View source for ἀπευθύνω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀπευθύνω
|Medium diacritics=ἀπευθύνω
|Low diacritics=απευθύνω
|Capitals=ΑΠΕΥΘΥΝΩ
|Transliteration A=apeuthýnō
|Transliteration B=apeuthynō
|Transliteration C=apefthyno
|Beta Code=a)peuqu/nw
|Definition=fut. ἀπευθῠνῶ S. <span class="title">Ichn.</span>169:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[make straight]], [[restore]], πάντα ὀρθὰ ἀ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>71d</span>; <b class="b3">χέπας δεσμοῖς ἀ</b>. [[bind]] his arms [[straight]], i.e. [[behind]] him, S.Aj.<span class="bibl">72</span>: metaph., ἀπευθύνεται τὸ ὑποκλάζον τοῦ πυρετοῦ <span class="bibl">Paul.Aeg.2.47</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> in military drill, [[dress]], λόχον Ascl.<span class="title">Tact.</span>12.11, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[guide aright]], [[direct]], δεῦρ' ἀ. μολεῖν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1667</span>; <b class="b3">ἀ. βροτῶν τοὺς ἀγνωμοσύναν τιμῶντας</b> [[corrects]], [[chastises]] them, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>884</span>(lyr.); ἐκ πρύμνης ἀ. [[to steer]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Criti.</span> 109c</span>; πλήκτροις ἀ. τρόπιν <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>143</span>, cf.<span class="title">Ichn.</span>l.c.; ἀ. πόλιν [[govern]], [[rule]], <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>104</span>; ἀ.τὰκοινά <span class="bibl">Aeschin.3.158</span>; κλήρῳ ἀ. [τὴνἰσότητα] [[regulate]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>757b</span>, cf. <span class="title">Flt.</span>282e; ἀ. τι πρίς τι [[to adjust]], <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>4.12.16</span>, cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Im.</span>12</span>; ταῖς συλλαβαῖς ἀ. τοὺς χπόνους <span class="bibl">D.H.<span class="title">Comp.</span>11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> <b class="b3">τὸ ἀπευθυσμένον</b> (sc. [[ἔντερον]]) [[intestinum rectum]], Dsc.1.99, Heliod. ap. <span class="bibl">Orib.44.23.55</span>, Gal.2.573, etc.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0289.png Seite 289]] 1) wieder gerade machen, μαχαίρας καμπτομένας Pol. 2, 33; übertr., χέρας δεσμοῖς, mit Fesseln zurückdrehen, fesseln, Soph. Ai. 72; wieder aufrichten, herstellen, τοὺς Ῥωμαίων χρόνους πρὸς τοὺς Ἑλληνικούς, die römische Zeitrechnung nach der griechischen einrichten, Dion. Hal. 1, 87. – 2) lenken, Ὀρέστην δεῦρο [[μολεῖν]] Aesch. Ag. 1652; πόλιν Soph. O. R. 104; oft Prosa, ἐκ πρύμνης Plat Critia 109 c.
