View source for ἐπαίρω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπαίρω
|Medium diacritics=ἐπαίρω
|Low diacritics=επαίρω
|Capitals=ΕΠΑΙΡΩ
|Transliteration A=epaírō
|Transliteration B=epairō
|Transliteration C=epairo
|Beta Code=e)pai/rw
|Definition=Ion. and poet. ἐπᾰείρω <span class="bibl">Hdt.1.204</span> and always in Hom.: fut. [[ἐπᾱρῶ]] (contr. from <b class="b3">ᾰερ-</b>) <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>125</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>581</span> (prob. l.), X <span class="title">Mem.</span>3.6.2: aor. [[ἐπῆρα]], part. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἐπάρας <span class="bibl">Hdt.1.87</span>, etc.: pf. ἐπῆρκα <span class="bibl">Amphis 13</span>, <span class="bibl">Them.<span class="title">Or.</span>8.114b</span>:—Pass., aor. [[ἐπήρθην]], part. [[ἐπαρθείς]]: <abbr title="Illegible text in print source">†</abbr>[[lift up and set on]], [<b class="b3">αὐτὸν] ἀμαξάων ἐπάειρραν</b> [[lifted and set]] him [[upon]]... <span class="bibl">Il.7.426</span>; ὀβελοὺς . . κρατευτάων ἐπάειρας <span class="bibl">9.214</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lift]], [[raise]], κεφαλὴν ἐπαείρας <span class="bibl">10.80</span>; καί μ' ἔπαιρε <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>889</span>; ἐπαίρων βλέφαρα <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1276</span> codd.; ἐπάειρε δέρην <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>99</span> (anap.); ἔπαιρε σαυτόν <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span> 996</span>; σεμνῶς ἐπηρκὼς τὰς ὀφρῦς Amphis l.c.; <b class="b3">πάντες ἐπῆραν</b> (sc. <b class="b3">τὴν χεῖρα</b>) <span class="title">SIG</span>1109.24; οὐδεὶς ἐπῆρε <span class="title">IG</span>3.1132; ἐπάρας τὴν φωνήν <span class="bibl">D.18.291</span>; <b class="b3">ἐπαιρόμενα ἱστία</b>, opp. [[ὑφιέμενα]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Luc.</span>3</span>:—Med., <b class="b3">με τεῷ ἐπαείραο μαζῷ</b> [[didstliftand put]] me [[to]] thy breast, <span class="bibl">A.R.3.734</span>; ([[λόγχην]]) <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span> 1484</span>; ὅπλ' ἐπαίρεσθαι θεῷ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ba.</span>789</span>; ἱστούς <span class="bibl">Plb.1.61.7</span>; βακτηρίαν Plu.2.185b: metaph., τί . . στάσιν γλώσσης ἐπήρασθε; <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>635</span>; πολλοὺς καὶ θρασεῖς τῇ πόλει λόγους ἐπαιρόμενος <span class="bibl">D.18.222</span>; κοινὸν ἡ πόλις ἐπήρατο πένθος <span class="bibl">D.S.34.17</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[exalt]], [[magnify]], ἐπαείρειν Αοκρῶν ματέρ' <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>9.20</span>; ἐπαρεῖς τὸν πατρῷον οἶκον <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.6.