View source for νεῦρον

{{LSJ1
|Full diacritics=νεῦρον
|Medium diacritics=νεῦρον
|Low diacritics=νεύρον
|Capitals=ΝΕΥΡΟΝ
|Transliteration A=neûron
|Transliteration B=neuron
|Transliteration C=neyron
|Beta Code=neu=ron
|Definition=τό, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[sinew]], [[tendon]], once in Hom., in plural, of the [[tendon]]s at the [[feet]], περὶ δ' ἔγχεος αἰχμῇ νεῦρα διεσχίσθη <span class="bibl">Il.16.316</span>, cf. <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span> 11</span>, etc.; τὰ νεῦρα οἷα ἐπιτείνεσθαι καὶ ἀνίεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>98c</span>; <b class="b3">νεῦρον ἐξ ἰνῶν [γίγνεται</b>] <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>82c</span>; <b class="b3">σάρκες καὶ νεῦρα</b> ibid.; σύγκειταί μου τὸ σῶμα ἐξ ὀστῶν καὶ νεύρων <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>98c</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>515a27</span>, al.: used adjectivally, ib.<span class="bibl">540a18</span> ([[si vera lectio|s.v.l.]]). </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> νεῦρον ἔναιμον [[vein]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Liqu.</span>2</span>, cf. <span class="bibl">Ruf. <span class="title">Onom.</span>208</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., in plural, [[nerves]], [[sinews]], <b class="b3">τὰ νεῦρα τῆς τραγῳδίας</b>, of the lyric odes, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>862</span>; ὑποτέτμηται τὰ νεῦρα τῶν πραγμάτων <span class="bibl">Aeschin.3.166</span>; ἕως ἐκτέμῃ ὥσπερ ν. ἐκ τῆς ψυχῆς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>411b</span>; <b class="b3">ἐκτ. τὰ νεῦρα [οἴνου</b>] Plu.2.692c; also <b class="b3">πόλις ἥτις μὴ νεῦρ' ἐπὶ τοὺς ἀδικοῦντας</b> ἔχει <span class="bibl">D.19.283</span>: less freq. in sg., τὸ νεῦρον ὑποκόπτοντες τῆς δυνάμεως <span class="bibl">J.<span class="title">BJ</span> 5.1.4</span>; χρήματα νεῦρα πολέμου <span class="bibl">App.<span class="title">BC</span>4.99</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[cord made of sinew]], e. g. [[bowstring]], <span class="bibl">Il.4.122</span>; string fastening the head of the arrow to the shaft, ib.<span class="bibl">151</span>; also δέρματα συρράπτειν νεύρῳ βοός <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>544</span>; [[cord of a sling]], <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.4.17</span>, <span class="bibl">Q.S.11.112</span>; [[bowstring]], <span class="bibl">Ach.Tat.3.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[νευρά]] <span class="bibl">3</span>, <span class="bibl">Plb.4.56.3</span>, <span class="bibl">App.<span class="title">Mith.</span>107</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[string]] of a [[lyre]], <span class="title">AP</span>9.584.9, <span class="bibl">Luc.<span class="title">DMar.</span>1.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> in plural, [[fibre]]s of [[plant]]s, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span> 280c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[nerves]], as organs of [[sensation]], first in Erasistr. ap. Gal.5.602; <b class="b3">νεῦρα πρακτικά, νεῦρα αἰσθητικά</b>, etc., <span class="bibl">Ruf.