View source for χύμα

{{LSJ1
|Full diacritics=χύμα
|Medium diacritics=χύμα
|Low diacritics=χύμα
|Capitals=ΧΥΜΑ
|Transliteration A=chýma
|Transliteration B=chyma
|Transliteration C=chyma
|Beta Code=xu/ma
|Definition=[ῠ], ατος, τό, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[that which is poured out]] or [[flows]], [[fluid]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>550b27</span>, <span class="bibl">D.S.17.75</span>; even χ. νιφάδος <span class="bibl">Alciphr.1.23</span>; <b class="b3">χ. τέσσαρα</b>, viz. the hot, cold, moist, and dry, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Tetr.</span>19</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[ingot]], [[bar]], IG7.303.104 (Orop., iii B. C.); χ. χρυσοῦν <span class="title">Inscr.Délos</span>442 <span class="title">B</span>6 (ii B. C.), [<b class="b3">χρυσίου</b>] ib.1432<span class="title">Ab</span>i17 (Delos, ii B. C., pl.), cf. <span class="bibl">Agatharch.28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph., [[confused mass]], τῶν ἀριθμῶν <span class="bibl">LXX <span class="title">2 Ma.</span>2.24</span>; [[aggregate]], Theol.Ar.34; [[crowd]], <b class="b3">πρεσβυτέρων καὶ νεωτέρων</b> Aristeas14. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> αὐτὰ τὰ χ. τῶν σφαιρῶν [[materials]], [[constituents]], <span class="bibl">Phlp. <span class="title">in Mete.</span>26.8</span>; <b class="b3">τοῦ χ. αὐτοῦ τῶν σφαιρῶν ἡ οὐσία</b> ib.<span class="bibl">4.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b3">χ. καρδίας</b> [[largeness]] of heart, <span class="bibl">LXX <span class="title">3 Ki.</span>4.25</span> (<span class="bibl">5.9</span>). [On accent and quantity v. Hdn.Gr.<span class="bibl">2.15</span>.]</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1384.png Seite 1384]] τό, das Ausgegossene, der Guß, Fluß, Strom; D. Sic. 17, 74; νιφάδος [[χύμα]] πάμπολυ Alciphr. 1, 23; übh. Flüssigkeit, Arist. H. A. 5, 19. – [Υ nach Drac. immer kurz, also χῦμα falscher Accent.]
}}
{{grml
|mltxt=-ύματος, το, ΝΜΑ, και χῡμα Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (ως άκλ. επίθ.) (για εμπορεύματα και άλλα υλικά) αυτός που δεν [[είναι]] συσκευασμένος (α. «πουλάει [[χύμα]] [[κρασί]]» β. «αγόρασα [[ρύζι]] [[χύμα]]»)<br /><b>2.</b> (<b>ως επίρρ.</b>) ανάκατα, [[σωρηδόν]] («τοποθέτησε όλο το [[φορτίο]] [[χύμα]]»)<br /><b>3.</b> η [[κατηφοριά]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «του τά [[είπα]] [[χύμα]]» — του μίλησα σκληρά, τον επέπληξα [[χωρίς]] ενδοιασμούς<br />β) «[[χύμα]] και τσουβαλάτα» — [[χωρίς]] περιστροφές, [[χωρίς]] [[καμιά]] [[επιφύλαξη]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />(<b>ως επίρρ.</b>) (για τροπάρια) διαβαστά, [[χωρίς]] τη [[μελωδία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[καθετί]] που χύνεται, που ρέει [[προς]] τα έξω ή [[προς]] τα [[κάτω]] (α. «περιέχει καὶ στερεοὺς τόπους τὸ πολὺ τοῡτο [[χύμα]] τοῡ ὑγροῡ», <b>Ευστ.</b><br />β. «[[ζῷον]] ὃ... κατασκευάζει χῡμα διάφορον τῇ γλυκύτητι τοῡ παρ' ἡμῑν μέλιτος οὐ πολὺ λειπόμενον», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>ως επίθ.</b> (για ανδριάντα) κατασκευασμένος από χυτό [[μέταλλο]] («Ἀλφιάδης χῡμα», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>2.</b> όγκος μετάλλου («[[χύμα]] χρυσοῡν», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>3.</b> υλικό, συστατικό («τὰ χύματα τῶν σφαιρῶν», Φιλόπ.)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> μεγάλο [[πλήθος]], άμετρη [[ποσότητα]] («τὸ [[χύμα]] τῶν ἀριθμῶν», ΠΔ)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[χύμα]] καρδίας» — [[περίσσευμα]] καρδιάς, [[μεγαλοψυχία]] (ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χυ</i>- της μηδενισμένης βαθμίδας της ρίζας του ρ. <i>χέω</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ῥεῦ</i>-<i>μα</i>)].
}}
{{elru
|elrutext='''χύμα:''' ατος (ῠ) τό [[χέω]] влага, жидкость Arst., Diod.
}}