}}
{{ls
|lstext='''ἀπευθύνω''': ποιῶ τι εὐθὺ [[πάλιν]] «[[ἰσάζω]]», πάντα ὀρθὰ… ἀπευθύνουσα Πλάτ. Τίμ. 71D· ἀπευθῦναι τῷ ποδὶ τὰς καμπτομένας μαχαίρας Πολύβ. 2. 33, 3· καὶ μετ’ ἄλλης σημασ., σὲ τὸν τὰς… χέρας δεσμοῖς ἀπευθύνοντα, δένοντα [[ὀπίσω]] (πρβλ. [[παρευθύνω]]), Σοφ. Αἴ. 72. 2) ὁδηγῶ ὀρθῶς, [[διευθύνω]], δεῦρ’ ἀπ. [[μολεῖν]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 1667· ἀπευθύνει δὲ βροτῶν τούς τ’ ἀγνωμοσύναν τιμῶντας, διορθώνει, κολάζει, κοιν. «ἰσάζει», Εὐρ. Βάκχ. 884· ἐκ πρύμνης ἀπευθύνοντες [[οἷον]] οἴακι, διευθύνοντες, Πλάτ. Κριτί. 109C· οὕτω, πλήκτροις ἀπ. τρόπιν Σοφ. Ἀποσπ. 151· πρὶν σὲ τήνδ’ ἀπευθύνειν πόλιν, πρὶν σὺ γείνῃς [[κυβερνήτης]] ταύτης τῆς πόλεως (ἴδε σημ. Jebb ἐν τόπῳ), ὁ αὐτ. Ο. Τ. 104· ἀπ. τὰ κοινὰ Αἰσχίν. 76. 13· κλήρῳ ἀπευθύνων εἰς τὰς διανομὰς αὐτὴν [τὴν ἰσότητα], ἐπανορθῶν, ἀποκαθιστῶν αὐτήν, Πλάτ. Νόμ. 757Β, πρβλ. Πολιτικ. 282Ε· ἀπ. τι [[πρός]] τι, [[προσαρμόζω]], Ἀρρ. Ἐπίκτ. 4. 12, 6, πρβλ. Λουκ. Εἰκ. 12: ταῖς συλλαβαῖς ἀπ. τοὺς χρόνους Διον. Ἁλ. περὶ Συνθ. 11. ΙΙ. τὸ ἀπευθυσμένον (ἐνν. [[ἔντερον]]), Λατ. intestinum rectum, Γαλην. 2. 573 κτλ.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> redresser;<br /><b>2</b> placer <i>ou</i> maintenir droit : [[χέρας]] δεσμοῖς ἀπ. SOPH lier les mains droit, <i>càd de</i>rrière le dos ; <i>fig.</i> diriger (un État, les affaires).<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[εὐθύνω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">1</b> c. ac. de cosa [[poner derecho]], [[recto]] χέρας δεσμοῖς (al atarlas a la espalda), S.<i>Ai</i>.72<br /><b class="num">•</b>[[enderezar]], [[rectificar]] τὰ ὀστέα ... τοῖσι θέναρσι τῶν χειρῶν Hp.<i>Fract</i>.15, αὐτό (τὸ νῆμα) Pl.<i>Plt</i>.282e, πάντα ὀρθά Pl.<i>Ti</i>.71d, τὰς μαχαίρας καμπτομένας Plb.2.33.3<br /><b class="num">•</b>[[alinear]] λόχον Ascl.<i>Tact</i>.12.11<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[reavivarse]] τὸ ὑποκλάζον τοῦ πυρετοῦ Paul.Aeg.2.47<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ ἀπευθυσμένον [[el recto]] Dsc.1.99, Heliod. en Orib.44.20.55, Gal.2.573.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de pers. o asimilado [[guiar derechamente]], [[dirigir]] Ὀρέστην δεῦρ' ... μολεῖν A.<i>A</i>.1667<br /><b class="num">•</b>[[gobernar]] πλήκτροις ... οὐρίαν τρόπιν S.<i>Fr</i>.143, σέ S.<i>Fr</i>.314.175, πόλιν S.<i>OT</i> 104<br /><b class="num">•</b>abs. [[dirigir el rumbo]] ἐκ πρύμνης Pl.<i>Criti</i>.109c<br /><b class="num">•</b>en sent. moral [[enderezar]], [[encauzar]] τὸ θεῖον σθένος ... ἀ. δὲ βροτῶν τούς τ' ἀγνωμοσύναν τιμῶντας E.<i>Ba</i>.884, αὐτούς (a los jóvenes), Plu.2.15d<br /><b class="num">•</b>c. ac. de abstr. [[dirigir]] ἐφ' ὃν (σκοπόν) πᾶσαν ὁρμὴν καὶ ... φαντασίαν M.Ant.2.7, τὰς ὁρμὰς ... ἐπὶ τὰ κοινωνικὰ ἔργα M.Ant.8.7<br /><b class="num">•</b>[[regir]] τὰ κοινά Aeschin.3.158.<br /><b class="num">3</b> c. ac. y εἰς, πρός o dat. [[ajustar]] κλήρῳ ... εἰς τὰς διανομὰς αὐτήν (τὴν ἰσότητα) Pl.<i>Lg</i>.757b, πρὸς τοὺς ... κανόνας ... τὸ [[ἄγαλμα]] Luc.<i>Im</i>.12, πρὸς ἓν ... παράδειγμα τὸν [[ἑαυτοῦ]] βίον Plu.2.52a, πρὸς τὰς δυνάμεις τῶν σχέσεων ... τὰ καθήκοντα nuestros deberes a la importancia de nuestros oficios</i> Arr.<i>Epict</i>.4.12.16, ταῖς συλλαβαῖς ... τοὺς χρόνους D.H.<i>Comp</i>.43.2.
