν, σε Θουκ.· <i>νῆσον χώσας σποδῷ</i>, σχημάτισε [[νησί]] με τη [[συσσώρευση]] τέφρας, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φράζω]], [[γεμίζω]] σωρεύοντας [[χώμα]], <i>χόωτοὺς [[λιμένας]]</i>, σε Δημ., Αισχίν. — Παθ., λέγεται για θαλάσσιους όρμους, είμαι [[γεμάτος]] [[λάσπη]], σε Ηρόδ.· λέγεται για πόλεις, οικοδομούμαι, κτίζομαι πάνω στο [[βουνό]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[καλύπτω]] με [[χώμα]], [[ενταφιάζω]], <i>χῶσαί τινα τάφῳ</i>, σε Ευρ. — Παθ., καλύπτομαι με σωρό από [[χώμα]], δηλ. έχω έναν επιτάφιο τύμβο σωρευμένο πάνω μου, σε Ανθ.
}}
{{elru
|elrutext='''χόω:''' (= [[χώννυμι]]; part. praes. [[χῶν]], impf. ἔχουν, inf. praes. [[χοῦν]])<br /><b class="num">1)</b> насыпать, наваливать, возводить из земли ([[χῶμα]] Her., Thuc., Plat.; τάφον Her., Soph.; τύμβον Soph., Eur.; [[μνῆμα]] Xen.): ἡ [[πόλις]] ἐξεχώσθη Her. город построен на насыпи;<br /><b class="num">2)</b> засыпать, заваливать (τοὺς λιμένας Dem.; τὰς τάφρους φορμοῖς Polyb.): χῶσαί τινα τάφῳ Eur. похоронить кого-л.; [[χωσθῆναι]] Her. быть занесенным илом.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[χέω]<br /><b class="num">1.</b> to [[throw]] or [[heap]] up, of [[earth]], [[χοῦσι]] [[χῶμα]] [[μέγα]] Hdt.; χώματα χῶν πρὸς τὰ τείχεα throwing up banks [[against]] . . , Hdt.; [[χῶμα]] ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Thuc.; νῆσον χώσας σποδῶι having formed an [[island]] with heaped up [[ashes]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> to [[block]] up by throwing [[earth]] in, χ. τοὺς λιμένας Dem., Aeschin.: —Pass. of bays in the sea, to be silted up, Hdt.; of cities, to be [[raised]] on mounds, Hdt.<br /><b class="num">3.</b> to [[cover]] with [[earth]], to [[bury]], χῶσαί τινα τάφωι Eur.:—Pass. to be [[covered]] with a [[heap]] of [[earth]], i. e. to [[have]] a [[sepulchral]] [[mound]] [[raised]] [[over]] one, Anth.
}}