View source for σχιστός

{{LSJ1
|Full diacritics=σχιστός
|Medium diacritics=σχιστός
|Low diacritics=σχιστός
|Capitals=ΣΧΙΣΤΟΣ
|Transliteration A=schistós
|Transliteration B=schistos
|Transliteration C=schistos
|Beta Code=sxisto/s
|Definition=ή, όν, (σχίζω) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[cloven]], [[divided]], κέλευθος <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>173</span>; ὁδός <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>733</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>38</span>; ἄντυξ <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>373</span> (lyr.); <b class="b3">λίνον σ</b>. [[lint]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Nat.Mul.</span>53</span> (but cf. <span class="bibl">4</span> infr.); <b class="b3">πέρκη σ</b>. a [[split]] perch, <span class="bibl">Antiph.132</span>; <b class="b3">Ἀργεῖαι σ</b>. a kind of women's shoes, <span class="bibl">Eup.266</span>; <b class="b3">σ. χιτωνίσκος</b> a tunic [[open at the side]], <span class="bibl">Apollod.Com.12</span>; without <b class="b3">χιτωνίσκος</b>, <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.341.7</span> (iii B.C.), <span class="title">Schwyzer</span> 462 <span class="title">B</span>30 (Tanagra, iii B.C.); <b class="b3">σχιστὰς ἕλκειν</b>, of a certain dance (cf. [[σχίσμα]] IV), <span class="bibl">Poll.4.105</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[clovenhoofed]], opp. <b class="b3">μῶνυξ</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>265d</span>; similarly of wings, etc., Arist <span class="title">PA</span> 692b12, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">σ. γάλα</b> [[curdled]] milk (v. σχίζω 1.3), Dsc.2.70, Gal. 12.292. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">λίνον σ</b>. [[fine]] flax, <span class="bibl">LXX <span class="title">Is.</span>19.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[that may be split]] or [[cleft]], [[divisible]], σ. κατὰ μῆκος <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>515b15</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Mete.</span>386b26</span>, etc.; <b class="b3">σ. λίθος</b>, prob. [[talc]], Dsc.5.127, cf. 106, etc.; <b class="b3">σ. κρόμμυα</b> (v. κρόμμυον 11) <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>7.4.7</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1056.png Seite 1056]] gespalten, getrennt; [[ὁδός]], Soph. O. R. 753; Eur. Phoen. 38; im Ggstz von [[μῶνυξ]], mit gespaltenen Klauen, Plat. Polit. 265 d; was sich spalten, trennen läßt, trennbar, theilbar; σχιστὰς ἕλκειν, eine Art Tanz, Poll. 4, 105; – [[γάλα]] σχιστόν, geronnene Milch, Diosc.
}}
{{ls
|lstext='''σχιστός''': -ή, -όν, ([[σχίζω]]) ἐπὶ ὁδοῦ, σχιστὴ [[κέλευθος]], σχ. ὁδὸς, ἡ χωριζομένη, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 171, Σοφ. Ο. Τ. 733, Εὐρ. Φοίν. 38· [[ἄντυξ]] ὁ αὐτ. ἐν Ρήσ. 373· [[λίνον]] σχ., μοτόν, ξαντόν, Ἱππ. 580. 47· ἔστω δ’ ἡμῖν κεστρεὺς [[τμητός]], [[νάρκη]] πνικτή, [[πέρκη]] σχιστή, διεσχισμένη, Ἀντιφάνης ἐν «Κύκλωπι» 1· ― Ἀργείων σχισταί, [[εἶδος]] γυναικείων πεδίλων, Εὔπολις ἐν «Φίλοις» 2· σχιστὸς [[χιτωνίσκος]], χιτὼν [[γυναικεῖος]] ἀνοικτὸς κατὰ τὰ πλάγια, πρβλ. χιτὼν Ι. 2), Ἀπολλόδ. ἐν «Συνεφήβοις» 1· ― σχιστὰς ἕλκειν, «ἦν δὲ καὶ σχιστὰς ἕλκειν [[σχῆμα]] ὀρχήσεως χωρικῆς» (πρβλ. Ἡσύχ. ἐν λ. [[σχίσμα]]), [[Πολυδ]]. Δ΄, 105. 2) ὁ ἔχων διεσχισμένην τὴν χηλήν, ἀντίθετον τῷ [[μῶνυξ]], Πλάτ. Πολιτικ. 265D, [[οὕτως]] ἐπὶ τῶν πτερύγων, κτλ., Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 4. 12, 3, κλπ. 3) σχ. [[γάλα]], οὗ ὁ ὀρὸς ἐχωρίσθη ἀπὸ τοῦ τυρώδους, ἴδε [[σχίζω]] 3. ΙΙ. ὁ δυνάμενος νὰ σχισθῇ, [[διαιρετικός]], διαιρέσιμος, σχ. κατὰ [[μῆκος]] ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 3. 5, 6, πρβλ. Μετεωρ. 4. 9, 19, κλπ.· σχ. [[λίθος]], [[λίθος]] τις γεννώμενος ἐν Ἰβηρίᾳ, [[εὔθρυπτος]] καὶ [[εὔσχιστος]], ἔχων ὁμοιότητα πρὸς ἀμμωνιακὸν [[ἅλας]], Διοσκ. 5. 145, πρβλ. 123, κλπ.· σχ. κρόμμυα Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 7. 4, 7.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br />fendu, séparé : σχιστὴ [[ὁδός]] SOPH carrefour.<br />'''Étymologie:''' [[σχίζω]].
