View source for πῆμα

{{LSJ1
|Full diacritics=πῆμα
|Medium diacritics=πῆμα
|Low diacritics=πήμα
|Capitals=ΠΗΜΑ
|Transliteration A=pē̂ma
|Transliteration B=pēma
|Transliteration C=pima
|Beta Code=ph=ma
|Definition=ατος, τό (same form in Dor.), poet. word, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[misery]], [[calamity]], π. κακόν <span class="bibl">Od.5.179</span>; π. κακοῖο <span class="bibl">3.152</span>; <b class="b3">δύης π</b>. <span class="bibl">14.338</span>; π. τῆς ἄτης <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 363</span>; π. θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει <span class="bibl">Il.17.688</span>; τοῖσι . . πῆμα κυλίνδεται <span class="bibl">Od. 2.163</span>, cf. <span class="bibl">Il.11.347</span>; ἡμῖν πήματα πολλὰ θέσαν <span class="bibl">15.721</span>; τοι πῆμα τόδ' ἤγαγον Οὐρανίωνες <span class="bibl">24.547</span>; ἓν παρ' ἐσλὸν π. σύνδυο δαίονται βροτοῖς ἀθάνατοι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.81</span>; πημάτων ἔξω πόδα ἔχει <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>265</span>; πήματα ἐπὶ πήμασι πίπτοντ' <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>594</span> (lyr.); <b class="b3">πῆμ' ἐπὶ πήματι κεῖται</b>, i.e. [[iron]] upon [[iron]], the [[sword]] [[forge]]d upon the [[anvil]], Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.1.67</span>, cf. <span class="bibl">68</span>; [[σοφιστὴς πημάτων]] = [[deviser]] of [[pain]]s (i. e. the [[labour]]s of [[Heracles]]), <span class="bibl">E. <span class="title">Heracl.</span>993</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of persons, [[bane]], [[calamity]], ὅς μιν ἔτικτε . . π. γενέσθαι Τρωσί <span class="bibl">Il.22.421</span>, cf. <span class="bibl">3.50</span>, <span class="bibl">160</span>, <span class="bibl">6.282</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>379</span>; π. κακὸς [[γείτων]] <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>346</span>. (Cf. Skt. pīyati, Goth. fijan '[[hate]]'.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0610.png Seite 610]] τό, [[Leid]], [[Unglück]], Unheil; oft bei Hom. u. Hes.; auch κακὸν [[πῆμα]], Od. 5, 179; [[πῆμα]] κακοῦ, 3, 152; [[πῆμα]] δύης, 14, 338; τὸ [[πῆμα]] τῆς νόσου, Soph. Phil. 754, u. öfter; μὴ [[πλέον]] τὸ [[πῆμα]] τῆς ἄτης τίθει, Ai. 356; τὰ τοῦδε πενθεῖν πήματα, O. C. 743; Eur. oft; Ar. u. in später Prosa.
}}
{{ls
|lstext='''πῆμα''': τό, διαμένει ἀμετάβλ. παρὰ τοῖς Δωρ.: λέξ. ποιητ., [[πάθημα]], [[δυστύχημα]], [[ὄλεθρος]], Ὅμ., Ἡσ., Πίνδ., καὶ Τραγ., κατά τε τὸν ἑνικὸν καὶ τὸν πληθ.: κακὸν π. Ὀδ. Ε. 179· π. κακοῖο Γ. 152· π. δύης Ξ. 338· π. τῆς ἄτης Σοφ. Αἴ. 363· π. θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει Ἰλ. Ρ. 688· τοῖσι... [[πῆμα]] κυλίνδεται Ὀδ. Β. 163, πρβλ. Ἰλ. Λ. 347· ἡμῖν πήματα πολλὰ θέσαν Ο. 721· τοι [[πῆμα]] τόδ’ ἤγαγον οὐρανίωνες Ω. 547· πημάτων ἔξω [[πόδα]] ἔχειν Αἰσχύλ. Πρ. 263· πήματα ἐπὶ πήμασι Σοφ. Ἀντ. 593· πῆμ’ ἐπὶ πήματι κεῖται Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 1. 67, πρβλ. 68. ΙΙ. παρ’ Ὁμ., [[συχνάκις]] ἐπὶ προσώπων, [[ὄλεθρος]], [[πληγή]], ὅς μιν ἔτικτε... [[πῆμα]] γενέσθαι Τρωσὶ Ἰλ. Χ. 421, πρβλ. Γ. 50, 160. Ζ. 282, Σοφ. Ο. Τ. 379.