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> intr., [[lift up one's leg]] or [[rise up]], <span class="bibl">Hdt.2.162</span>; [[rise from table]], <span class="bibl">Euang.1.10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> Pass., [[swell up]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Liqu.</span>2</span>, Gal.6.264, 18(2).119; <b class="b3">ἐπῆρται τοῦτό γε</b>, in mal. part., <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>937</span>; ὁ καυλὸς ἐπαίρεται <span class="title">Hippiatr.</span> 54. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> Gramm., <b class="b3">ἐ. τὴν προσῳδίαν</b> [[make]] the accent [[acute]], Sch.<span class="bibl">Il.11.636</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[stir up]], [[excite]], πολλά τέ μιν καὶ μεγάλα τὰ ἐπαείροντα . . ἦν <span class="bibl">Hdt.1.204</span>; τίς σ' ἐπῆρε δαιμόνων; <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1328</span>; πέρα τοῦ καιροῦ τοὺς ἑτέρους ἐ. <span class="bibl">D.16.23</span>; ἐ. θυμόν τινι <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>125</span>; τοῦτό σε ψυχὴν ἐπαίρει <span class="bibl">Id.<span class="title">Heracl.</span>173</span>; ἑαυτὸν ἐπίτινι <span class="bibl">Diog.Oen.64</span>; ἵππον [[urge on]], <span class="bibl">Them.<span class="title">Or.</span>1.13c</span>; [[induce]], [[persuade]] to do, c.inf., εἰρωτᾶν εἰ οὔτι ἐπαισχύνεται ἐπάρας Κροῖσον στρατεύεσθαι <span class="bibl">Hdt.1.90</span>, cf. <span class="bibl">Isoc.4.108</span>, <span class="bibl">Aeschin.1.192</span>; ἥτις με γῆμ' ἐπῆρε <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>42</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ra.</span>1041</span>; ἐ. τινὰ ὥστε . . <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>581</span>; <b class="b3">ὅστις μ' ἐπάρας ἔργον</b> (sc. [[πρᾶξαι]]) <span class="bibl">Id.<span class="title">Or.</span>286</span>:—Pass., to [[be roused]], [[be led on]], [[be excited]], τῷ μαντηΐῳ <span class="bibl">Hdt.1.90</span>, cf. <span class="bibl">5.91</span>; τοῖσι δωρήμασι <span class="bibl">Id.7.38</span>; τοῖς τῆς πόλεως κακοῖς <span class="bibl">And.1.37</span>; ὑπὸ τῆς τύχης <span class="bibl">Lys.2.10</span>; [[πλούτῳ]], [[τιμῇ]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>434b</span>, <span class="bibl">608b</span>; ὑπὸ λόγων <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1448</span>; τῇ ἐλπίδι ὡς. . <span class="bibl">Th.1.81</span>, cf. <span class="bibl">Lys.9.21</span>; τοῖς λόγοις <span class="bibl">Th.4.121</span>; δεινότητι καὶ ξυνέσεως ἀγῶνι <span class="bibl">Id.3.37</span> (so τὸ ἐπαιρόμενον τοῦ λόγου τῇ δεινότητι <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cic.</span>25</span>); ὑπὸ μεγάλου μισθοῦ <span class="bibl">Th.7.13</span>; ἐ. ἐς τὸ νεωτερίζειν <span class="bibl">Id.4.108</span>; ἐπὶ τὴν βασιλείαν <span class="bibl">LXX <span class="title">3 Ki.</span>12</span>.