View source for ἑτεραλκής

{{LSJ1
|Full diacritics=ἑτεραλκής
|Medium diacritics=ἑτεραλκής
|Low diacritics=ετεραλκής
|Capitals=ΕΤΕΡΑΛΚΗΣ
|Transliteration A=heteralkḗs
|Transliteration B=heteralkēs
|Transliteration C=eteralkis
|Beta Code=e(teralkh/s
|Definition=ές, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[giving strength to the other side]], <b class="b3">μάχης ἑτεραλκέα νίκην</b> victory in battle [[inclining to the other side]], <span class="bibl">Il.16.362</span>; <b class="b3">σῆμα τιθεὶς Τρώεσσι, μ. ἑ. ν</b>. a sign that victory <b class="b2">was changing sides</b>, <span class="bibl">8.171</span>; <b class="b3">ἵνα δὴ Δαναοῖσι μ. ἑ. ν. δῷς</b> <b class="b2">inclining to their side</b>, <span class="bibl">7.26</span>; without μάχης, δίδου ἑτεραλκέα νίκην <span class="bibl">17.627</span>, <span class="bibl">Od.22.236</span>; <b class="b3">Ἄρης ἑ</b>. A.<span class="bibl">Pers.952</span> (lyr.): in late Prose, <b class="b3">ἑ. νίκη</b> Ps.-Luc.<span class="title">Philopatr.</span>8, <span class="bibl">Ael.<span class="title">Fr.</span>135</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Act., <b class="b3">ἑ. δῆμος</b> a body of men <b class="b2">which decides the victory</b>, <span class="bibl">Il.15.738</span>; λύσις ἑ. κήδευς <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>2</span>; <b class="b3">ποδῶν ἑ. ταρσῷ</b>, of a lame man, <span class="bibl">Nonn.<span class="title">D.</span>9.230</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">inclining first to one side then to the other, doubtful</b>, μάχη <span class="bibl">Hdt.9.103</span>; <b class="b3">μόθου ἑ. κλωγμῷ</b> Orac. ap. <span class="bibl">Luc.<span class="title">JTr.</span>31</span>. Ion. Adv. -αλκέως<b class="b3">, ἀγωνίζεσθαι</b> <b class="b2">with varying fortune</b>, <span class="bibl">Hdt.8.11</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1047.png Seite 1047]] ές, auf eine von beiden Seiten Kraft u. Sieg legend, Δαναοῖσι μάχης ἑτεραλκέα νίκην δοῦναι, den Danaern Sieg, der sich entschieden auf ihre Seite neigt, Il. 7, 26; so [[νίκη]] ἑτ., entschiedener Sieg, 8, 171. 17, 627 Od. 22, 236; von sp. D., wie Opp. C. 2, 71 Nonn. 17, 225 nachgeahmt; ähnl. [[μάχη]], Her. 9, 103; in sp. Prosa, Luc. Philop. 8; [[δῆμος]] ἑτ., der den Ausschlag gebende, die Schlacht entscheidende Volkshaufe, Il. 15, 738; so [[Ἄρης]] Aesch. Pers. 913. – Bei Nonn. D. 18, 119, σκαίροντα ποδῶν ἑτεραλκέϊ ταρσῷ, hinkend, mit einem starken Fuße. – Adv., ἑτεραλκέως ἀγωνίζεσθαι Her. 8, 11, mit unentschiedenem Erfolge kämpfen, so daß sich der Sieg bald auf die eine, bald auf die andere Seite neigt.
