View source for σοφία

{{LSJ1
|Full diacritics=σοφία
|Medium diacritics=σοφία
|Low diacritics=σοφία
|Capitals=ΣΟΦΙΑ
|Transliteration A=sophía
|Transliteration B=sophia
|Transliteration C=sofia
|Beta Code=sofi/a
|Definition=Ion. <b class="b3">-ιη</b>, ἡ, prop. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[cleverness]] or [[skill]] in handicraft and art, as in carpentry, <b class="b3">τέκτονος, ὅς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σ</b>. <span class="bibl">Il.15.412</span>; of the Telchines, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.53</span>; <b class="b3">ἡ ἔντεχνος σ</b>., of Hephaestus and Athena, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>32</span> <span class="bibl">1d</span>; of Daedalus and Palamedes, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.2.33</span>, cf. <span class="bibl">1.4.2</span>; in music and singing, <b class="b3">τέχνῃ καὶ σ</b>. <span class="bibl"><span class="title">h.Merc.</span>483</span>, cf. <span class="bibl">511</span>; in poetry, <span class="bibl">Sol.13.52</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.117</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>882</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.2.8</span>, etc.; in driving, <span class="bibl">Pl. <span class="title">Thg.</span>123c</span>; in medicine or surgery, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.54</span>; in divination, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span> 502</span> (lyr.); δυσθανατῶν ὑπὸ σοφίας εἰς γῆρας ἀφίκετο <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>406b</span>; <b class="b3">σ. δημηγορική, δικανική</b>, ib.<span class="bibl">365d</span>; <b class="b3">ἡ περὶ Ὁμήρου σ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ion</span> 542a</span>; οὐ σοφίᾳ ἀλλὰ φύσει ποιεῖν <span class="bibl">Id.<span class="title">Ap.</span>22b</span>; σημαίνοντες τὴν σ .... ὅτι ἀρετὴ τέχνης ἐστίν <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1141a12</span>: rare in pl., <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>9.107</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>676</span> (lyr.), <span class="title">IG</span>12.522 (vase, v B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[skill]] in matters of common life. <b class="b2">sound judgement, intelligence, practical wisdom</b>, etc., such as was attributed to the seven sages, like [[φρόνησις]], <span class="bibl">Thgn.790</span>,<span class="bibl">876</span>,<span class="bibl">1074</span>, <span class="bibl">Hdt.1.30</span>,<span class="bibl">60</span>; <b class="b3">ἡ τῶν δεινῶν σ</b>., opp.<b class="b3">ἀμαθία</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>360d</span>; <b class="b3">τὴν τότε καλουμένην σ., οὖσαν δὲ</b> δεινότητα πολιτικὴν καὶ δραστήριον σύνεσιν <span class="bibl">Plu.<span class="title">Them.</span>2</span>; also, [[cunning]], [[shrewdness]], [[craft]], <span class="bibl">Hdt.1.68</span>, etc.; <b class="b3">τὸ λοιδορῆς αι θεοὺς ἐχθρὰ σ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span> 9.38</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[learning]], [[wisdom]], μείζω τινὰ ἢ κατ' ἄνθρωπον σοφίαν σοφοί <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>20e</span>; opp. <b class="b3">ἀμαθία</b>, ib.