<span class="bibl">[24]</span>: c. inf., ἐπήρθην γράψαι <span class="bibl">Isoc.5.10</span>; [[τῷ]] or <b class="b3">τὸ λέγειν</b> (dub. l.) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>232a</span> (but <b class="b3">ναυτικῷ προύχειν -όμενοι</b> [[flattering themselves]] that they were superior... <span class="bibl">Th.1.25</span>): abs., to [[be excited]], [[on tiptoe]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span> 810</span>; and so Ἑλλὰς τῇ ὁρμῇ ἐπῆρται <span class="bibl">Th.2.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Pass., also, to [[be elated at]] a thing, εὐδαιμονίῃ μεγάλῃ <span class="bibl">Hdt.5.81</span>; ψυχρῇ νίκῃ <span class="bibl">Id.9.49</span>, cf. <span class="bibl">1.212</span>, <span class="bibl">4.130</span>; ἐπὶ πλούτῳ <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.2.25</span>; πρός τι <span class="bibl">Th.6.11</span>, <span class="bibl">8.2</span>; ἐκ τοῦ γεγονότος προτερήματος <span class="bibl">Plb.1.29.4</span>: abs., <span class="bibl">Th.4.18</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0895.png Seite 895]] (vgl. [[ἐπαείρω]]), 1) erheben, emporheben, -richten; [[κρᾶτα]] Eur. Suppl. 301; ἐμέ, θύματα, Soph. Phil. 877 El. 624; σαυτόν, Eur. Ion 727 u. öfter; auch in Prosa, ἐπαρεῖς τὸν πατρῷον οἶκον, zu Ansehen bringen, Xen. Mem. 3, 6, 2; τὴν δεξιάν Eq. 12, 6; auch τὴν φωνήν Dem. 19, 336; τί [[πέρα]] τοῦ καιροῦ τοὺς ἑτέρους ἐπαίρουσιν; was erheben sie dieselben sin ihren Reden)? 16, 23. In anderen Vrbdgn, wie [[ἱστία]], aufziehen, Ggstz [[ὑφίημι]], Plut. Luc. 3; τὴν τράπεζαν, die Tafel aufheben, Com. Ath. XIV, 641 e 642 b. – 2) übertr., anregen, anreizen, verleiten sein geistiges Erheben, wie wir »überheben« sagen), [[τίς]] σ' ἐπῆρε δαιμόνων Soph. O. R. 1328, Schol. ἔπεισε; μ' ἐπάρας [[ἔργον]] ἐς ἀνοσιώτατον Eur. Or. 286; τινὰ ὥςτε Suppl. 581; τινὰ θερμότερον Antiph. 2 α 7; ἐπῆρε ἡμᾶς ἐξαμαρτάνειν Isocr. 4, 108; ἐπαρεῖ πολλοὺς ἁμαρτάνειν Aesch. 1, 192; oft pass. sich verleiten lassen, ἐπαρθέντες κιβδήλοισι μαντηΐοισι Her. 5, 91; ἐπαιρόμενος πλούτῳ καὶ πλήθει Plat. Rep. IV, 434 a; [[οὔτε]] τιμῇ ἐπαρθεὶς [[οὔτε]] χρήμασι X, 608 b; τοῖς κακοῖς Andoc. 1, 37; ὑπὸ τῆς τύχης Lys. 2, 10; ἐλπίδι 9, 21; ὑπὸ μεγάλο υ μισθοῦ Thuc. 7, 13; μισθῷ Aesch. 1, 137; ἐπήρθην γράφειν Isocr. 5, 10; Dem. vrbdt ἐπᾶραι καὶ θρασεῖς ποιῆσαι 18, 175; mit προάγεσθαι 298; mit φυσᾶν 59, 38; übh. stolz werden, groß thun, Ar. Nub. 810; Thuc. 4, 18; ἐπηρμένος, hochmüthig, 8, 2 u. Folgde; νίκῃ, auf einen Sieg, Her. 9, 49; ἐπί τινι, Xen. Mem. 1, 2, 25; [[πρός]] τι, Thuc. 6, 11; ἔκ τινος, Pol. 1, 29, 4. – 3) Med. sich erheben, wie Her. auch das act. braucht, ἐπάρας ἀπεματάϊσε 2, 162; für sich erheben, στάσιν γλώσσης ἐπάρασθε Soph. O. R. 635; λόγχην ἐπαίρομαι ξένοις, seine Lanze erheben, Eur. I. T. 1484; ὅπλα θεῷ Bacch. 788; πόλεμόν τινι, Krieg gegen Einen anfangen, Plut.; manche Vrbdgn wie im act., z. B. ἱστούς Pol. 1, 61, 7; λόγους Dem. 18, 222.