}}
{{ls
|lstext='''ἑτεραλκής''': -ές, ἐπίθ. τῆς νίκης, ἡ παρέχουσα δύναμιν εἰς τὸν ἕτερον ἐκ τῶν δύο, ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῇ φράσει, μάχης ἑτεραλκέα νίκην, νίκην ἐν τῇ μάχῃ κλίνουσαν πρὸς τὸ ἕτερον [[μέρος]], ἦ μὲν δὴ γίγνωσκε μάχης ἑτεραλκέα νίκην, «τῷ ὄντι μὲν οὖν ἠπίστατο τὴν ἑτερορρεπῆ νίκην τῆς μάχης» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Π. 362 · [[σῆμα]] τιθεὶς Τρώεσσι, μάχης ἑτεραλκέα νίκην, [[σημεῖον]] διδοὺς (ὁ [[Ζεὺς]]) τοῖς Τρωσὶν ὅτι ἡ [[νίκη]] ἔσται [[ἑτεροκλινής]], δηλ. [[ὑπὲρ]] τῶν ἐναντίων, Θ. 171· ἀλλ’, ἦ ἵνα δὴ Δαναοῖσι μάχης ἑτεραλκέα νίκην δῷς; ἢ ἵνα παράσχῃς τοῖς Ἀχαιοῖς νίκιν κλίνουσαν [[ὑπὲρ]] αὐτῶν; Η. 26· οὕτω καὶ [[ἄνευ]] τῆς λέξ. [[μάχη]], δίδου ἑτεραλκέα νίκην Ρ. 627, Ὀδ. Χ. 236. [[οὕτως]], ἑτ. Ἄρης Αἰσχύλ. Πέρσ. 951 (Λυρ.). καὶ παρὰ μεταγεν. πεζολόγοις, Ψευδο-Λουκ. Φιλόπατρ. 8, Αἰλ. παρὰ Σουΐδ. 2) ἐνεργ., [[δῆμος]] ἑτ., [[σῶμα]] ἀνδρῶν ἐφεδρικὸν [[οὕτως]] εἰπεῖν, [[ὅπερ]] δίδει τὴν ῥοπὴν τῆς νίκης εἰς τὸ ἕτερον [[μέρος]], δηλ. τὸ ἔχον χρείαν βοηθείας, Ἰλ. Ο. 738· [[λύσις]] ἑτ. Νικ. Θηρ. 2· σκάζοντα ποδῶν ἑτεραλκέϊ ταρσῷ, περὶ τοῦ Ἡφαίστου, Νόνν. Δ. 9. 230. ΙΙ. κλίνων, ὁτὲ μὲν πρὸς τὸ ἓν [[μέρος]], ὁτὲ δὲ πρὸς τὸ ἕτερον, [[ἀμφίρροπος]], Λατ. anceps, μάχῃ Ἡρόδ. 9.103· καὶ [[οὕτως]], ἑτεραλκέως ἀγωνίζεσθαι, ancipiti Marte pugnare, ὁ αὐτ. 8. 11· οὕτω, μόθου ἑτ. κλωγμῷ, ποιητ. παρὰ Λουκ. ἐν Διῒ Τραγ. 31. ― Ἡ αυτὴ [[ποικιλία]] ἐννοιῶν καταφαίνεται καὶ ἐν ἄλλοις συνθέτοις, πρβλ. [[ἑτεροκλινής]], [[ἑτερορρεπής]], [[ἑτερόρροπος]], [[ἑτερήμερος]]. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «ἑτεραλκέα νίκην · ἑτεροκλινῆ, ἑτερορρεπῆ. τὴν τοῖς προτέροις νενικημένοις ἀλκὴν περιποιοῦσαν».
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>I.</b> qui porte sa force de l’un des deux côtés, <i>p. suite</i><br /><b>1</b> dont la force penche de l’autre côté, <i>càd</i> du côté de l’ennemi;<br /><b>2</b> qui donne la force à l’un des deux partis, <i>particul.</i> qui rend l’avantage au parti vaincu;<br /><b>3</b> qui donne la force à l’un des deux partis, <i>càd</i> qui décide la victoire;<br /><b>II.</b> qui porte sa force tantôt d’un côté, tantôt de l’autre : [[μάχη]] [[ἑτεραλκής]] HDT combat douteux.<br />'''Étymologie:''' [[ἕτερος]], [[ἀλκή]].