}}
{{bailly
|btext=ατος (τό) :<br /><b>1</b> souffrance, mal, malheur;<br /><b>2</b> ce qui cause un dommage, un malheur, <i>etc.</i> ; fléau, calamité.<br />'''Étymologie:''' [[πάσχω]] -- DELG étym. obscure ; cf. ttf. <i>avest.</i> pâman, nom d’une maladie de la peau, <i>skr.</i> pâmán « maladie de la peau, gale », <i>skr.</i> pâpmán « souffrance, dommage ».
}}
{{Autenrieth
|auten=ατος ([[πάσχω]]): [[suffering]], [[woe]], [[harm]]; [[common]] periphrasis, [[πῆμα]] κακοῖο, [[also]] δύης [[πῆμα]], Od. 14.338; of persons, [[bane]], [[nuisance]], Od. 17.446.
}}
{{Slater
|sltr=([[πῆμα]], -ατος, -α, -ατα nom.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[pain]], [[trouble]] [[πῆμα]] θνᾴσκει παλίγκοτον δαμασθέν (O. 2.19) Μοῖρ' θεόρτῳ σὺν ὄλβῳ [[ἐπί]] τι καὶ πῆμ [[ἄγει]] παλιντράπελον (O. 2.37) ἐσλὸν βαθὺ πήματος ἐν μικρῷ πεδάμειψαν χρόνῳ (O. 12.12) ἅντε δόλον [[αὐτῷ]] θέσαν Ζηνὸς παλάμαι, καλὸν [[πῆμα]] (P. 2.40) ἓν παρ' ἐσλὸν πήματα [[σύνδυο]] δαίονται βροτοῖς ἀθάνατοι (P. 3.81) μήτ' ὦν τινι [[πῆμα]] πορών (P. 4.297)
}}
{{grml
|mltxt=τὸ, Α<br /><b>1.</b> [[πάθημα]], [[δυστύχημα]], [[συμφορά]] («[[πῆμα]] θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για τους άθλους που επιβλήθηκαν στον Ηρακλή) [[βαρύς]] [[μόχθος]] («πολλῶν σοφιστὴς πημάτων ἐγιγνόμην», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> (<b>για πρόσ.</b>) ὁλεθρος, [[καταστροφή]], [[βάσανο]], [[πληγή]] («[[πῆμα]] κακὸς [[γείτων]] ὅσσον τ' ἀγαθὸς μέγα [[ὄνειαρ]]», <b>Ησίοδ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[πῆμα]] ἐπὶ πήματι κεῑται»<br /><b>μτφ.</b> (στον <b>Ηρόδ.</b>) το ολέθριο [[σίδερο]], δηλ. το [[ξίφος]] που σφυρηλατείται [[πάνω]] στο σιδερένιο [[αμόνι]] του σιδηρουργού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ποιητική λ., αβέβαιης ετυμολ., που δηλώνει μια [[κατάσταση]] και εμφανίζει κατάλ. -<i>μα</i> (<b>πρβλ.