View source for ἔμψυχος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἔμψῡχος
|Medium diacritics=ἔμψυχος
|Low diacritics=έμψυχος
|Capitals=ΕΜΨΥΧΟΣ
|Transliteration A=émpsychos
|Transliteration B=empsychos
|Transliteration C=empsychos
|Beta Code=e)/myuxos
|Definition=ον, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">having life in one, animate</b>, opp. <b class="b3">ἄψυχος</b>, <span class="bibl">Hdt.1.140</span>, al., <span class="bibl">Simon. 106.4</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 1486</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>139</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>245e</span>, al.; <b class="b3">ἔ. νεκρός</b> 'a [[breathing]] corpse', <span class="bibl">S. <span class="title">Ant.</span>1167</span>; γῦπες ἔ. τάφοι Gorg.<span class="title">Fr.</span>5aD.; <b class="b3">μὴ κτείνειν τὸ ἔ</b>., of Empedocles, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1373b14</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>472.18</span> (anap.); ἔμψυχον οὐδὲν ἐσθίει <span class="bibl">Alex.27.2</span>, cf. <span class="bibl">220.3</span>; δοῦλος ἔ. ὄργανον <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1161b4</span>; εἶναι τὸν βασιλέα ἔ. νόμον <span class="bibl">Ph.2.135</span>, cf. Diotog. ap. Stob.4.7.61; <b class="b3">ἔμψυχα, τά</b>, [[animals]], <span class="bibl">Th.7.29</span>, <span class="bibl"><span class="title">PGiss.</span>40 ii 22</span> (iii A. D.): Sup., <b class="b3">ὅσα ἐμψυχότατα . . ἦν</b> [[most full of vital fluid]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>74e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of diction, [[animated]], [[vivid]], λέξεις <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span>129</span> Bonitz, cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Dem.Enc.</span>14</span>; so ἔ. ἄγαλμα <span class="title">AP</span>12.56 (Mel.); πάθη Longin.34.4: Comp., ἡ ἀληθὴς εὐφημία -οτέρα τῶν Δαιδάλου ἔργων <span class="bibl">Them.<span class="title">Or.</span>28.342d</span>. Adv. -ως Plu.2.79of: Sup. -ότατα <span class="bibl">Herm.<span class="title">in Phdr.</span>p.61A.</span></span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0821.png Seite 821]] 1) beseelt, belebt; Soph. El. 1212; [[νεκρός]] Ant. 1152; noch am Leben, Eur. Alc. 140; von lebenden Wesen; Her. 2, 39, wie Plat. Legg. VI, 782 c, ἐμψύχων πάντων ἀπέχεσθαι u. ἐδωδὴ ἔμ., Pythagoreer; vgl. Ath. IV, 161 a IX, 386 c; καὶ ὑποζύγια καὶ ὅσα ἄλλα ἔμψ. ἴδοιεν Thuc. 7, 29; Ggstz ἄψυχον, Plat. Phaedr. 245 e; auch δυνάμεις, πράξεις, Legg. X, 904 a 906 b; ἐμψυχότατα τῶν ὀστῶν Tim. 74 e. Von der Rede, lebhaft, Luc. Dem. enc. 14; Plat. Auch [[ἄγαλμα]], das zu leben scheint, Mel. 11 (XII, 56). – 2) kalt, Democr. bei Theophr. – Adv., πλαττόμενον ἐμψύχως Plut. an seni 12.