}}
{{Autenrieth
|auten=ές ([[ἕτερος]], [[ἀλκή]]): [[νίκη]], [[lending]] [[strength]] to the [[other]] [[party]], i. e. to the [[party]] [[previously]] [[inferior]], Il. 7.26, Il. 8.171, Il. 16.362; in [[more]] [[general]] [[sense]], [[decisive]], Od. 22.236 ; [[δῆμος]], [[able]] to [[change]] the [[fortune]] of the [[fight]], Il. 15.738.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἑτεραλκής]], -ές (Α)<br /><b>1.</b> (επίθ. της νίκης) αυτή που δίνει [[δύναμη]] σε έναν από τους δύο μαχομένους («μάχης ἑτεραλκέα νίκην» — [[νίκη]] στη [[μάχη]] που κλίνει [[προς]] το [[μέρος]] τών αντιθέτων)<br /><b>2.</b> αυτός που επηρεάζει αποφασιστικά την [[έκβαση]] της μάχης («[[δῆμος]] [[ἑτεραλκής]]»)<br /><b>3.</b> αυτός που κλίνει [[πότε]] [[προς]] το ένα [[μέρος]] και [[πότε]] [[προς]] το [[άλλο]], ο [[αμφίρροπος]] («[[εἶδον]]... γινομένην ἑτεραλκέα τὴν μάχην», <b>Ηρόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ετερο</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>αλκής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[αλκή]] «[[δύναμη]]»)<br /><b>[[πρβλ]].</b> <i>αν</i>-<i>αλκής</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἑτεραλκής:''' -ές ([[ἀλκή]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτή που δίνει [[δύναμη]] σε έναν από τους [[δύο]], Δαναοῖσι μάχης ἑτεραλκέα νίκην [[δοῦναι]], [[δίνω]] την [[νίκη]] στην [[μάχη]] κλίνοντας προς το [[μέρος]] των Δαναών, σε Ομήρ. Ιλ.· ἑτ. [[σῆμα]], [[σημάδι]] που δείχνει ότι η [[νίκη]] άλλαξε [[πλευρά]], στο ίδ.· ομοίως, [[χωρίς]] το <i>μάχης</i>, [[δίδου]] ἑτεραλκέα νίκην, σε Όμηρ.<br /><b class="num">2.</b> Ενεργ., [[δῆμος]] ἑτ., εφεδρικό [[σώμα]] [[ανδρών]] που κρίνει τη [[ροπή]] της νίκης, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> αυτός που κλίνει [[πότε]] στο ένα [[μέρος]] [[πότε]] στο [[άλλο]], [[αμφίρροπος]], Λατ. [[anceps]], σε Ηρόδ.· ομοίως, επίρρ., [[ἑτεραλκέως]] ἀγωνίζεσθαι, ancipiti Marte pugnare, στον ίδ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἑτεραλκής:'''<br /><b class="num">1)</b> склоняющийся то на одну, то на другую сторону, переменный (μάχης [[νίκη]] Hom. - ср. 2);<br /><b class="num">2)</b> склоняющийся на одну сторону, решительный (μάχης νίχη Hom. - ср. 1);<br /><b class="num">3)</b> дающий перевес одной стороне, т. е. приносящий победу врагам ([[Ἄρης]] Aesch.);<br /><b class="num">4)</b> (о войсках) вспомогательный, свежий ([[δῆμος]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> не дающий никому решительного перевеса, сомнительный (с точки зрения исхода) ([[μάχη]] Her.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=ἑτερ-αλκής, ές [[ἀλκή]]<br /><b class="num">I.</b> giving [[strength]] to one of two, Δαναοῖσι μάχης ἑτεραλκέα νίκην [[δοῦναι]] to [[give]] [[victory]] in [[battle]] inclining to the [[side]] of the [[Danai]], Il.; ἑτ. [[σῆμα]] a [[sign]] that [[victory]] was changing sides, Il.; so without μάχης, [[δίδου]] ἑτεραλκέα νίκην Hom.<br /><b class="num">2.</b> act., [[δῆμος]] ἑτ. a [[body]] of men [[which]] decides the [[victory]], Il.<br /><b class="num">II.</b> inclining [[first]] to one [[side]] then to the [[other]], [[doubtful]], Lat. [[anceps]], Hdt.; so in adv., [[ἑτεραλκέως]] ἀγωνίζεσθαι, ancipiti Marte pugnare, Hdt.
}}