}}
{{ls
|lstext='''ἐπαίρω''': Ἰων. καὶ ποιητ. [[ἐπαείρω]] Ἡρόδ. 1. 204, καὶ ἀείποτε παρ’ Ὁμ.: μέλλ. ἐπᾰρῶ: - ἀόρ. ἐπῆρα Ἡρόδ. 1. 87, Ἀττ.: - Παθ.: ἀόρ. ἐπήρθην, μετοχ. ἐπαρθείς. Σηκώνω τι καὶ τοποθετῶ αὐτὸ [[ἐπάνω]] εἴς τι, ἁμαξάων ἐπάειραν, «ἐπὶ τῶν ἁμαξῶν ἄραντες ἐπέθηκαν» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Η. 426· ὀβελοὺς [[ἐφύπερθε]] τάνυσσε κρατευτάων ἐπαείρας, ἄρας καὶ ἐπιθεὶς ἐπὶ τῶν «βάσεων, ὅ ἐστι τῶν λίθων ἐφ’ ὧν οἱ ὀβελίσκοι τίθενται ὀπτωμένων τῶν [[κρεῶν]]» (Σχόλ.), Ι. 214. 2) [[ἐγείρω]] ὑψώνω, κεφαλὴν ἐπαείρας Κ. 80· καί μ’ ἔπαιρε Σοφ. Φιλ. 889· ἐπαίρων βλέφαρα ὁ αὐτὸς Ο. Τ. 1276· ἐπάειρε δέρην (λυρ.), Εὐρ. Τρῳ. 100· ἔπαιρε σαυτὸν Ἀριστοφ. Σφ. 996· [[ὥσπερ]] [[κοχλίας]] σεμνῶς ἐπηρκὼς τὰς ὀφρῦς Ἄμφις ἐν «Δεξιδημίδι» 1· ἐπάρας τὴν φωνὴν Δημ. 323.1· ἐπ. ἱστία, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὑφίεσθαι, Πλουτ. Λούκ. 3: - Μέσ., ἶσον [[ἐπεὶ]] κείνοις με τεῷ ἐπαείραο μαζῷ, μὲ ἐσήκωσες καὶ μὲ ἔβαλες εἰς τὸν μαστόν σου, Ἀπολλ. Ροδ. Γ. 734· λόγχην, ὅπλα ἐπαίρεσθαι Εὐρ. Ι. Τ. 1484, Βάκχ. 789· ἱστοὺς Πολύβ. 1. 61, 7· μεταφ., τί... στάσιν γλώσσης ἐπήρασθε; Σοφ. Ο. Τ. 635· πολλοὺς καὶ θρασεῖς τῇ πόλει ἐπαιρόμενος λόγους Δημ. 302. 13. 3) ἐξυψῶ, [[μεγαλύνω]], ἐπαείρειν τινὰ Πίνδ. Ο. 9. 31· ἐπαίρειν τὸν πατρῷον οἶκον Ξεν. Ἀπομν. 3. 6, 2. 4) ἀμεταβ., [[ἐγείρω]] ἐμαυτὸν ἢ τὸ [[σκέλος]], ἐπάρας ἀπεματάϊσε Ἡρόδ. 2. 162· [[οὕτως]] ἐν τῷ παθ., Ἀριστοφ. Λυσ. 937. II. [[διεγείρω]], παρακινῶ, πολλά τέ μιν καὶ μεγάλα τὰ ἐπαείροντα καὶ ἐποτρύνοντα ἦν Ἡρόδ. 1. 204· τίς σ’ ἐπῆρε δαιμόνων; Σοφ. Ο. Τ. 1328· [[πέρα]] τοῦ καιροῦ τοὺς ἑτέρους ἐπ. Δημ. 208. 6· ἐπ. θυμόν τινι Εὐρ. Ι. Α. 125· εἴ τι τοῦτό σε ψυχὴν ἐπαίρει ὁ αὐτὸς ἐν Ἠρακλ. 172· [[διεγείρω]] ἢ [[ἐξάπτω]] δι’ ἐλπίδων τὴν διάνοιάν τινος [[ὅπως]] πράξῃ τι, μετ’ ἀπαρ., εἰρωτᾶν εἰ [[οὔτι]] αἰσχύνεται ἐπάρας Κροῖσον στρατεύεσθαι Ἡρόδ. 1. 90· ἥτις με γῆμ’ ἐπῆρε, «ἀνέπεισε, παρεκίνησε» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Νεφ. 42, πρβλ. Βατρ. 1041· ἐπ. τινὰ [[ὥστε]]... Εὐρ. Ἱκ. 581· [[ὅστις]] μ’ ἐπάρας [[ἔργον]] (ἐξυπακ. πρᾶξαι) ὁ αὐτὸς ἐν Ὀρ. 286: - Παθ., ἐπαρθεὶς τῷ μαντηΐῳ Ἡρόδ. 1. 