</b> <i>σή</i>-<i>μα</i>, <i>σώ</i>-<i>μα</i>). Οι πιο πιθανές, από μορφολογική [[άποψη]], συνδέσεις της λ. [[είναι]] με: αβεστ. <i>p</i><i>ā</i><i>man</i>- «[[ονομασία]] αρρώστιας του δέρματος», αρχ. ινδ. <i>p</i><i>ā</i><i>man</i>- «[[αρρώστια]] του δέρματος», ενώ το αρχ. ινδ. <i>p</i><i>ā</i><i>pman</i>- «[[πόνος]], [[λύπη]], [[ταραχή]], [[βλάβη]]» (κατ' [[επίδραση]] του <i>p</i><i>ā</i><i>pa</i>- «[[κακός]]») βρίσκεται από σημασιολογική [[άποψη]] πιο [[κοντά]] στη λ. [[πῆμα]]. Έχει, [[επίσης]], προταθεί η [[σύνδεση]] της λ. με ελλ. τύπους όπως [[ταλαίπωρος]], [[πηρός]], [[πένομαι]], [[πένθος]] ή με το λατ. <i>patior</i> «[[πάσχω]]». Η [[οικογένεια]] της λ. [[πῆμα]] [[είναι]] αρχαϊκή και η [[χρήση]] της υποχώρησε [[νωρίς]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πῆμα:''' -ατος, τό (πρβλ. [[πάσχω]]),·<br /><b class="num">I.</b> [[πόνος]], [[δυστυχία]], [[συμφορά]], [[θλίψη]], όλεθρος, σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πήματα ἐπὶ πήμασι</i>, [[συμφορά]] πάνω στη [[συμφορά]], σε Σοφ.· <i>πῆμ' ἐπὶ πήματι κεῖται</i>, το [[ξίφος]] σφυρηλατείται πάνω στο [[αμόνι]], σε Χρησμ. [[παρά]] Ηροδ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για ανθρώπους, συμφορές, δυστυχίες, [[βυθίζω]] στα συντρίμμια, [[καταστρέφω]] και με ηπιότερη [[σημασία]], [[λυπάμαι]], καταθλίβομαι, σε Όμηρ., Τραγ.· [[πημαίνω]] τὴν γῆν, την [[καταστρέφω]], σε Ηρόδ.· απόλ., κάνω [[κακό]], σε Ομήρ. ιλ. — Παθ., [[υποφέρω]] από [[πληγή]] ή [[βλάβη]], σε Ομήρ. Οδ., Αισχύλ. κ.λπ.· <i>ἴσθιπημανούμενος</i>, μάθε ότι θα δυστυχήσεις, σε Σοφ.
}}
{{elnl
|elnltext=πῆμα -ατος, τό rampspoed:; μή τί μοι αὐτῷ πῆμα κακὸν βουλευσέμεν ἄλλο om niet nog eens vreselijke rampspoed tegen mijzelf te beramen Od. 10.344; πήματα... ἐπὶ πήμασι πίπτοντ ( α ) dat rampen op rampen gestapeld zijn Soph. Ant. 595; overdr. van pers. ramp:. ὅς μιν ἔτικτε... πῆμα γενέσθαι Τρωσί die hem voortbracht om een ramp te worden voor de Trojanen Il. 3.50.
