View source for σθένος

{{LSJ1
|Full diacritics=σθένος
|Medium diacritics=σθένος
|Low diacritics=σθένος
|Capitals=ΣΘΕΝΟΣ
|Transliteration A=sthénos
|Transliteration B=sthenos
|Transliteration C=sthenos
|Beta Code=sqe/nos
|Definition=εος, τό, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[strength]], [[might]], esp. [[bodily strength]], freq. in Il., less freq. in Od.; κάρτεΐ τε σθένεΐ τε <span class="bibl">Il.17.329</span>; <b class="b3">ἀλκῆς καὶ σθένεος</b> ib. <span class="bibl">499</span>; χερσίν τε ποσίν τε καὶ σθένει <span class="bibl">20.361</span>; <b class="b3">ποδῶν χειρῶν τε σ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.48</span>; opp. <b class="b3">φρήν</b>, ib.<span class="bibl">1.26</span>; γνῶμαι πλέον κρατοῦσιν ἢ σθένος χερῶν <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span> 939</span>: c.inf., <b class="b3">ἐν δὲ σ. ὦρσεν ἑκάστῳ . . πολεμίζειν</b> [[strength]] to war, <span class="bibl">Il.2.451</span>; σ. ποιεῖν εὖ φερέγγυον <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>87</span>; σ. ὥστε καθελεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>66</span> (lyr.): less freq. of the [[force]] of things, as of a stream, <span class="bibl">Il.17.751</span>; σ. ἀελίου <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.144</span>; [ἄρουραι] σθένος ἔμαρψαν <span class="bibl">Id.<span class="title">N.</span>6.11</span>: <b class="b3">σθένει</b> [[by force]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 842</span> (lyr.), <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>953</span>; <b class="b3">λόγῳ τε καὶ σθένει</b> both by right and [[might]], <span class="bibl">S. <span class="title">OC</span>68</span>; ὑπὸ σθένους <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>1127</span>; <b class="b3">παντὶ σθένει</b> with all [[one's might]], freq. in treaties, <span class="title">SIG</span>122.6, al., Foed. ap. <span class="bibl">Th.5.23</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>646a</span>—the only phrase in which early prose writers use the word (cf. infr. <span class="bibl">111</span>); found in <span class="bibl">LXX, <span class="title">Jb.</span>4.10</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> later, generally, [[strength]], [[might]], [[power]], moral as well as physical, ἀνάγκης <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>105</span>; τῆς ἀληθείας <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>369</span>; <b class="b3">ἀγγέλων σ</b>. their [[might]] or [[authority]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>849</span>: c. gen. obj., <b class="b3">ἀγωνίας σ</b>. [[strength]] for conflict, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>5.113</span> (s.v.l., <b class="b3">-ίαις</b> Bgk.); <b class="b3">εἰ σ. λάβοιμι</b> if I should gain [[strength]] enough, <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>333</span>, cf. <span class="bibl">348</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[a force]] of men, <span class="bibl">Il.18.274</span>; <b class="b3">ἐπελθὼν οὐκ ἐλάσσονι σ</b>. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>438</span>: but in both places sense <span class="bibl">1.1</span> is more prob. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., [[quantity]], [[profusion]], σ. πλούτου <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>3.2</span>; <b class="b3">ὕδατος, νιφετοῦ</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">O.</span>9.51</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>107.11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> periphr., like [[βίη]], ἴς, μένος, σ. Ἰδομενῆος, Ὠρίωνος, Ὠαρίωνος, etc., for Idomeneus, Orion, etc. themselves, <span class="bibl">Il.13.248</span>, <span class="bibl">18.486</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>598</span>, etc.; <b class="b3">σ. ἵππων, ἵππιον</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Sc.</span>97</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.12</span>, etc.:—in <span class="bibl">Pl. <span class="title">Phdr.</span>267c</span>, <b class="b3">Χαλκηδονίου σ</b>. is ironical.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0877.png Seite 877]] τό, [[Stärke]], [[Kraft]], [[Gewalt]]; oft in der Il. u. bei Hes., in der Od. selten; bes. Körperkraft; τοὶ [[σθένος]] οὐκ ἐπιεικτόν, vom Zeus, Il. 8, 32; τῶν τε [[σθένος]] οὐκ ἀλαπ αδνόν, vom Löwen u. Eber 7, 257, vom Ochsen Od. 18, 373; χειρῶν καὶ σθένεος πειρήσομαι, 21, 282; ὅσσον μὲν ἐγὼ [[δύναμαι]] χερσίν τε ποσίν τε καὶ σθένει, Il. 20, 361; Muth, ἐν δὲ [[σθένος]] ὦρσεν ἑκάστῳ καρδίῃ ἄλληκτον πολεμίζειν, 2, 451, vgl. 11, 11. 14, 151; τῶν δὲ [[σθένος]] ὄρνυται αἰέν, 11, 827; εὐξάμενος Διῒ πατρὶ ἀλκῆς καὶ σθένεος πλῆτο φρένας, 17, 499. – Heeresmacht, das Heer, 18, 274; Gewalt über Andere, Macht, 16, 542. – Seltener von leblosen Dingen, wie von der reißenden Gewalt eines Stromes, 17, 751. – Wie ἴς u. βίη dicut es auch zur Umschreibung einer Person, [[σθένος]] Ἰδομενῆος, Ὠρίωνος, 13, 248. 18, 486 u. a. – Γυίων, Pind. N. 5, 39; χειρῶν σθένει νικᾶσαι, 10, 48; ἡμιόνων [[σθένος]] ζεῦξον, Ol. 6, 22; auch ἐντέων, P. 5, 32; ὕδατος, Ol. 9, 51; πλούτου, I. 3, 2; ἀγωνίας, P. 5, 106; oft bei Tragg.: τὸ τῆς ἀνάγκης ἔστ' ἀδήριτον [[σθένος]], Aesch. Prom. 105; ἀκάματον παρῆν [[σθένος]] ἀνδρῶν, Pers. 869; [[οὗτος]] δὲ [[τίς]] λόγῳ τε καὶ σθένει κρατεῖ; Soph. O. C. 68, von der Herrschergewalt, εἰ λάβοις [[σθένος]], El. 340, vgl. 325; geistig, die Kraft wozu haben, Etwas können, Eur. oft. – Auch in Prosa: Plat. Phaedr. 267 c; φεύγειν παντὶ σθένει κατὰ τὸ δυνατόν, Legg. I, 646 a, wie εὐλαβεῖσθαι παντὶ σθένει, IX, 854 b; so auch Xen. Cyr. 6, 1, 42. 8, 5, 25.
}}
{{ls