90, πρβλ. 5. 91· τοῖς δωρήμασι 7. 38· πλούτῳ, τιμῇ Πλάτ. Πολ. 434Α, 608B· ὑπὸ λόγων Ἀριστοφ. Ὄρν. 1448· τοῖς λόγοις Θουκ. 4. 121· δεινότητι καὶ ξυνέσεως ἀγῶνι ὁ αὐτὸς 2. 37· ὑπὸ μισθοῦ ὁ αὐτὸς 7 13· ἐπ. ἐς τὸ νεωτερίζειν ὁ αὐτὸς 4.108· καὶ ἀπαρ., ἐπήρθην γράψαι Ἰσοκρ. 84C, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 232 Α. 2) ἐν τῷ Παθ. [[ὡσαύτως]], ἐπαίρομαι, [[ὑπερηφανεύομαι]] ἐπί τινι, εὐδαιμονίῃ μεγάλῃ Ἡρόδ. 5. 81· ψυχρῇ νίκῃ 9. 49, πρβλ. 1. 212., 4. 130· ἔν τινι Θουκ. 4. 18· ἐπί τινι Ξεν. Ἀπομν. 1. 2, 25· [[πρός]] τι Θουκ. 6. 11., 8. 2· ἔκ τινος Πολύβ. 1. 29, 4· [[ὡσαύτως]], Ἑλλὰς τῇ ὁρμῇ ἐπῆρται, «τῇ ἡμετέρᾳ ὁρμῇ μετέωρός ἐστι» (Σχόλ.), ἢ κατὰ τὸν Δούκαν «ἀποβλέπει σύμπασα ἡ Ἑλλὰς εἰς τὴν ἡμετέραν ταύτην ἐκστρατείαν», ἀναμένει [[ἀνήσυχος]] τὸ [[ἀποτέλεσμα]], Θουκ. 2. 11· ἀπολ., ἐπαίρομαι, [[ἀλαζονεύομαι]], ὡς καὶ νῦν, ἀνδρός... φανερῶς ἐπηρμένου Ἀριστοφ. Νεφ. 810· παραφέρομαι, Πλουτ. Κικ. 25, κτλ.
}}
{{bailly
|btext=<i>poét.</i> [[ἐπαείρω]];<br /><i>f.</i> ἐπαρῶ, <i>ao.</i> [[ἐπῆρα]], <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> élever :<br /><b>1</b> lever, élever, relever : τινα ἁμαξάων IL enlever (des cadavres) et les placer sur un chariot ; [[ἱστία]] PLUT hisser les voiles ; soulever, tenir en l’air (dans un geste d’offrande);<br /><b>2</b> relever, redresser : κεφαλήν IL lever la tête ; <i>p. anal.</i> φωνήν DÉM élever la voix ; <i>fig.</i> τὸν πατρῷον οἶκον XÉN accroître la fortune <i>ou</i> l’influence de la maison paternelle;<br /><b>3</b> exciter : τινα qqn ; <i>Pass.</i> être excité ; <i>particul.</i> exciter l’orgueil, la passion, monter la tête, exalter;<br /><b>II.</b> <i>intr. en appar. (s.e.</i> ἑαυτόν) se lever;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἐπαίρομαι lever pour soi <i>ou</i> qch à soi ; τὴν βακτηρίαν PLUT lever son bâton (pour frapper) ; λόγχην τινί EUR lever sa lance contre qqn ; <i>fig.</i> [[τῇ]] πόλει ἐπ. λόγους DÉM lancer des propos (hardis) contre la cité.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[αἴρω]].