<span class="bibl">22e</span>; freq. in E., e.g. μόρσιμα . . οὐ σοφίᾳ τις ἀπώσεται <span class="bibl"><span class="title">Heracl.</span>615</span> (lyr.); <b class="b3">τὸ σοφὸν οὐ σοφία</b> (v. σοφός <span class="bibl">1.3</span>) <span class="bibl"><span class="title">Ba.</span>395</span> (lyr.), etc.; freq. in Arist., [[speculative wisdom]], [[EN]] 1141a19, <span class="bibl"><span class="title">Metaph.</span> 982a2</span>, <span class="bibl">995b12</span> (pl.), <span class="bibl">1059a18</span>; defined as <b class="b3">θείων τε καὶ ἀνθρωπίνων ἐπιστήμη</b>, <span class="title">Stoic.</span>2.15; but also of [[natural philosophy and mathematics]], σ. τις καὶ ἡ φυσική <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1005b1</span>, cf. <span class="bibl">1061b33</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> among the Jews, ἀρχὴ σοφίας φόβος Κυρίου <span class="bibl">LXX <span class="title">Pr.</span>1.7</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Jb.</span>28.28</span>, al.; <b class="b3">Σοφία</b>, recognized first as an attribute of God, was later identified with the Spirit of God, cf. <span class="bibl">LXX <span class="title">Pr.</span>8</span> with <span class="bibl"><span class="title">Si.</span>24s</span>q. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> later as a title, <b class="b3">ἡ ὑμετέρα, ἡ ὑμῶν σ</b>., <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1165.6</span>, <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>7.790.14</span> (both vi A.D.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0913.png Seite 913]] ἡ, ion. σοφίη, ursprünglich das Wissen, Verstehen; zuerst von körperlicher, mechanischer Fertigkeit in Handwerken und Künsten, ὅς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σοφίης, von der Kunst des Zimmermanns, Il. 15, 412 ([[ἅπαξ]] εἰρ.); Geschicklichkeit im Saiten- u. Flötenspiel u. in der Tonkunst übh., H. h. Merc. 483. 511; eben so von der Dichtkunst, σοφίαι αἰπειναί, Pind. Ol. 9, 107, welche in ältester Zeit auch der Hauptträger des Wissens war; Ath. XIV, 622 c τὸ δὲ ὅλον ἔοικεν ἡ παλαιὰ τῶν Ἑλλήνων [[σοφία]] τῇ μο υσικῇ [[μάλιστα]] εἶναι δεδομένη; so heißt es auch Xen. An. 1, 2, 8 λέγεται [[Ἀπόλλων]] ἐκδεῖραι Μαρσύαν, νικήσας ἐρίζοντά οἱ περὶ σοφίας; mit der Sangeskunde hing auch die Kunst zusammen, die Einwirkung verderblicher Zauberkräfte abzuwehren und böse Geister zu bannen, Ath. XIV, 614 d [[πλῆθος]] δ' ἦν Ἀθἠνῃσι τῆς σοφίας ταύτης, die Kunst der., ὲλωτοποιοί; dei Pind. nimmt das Wort aber schon die allgemeine Bdtg der Kunst und Wissenschaft im döheren Sinne an, vgl. N. 7, 23 I. 6, 18 P. 6, 49; σοφίᾳ γὰρ ἔκ του κλεινὸν ἔπ ος [[πέφανται]], Soph. Ant. 616; u. so bes. in Vrosa; Plat. vrbdt auch noch ταύτην τὴν σοφίαν, ᾑ τὰ ἅρματα κυβερνῶσιν, Lach. 123 c; ἐπεθύμησα ταύτης τῆς σοφίας, ἣν δὴ καλοῦσι περὶ φύσεως ἱστορίαν, Phaed. 96 a. – Erfahrung u. Gewandtheit in den Geschäften des öffentlichen und häuslichen Lebens, gesunder Menschenverstand, der steh im richtigen praktischen Urtheil ausspricht, wie bei den sogenannten sieben Weisen; auch Schlauheit, List, Her. 1, 68 u. oft; σοφίῃ Ggstz von βίῃ 3, 127, vgl. Eur. Or. 710. – Dann aber Kenntniß in den höheren Wissenschaften, Gelehrsamkeit, und zulegt auch Weisheit in unserm Sinne, welche durch die Philosophen auf verschiedene Art bestimmt wird.