|lstext='''σθένος''': -εος, τό, [[ἰσχύς]], [[δύναμις]], [[μάλιστα]] δὲ σωματικὴ [[ῥώμη]], πρῶτον ἐν τῇ Ἰλ., [[ἔνθα]] [[εἶναι]] [[λίαν]] συχνόν, ἀλλ’ οὐχὶ ἐν τῇ Ὀδ.· κάρτεΐ τε σθένεΐ τε Ἰλ. Ρ. 329· ἀλκῆς καὶ σθένεος [[αὐτόθι]] 499· χερσίν τε ποσίν τε καὶ σθένει Υ. 361· οὕτω, ποδῶν χερῶν τε σθ. Πινδ. Ν. 10. 90· ἀντίθετον τῷ [[φρήν]], ὁ αὐτ. ἐν Ν. 1. 39· γνῶμαι πλέον κρατοῦσιν ἢ χειρῶν σθ. Σοφ. Ἀποσπάσμ. 676· ― μετ’ ἀπαρεμφ., σθ. πολεμίζειν, ἰσχὺς πρὸς πόλεμον, Ἰλ. Β. 451· σθ. ποιεῖν εὖ Αἰσχύλ. Εὐμ. 87· σθ. [[ὥστε]] καθελεῖν Εὐρ. Ἱκέτ. 66· ― σπανιώτερον ἐπὶ τῆς ἰσχύος ἢ ὀρμῆς πραγμάτων, [[οἷον]] ῥεύματος ὕδατος, Ἰλ. Ρ. 751· οὕτω, σθ. ἀελίου Πινδ. Π. 4. 256· [[σθένος]] ἔμαρψαν ὁ αὐτ. ἐν Ν. 6. 20· ― σθένει, διὰ τῆς βίας, Σοφ. Ο. Κ. 842, Εὐρ. Βάκχ. 953· λόγῳ τε καὶ σθένει, μὲ λόγον καὶ μὲ δύναμιν σωματικήν, Σοφ. Ο. Κ. 68· [[οὕτως]], ὑπὸ σθένους Εὐρ. Βάκχ. 1127· παντὶ σθένει, μὲ ὅλην τὴν δύναμιν, Θουκ. 5. 23, Πλάτ. Νόμ. 646Α, κτλ., ― ἡ μόνη [[φράσις]], ἐν ᾗ οἱ πεζογράφοι μεταχειρίζονται τὴν λέξιν· ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 2) [[μετέπειτα]], [[ἰσχύς]], [[κράτος]], [[δύναμις]] παντὸς εἴδους ἠθική τε καὶ φυσική, ἀνάγκης Αἰσχύλ. Ἡρ. 105· τῆς ἀληθείας Σοφ. Ο. Τ. 369· ἀγγέλων σθ., ἡ [[δύναμις]] ἢ τὸ κῦρος αὐτῶν, Αἰσχύλ. Χο. 849· [[μετὰ]] γενικ. τοῦ ἀντικειμένου, ἀγωνίας σθ., ἰσχὺς πρὸς ἅμιλλαν, πρὸς ἀγῶνα, Πινδ. Π. 5. 151· εἰ σθ. λάβοιμι, ἐὰν εἶχον ἀρκετὴν δύναμιν, Σοφ. Ἠλ. 333, πρβλ. 348· κτλ. ΙΙ. στρατιωτικὴ [[δύναμις]], [[στράτευμα]], ὡς τὸ [[δύναμις]], Ἰλ. Σ. 274· ἐπελθὼν οὐκ ἐλάσσονι σθ. Σοφ. Αἴ. 438. 2) μεταφορ., ὡς τὸ Λατ. vis, ἀντὶ τοῦ copia, [[ἀφθονία]], [[δαψίλεια]], σθ. πλούτου Πινδ. Ι. 3. 3· ὕδατος, νιφετοῦ ὁ αὐτ. ἐν Ο. 9. 77, Ἀποσπ. 74. 8. ΙΙΙ. ἐν περιφράσει ὡς τὰ βίη, ἴς, [[μένος]], [[οἷον]], [[σθένος]] Ἰδομενῆος, Ὠρίωνος κτλ., ὁ Ἰδομενεὺς [[αὐτός]], ὁ [[Ὠρίων]] κτλ., Ἰλ. Ν. 248, Σ. 486, Ἡσίοδ., κλ.· σθ. ἵππων, ἵππιον ὁ αὐτ. ἐν Ἀσπ. Ἡρ. 97, Πινδ. Π. 2. 22· κτλ.· ― τὸ παρὰ Πλάτ. ἐν Φαίδρ. 267C, Χαλκηδονίου σθ. [[εἶναι]] εἰρωνικόν. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σθένος]]· [[δύναμις]], βία, [[ἰσχύς]]».
}}
{{bailly
|btext=<i>ion.</i> -εος, <i>att.</i> -ους (τό) :<br /><b>1</b> force physique, vigueur ; <i>périphr.</i> [[σθένος]] Ἰδομενῆος IL, Ὠρίωνος IL la force d’Idoménée, d’Orion, <i>càd</i> Idoménée, Orion (<i>cf.</i> [[βίη]], [[ἴς]], [[μένος]]);<br /><b>2</b> force, puissance (de la nécessité, de la vérité);<br /><b>3</b> force provenant des ressources, de la quantité, de l’abondance ; <i>d’où en parl. d’hommes</i> une force, des forces, une armée (<i>cf.</i> [[δύναμις]]).<br />'''Étymologie:''' R. Στα, se tenir debout ; v. [[ἵστημι]].
}}
{{Autenrieth
|auten=εος: [[strength]]; in periphrasis [[like]] [[βίη]], ις, [[σθένος]] Ἰδομενῆος, i. e. the [[strong]] [[Idomeneus]] [[himself]], Il. 13.248, Il. 18.486, Il. 23.827; [[strength]] of the [[spirit]], valor, Il. 2.451, Il. 14.151; and in [[general]], ‘[[power]],’ ‘[[might]],’ ‘forces’ ([[army]]), Il. 14.274.