}}
{{eles
|esgtx=[[levantar]]
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἐπί]] and [[αἴρω]]; to [[raise]] up ([[literally]] or [[figuratively]]): exalt [[self]], [[poise]] ([[lift]], [[take]]) up.
}}
{{Thayer
|txtha=1st aorist [[ἐπῆρα]], participle ἐπάρας, [[imperative]] 2nd [[person]] plural ἐπάρατε, infinitive ἐπᾶραι; [[perfect]] ἐπηρκα (Tdf.); ([[passive]] and [[middle]], [[present]] ἐπαίρομαι); 1st aorist [[passive]] ἐπηρθην; (on the [[omission]] of the iota subscript, [[see]] [[αἴρω]] at the [[beginning]]); from [[Herodotus]] [[down]]; the Sept. [[chiefly]] for נָשָׂא, [[also]] for הֵרִים; to [[lift]] up, [[raise]] up, [[raise]] on [[high]]: [[τόν]] ἀρτέμονα, to [[hoist]] up, τά [[ἱστία]], [[Plutarch]], mor., p. 870 (de [[Herod]]. malign. § 39)); τάς χεῖρας, in [[offering]] [[prayer]], Winer's Grammar, § 65,4c.) (ἐξάρας); τάς κεφαλάς, of the [[timid]] and [[sorrowful]] recovering [[spirit]], αὐχένα, [[Philo]] de [[secular]] § 20); [[τούς]] ὀφθαλμούς, to [[look]] up, [[εἰς]] τινα, [[εἰς]] [[τόν]] οὐρανόν, [[τήν]] φωνήν, [[Demosthenes]] 449,13; the Sept. [[τήν]] πτέρναν [[ἐπί]] τινα, to [[lift]] the [[heel]] [[against]] [[one]] ([[see]] [[πτέρνα]]), ἐπήρθη, [[was]] taken up (of Christ, taken up [[into]] [[heaven]]), to be lifted up [[with]] [[pride]], to exalt [[oneself]]: [[Aristophanes]] nub. 810; [[Thucydides]] 4,18; [[Aeschines]] 87,24; [[with]] the dative of the [[thing]] of [[which]] [[one]] is [[proud]], [[Herodotus]] 9,49; [[Thucydides]] 1,120; [[Xenophon]], Cyril 8,5, 24); — on [[ὕψωμα]].
}}
{{grml
|mltxt=και (ε)[[παίρνω]] (AM [[ἐπαίρω]], Μ και (ἐ)[[παίρνω]]) [[αίρω]]<br /><b>μέσ.</b> [[υπερηφανεύομαι]], [[καυχιέμαι]] («ἐπαιρόμενος ή πλούτῳ ἤ ἰσχύι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> η προστ. <i>έπαρον</i> ως παρακελευσματικό [[μόριο]] για ύψωση τών μεγάλων ιστίων<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />(η μτχ. παρακμ. ως επίθ.) [[επηρμένος]] και <i>επαρμένος</i><br /><b>1.</b> [[φαντασμένος]], [[αλαζονικός]], [[υπεροπτικός]]<br /><b>2.</b> (για θρόνο) [[υψηλός]], [[μεγαλοπρεπής]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] στα χέρια, [[σηκώνω]] [[ψηλά]]<br /><b>2.</b> [[αφαιρώ]], [[παίρνω]] [[μακριά]] («αὐτόν... ἔσφαξαν και ἐπῆραν τὴν κεφαλὴν αὐτοῡ», Πασχ. Χρον.)<br /><b>3.</b> [[υψώνω]], [[σηκώνω]] («ὀρθωθεὶς δ' ἄρ' ἐπ' ἀγκῶνος, κεφαλὴν ἐπαείρας», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για [[κτίσμα]]) [[ανυψώνω]]<br /><b>5.