}}
{{ls
|lstext='''σοφία''': Ἰων.-ίη, ἡ, [[κυρίως]], εὐφυΐα, [[δεξιότης]], [[ἐμπειρία]] ἔν τινι τέχνῃ ὡς ἐν τῇ τεκτονικῇ, τέκτονος, ὃς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σοφίης Ἰλ. Ο. 412· ἐπὶ τῶν Τελχίνων, Πινδ. Ο. 7. 98· ἡ [[ἔντεχνος]] σ., τοῦ Ἡφαίστου καὶ τῆς Ἀθηνᾶς, Πλάτ. Πρωτ. 321D· τοῦ Δαιδάλου καὶ Παλαμήδους, Ξεν. Ἀπομν. 4. 2. 33, πρβλ. 1. 4. 3· ἐν μουσικῇ καὶ ὠδικῇ, [[τέχνη]] καὶ σ. Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἑρμ. 483, πρβλ. 511· ἐν τῇ ποιήσει, Πινδ. Ο. 1. 187, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 882, κτλ., Ξεν. Ἀν. 1. 2, 8· ἐν τῇ ἁρματηλασίᾳ, Πλάτ. Θεάγ. 123C· ἐν ἰατρικῇ καὶ χειρουργικῇ, Πινδ. Π. 3. 96· δυσθανατῶν ὑπὸ σοφίας εἰς [[γῆρας]] ἀφίκετο Πλάτ. Πολ. 406Β· σ. δημηγορική, δικανικὴ [[αὐτόθι]] 365D· ― σ. τινός, [[γνῶσις]] πράγματός τινος, [[ἐμπειρία]] εἰς αὐτὸ καὶ [[δεξιότης]], [[αὐτόθι]] 360D· ἡ περὶ Ὁμήρου σ. ὁ αὐτ. ἐν Ἴωνι 542Α· οὐ σοφίᾳ ἀλλὰ φύσει ποιεῖν ὁ αὐτ. ἐν Ἀπολ. 22C· σημαίνοντες τὴν σοφίαν.., ὅτι [[ἀρετὴ]] [[τέχνη]] ἐστὶν Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 6. 7, 1· ― σπάνιον ἐν τῷ πληθ., Πινδ. Ο. 9. 161, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 676, Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1100. 2) εὐφυΐα καὶ [[ἐμπειρία]] εἰς τὰ συνήθη πράγματα τοῦ βίου, [[ὀρθότης]] κρίσεως, [[φρόνησις]], πρακτικὴ καὶ πολιτικὴ [[σύνεσις]], κτλ. ὡς ἐχαρακτηρίζετο ἡ [[σοφία]] τῶν ἑπτὰ σοφῶν, συνώνυμ. τῷ [[φρόνησις]], Θέογν. 1074, Ἡρόδ. 1. 30, 60· ἡ περὶ τὸν βίον σ. Πλάτ. Πρωτ. 321D· ἡ τῶν δεινῶν σ., ἀντίθετον τῷ ἀμαθίᾳ, [[αὐτόθι]] 360D· τὴν [[τότε]] καλουμένην σ., οὖσαν δὲ δεινότητα πολιτικὴν καὶ δραστήριον σύνεσιν Πλουτ. Θεμιστ. 2· [[ὡσαύτως]], ἐπὶ σημασίας οὐχὶ τοσοῦτον καλῆς, εὐφυΐα, [[πανουργία]], συνώνυμον τῷ [[δεινότης]], Ἡρόδ. 1. 68, κτλ.· τὸ λοιδορῆσαι θεοὺς ἐχθρὰ σ. Πινδ. Ο. 9. 57. 3) [[γνῶσις]] τῶν ἐπιστημῶν, [[μάθησις]], [[παιδεία]], [[φιλοσοφία]], Θέογν. 790, 876· σοφίᾳ σοφίαν παραμείβειν Σοφ. Ο. Τ. 504· [[συχν]]. παρὰ τῷ Εὐρ., π.χ. μόρσιμα..οὐ σοφίᾳ τις ἀπώσεται [[Ἡρακλ]]. 615· τὸ σοφὸν οὐ [[σοφία]] (ἴδε σοφὸς Ι. 3), Βάκχ. 393, κτλ.· ― [[συχν]]. παρ’ Ἀριστ., ἡ ὑψίστη [[ἐπιστήμη]], ἡ, [[γνῶσις]] τῶν αἰτίων, [[φιλοσοφία]], μεταφυσική, Ἠθικ. Νικ. 6. 7, Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 1, 17., 1. 2, 1 κἑξ., 2. 1, 6., 10. 1, 1· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], αἱ φυσικαὶ επιστῆμαι καὶ τὰ μαθηματικά, [[αὐτόθι]] 3. 3, 4., 10. 4, 3. 4) παρὰ τοῖς Ἰουδαίοις ἡ Σοφία, θεωρουμένη πρῶτον ὡς [[ἰδιότης]] τοῦ ΘΕΟΥ ἐταυτίσθη πρὸς τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, πρβλ. Παροιμ. Η΄ καὶ Σειρὰχ ΚΔ΄ κἑξ., καὶ ἴδε Westcott in Dict. of Bible, 3. 1782· - ἐθεωρήθη ὡς ἁγία, «ἁγία Σοφία» παρὰ τοῖς Ἕλλησι Χριστιανοῖς, ἴδε Gibbon, κεφ. 40. - Πρβλ. [[σοφός]], σοφιστὴς ἀπ’ ἀρχῆς [[μέχρι]] τέλους. - Καθ’ Ἡσύχ.: «πᾶσα [[τέχνη]] καὶ [[ἐπιστήμη]]».