<span class="title">Onom.</span>211</span>; <b class="b3">νεῦρα κινητικά, νεῦρα προαιρετικά</b>, Gal.2.613, 739; νεῦρον ἀκουστικόν <span class="bibl">Alex.Aphr.<span class="title">Pr.</span>1.71</span>, cf. Gal.2.831, <span class="bibl">Plot.4.3.23</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[penis]], <span class="bibl">Pl.Com.173.19</span>, Gal.8.442. (Cf. Skt. <b class="b2">snā´van-</b>, Avest. <b class="b2">snāvarə</b>, 'sinew', 'bond'.)</span>
}}
{{ls
|lstext='''νεῦρον''': τό, (ἴδε ἐν τέλ.)· Ι. τὸ «[[νεῦρον]]», ἡ λευκὴ καὶ στιλπνὴ [[ἄκρα]] τοῦ μυός, δι’ ἧς [[οὗτος]] προσκολλᾶται εἰς τὸ [[ὀστοῦν]], ἐπί τε ζῴων καὶ ἐπὶ ἀνθρώπων (παρὰ τοῖς [[μετέπειτα]] συγγραφεῦσι [[τένων]], [[τόνος]], καὶ παρὰ τοῖς μεταγεν. Ἰατρ. [[ἀπονεύρωσις]])· ἐπὶ τῆς σημασίας ταύτης παρ’ Ὁμήρῳ μόνον [[ἅπαξ]], ἐν τῷ πληθ., ἐπὶ τῶν τενόντων τῶν ποδῶν, περὶ δ’ ἔγχεος αἰχμῇ [[νεῦρα]] διεσχίσθη Ἰλ. Π. 316· [[συχνάκις]] παρ’ Ἱππ. καὶ Ἀττ.: τὰ [[νεῦρα]] οἷα ἐπιτείνεσθαι καὶ ἐφίεσθαι [τὰ ὀστᾶ] Πλάτ. Φαίδων 98D· ν. ἐξ ἰνῶν [γίγνεται] ὁ αὐτ. ἐν Τιμ. 82C· σάρκες καὶ ν. [[αὐτόθι]]· ξύγκειταί μοι τὸ [[σῶμα]] ἐξ ὀστῶν καὶ ν. ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 98C· [[συχνάκις]] παρ’ Ἀριστ.· (π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 2, 9 κεῖται ἐπιθετικῶς, ἀλλ’ [[ἴσως]] ἡ ἀληθὴς γραφὴ [[εἶναι]] νεύρινον, ὅμοιον πρὸς [[νεῦρον]]): ― [[ὡσαύτως]], [[νεῦρον]] ἔναιμον, [[φλέψ]], Ἱππ. 425. 48. 2) μεταφορ. ἐν τῷ πληθ., «[[νεῦρα]]», [[ῥώμη]], [[ἰσχύς]], [[δύναμις]], [[δραστηριότης]], τὰ [[νεῦρα]] τῆς τραγῳδίας, ἐπὶ τῶν λυρικῶν ᾠδῶν, Ἀριστοφ. Βάτρ. 862· ὑποτέτμηται τὰ [[νεῦρα]] τῶν πραγμάτων Αἰσχίν. 77. 27· [[οὕτως]], ἐκτέμνειν [[ὥσπερ]] τὰ [[νεῦρα]] ἐκ τῆς ψυχῆς Πλάτ. Πολ. 411B· ἐκτέμνειν τὰ [[νεῦρα]] [οἴνου] Πλούτ. 2. 692C· πρβλ. [[ἐκνευρίζω]]· [[ὡσαύτως]], [[νεῦρα]] ἔχειν Δημ. 432. 10· πρβλ. ἴς. ΙΙ. χορδὴ ἢ [[σχοινίον]] ἐκ νεύρων κατεσκευασμένον, νεῦρόν τε καὶ ὄγκους, «[[νεῦρον]] μὲν ἐν ᾧ δέδεται τὸ [[σίδηρον]] τοῦ βέλους πρὸς τὸν κάλαμον, ὄγκους δὲ τὰς ἀκίδας καὶ ἐξοχὰς τοῦ βέλους» (Σχόλ.), Ἰλ. Δ. 151· οὕτω, δέρματα συρράπτειν νεύρῳ βοὸς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 542· ἡ χορδὴ σφενδόνης, Ξεν. Ἀν. 3. 4, 17, πρβλ. Κόϊντ. Σμ. 11. 112· ― [[ὡσαύτως]], ἡ χορδὴ τόξου, ὡς τὸ [[νευρά]], γλυφίδας τε λαβὼν καὶ [[νεῦρα]] βόεια, πιάσας [[ὁμοῦ]] τὰς παρὰ τοῖς πτεροῖς ἐντομὰς τοῦ βέλους καὶ τὴν νευράν, Ἰλ. Δ. 122, Πολύβ. 4. 56, 3, Ἀππ. Μιθρ. 107, Νόνν., κλ.· ― ἡ χορδὴ λύρας, Ἀνθ. Π. 9. 584, Λουκ. Ἐνάλ. Διάλ. 1. 4. ΙΙΙ. ἐπὶ τῶν ἰνῶν τῶν φυτῶν, Πλάτ. Πολιτικ. 280C. IV. ἐπὶ τῶν νεύρων, [[ἤτοι]] τῶν ὀργάνων τῆς αἰσθήσεως ἐκπορευομένων ἐκ τοῦ ἐγκεφάλου, ἡ [[χρῆσις]] οὐχὶ πρὸ τῶν χρόνων τοῦ Γαληνοῦ. V. ὡς τὸ Λατ. [[nervus]] = [[penis]], τὸ [[πέος]], [[τρίγλη]] οὐκ ἐθέλει νεύρων περιήρανος [[εἶναι]], παρθένου γὰρ Ἀρτέμιδος ἔφυ καὶ στύματα μισεῖ Πλάτ. Κωμικ. ἐν «Φάωνι» 1. 20. (Πρὸς τὰς λ. νευρά, νεῦρον, πρβλ. Λατ. ner-vus, nerv-iae (ἐξ ἐντέρων χορδαί), [[nervosus]]· ― ἀλλ’ ἡ [[ῥίζα]] φαίνεται ἦτο snar, πρβλ. Ἀρχ. Γερμ. snar-a, snar-ahha, snu-or (snare), καὶ πιθαν. Σανσκρ. snâ-yus, snâ-sâ ([[tendo]], [[nervus]]), Ζενδ. śna (tendo)).