}}
{{elru
|elrutext='''πῆμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> [[беда]], [[бедствие]], [[несчастье]], [[страдание]]: π. δύης Hom. тяжелое бедствие; πήμκτα ἐπὶ πήμασι Soph. несчастья за несчастьями; πημάτων [[ἔξω]] [[πόδα]] ἔχειν Aesch. выбраться из бед;<br /><b class="num">2)</b> перен. [[бич]], [[гроза]] (π. [[Τρωσί]], sc. [[Ἀχιλλεύς]] Hom.; [[Κρέων]] δέ σοι π. [[οὐδέν]], ἀλλ᾽ αὐτὸς σὺ [[σοί]] Soph.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[disaster]], [[sorrow]], [[distress]] (Il.).<br />Compounds: Often as 2. member, e.g. <b class="b3">ἀ-πήμων</b> [[without disaster]], [[undamaged]] (Il.); from there [[πήμων]] [[baleful]] (Orph.). Denominat. [[πημαίνω]] [[to do harm]], [[to damage]] (Il.).<br />Derivatives: Besides the enlargements: <b class="b3">πημον-ή</b> f. <b class="b2">id.</b> (trag., treaty ap. Th. 5, 18), <b class="b3">πημο-σύνη</b> f. <b class="b2">id.</b> (A., E., Orph.), <b class="b3">ἀπημο-σύνη</b> f. [[sorrowlessness]] (Thgn.) = <b class="b3">ἀπημον-ίη</b> f. (Call.); cf. Wyss <b class="b3">-σύνη</b> 33 a. 39.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Primary verbal noun, in Greek isolated. An exact formal agreement may be found in Av. <b class="b2">pāman-</b> n. name of a skin-disease; further, deviating only in gender, Skt. <b class="b2">pāmán-</b> m. [[kind of skindisease]], [[scratch]]. Semantically much better fits Skt. <b class="b2">pāpmán-</b> m. [[disaster]], [[damage]], [[sorrow]], but this seems a transformation of <b class="b2">pāmán-</b> after <b class="b2">pāpá-</b> [[bad]], [[evil]]. Further connections are uncertain, s. Mayrhofer s. <b class="b2">pāpáḫ</b> and <b class="b2">pāmā́</b> w. further lit., W.-Hofmann s. [[paeminōsus]] (also w. lit.). -- Cf. [[πηρός]] and [[ταλαίπωρος]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πῆμα]], ατος, τό, [cf. [[πάσχω]]<br /><b class="num">I.</b> [[suffering]], [[misery]], [[calamity]], woe, [[bane]], Hom., etc.; πήματα ἐπὶ πήμασι woe [[upon]] woe, Soph.; πῆμ' ἐπὶ πήματι κεῖται, the [[sword]] [[forged]] [[upon]] the [[anvil]], Orac. ap. Hdt.<br /><b class="num">II.</b> of persons, a [[bane]], [[calamity]], Il., Soph.
}}
{{FriskDe
|ftr='''πῆμα''': {pē̃ma}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Unheil]], [[Leid]], [[Not]] (seit Il.).<br />'''Composita''' : Oft als Hinterglied, z.B. [[ἀπήμων]] [[ohne Unheil]], [[unbeschädigt]] (seit Il.); daraus [[πήμων]] [[unheilvoll]] (Orph.). Denominativum [[πημαίνω]] [[ein Leid zufügen]], [[beschädigen]] (seit Il.).<br />'''Derivative''': Daneben die Erweiterungen :[[πημονή]] f. ib. (Trag., Vertrag ap. Th. 5, 18), [[πημοσύνη]] f. ib. (A. u. E. in anap., Orph.), [[ἀπημοσύνη]] f. [[Leidlosigkeit]] (Thgn. u.a.) = ἀπημονίη f. (Kall.); vgl. Wyss -σύνη 33 u. 39.<br />'''Etymology''' : Primäres Verbalnomen, im Griech. isoliert. Ein genaues formales Gegenstück kann in aw. ''pāman''- n. Ben. einer Hautkrankheit vorliegen; dazu, nur im Genus abweichend, aind. ''pāmán''- m. [[Art Hautkrankheit]], [[Krätze]]. Semantisch viel besser stimmt dazu aind. ''pāpmán''- m. [[Unheil]], [[Schaden]], [[Leid]], das eine Umbildung von ''pāmán''- nach ''pāpá''- [[schlecht]], [[schlimm]], [[böse]] zu sein scheint. Weitere Anknüpfungen sind unsicher, s. Mayrhofer s. ''pāpáḫ'' und ''pāmā́'' m. weiterer Lit., W.-Hofmann s. ''paeminōsus'' (ebenfalls m. Lit.). — Vgl. [[πηρός]] und [[ταλαίπωρος]].<br />'''Page''' 2,529
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[distress]], [[grief]], [[harm]], [[injury]], [[mischief]], [[misfortune]], [[sorrow]], [[trouble]], [[anything that causes trouble]], [[cause of mischief]], [[mental pain]], [[that which ruins]]
}}