</b> [[σηκώνω]] και [[τοποθετώ]] [[πάνω]] μου («τὸν σὸν ἐπάρας σταυρόν», Μηναία)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] και [[τοποθετώ]] [[κάπου]] («δάκρυα θερμά χέοντες, ἀμαξάων ἐπάειραν», σήκωσαν και απόθεσαν [[πάνω]] στις άμαξες, <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για φρύδια) [[ανασύρω]], [[ανασηκώνω]]<br /><b>3.</b> [[υψώνω]] τον τόνο της φωνής<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> (για ιστούς και [[ιστία]] πλοίου) [[σηκώνω]] και [[στυλώνω]] το [[κατάρτι]], [[σηκώνω]] τα [[ιστία]] του πλοίου<br /><b>5.</b> [[εξυψώνω]], [[μεγαλύνω]] («ἐπαρεῑς δὲ τὸν πατρῷον οἶκον», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>6.</b> σηκώνομαι ή [[σηκώνω]] το [[πόδι]]<br /><b>7.</b> [[διεγείρω]], [[εξεγείρω]], [[ερεθίζω]], [[παρακινώ]] («τίς σ' ἐπῆρε [[δαίμων]];», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>8.</b> [[παρακινώ]], [[παρασύρω]], [[πείθω]] κάποιον να ενεργήσει («ἐπαείρας Κροῑσον στρατεύεσθαι ἐπὶ Πέρσας», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>9.</b> ερεθίζομαι, διογκώνομαι<br /><b>10.</b> [[μεγαλοποιώ]]<br /><b>11.</b> [[εκθειάζω]]<br /><b>12.</b> <b>(μετρ.)</b> <b>φρ.</b> [[ἐπαίρω]] τήν προσῳδίαν</i><br />[[δίνω]] οξύ τόνο.
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπαίρω:''' Ιων. και ποιητ. [[ἐπαείρω]]· μέλ. <i>-ᾰρῶ</i>, αόρ. αʹ <i>-ῆρα</i>, σε Ηρόδ. — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπήρθην</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σηκώνω]] [[κάτι]] και το [[τοποθετώ]] πάνω σε [[άμαξα]] ή [[βάση]], με γεν., σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[σηκώνω]], [[υψώνω]], στον ίδ., Σοφ. κ.λπ. — Μέσ., <i>ὅπλα ἐπαίρεσθαι</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> [[εξυψώνω]], [[μεγαλύνω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> αμτβ., [[σηκώνω]] το [[πόδι]] μου ή εγείρομαι, σηκώνομαι, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[παρακινώ]], [[διεγείρω]], στο ίδ., Σοφ. κ.λπ.· [[υποκινώ]] ή [[πείθω]] κάποιον να κάνει [[κάτι]], με απαρ., σε Ηρόδ., Αριστοφ. — Παθ., καθοδηγούμαι, διεγείρομαι, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> Παθ. επίσης, [[υπερηφανεύομαι]] για [[κάτι]], στον ίδ., σε Θουκ. κ.λπ.· απόλ., είμαι [[φαντασμένος]] ή [[ψηλομύτης]], σε Αριστοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπαίρω:''' и эп.-ион.-поэт. ἐπ-αείρω (fut. ἐπᾰρῶ, aor. [[ἐπῆρα]], aor. pass. ἐπήρθην - part. ἐπαρθείς)<br /><b class="num">1)</b> поднимать (κεφαλήν Hom.; βλέφαρα Soph.; ὀφρύν Plut.; med. λόγχην Eur.; χεῖρα Arst.; ἱστούς Polyb.; [[ἱστίον]] Plut.): ἔπαιρε σαυτόν Arph. встань; ἐ. τὴν φωνήν Dem. возвышать голос; ἐπαρθέντος τοῦ ἡλίου Arst. когда солнце высоко; στάσιν γλώσσης ἐπάρασθαι Soph. вступить в пререкания; θρασεῖς