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> habileté manuelle;<br /><b>II.</b> savoir, science;<br /><b>III.</b> sagesse pratique, <i>d’où</i><br /><b>1</b> sagesse <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>en mauv. part</i> habileté, ruse.<br />'''Étymologie:''' [[σοφός]].
}}
{{Slater
|sltr=[[σοφία]] (-ία, -ίας, -ίᾳ, -ίαν: -ίαι.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> in [[general]], [[art]], [[wisdom]] δαέντι δὲ καὶ [[σοφία]] [[μείζων]] [[ἄδολος]] τελέθει (O. 7.53) τὸ πλουτεῖν δὲ σὺν τύχᾳ πότμου σοφίας [[ἄριστον]] is the [[best]] [[part]] of [[wisdom]] (P. 2.56) [[γνῶθι]] [[νῦν]] τὰν Οἰδιπόδα σοφίαν (P. 4.263) ἔθηκας ἀμάχανον ἰσχύν τ' [[ἀνδράσι]] καὶ σοφίας ὁδόν (Pae. 9.4) σοφίᾳ γὰρ ἀείρεται πλει[ (Pae. 14.40) τί [[ἔλπεαι]] σοφίαν [[ἔμμεν]] ἃν [[ὀλίγον]] [[τοι]] ἀνὴρ [[ὑπὲρ]] ἀνδρὸς ἴσχει; fr. 61. 1. σθένει κραιπνοὶ σοφίᾳ τε μέγιστοι [[ἄνδρες]] fr. 133. 4. ἀτελῆ σοφίας καρπὸν δρέπειν (sc. τοὺς φυσιολογοῦντας) fr. 209.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> esp., poetic [[art]], [[skill]] [[ἐμέ]] πρόφαντον σοφίᾳ καθ' Ἕλλανας ἐόντα [[παντᾷ]] (O. 1.116) [[ἐπεὶ]] τό γε λοιδορῆσαι θεοὺς ἐχθρὰ [[σοφία]] (O. 9.38) [[ἀμφί]] τε Λατοίδα σοφίᾳ βαθυκόλπων τε Μοισᾶν (P. 1.12) πολλοῖσι δ' [[ἅγημαι]] σοφίας ἑτέροις (P. 4.248) ἄδικον οὔθ' ὑπέροπλον ἥβαν δρέπων, σοφίαν δ ἐν μυχοῖσι Πιερίδων (P. 6.49) [[σοφία]] δὲ κλέπτει παράγοισα μύθοις (N. 7.23) ἀμνάμονες δὲ βροτοί, [[ὅ τι]] μὴ σοφίας [[ἄωτον]] [[ἄκρον]] κλυταῖς ἐπέων ῥοαῖσιν ἐξίκηται ζυγέν (I. 7.18) [[ὅστις]] ἄνευθ' Ἑλικωνιάδων βαθεῖαν ἐρευνᾷ σοφίας ὁδόν (v. l. σοφιαῖς.) Πα. 7B. 20. ἄμαχοι [[εἰς]] σοφίαν ?fr. 353.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> of [[other]] arts or skills ἀλλὰ κέρδει καὶ [[σοφία]] δέδεται ([[with]] [[particular]] ref. to [[medicine]]) (P. 3.54) κυριώτερο[ λτ;[[εἰς]] σοφίας λόγον&gt; (supp. Snell ex Aristide) fr. 260. 7. pl., σοφίαι μὲν αἰπειναί (O. 9.107)
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[σοφός]]; [[wisdom]] ([[higher]] or [[lower]], [[worldly]] or [[spiritual]]): [[wisdom]].