}}
{{Slater
|sltr=[[σθένος]] (-ος, -ει, -ος.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[strength]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> of the [[human]] [[body]]. τὰ μέγιστ' ἀέθλων [[ἕλῃ]] τόλμᾳ τε καὶ σθένει (P. 10.24) πράσσει γὰρ ἔργῳ μὲν [[σθένος]], βουλαῖσι δὲ [[φρήν]] (N. 1.26) καὶ σθένει γυίων ἐρίζοντι θρασεῖ (N. 5.39) ([[ἄκων]]) ὃς ἐξέπεμψεν παλαισμάτων αὐχένα καὶ [[σθένος]] ἀδίαντον (N. 7.73) σὺν ποδῶν [[χειρῶν]] τε νικᾶσαι σθένει (N. 10.48) φέρει γὰρ [[Ἰσθμοῖ]] νίκαν παγκρατίου, σθένει τ' [[ἔκπαγλος]] [[ἰδεῖν]] τε μορφάεις (I. 7.22) ἐν ἔργμασιν δὲ νικᾷ [[τύχα]] οὐ [[σθένος]] fr. 38. Ἰάλεμον ὠμοβόλῳ νούσῳ πεδαθέντα [[σθένος]] Θρ. 3. 1. σθένει κραιπνοὶ σοφίᾳ τε μέγιστοι [[ἄνδρες]] fr. 133. 4. [[add]]. gen., ἀγωνίας δ' [[ἕρκος]] [[οἶον]] [[σθένος]] (P. 5.113) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> ([[natural]]) [[strength]], [[power]], [[force]] χθόνα μὲν κατακλύσαι μέλαιναν ὕδατος [[σθένος]] (O. 9.51) “[[σθένος]] ἀελίου χρύσεον λεύσσομεν” (P. 4.144) (ἄρουραι) ἀναπαυσάμεναι [[σθένος]] ἔμαρψαν (N. 6.11) νιφετοῦ [[σθένος]] ὑπέρφατον (sc. φέρεις: of an [[eclipse]] of the [[sun]]) Πα. . 1. [[ὁπόταν]] τε χειμῶνος σθένει φρίσσων [[Βορέας]] ἐπισπέρχησ [[with]] its [[wintry]] [[strength]] Παρθ. 2. 17. met., ἀρχαῖαι δ' ἀρεταὶ ἀμφέροντ ἀλλασσόμεναι γενεαῖς [[ἀνδρῶν]] [[σθένος]] (N. 11.38) εὐτυχήσαις ἢ σὺν εὐδόξοις ἀέθλοις ἢ σθένει πλούτου (I. 3.2) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> c. gen., in periphrasis, [[strong]], [[powerful]] ζεῦξον [[ἤδη]] μοι [[σθένος]] ἡμιόνων (O. 6.22) [[ὅταν]] καταζευγνύῃ [[σθένος]] ἵππιον (P. 2.12) κατέκλασε γὰρ ἐντέων [[σθένος]] [[οὐδέν]] (P. 5.34) [[τέκε]] Ἀλκμήνα διδύμων κρατησίμαχον [[σθένος]] υἱῶν (P. 9.86) τὸ πάντολμον [[σθένος]] Ἡρακλέος ὑμνήσομεν; fr. 29. 4.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> frag. ]ν [[σθένος]] ἱεράν[ (Pae. 3.93)
}}
{{grml
|mltxt=το, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> [[δύναμη]], [[κυρίως]] σωματική, [[ισχύς]] (α. «έχει χάσει το [[σθένος]] του» β. «[[σθένος]] λέοντος», ΠΔ<br />γ. «γνῶμαι [[πλέον]] κρατοῦσιν ἤ [[σθένος]] χειρῶν», <b>Σοφ.</b><br />δ. «σὺν ποδῶν χειρῶν τε νικᾱσαι σθένει», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>2.</b> ψυχική και [[ηθική]] [[δύναμη]] (α. «το [[σθένος]] της πίστης» β. «τὸ τῆς ἀνάγκης ἔστ' ἀδήριτον [[σθένος]]», <b>Αισχύλ.</b><br />γ. «τῆς ἀληθείας [[σθένος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «παντί σθένει» — πάση δυνάμει, με όλη τη [[δύναμη]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>χημ.</b> η [[ικανότητα]] τών ατόμων ενός χημικού στοιχείου και, κατ' [[επέκταση]], τών ιόντων και τών ριζών να ενώνονται υπό συγκεκριμένη [[αναλογία]] με άλλα άτομα ή ιόντα ή με άλλες ρίζες<br /><b>2.</b> <b>γλωσσ.</b> η [[δυνατότητα]] του ρήματος να συνδυάζεται, στα πλαίσια της πρότασης, με έναν αριθμό διαφορετικών από αυτό γλωσσικών στοιχείων, τα οποία ανήκουν στο ίδιο επίπεδο, [[δηλαδή]] το μορφολογικό, όπως [[είναι]] λ.χ. τα αμετάβατα ρήματα που συνδυάζονται μόνον με το [[υποκείμενο]] και για αυτό λέγονται μονοσθενή, τα μεταβατικά ρήματα που συνδυάζονται με το [[υποκείμενο]] και με ένα ή δύο αντικείμενα και για αυτό λέγονται δισθενή ή τρισθενή, ενώ τα απρόσωπα, λ.