}}
{{ls
|lstext='''ἔμψῡχος''': -ον, ἔχων ἐν ἑαυτῷ ψυχήν, δηλ. ζωήν, ζῶν, Λατ. animatus, animosus, ἀντίθετον τῷ [[ἄψυχος]], Ἡρόδ. 1. 140 κ. ἀλλ., Σιμωνίδ. 111, Σοφ. Ο. Κ. 1486, Ἀντ. 1167, Εὐρ. Ἄλκ. 140· πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 245Ε, κ. ἀλλ.· μὴ κτείνειν τὸ ἔμψυχον, ἐκ τοῦ Ἐμπεδοκλέους, Ἀριστ. Ρητ. 1. 13, 2· ἔμψυχον οὐδὲν ἐσθίει Ἄλεξις ἐν «Ἀτθίδι» 1· πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν «Ταραντίνοις» 1. 6: ― ὑπερθ. ὅσα ἐμψυχότατα... ἦν Πλάτ. Τίμ. 74Ε. 2) ἐπὶ λόγου, [[ζωηρός]], [[σθεναρός]], λέξεις Ἀριστ. Ἀποσπ. 129, πρβλ. Λουκ. Δημοσθ. Ἐγκώμ. 14· [[οὕτως]], ἔμψ. [[ἄγαλμα]] Ἀνθ. Π. 12. 56· [[πάθη]] Λογγῖν. 34. 4: ― Ἐπίρρ. -ως, Πλούτ. 2. 790F. ΙΙ. ὁ ἐνέχων [[ψῦχος]], [[ψυχρός]], Δημόκρ. παρὰ Θεοφρ. π. Αἰσθ. 53 (ἂν καὶ δυνάμεθα νὰ ἀναγνώσωμεν εὐψυχότερος ἐκ τοῦ π. Φυτ. Αἰτ. 5. 14, 1). Ὁ Wimmer ἔχει ἐμψυχρότερος.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br />qui a le souffle en soi, qui respire, animé, vivant.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]], [[ψυχή]].
}}
{{DGE
|dgtxt=(ἔμψῡχος) -ον<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[dotado de vida]], [[animado]], [[vivo]] ref. pers. y anim. [[εἴπερ]] ἔ. γ' [[ἐγώ]] S.<i>El</i>.1221, εἰ δ' ἔτ' ἐστὶν ἔ. [[γυνή]] E.<i>Alc</i>.139, σῶμα Pl.<i>Phdr</i>.245e, ὅσα μὲν οὖν ἐμψυχότατα τῶν ὀστῶν ἦν Pl.<i>Ti</i>.74e, frec. en prescripciones relig. ἔμψυχον μηδὲν κτείνειν Hdt.1.140, cf. Arist.<i>Rh</i>.1373<sup>b</sup>14, <i>Sokolowski</i> 2.116.7 (Cirene II a.C.) τήν τ' ἐμψύχων βρῶσιν ἐδεστῶν πεφύλαγμαι E.<i>Fr</i>.472.18, cf. Alex.27.2<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ ἔ. [[ser vivo]], esp. [[animal]] παῖδας καὶ γυναῖκας κτείνοντες ... καὶ ὅσα ἄλλα ἔμψυχα ἴδοιεν Th.7.29, cf. Arist.<i>GA</i> 731<sup>b</sup>29, <i>PGiss</i>.40.2.22 (III d.C.), τὰ ἔμψυχα, τὰ τετράποδα τε καὶ τὰ πετεινά Hdt.3.106, ἀφ' ἑαυτῶν κινεῖται τὰ ἔμψυχα Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.288.1, ἀπέχεται βασιλεὺς τῶν ἐμψύχων el rey se abstiene de (matar, e.d. comer) seres vivos</i> Asoka <i>Edict</i>.6, cf. <i>PMag</i>.4.735, Hegesippus <i>Fr</i>. en Eus.<i>HE</i> 2.23.5.<br /><b class="num">2</b> [[vivo]], [[viviente]] de seres inanimados o inertes en aposición o uso pred. c. animados ἔ. νεκρός cadáver viviente</i> de Creonte, S.<i>Ant</i>.1167, πῦρ θηρίον ... ἔμψυχον el fuego, bestia viviente</i> Hdt.3.16, τόνδε τὸν κόσμον ζῷον ἔμψυχον Pl.<i>Ti</i>.30b, cf. Chrys.M.48.975, γῦπες ἔμψυχοι τάφοι buitres, sepulcros vivientes</i> Gorg.B 5a, [[δοῦλος]] ἔμψυχον ὄργανον Arist.