}}
{{Thayer
|txtha=σοφίας, ἡ ([[σοφός]]), [[Hebrew]] חָכְמָה, Wisdom of Solomon , [[broad]] and [[full]] [[intelligence]] (from [[Homer]] [[down]]); used of the [[knowledge]] of [[very]] [[diverse]] matters, so [[that]] the [[shade]] of [[meaning]] in [[which]] the [[word]] is taken [[must]] be discovered from the context in [[every]] [[particular]] [[case]].<br /><b class="num">a.</b> the [[wisdom]] [[which]] belongs to men: [[universally]], Proverbs , as [[was]] ἡ [[σοφία]] [[τοῦ]] Σολομῶνος, [[τῶν]] Αἰγυπτίων, Winer s Grammar, 227 (213) n.; Buttmann, § 134,6); the [[art]] of interpreting dreams and [[always]] giving the sagest [[advice]], [[σοφία]] [[ἄνωθεν]] κατερχομένη is [[put]] in [[contrast]] the [[σοφία]] [[ἐπίγειος]], ψυχική, [[δαιμονιώδης]], [[such]] as is the [[craftiness]] of [[envious]] and [[quarrelsome]] men. σαρκικῇ [[σοφία]] ([[see]] [[σαρκικός]], 1), [[craftiness]], [[πανουργία]] of [[σοφία]] is [[not]] [[infrequently]] used of [[shrewdness]] and [[cunning]]; cf. Passow (or Liddell and Scott), [[under]] the [[word]], 2); the [[knowledge]] and [[skill]] in affairs [[requisite]] for the [[successful]] defense of the Christian [[cause]] [[against]] [[hostile]] accusations, [[δικαιόω]], 2). In Paul's Epistles: a [[knowledge]] of the [[divine]] [[plan]], [[previously]] [[hidden]], of providing [[salvation]] for men by the [[expiatory]] [[death]] of Christ, Winer's Grammar, 111 (105f)); [[hence]], [[all]] the treasures of [[wisdom]] are said to be [[hidden]] in Christ, Θεοῦ (genitive of the [[author]]), πνευματικῇ, [[πνεῦμα]] σοφίας [[καί]] ἀποκαλύψεως, [[λόγος]] σοφίας, the [[ability]] to [[discourse]] eloquently of [[this]] Wisdom of Solomon , [[τοῦ]] κόσμου added, [[τοῦ]] αἰῶνος [[τούτου]], [[τῶν]] σοφῶν, ἀνθρώπων, Romans , vol. i, p. 67f; [[σοφία]] [[τοῦ]] λόγου, the [[wisdom]] [[which]] shows itself in [[speaking]] (R. V. [[wisdom]] of words), the [[art]] of the [[rhetorician]], λόγοι (ἀνθρωπίνης (so R in σοφίας, [[discourse]] conformed to [[philosophy]] and the [[art]] of [[rhetoric]], [[supreme]] [[intelligence]], [[such]] as belongs to God: [[τοῦ]] Θεοῦ, as manifested in the [[formation]] and [[government]] of the [[world]], and to the Jews, [[moreover]], in the Scriptures, [[πολυποίκιλος]] from the [[great]] [[variety]] of ways and methods by [[which]] he devised and achieved [[salvation]] [[through]] Christ, ἡ [[σοφία]] [[τοῦ]] Θεοῦ εἶπεν [[seem]] to [[denote]] the [[wisdom]] of God [[which]] is [[operative]] and embodied as it were in Jesus, so [[that]] the [[primitive]] Christians, [[when]] to [[comfort]] [[themselves]] [[under]] [[persecution]] [[they]] recalled the [[saying]] of Christ, employed [[that]] [[formula]] of [[quotation]] (cf. Luke , in [[ignorance]] of [[this]] [[fact]], took the [[phrase]] for a [[part]] of Christ's [[saying]]. So Eusebius (h. e. 3,32, 8), [[perhaps]] in the words of Hegesippus, calls those [[who]] had [[personally]] [[heard]] Christ οἱ αὐταῖς ἀκοαῖς τῆς ἐνθεου σοφίας ἐπακοῦσαι κατηξιώμενοι; cf. Grimm in the Studien und Kritiken for 1853, p. 332ff. (For [[other]] explanations of the [[phenomenon]], [[see]] the commentaries on Luke , the [[passage]] cited Cf. Schürer, Zeitgesch. § 33, V:1 and references.) [ SYNONYMS: on the [[relation]] of [[σοφία]] to [[γνῶσις]] [[see]] [[γνῶσις]], at the [[end]]. "While [[σοφία]] is '[[mental]] [[excellence]] in its [[highest]] and fullest [[sense]]' ([[Aristotle]], eth. Nic. 6,7), [[σύνεσις]] and [[φρόνησις]] are [[both]] derivative and [[special]] — applications of [[σοφία]] to details: [[σύνεσις]], [[critical]], apprehending the [[bearing]] of things, [[φρόνησις]], [[practical]], suggesting lines of [[action]]" (Lightfoot on Colossians , the [[passage]] cited; Schmidt, [[chapter]] 13 § 10; [[chapter]] 147 § 8. See [[σοφός]], at the [[end]]]
}}
{{grml
|mltxt=η, ΝΜΑ, και ιων. τ. [[σοφίη]], Α [[σοφός]]<br /><b>1.</b> [[πλούτος]] γνώσεων, [[μάθηση]], [[παιδεία]], [[πολυμάθεια]], [[πολυγνωσία]] («ἐπαιδεύθη Μωϋσῆς πάση σοφίᾳ Αἰγυπτίων», ΚΔ)<br /><b>2.</b> έμφυτη [[ικανότητα]] αντιμετώπισης τών καθημερινών προβλημάτων, που πηγάζει από την εξαιρετική [[πνευματικότητα]] του κατόχου της, [[ευθυκρισία]], [[ευβουλία]], [[σύνεση]] (α. «αντιμετώπισε με [[σοφία]] το [[πρόβλημα]] που προέκυψε» β. «ἡ τῶν δεινῶν [[σοφία]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ευφυΐα]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «εν ενεργεία [[σοφία]]»<br /><b>(φιλοσ.)</b> ([[κατά]] τον <b>Πλάτ.</b>) ο [[τρόπος]] ύπαρξης, η κοινωνική [[δράση]] στους κόλπους μιας ιεραρχημένης πολιτείας, τα νομοθετικά όργανα της οποίας σέβονται τους νόμους της φύσης και εκείνοι που τήν διοικούν, όπως και οι απλοί πολίτες, [[είναι]] ενάρετοι και έχουν [[κατά]] νουν το κοινό καλό<br />β) «Σοφία Σολομώντος» — απόκρυφο [[βιβλίο]] το οποίο περιλαμβάνεται στην ελληνική [[μετάφραση]] τών [[εβδομήκοντα]] της Παλαιάς Διαθήκης και αποτελεί [[τυπικό]] [[παράδειγμα]] του γνωστικού είδους θρησκευτικής λογοτεχνίας που συνιστά μια ζωή ενδοσκόπησης και στοχασμού για την ανθρώπινη ύπαρξη, ειδικά από [[ηθική]] [[άποψη]], [[έργο]] που έγινε δεκτό στον ρωμαιοκαθολικό κανόνα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ([[κατά]] τον Όμ.) η [[γνώση]] και η τέλεια [[κατοχή]] οποιασδήποτε τέχνης («τέκτονος... ὃς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σοφίης ὑποθημοσύνησιν Ἀθήνης» — του ναυπηγού... που με την [[ορμήνεια]] της Αθηνάς κατέχει καλά την [[τέχνη]] του όλη, <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> ([[κατά]] τον Σωκρ. και τον <b>Πλάτ.