χ. βρέχει, χιονίζει, δεν συνδυάζονται με κανένα [[άλλο]] [[στοιχείο]] και γι' αυτό λέγονται ασθενή<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ηλεκτρόνιο]] σθένους»<br /><b>χημ.</b> καθένα από τα ηλεκτρόνια της εξώτατης στιβάδας τών ατόμων που συμμετέχουν στη [[δημιουργία]] χημικών δεσμών β) «[[ζώνη]] σθένους»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> το [[σύνολο]] τών ενεργειακών [[σταθμών]] που καταλαμβάνονται από τα εξώτατα ηλεκτρόνια τών ατόμων<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> στρατιωτική, πολεμική [[δύναμη]], [[στράτευμα]] («[[νύκτα]] μὲν εἰν ἀγορῇ [[σθένος]] ἕξομεν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[πληθώρα]], [[αφθονία]] («ὕδατος [[σθένος]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[σθένος]] Ὠρίωνος» — ο [[Ωρίων]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται για αρχαϊκό τ. με [[επίθημα]] -(<i>ε</i>)<i>νος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ἄφ</i>-<i>ενος</i>, <i>ἔρ</i>-<i>νος</i>, <i>κτῆ</i>-<i>νος</i>). Κατά μία [[άποψη]] η λ. [[σθένος]] <span style="color: red;"><</span> <i>zg</i><sup>u</sup><i>h</i>-<i>enos</i> <span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] <i>zg</i><sup>u</sup><i>h</i>- (<b>πρβλ.</b> αρχ. ινδ. <i>saghnoti</i> «[[υφίσταμαι]], [[αντέχω]]», αβεστ. <i>a</i>-<i>zg</i>-<i>ata</i> «[[ισχυρός]], ακαταμάτηχος»). Κατ' άλλους, η λ. [[σθένος]] <span style="color: red;"><</span> <i>σθᾱνος</i> <span style="color: red;"><</span> <i>στᾱ</i>-<i>σνος</i> <span style="color: red;"><</span> [[ἵστημι]] (<b>πρβλ.</b> <i>στᾱσις</i>). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], [[τέλος]], με [[αφορμή]] την [[παρατήρηση]] ότι η λ. [[σθένος]] [[είναι]] η μοναδική ελλην. λ. που αρχίζει από συμφωνικό [[σύμπλεγμα]] <i>σθ</i>-, πιθανολογείται η σύνδεσή της με το ρ. <i>εὐθενῶ</i> «[[ακμάζω]]» με προθεματικό <i>σ</i>-. Καμία, [[ωστόσο]], από τις [[παραπάνω]] απόψεις δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σθένος:''' -εος, τό,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[δύναμη]], [[ισχύς]], σε Ομήρ. Ιλ., Πίνδ.· με απαρ., [[σθένος]] πολεμίζειν, πολεμική [[ισχύς]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[σθένος]] [[ὥστε]] [[καθελεῖν]], σε Ευρ.· <i>σθένει</i>, με [[δύναμη]], ισχυρά, σε Σοφ.· <i>λόγῳ τε καὶ σθένει</i>, τόσο με το [[δίκαιο]] όσο και με την [[πυγμή]], στον ίδ.· ομοίως, <i>ὑπὸ σθένους</i>, σε Ευρ.· <i>παντὶ σθένει</i>, με όλες τις δυνάμεις που διαθέτει [[κάποιος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> [[δύναμη]], [[ρώμη]] [[κάθε]] είδους, τόσο [[ηθική]] όσο και σωματική, [[σθένος]] τῆς ἀληθείας, σε Σοφ.· ἀγγέλων [[σθένος]], η [[δύναμη]] ή το [[κύρος]] τους, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> στρατιωτική [[ισχύς]], [[δύναμη]], [[υπεροχή]] σε ετοιμοπόλεμους άντρες, όπως το [[δύναμις]], σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., όπως το Λατ. [[vis]] αντί cobia, [[αφθονία]].<br /><b class="num">III.</b> περιφραστικά όπως τα [[βίη]], <i>ἴς</i>, [[μένος]], δηλ. [[σθένος]] Ἰδομενῆος, <i>Ὠρίονος</i>, αντί για τους ίδιους τους Ιδομενέα, Ωρίωνα, σε Ομήρ. Ιλ., Ησίοδ.