<i>EN</i> 1161<sup>b</sup>4, βασιλεὺς ἔ. νόμος Ph.2.135, εἶπε τὴν ἐπιτίμησιν τοῖς ἀνθρώποις ἔμψυχον μάστιγα dijo que el reproche es un látigo vivo para los hombres</i> Demad.41, [[ἄγαλμα]] <i>AP</i> 12.56 (Mel.), ἔ. σοφία sabiduría viva</i> de Dios, Origenes <i>Io</i>.1.19.<br /><b class="num">3</b> de abstr. [[vital]], [[vitalista]] ἔ. [[διάθεσις]] disposición vitalista</i> Plu.2.138f.<br /><b class="num">4</b> ret. [[animado]], [[vívido]] λόγος Pl.<i>Phdr</i>.276a, cf. Alcid.1.28, Luc.<i>Dem.Enc</i>.14, Hermog.<i>Id</i>.2.7 (p.352), op. [[ἄψυχος]] Arist.<i>Rh</i>.1411<sup>b</sup>32, λέξεις Sch.Er.<i>Il</i>.1.303, de una carta, op. [[ἐνυφαντός]] ‘elaborado’, Theoc.15.83, πρόσωπον A.D.<i>Synt</i>.280.15, ἔμψυχα πάθη pasiones vívidas</i> Longin.34.4, ἡ ἀληθὴς εὐφημία ... τῶν Δαιδάλου ἔργων ἐμψυχοτέρα Them.<i>Or</i>.28.342d, del orador, op. [[ἀφελής]] Men.Rh.336, sup. τὰ ἐμψυχότατα μέρη τοῦ λόγου δύο εἶναι, ὄνομα καὶ ῥῆμα A.D.<i>Synt</i>.19.2<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. sup. como adv. ἱκανῶς ἐνδείκνυται καὶ ἔμψυχότατα Herm.<i>in Phdr</i>.61.<br /><b class="num">II</b> adv. -ως [[naturalmente]], [[espontáneamente]] νέος ἔργοις [[ἅμα]] καὶ λόγοις πλαττόμενος ἐ. Plu.2.790f, ἐ. λέγειν Hermog.<i>Id</i>.2.7 (p.359).
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (AM [[ἔμψυχος]], -ον)<br />αυτός που έχει [[ψυχή]], ζωή, [[κίνηση]], ο [[ζωντανός]] («μὴ κτείνειν τὸ ἔμψυχον», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για λόγο) [[ζωηρός]], [[ζωντανός]], [[δυνατός]]<br /><b>2.</b> [[κρύος]], [[ψυχρός]]<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὰ ἔμψυχα</i><br />τα ζώα. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>εμψύχως</i><br />ψυχωμένα, ζωηρά, [[δυνατά]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἔμψῡχος:''' -ον (ἐν, [[ψυχή]]),<br /><b class="num">1.</b> αυτός που έχει μέσα του [[ψυχή]], [[ζωντανός]], αυτός που ζει, [[έμβιος]], σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> για έναν λόγο, [[ζωηρός]], [[σθεναρός]], [[δυναμικός]], σε Λουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἔμψῡχος:''' [[ψυχή]]<br /><b class="num">1)</b> одушевленный, живой Her., Arst., Plut.: εἰ δ᾽ ἔτ᾽ ἐστὶν ἔ., [[εἰδέναι]] βουλοίμεθ᾽ ἂν Eur. мы хотели бы (у)знать, жив ли он еще; ἔ. [[νεκρός]] перен. Soph. живой труп;<br /><b class="num">2)</b> перен. воодушевленный (λέξεις Arst.; [[λόγος]] Plut.).<br />[[ψῦχος]] холодный Democr.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=ἔμ-ψῡχος, ον <i>adj</i> [ἐν, [[ψυχή]]<br /><b class="num">1.</b> having [[life]] in one, [[alive]], [[living]], Hdt., [[attic]]<br /><b class="num">2.</b> of a [[speech]], [[animated]], Luc.
}}