λόγους ἐπάρασθαί τινι Dem. выступить против кого-л. с дерзкими речами; ἐ. πόλεμόν τινι Plut. начинать войну против кого-л.;<br /><b class="num">2)</b> превозносить, возвеличивать, прославлять (τὸν πατρῷον οἶκον Xen.; τινὰ [[πέρα]] τοῦ καιροῦ Dem.);<br /><b class="num">3)</b> (подняв) взваливать, класть (ἀμαξάων, sc. τινά Hom.);<br /><b class="num">4)</b> (sc. ἑαυτόν) (при)подниматься Her.;<br /><b class="num">5)</b> побуждать, поощрять (τινὰ ποιεῖν τι Isocr., Aeschin. и εἴς τι Eur.): τίς σ᾽ ἐπῆρε δαιμόνων; Soph. какое божество подвигло тебя (на это)?; ἐ. ψυχήν τινι Eur. придавать духу кому-л., поддерживать бодрость в ком-л.;<br /><b class="num">6)</b> возбуждать, pass. быть возбуждаемым, подстрекаемым, движимым (ὑπὸ μισθοῦ Thuc. и μισθῷ Aeschin.; ἐλπίδι τινί Lys.): ἡ Ἑλλὰς [[πᾶσα]] τῇ ὁρμῇ ἐπῆρται Thuc. вся Эллада была в напряженном ожидании;<br /><b class="num">7)</b> внушать гордость, pass. гордиться, кичиться (τινί Her., πρός τι Thuc., [[ὑπό]] τινος Lys., ἐπί τινι Xen. и ἔκ τινος Polyb.): [[ἐπηρμένος]] Thuc. надменный, высокомерный.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=ionic and poet. [[ἐπαείρω]] fut. -ᾰρῶ aor1 -ῆρα Pass., aor1 ἐπήρθην<br /><b class="num">I.</b> to [[lift]] up and set on a car or [[stand]], c. gen., Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[lift]], [[raise]], Il., Soph., etc.: Mid., ὅπλα ἐπαίρεσθαι Eur.<br /><b class="num">3.</b> to exalt, [[magnify]], Xen.<br /><b class="num">4.</b> intr. to [[lift]] up one's leg or [[rise]] up, Hdt.<br /><b class="num">II.</b> to [[stir]] up, [[excite]], Hdt., Soph., etc.: — to [[induce]] or [[persuade]] one to do, c. inf., Hdt., Ar.: —Pass. to be led on, [[excited]], Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> Pass., also, to be elated at a [[thing]], Hdt., Thuc., etc.:—absol. to be [[conceited]] or [[proud]], Ar.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：™pa⋯rw 誒普-埃羅<br />'''詞類次數'''：動詞（19）<br />'''原文字根'''：在上-舉起 相當於： （[[נָטָה]]&#x200E; / [[מָנׄול]]&#x200E;）  （[[נָשָׂא]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：高舉，高舉自己，被高舉，舉起，舉，取上升，提高，自高，高，大，昂，拉起；由（[[ἐπί]]）*=在⋯上）與（[[αἴρω]]）*=舉起）組成。參讀 （[[αἴρω]]）同義字，同源字<br />'''出現次數'''：總共（19）；太（1）；路（6）；約（4）；徒（5）；林後（2）；提前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 舉起（5） 路6:20； 約4:35； 約13:18； 約17:1； 提前2:8；<br />2） 舉（3） 路16:23； 路18:13； 約6:5；<br />3） 提高（1） 徒22:22；<br />4） 拉起（1） 徒27:40；<br />5） 高舉自己（1） 林後10:5；<br />6） 高（1） 徒14:11；<br />7） 自高（1） 林後11:20；<br />8） 他被取上升（1） 徒1:9；<br />9） 大（1） 路11:27；<br />10） 昂（1） 路21:28；<br />11） 就舉起（1） 路24:50；<br />12） 他們舉起（1） 太17:8；<br />13） 提高了（1） 徒2:14
}}