}}
{{grml
|mltxt=([[ἀπευθύνω]])<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[κατευθύνω]], [[αποστέλλω]] [[κάτι]] [[προς]] κάποιον<br /><b>2.</b> [[αποτείνω]] («σου απευθύνει τον λόγο, του απηύθυνε [[επιστολή]]»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] [[πάλι]] [[ευθύ]], [[ισιώνω]], [[αποκαθιστώ]]<br /><b>2.</b> [[οδηγώ]] σωστά, [[διευθύνω]]<br /><b>3.</b> [[διοικώ]], [[κυβερνώ]], [[διευθετώ]]<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> [[διορθώνω]], [[επαναφέρω]] στην [[τάξη]], [[τιμωρώ]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἀπευθύνω]] ἐκ πρύμνης» — [[είμαι]] στο [[τιμόνι]]<br />β) «[[ἀπευθύνω]] τι [[προς]] τι» — [[προσαρμόζω]]<br />γ) [[εκτρέπω]] από την [[ευθεία]]<br /><b>6.</b> (το ουδ. της μτχ. παθ. πρκμ. ως ουσ.) το [[απευθυσμένο]] (Α ἀπευθυσμένον)<br />το τελικό [[τμήμα]] του παχύ εντέρου το οποΐο καταλήγει στον πρωκτό.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>απ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ευθύνω]] <span style="color: red;"><</span> [[ευθύς]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀπευθύνω:''' [ῡ], μέλ. <i>-ῠνῶ</i>,<br /><b class="num">1.</b> [[ισιώνω]], κάνω [[κάτι]] [[πάλι]] [[ευθύ]], σε Πλάτ.· [[χέρας]] δεσμοῖς [[ἀπευθύνω]], [[δένω]] τα χέρια του σε [[ευθεία]], δηλ. [[πισώπλατα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[καθοδηγώ]] σωστά, [[διευθύνω]], [[διοικώ]], [[κυβερνώ]], στον ίδ.· [[διορθώνω]], [[τιμωρώ]], [[κολάζω]], σε Ευρ.· με απαρ., [[κατευθύνω]] κάποιον να κάνει [[κάτι]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀπευθύνω:'''<br /><b class="num">1)</b> выпрямлять, расправлять (πάντα [[ὀρθά]] Plat., μαχαιρας καμπτομένας Polyb.; καμπυλας βακτηρίας Plut.);<br /><b class="num">2)</b> связывать назад, скручивать за спину (χερας δεσμοῖς Soph.);<br /><b class="num">3)</b> направлять, управлять, править (πλήκτροις τρόπιν Soph.: πόλιν Plat.; τὴν κρίσιν τῷ λογισμῷ Plut.);<br /><b class="num">4)</b> исправлять, вразумлять или карать (τοὺς ἀγνωμοσύναν τιμῶντας Eur.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">1.</b> to make [[straight]] [[again]], Plat.; [[χέρας]] δεσμοῖς ἀπ. to [[bind]] his [[arms]] [[straight]], i. e. [[behind]] him, Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[guide]] [[aright]], to [[direct]], [[govern]], Soph.; to [[correct]], [[chastise]], Eur.: c. inf. to [[direct]] one to do a [[thing]], Aesch.
}}