</b>) πνευματική [[ικανότητα]] και [[αρετή]], τέλεια [[γνώση]] και [[κατανόηση]] τών πάντων, [[ικανότητα]] που μόνον οι θεοί κατέχουν, γι' αυτό και μόνον αυτοί [[είναι]] σοφοί («κλέπτει Ἡφαίστου καὶ Ἀθηνᾱς τὴν ἔντεχνον σοφίαν συν πυρί», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> ([[κατά]] τον <b>Αριστοτ.</b> και τους Στωικούς) η ανθρώπινη [[γνώση]] στον ύψιστο βαθμό, η ύψιστη [[επιστήμη]], που έχει ως [[αντικείμενο]] την [[κατανόηση]] τών πρώτων αρχών του κόσμου (α. «ὅτι μὲν οὖν ἡ [[σοφία]] [[περί]] τινας αἰτίας καὶ ἀρχὰς ἐστιν [[ἐπιστήμη]], δῆλον», <b>Αριστοτ.</b><br />β. «Ξενοκράτης ἐν τῷ περὶ φρονήσεως τὴν σοφίαν ἐπιστήμην τῶν πρώτων αἰτιῶν καὶ τῆς νοητῆς οὐσίας εῑναί φησι», Κλήμ. Αλ.)<br /><b>4.</b> (στους Ιουδαίους) α) βασική [[ιδιότητα]] του θεού, το [[πνεύμα]] του θεού ως δημιουργική [[αιτία]] τών πάντων (α. «[[πάντα]] ἐν σοφίᾳ ἐποίησας», ΠΔ<br />β. «ὁ θεὸς τῇ σοφίᾳ ἐθεμελίωσε τὴν γῆν», ΠΔ<br />γ. «καὶ τῇ σοφίᾳ σου κατεσκεύασας ἄνθρωπον», ΠΔ)<br />β) ο [[φόβος]] του θεού (α. «πᾱσα [[σοφία]] [[φόβος]] κυρίου καὶ ἐν πάσῃ [[σοφία]] [[ποίησις]] νόμου», ΠΔ<br />β. «[[σοφία]] γὰρ καὶ [[παιδεία]] [[φόβος]] κυρίου», ΠΔ<br />γ. «ἀρχὴ σοφίας [[φόβος]] κυρίου», ΠΔ)<br />γ) η [[ευσέβεια]], η [[θεοσέβεια]] («ἡ θεοσέβειά ἐστι [[σοφία]]», ΠΔ)<br /><b>5.</b> ([[κατά]] τους Γνωστικούς) η Πρώτη Έννοια, η αρχική [[σκέψη]] του θεού<br /><b>6.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[κάθε]] [[τέχνη]] και [[επιστήμη]]<br /><b>7.</b> [[πανουργία]], πονηριά («ἀνεῡρε ἐν Τεγέῃ καὶ συντυχίῃ [[χρησάμενος]] καὶ σοφίῃ», <b>Ηρόδ.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''σοφία:''' Ιων. -ίη, <i>ἡ</i>,<br /><b class="num">1.</b> [[δεξιότητα]] στη [[χειροτεχνία]] και τις πρακτικές τέχνες, [[δεξιοτεχνία]], [[επιδεξιότητα]], σε Ομήρ. Ιλ., Ξεν. κ.λπ.· [[σοφία]] τινός ή [[περί]] τινος, η [[γνώση]] κάποιου πράγματος, η [[συνάφεια]] με [[κάτι]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> ορθή [[κρίση]], ευφυΐα σε πρακτικά ζητήματα της καθημερινής ζωής, όπως χαρακτηριζόταν αυτή των Επτά Σοφών, σε Θέογν., Ηρόδ.· με όχι και τόσο θετική [[σημασία]], [[δόλος]], [[πανουργία]], [[τέχνασμα]], όπως το [[δεινότης]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> [[επιστημοσύνη]], [[γνώση]], [[πολυγνωσία]], [[φιλοσοφία]], σε Θέογν., Αττ.
}}
{{elnl
|elnltext=σοφία -ας, ἡ, Ion. σοφίη [σοφός] kundigheid, vaardigheid, bedrevenheid (in een bepaald vak). verstand, slimheid, (praktische) wijsheid, intelligentie:; πρῶτοι λεγόμενοι εἶναι Ἑλλήνων σοφίην van wie gezegd wordt dat ze wat betreft slimheid de eersten zijn van de Grieken Hdt. 1.60.3; sluwheid, listigheid. geleerdheid, wijsheid; filos. theoretische kennis, wetenschap:. ἡ τῶν εἰδῶν σ. kennis van de ideeën Plat. Epist. 322d.