}}
{{elru
|elrutext='''σθένος:''' εος τό<br /><b class="num">1)</b> сила, мощь (ἀλκὴ καὶ σ. Hom.; τὸ τῆς ἀνάγκης σ. Aesch.; λόγῳ τε καὶ σθένει Soph.): σ. πολεμίζειν Hom. боевая мощь; σθένει и ὑπὸ σθένους Soph., Eur. силой, насильно;<br /><b class="num">2)</b> вес, вескость (τῆς ἀληθείας Soph.; ἀγγέλων Aesch.);<br /><b class="num">3)</b> (вооруженные) силы, войска Hom., Soph.;<br /><b class="num">4)</b> огромное количество, множество (πλούτου, [[ὕδατος]] Pind.);<br /><b class="num">5)</b> (описательно): σ. Ἰδομενῆος Hom. могучий Идоменей; Χαλκηδονίου σ. Plat. могущественный халкедонец, т. е. Трасимах.
}}
{{elnl
|elnltext=σθένος -εος, contr. -ους, τό vooral poët., (lichaams-)kracht, macht:; τὸ τῆς ἀνάγκης... σθένος de macht van het noodlot Aeschl. PV 105; παντὶ σθένει uit alle macht Thuc. 5.23.3; concr. legermacht; Il. 18.274; ter omschrijving van pers..; σ. Ὠρίωνος (de krachtige) Orion Il. 18.486; met inf. vermogen tot, om:; σθένος πολεμίζειν vermogen om oorlog te voeren Il. 2.451; overdr. massa. Pind.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[strength]], [[power]], [[ability]], [[might]] (almost only ep. poet. Il.).<br />Compounds: Very often as 2. member, e.g. <b class="b3">ἀ-σθενής</b> [[without strength]], [[strengthless]] (Pi., IA.) with <b class="b3">ἀσθέν-εια</b>, <b class="b3">-έω</b>. <b class="b3">-ημα</b>, <b class="b3">-όω</b>, <b class="b3">-ωσις</b>; also <b class="b3">-ικός</b> (Arist. a.o.); second. simplex <b class="b3">σθενής ἰσχυρός</b>, <b class="b3">καρτερός</b> H. Also as 1. member, e.g. <b class="b3">σθενο-βλαβής</b> [[damaging the strenght]] (Opp.; after <b class="b3">φρενο-βλαβής</b>); PN as <b class="b3">Σθενέ-λαος</b> (after <b class="b3">Μενέλαος</b>), short name <b class="b3">Σθένελος</b> (Il.).<br />Derivatives: 1. <b class="b3">σθεν-αρός</b> [[powerful]] (ep. poet. I 505, also Hp.); after <b class="b3">βριαρός</b>, <b class="b3">στιβαρός</b> a. o.; 2. <b class="b3">Σθέν-ιος</b> m., <b class="b3">-ιάς</b> f. surname of Zeus resp. of Athena in Argolis (Paus.); <b class="b3">-εια</b> n. pl. name of a Agon in Argos (Plu.), also f. sg. surn. of Athena (Lyc. 1164; after the womens' names in <b class="b3">-εια</b>). 3. Backformation <b class="b3">σθέν-ω</b> (<b class="b3">ἐπι-</b> σθένος Q. S.) [[to be strong]], [[to be able]] (only pres. a. ipf.; trag., also late epic a. prose; cf. Schwyzer 723); 4. also <b class="b3">-όω</b> [[to strengthen]] (1. Ep. Pet. 5, 10; fut.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Can have an (<b class="b3">ε)νος-</b>suffix like <b class="b3">ἄφενος</b>, <b class="b3">κτῆνος</b> a. o. (Schwyzer 513, Chantraine Form. 420), which DELG doubts; further unclear. Hypothesis by Bolling AmJPh 21, 316: to Skt. <b class="b2">saghnóti</b> <b class="b2">endure, bear, be up to</b>, Av. <b class="b2">a-zg-ata-</b> [[irresistable]], so IE <b class="b2">*sgʷh-énos</b>. Diff. Sommer Lautst.65ff.: for <b class="b3">*σθᾶνος</b> (from <b class="b3">*στα-σνος</b>) with <b class="b3">-ε-</b> after <b class="b3">μένος</b>; phonetically improbable.