View source for ἐπιλύω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπιλύω
|Medium diacritics=ἐπιλύω
|Low diacritics=επιλύω
|Capitals=ΕΠΙΛΥΩ
|Transliteration A=epilýō
|Transliteration B=epilyō
|Transliteration C=epilyo
|Beta Code=e)pilu/w
|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[loose]], [[untie]], δεσμά Theoc.<span class="title">Adon.</span>42; <b class="b3">ἐ.κύνας</b> [[let slip]] dogs, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyn.</span>7.8</span>: generally, [[set free]], [[release]], τοὺς κακούργους τῷ πολέμῳ <span class="bibl">Luc.<span class="title">Par.</span>50</span>:—Med., ἐπιλύεσθαί τινα τὸ μὴ οὐχὶ ἀγανακτεῖν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Cri.</span> 43c</span>; <b class="b3">ἐπιλύεσθαι ἐπιστολάς</b> [[open]]them, <span class="bibl">Hdn.4.12.8</span>; [[Ἐπιλυσαμένη]], epith. of various divinities, Hsch. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span>. [[solve]], [[explain]], <b class="b3">πάντα τοῖς</b> μαθηταῖς <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>4.34</span>:—Pass.,<span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span>2.246</span>,Sch.<span class="bibl">Od.9.106</span>:—Med., <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>8.6.5</span>, <span class="bibl">Vett.Val.259.4</span>, <span class="bibl">Ath.10.45o</span>f, al.: pf. part. Pass. [[ἐπιλελυμένος]] [[lucid]], of writings, <span class="bibl">Vett.Val.329.25</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span>. [[confute]] an accusation, Luc.Bis Acc.30. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span>. Med., [[manumit]], Delph.3(2).233 (ii B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">5</span>. [[release]], [[discharge]] a debtor, <b class="b3">ἀπὸ τᾶν κοινᾶν ποθόδων ἐπιλυθῆμεν</b> (inf. Pass.) τοὺς ἐρρυτιασμένους <span class="title">Schwyzer</span> 104.7 (Troezen, ii B.C.): [[pay]], c. dat. pers., ib.12:—Med., [[discharge]] a debt, δάνειον <span class="bibl"><span class="title">PGrenf.</span>1.26.2</span> (ii B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span>. fut. Med. in pass. sense, [[lose strength]], [[give in]], <span class="bibl">Lys.25.33</span> (dub.l.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0959.png Seite 959]] lösen, losmachen, von Banden u. Fesseln, κύνας Xen. Cyn. 7, 8; τὰ δεσμά οἱ 'πιλῦσαι Theocr. 30, 42; τοὺς ἐν τῇ εἱρκτῇ κακούργους Luc. Parasit. 50; a. Sp.; γρίφους, Räthsel auflösen, Ath. X, 449 f, u. so öfter bei Sp. = erklären, wie Sezt. Emp. Pyrrh. 2, 246; auch ἐπιλυθήσεται, es wird erklärt werden, N. T. – Med. gew. übertr., befreien, ἀλλ' οὐδὲν αὐτοὺς ἐπιλύεται ἡ [[ἡλικία]] τὸ μὴ οὐχὶ ἀγανακτεῖν τῇ παρούσῃ τύχῃ Plat. Crit. 43 c, ihr Alter befrei't sie nicht von dem Widerwillen gegen den Tod; auflösen, ἐπιλυσάμενος τὸ τῆς Σφιγγὸς [[αἴνιγμα]] Schol. Od. 11, 271; τὰς ἐπιστολάς, öffnen, Hdn. 4, 12, 14. – Bei Lys. 25, 33 steht τοὺς μὲν ἐπιλύσεσθαι neben ἐκείνους δὲ μέγα δυνήσεσθαι für ἐπιλυθήσεσθαι, aufgehoben werden (vgl. λύω) diese werden an Macht verlieren. – Τἁ κεφάλαια τῶν κατηγορηθέντων ἐπιλυσάμενος, widerlegen, Luc. bis acc. 30. – Activ. und med. öfters bei Grammatikern von der Auflösung der Probleme in der Erklärung alter Schriftsteller, Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 203.
}}
{{ls
|lstext='''ἐπιλύω''': λύω, λύνω, τὰ δεσμὰ οἱ ἐπιλῦσαι Θεόκρ. 30. 42· λύω [[πρός]] τινα σκοπόν, ἐὰν [[ὁμόθεν]]... πρὸς τὸν δρόμον ἐπιλύῃ (τὰς κύνας) Ξεν. Κυν. 7, 8· [[καθόλου]], ἀπελευθερῶ, [[ἀπολύω]] ἐπί τινι, τοὺς ἐν τῇ εἱρκτῇ κακούργους ἐπιλῦσαι τῷ πολέμῳ Λουκ. Παρασ. 50· καὶ ἐν τῷ Μέσῳ τύπῳ, ἀλλ’ οὐδὲν αὐτοὺς ἐπιλύεται ἡ [[ἡλικία]], ἐκ τοῦ μὴ οὐχὶ ἀγανακτεῖν, ἀλλ’ [[οὐδαμῶς]] ἀπαλλάττει αὐτοὺς ἡ [[ἡλικία]] ἐκ τοῦ νὰ ἀγανακτῶσι, δηλ. δὲν ἀπαλλάσσει αὐτοὺς τῆς ἀγανακτήσεως, Πλάτ. Κρίτων 43C· ἐπιλύεσθαι ἐπιστολάς, ἀνοίγειν αὐτάς, Ἡρῳδιαν. 4. 12, 8. 2) λύω, [[ἑρμηνεύω]], Ἀριστ. Ἀποσπ. 164, Σέξτ. Ἐμπ. ΙΙ. 246· οὕτω δὲ καὶ ἐν τῷ Μέσῳ τύπῳ, Ἀθήν. 450F, κ. ἀλλ. 3) ἀναιρῶ κατηγορίαν, Λουκ. Δὶς Κατηγ. 30. ΙΙ. Μέσ. μέλλ. [[μετὰ]] παθ. σημασ., χάνω τὴν δύναμίν μου, δὲν ἔχω πλέον ἰσχύν, τοὺς μὲν ἐπιλύσεσθαι, ἐκείνους δὲ μεῖζον δυνήσεσθαι Λυσ. 25. 33, [[ἔνθα]] ἐν τῇ ἔκδ. τοῦ Wertermann φέρετια ὑποδύσεσθαι.