}}
{{elru
|elrutext='''σοφία:''' эп.-ион. [[σοφίη]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> мастерство, искусство (sc. τέκτονος Hom.): σ. [[δημηγορική]] Plat. искусство убеждения; οὐ σοφίᾳ, ἀλλὰ φύσει Plat. не искусством, а в силу врожденного дара; ἡ σ. ἐν ταῖς τέχναις Arst. мастерство в области искусств;<br /><b class="num">2)</b> сметливость, изворотливость, ловкость (σοφίᾳ, μὴ βίᾳ τῶν κρεισσόνων Eur.): σοφίῃ [[χρᾶσθαι]] Her. пускать в ход хитрость;<br /><b class="num">3)</b> разумность, рассудительность, житейская мудрость, практический ум Her.: ἡ περὶ τὸν βίον σ. Plat. житейский ум;<br /><b class="num">4)</b> ученость, просвещенность, знание (ἡ σ. καὶ [[ἀμαθία]] τινός Plat.);<br /><b class="num">5)</b> наука: [[ἔστι]] δὲ σ. τις ἡ [[φυσική]] Arst. естествознание есть некая наука; ἡ [[σοφία]] περὶ ἀρχάς Arst. наука о первоначалах, т. е. философия;<br /><b class="num">6)</b> (высшая) мудрость, философское знание, т. е. философия (ἡ σ. περί τινας αἰτίας καὶ ἀρχάς ἐστιν [[ἐπιστήμη]] Arst.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σοφία]], ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[skill]] in [[handicraft]] and art, Il., Xen., etc.:— ς. τινός or [[περί]] τινος [[knowledge]] of, [[acquaintance]] with a [[thing]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> [[sound]] [[judgment]], [[intelligence]], [[practical]] [[wisdom]], [[such]] as was attributed to the Seven Wise men, Theogn., Hdt.; in not so [[good]] a [[sense]], [[cunning]], [[shrewdness]], [[craft]], like [[δεινότης]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> [[wisdom]], [[philosophy]], Theogn., [[attic]]
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：sof⋯a 所非阿<br />'''詞類次數'''：名詞（51）<br />'''原文字根'''：智慧 相當於： （[[חָכְמָה]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：智慧，學問，聰明，技巧；源自（[[σοφός]]）*=智慧的）。類似： （[[Σαῦλος]]）X=清亮的*。神乃是獨一全智（慧）的神（ 羅16:27）。一切的智慧都隱藏在基督裏（ 西2:3）。所以基督乃是神的智慧（ 林前1:24），並且神又使基督成為我們的智慧（ 林前1:30）<br />'''出現次數'''：總共（52）；太（3）；可（1）；路（6）；徒（4）；羅（1）；林前（18）；林後（1）；弗（3）；西（6）；雅（4）；彼後（1）；啓（4）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 智慧（48） 太11:19； 太12:42； 太13:54； 可6:2； 路2:40； 路2:52； 路7:35； 路11:31； 路11:49； 路21:15； 徒6:3； 徒6:10； 徒7:10； 羅11:33； 林前1:17； 林前1:19； 林前1:20； 林前1:21； 林前1:21； 林前1:22； 林前1:24； 林前1:30； 林前2:1； 林前2:4； 林前2:5； 林前2:6； 林前2:6； 林前2:6； 林前2:7； 林前2:13； 林前3:19； 弗1:8； 弗1:17； 弗3:10； 西1:9； 西1:28； 西2:3； 西2:23； 西3:16； 西4:5； 雅1:5； 雅3:15； 雅3:17； 彼後3:15； 啓5:12； 啓7:12； 啓13:18； 啓17:9；<br />2） 智慧的（2） 林前12:8； 雅3:13；<br />3） 聰明（1） 林後1:12；<br />4） 學問（1） 徒7:22
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[cleverness]], [[skill]], [[wisdom]], [[intellectual power]]
}}