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σθένος]], ος, εος, τό,<br /><b class="num">I.</b> [[strength]], [[might]], Il., Pind.:—c. inf., σθ. πολεμίζειν [[strength]] to war, Il.; σθ. [[ὥστε]] [[καθελεῖν]] Eur.; σθένει by [[force]], Soph.; λόγῳ τε καὶ σθένει [[both]] by [[right]] and [[might]], Soph.; so, ὑπὸ σθένους Eur.; παντὶ σθένει with all one's [[might]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> [[strength]], [[might]], of all kinds [[moral]] as well as [[physical]], [[σθένος]] τῆς ἀληθείας Soph.; ἀγγέλων σθ. [[their]] [[might]] or [[authority]], Aesch.<br /><b class="num">II.</b> a [[force]] of men, like [[δύναμις]], Il., Soph.<br /><b class="num">2.</b> metaph., like Lat. vis for [[copia]], a [[quantity]], profusion, Pind.<br /><b class="num">III.</b> periphr., like βίη, ἴς, [[μένος]], as [[σθένος]] Ἰδομενῆος, Ὠρίωνος, for [[Idomeneus]], [[Orion]], [[themselves]], Il., Hes.
}}
{{FriskDe
|ftr='''σθένος''': {sthénos}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Stärke]], [[Kraft]], [[Vermögen]], [[Macht]] (fast nur ep. poet. seit Il.).<br />'''Composita''' : Sehr oft als Hinterglied, z.B. [[ἀσθενής]] [[ohne Stärke]], [[kraftlos]] (Pi., ion. att.) mit [[ἀσθένεια]], -έω. -ημα, -όω, -ωσις; auch -ικός (Arist. u.a.); sekund. Simplex [[σθενής]]· [[ἰσχυρός]], [[καρτερός]] H. Auch als Vorderglied, z.B. [[σθενοβλαβής]] [[die Stärke beschädigend]] (Opp.; nach [[φρενοβλαβής]]); PN wie Σθενέλαος (nach [[Μενέλαος]]), Kurzname Σθένελος (Il.).<br />'''Derivative''': Davon 1. [[σθεναρός]] [[kraftvoll]] (ep. poet. seit ''I'' 505, auch Hp.); nach [[βριαρός]], [[στιβαρός]] u. a.; 2. Σθένιος m., -ιάς f. Beiname des Zeus bzw. der Athena in Argolis (Paus.); -εια n. pl. N. eines Agons in Argos (Plu.), auch f. Sg. Bein. der Athena (Lyk. 1164; nach den Frauennamen auf -εια). 3. Rückbildung [[σθένω]] (ἐπι- ~ Q. S.) [[stark sein]], [[vermögen]] (nur Präs. u. Ipf.; Trag., auch sp. Epik u. Prosa; vgl. Schwyzer 723); 4. auch -όω [[stärken]] (1. ''Ep''. ''Pet''. 5, 10; Fut.).<br />'''Etymology''' : Kann ein (ε)νος-Suffix enthalten wie [[ἄφενος]], [[κτῆνος]] u. a. (Schwyzer 513, Chantraine Form. 420); im übrigen unklar. Hypothese von Bolling AmJPh 21, 316 : zu aind. ''saghnóti'' [[ertragen]], [[aushalten]], [[gewachsen sein]], aw. ''a''-''zg''-''ata''- [[unwiderstehlich]], somit idg. *''zgʷh''-''énos''. Anders Sommer Lautst.65ff.: für *σθᾶνος (aus *στασνος) mit -ε- nach [[μένος]]; lautlich unannehmbar.<br />'''Page''' 2,698-699
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[authority]], [[power]], [[strength]]
}}