}}
{{bailly
|btext=<b>I.</b> délier, détacher ; <i>p. ext.</i> libérer, relâcher;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> relâcher, dissoudre ; <i>Pass.</i> perdre sa force, devenir impuissant;<br /><b>2</b> résoudre, expliquer ; <i>particul.</i> réfuter (une accusation);<br /><i><b>Moy.</b></i> ἐπιλύομαι délier : οὐδὲν ἐπιλύεσθαί τινα τὸ μὴ [[οὐχί]] avec l’inf. PLAT ne pas délivrer qqn de, ne pas empêcher qqn de, <i>etc.</i><br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[λύω]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἐπί]] and [[λύω]]; to [[solve]] [[further]], i.e. ([[figuratively]]) to [[explain]], [[decide]]: [[determine]], [[expound]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[imperfect]] ἐπελυον; 1future [[passive]] ἐπιλυθήσομαι;<br /><b class="num">a.</b> [[properly]], to [[unloose]], [[untie]] (German auflösen) [[anything]] knotted or [[bound]] or sealed up; ([[Xenophon]], Theocr, Herodian).<br /><b class="num">b.</b> to [[clear]] (a [[controversy]]), to [[decide]], [[settle]]: to [[explain]] ([[what]] is [[obscure]] and [[hard]] to [[understand]]): [[Philo]], vita contempl. § 10; de agricult. § 3; Sextus Empiricus, 2,246; γριφους, Athen. 10, p. 449e.; [[also]] in [[middle]], Athen. 10, p. 450f.; Josephus, Antiquities 8,6, 5, and [[often]] by the Scholiasts).
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[ἐπιλύω]])<br /><b>1.</b> [[λύνω]], [[επιτυγχάνω]] την ορθή [[λύση]] προβλήματος, διαφοράς κ.λπ.<br /><b>2.</b> [[ερμηνεύω]], [[εξηγώ]], [[διασαφώ]] («χωρὶς δὲ παραβολῆς οὐκ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον<br />κατ’ ἰδίαν δὲ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῡ ἐπέλυε [[πάντα]]», ΚΔ)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απελευθερώνω]]<br /><b>2.</b> [[απελευθερώνω]] δούλο<br /><b>3.</b> [[διαλύω]] [[συμβόλαιο]], [[συμφωνία]]<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> [[εξοφλώ]] [[δάνειο]] ή λογαριασμό<br /><b>5.</b> <b>παθ.</b> <i>ἐπιλύομαι</i><br />απαλλάσσομαι από [[χρέος]]<br /><b>6.</b> [[πληρώνω]], [[καταβάλλω]] σε κάποιον.
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπιλύω:''' μέλ. -λύσω [ῡ], [[λύνω]], σε Θεόκρ.· [[απελευθερώνω]], [[αποδεσμεύω]], σε Λουκ.· ομοίως και στη Μέσ., σε Πλάτ.· <i>ἐπιλύεσθαι ἐπιστολάς</i>, το [[άνοιγμα]] γραμμάτων, σε Ηρόδ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπιλύω:'''<br /><b class="num">1)</b> развязывать, распускать (τὰ [[δεσμά]] Theocr.);<br /><b class="num">2)</b> отвязывать, спускать (с привязи) (κύνας Xen.);<br /><b class="num">3)</b> перен., тж. med. развязывать, давать свободу, разнуздывать (τοὺς κακούργους Luc.): οὐδὲν αὐτοὺς ἐπιλύεται ἡ [[ἡλικία]] τὸ μὴ οὐχὶ ἀγανακτεῖν Plat. возраст нисколько не мешает им роптать;<br /><b class="num">4)</b> разрешать, объяснять ([[ἀπορία]] τις ἐπιλύεται Arst.; πάντα τοῖς μαθηταῖς NT);<br /><b class="num">5)</b> опровергать (τὰ κεφάλαια τῶν κατηγορηθέντων Luc.);<br /><b class="num">6)</b> ослаблять, расшатывать: τούτους μὲν ἐπιλύσεσθαι, ἐκείνους δὲ [[μεῖζον]] δυνήσεσθαι Lys. (они боятся, что сами) утратят свою силу, а те, напротив, усилятся.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -λύσω<br />to [[loose]], [[untie]], Theocr.: to set [[free]], [[release]], Luc.: so in Mid., Plat.; ἐπιλύεσθαι ἐπιστολάς to [[open]] letters, Hdt.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：™pilÚw 誒披-呂哦<br />'''詞類次數'''：動詞（2）<br />'''原文字根'''：在上-釋放 相當於： （[[פָּתַר]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：解決，解說，講解，斷定；由（[[ἐπί]]）*=在⋯上）與（[[λύω]]）*=解開）組成<br />'''同源字'''：1） （[[ἐπίλυσις]]）解說 2） （[[ἐπιλύω]]）解決 3） （[[λύω]]）解開比較 （[[ἀναλύω]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（2）；可（1）；徒（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 他就⋯講解（1） 可4:34；<br />2） 斷定（1） 徒19:39
}}