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[σχιστός]], -ή, -όν, ΝΑ, και [[σκιστός]], -ή, -ό, Ν [[σχίζω]]<br /><b>1.</b> χωρισμένος στα δύο, σχισμένος («Σχιστή [[οδός]]» — σημερινή [[ονομασία]] του δρόμου που οδηγεί από τους Δελφούς στη Δαύλεια, όπου, σύμφωνα με τη μυθολογική [[παράδοση]], ο Οιδίποδας σκότωσε τον Λάιο)<br /><b>2.</b> αυτός που έχει [[σχίσιμο]] (α. «σχιστό [[μανίκι]]» β. «σχιστὸς [[χιτωνίσκος]]» — [[γυναικείος]] [[χιτώνας]] [[ανοιχτός]] στα [[πλάγια]], <b>Απολλόδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «σχιστά τύμπανα»<br /><b>μουσ.</b> ιδιόφωνα όργανα που αποτελούνται από έναν κορμό δένδρου σκαμμένο στο εσωτερικό του [[μέσα]] από μια επιμήκη [[σχισμή]] που ανοίγεται σε ένα από τα τοιχώματά του<br />β) «σχιστή [[άργιλος]]»<br /><b>(πετρογρ.)</b> συμπαγές ιζηματογενές [[πέτρωμα]], με φαιό, [[συνήθως]], [[χρώμα]] και κοκκομετρική [[σύσταση]], παρόμοια με αυτήν του λουτίτη, το οποίο προέρχεται από την [[συγκόλληση]] και [[αφυδάτωση]] της αργίλου και αποχωρίζεται [[κατά]] πλάκες, παράλληλα [[προς]] την [[επιφάνεια]] στρώσης<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για ζώο) αυτός του οποίου οι χηλές τών ποδιών [[είναι]] χωρισμένες, [[σχιζόπους]]<br /><b>2.</b> (για πτηνά) αυτός του οποίου τα φτερά [[είναι]] χωρισμένα, [[σχιζόπτερος]]<br /><b>3.</b> αυτός που μπορεί να σχιστεί, να χωριστεί, [[διαιρετός]] («σχιστὸς κατὰ [[μῆκος]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «Αργεῑαι σχισταί» — [[είδος]] γυναικείων [[υποδημάτων]] <b>(Ευπ.)</b><br />β) «σχιστὸν [[κρόμμυον]]» — [[ποικιλία]] κρεμμυδιού <b>(Θεόφρ.)</b><br />γ) «σχιστὸς [[λίθος]]» — [[είδος]] λίθου της Ιβηρίας που σχίζεται ή [[σπάζει]] εύκολα (<b>Διοσκ.</b>)<br />δ) «[[λίνον]] σχιστόν» — το [[ξαντό]] (ΠΔ)<br />ε) «σχιστὸν [[γάλα]]» — [[γάλα]] που έπηξε [[μετά]] από τη [[διαδικασία]] του διαχωρισμού του τυριού από το [[τυρόγαλα]] (<b>Διοσκ.</b> <b>Γαλ.</b>)<br />στ) «σχιστὰ [[ἕλκω]]» — [[εκτελώ]] ένα συγκεκριμένο χορευτικό [[σχήμα]] (<b>[[Πολυδ]].</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>σχιστά</i> Ν<br />με σχιστό τρόπο.
}}
{{lsm
|lsmtext='''σχιστός:''' -ή, -όν ([[σχίζω]]), αυτός που έχει διαμεριστεί, που έχει κατατμηθεί, μοιρασμένος, διαιρεμένος, διαχωρισμένος, [[διαιρετός]], σε Σοφ., Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''σχιστός:''' [adj. verb. к [[σχίζω]]<br /><b class="num">1)</b> расколотый, разветвленный: σχιστὴ [[ὁδός]] Soph. распутье, перекресток;<br /><b class="num">2)</b> имеющий вырез ([[ἄντυξ]] Eur.);<br /><b class="num">3)</b> имеющий раздвоенные копыта (sc. [[ζῷον]] Plat.);<br /><b class="num">4)</b> раздельноперый ([[πτερόν]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> колющийся, делящийся: σ. κατὰ [[μῆκος]] Arst. делящийся продольно, т. е. слоистый.
}}
{{elnl
|elnltext=σχιστός -ή -όν [σχίζω] gespleten.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σχιστός]], ή, όν [[σχίζω]]<br />parted, divided, Soph., Eur.
}}