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br /><b>I.</b> nerf, fibre ; <i>fig.</i> force, vigueur <i>(cf. franç. le nerf de la guerre, des affaires, etc.)</i>;<br /><b>II.</b> objet fait de nerfs <i>ou</i> de tendons d'animaux :<br /><b>1</b> corde <i>ou</i> courroie;<br /><b>2</b> corde d'instrument.<br />'''Étymologie:''' p. νέρϜον ; cf. [[νευρά]], <i>lat.</i> [[nervus]] .
}}
{{Autenrieth
|auten=[[sinew]], [[tendon]]; as [[bowstring]], Il. 4.122; [[also]] [[for]] a [[cord]] to [[bind]] the [[arrow]]-[[head]] to the [[shaft]], Il. 4.151.
}}
{{eles
|esgtx=[[nervio]], [[fibra]]
}}
{{grml
|mltxt=το (ΑΜ [[νεῦρον]])<br /><b>1.</b> <b>συν. στον πληθ.</b> τα [[νεύρα]]<br /><b>βιολ.</b> όργανα υπό [[μορφή]] υπόλευκης ταινίας ή [[νήματος]] τα οποία μεταφέρουν τις αισθητικές και κινητικές διεγέρσεις [[μεταξύ]] εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού αφ' ενός και τών διαφόρων οργάνων, αφ' ετέρου, και [[πρός]] τις δύο κατευθύνσεις<br /><b>2.</b> το [[λευκό]] και στιλπνό [[άκρο]] του μυός με το οποίο αυτός προσκολλάται στο [[οστό]], ο [[τένοντας]] («τὰ νεῡρα οἷα ἐπιτείνεσθαι καὶ ἀνίεσθαι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> το ουσιώδες [[στοιχείο]] πράγματος ή κατάστασης το οποίο [[είναι]] απαραίτητο για την κίνησή του ή για την [[εκτέλεση]] της λειτουργίας για την οποία [[είναι]] προορισμένο («τἄπη, τὰ [[μέλη]], τὰ νεῡρα τῆς τραγῳδίας», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>4.</b> φυτική ίνα («ὁπόσα φυτῶν νεῡρα κατὰ λόγον εἴπωμεν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>5.</b> [[χορδή]] τόξου ή μουσικού οργάνου, [[νευρά]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> [[φυσική]] [[ρώμη]], [[δύναμη]], [[ζωτικότητα]] («[[είναι]] όλος [[νεύρο]]»)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «έχω τα [[νεύρα]] μου» ή «[[είμαι]] στα [[νεύρα]] μου» — βρίσκομαι σε νευρική [[ταραχή]], [[είμαι]] εκνευρισμένος<br />β) «μού δίνει στα [[νεύρα]]» ή «μέ χτυπάει στα [[νεύρα]]» — μέ εκνευρίζει<br />γ) «μέ πιάνουν τα [[νεύρα]] μου» — εκνευρίζομαι, [[νευριάζω]], εξοργίζομαι<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>στον πληθ.</b> το νευρικό [[σύστημα]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μυώνας]]<br /><b>2.</b> [[είδος]] θαλασσινού<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />το [[πέος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επιβολή]], [[δύναμη]], δραστικά [[μέτρα]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>2.</b> η [[χορδή]] της σφενδόνας<br /><b>3.</b> [[έμβολο]] πολιορκητικής μηχανής<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «νεῦρον ἔναιμον» — η [[φλέβα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[νεῦρον]] ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>sn</i><i>ē</i>- «[[συναρμόζω]] νήματα, [[γνέθω]]» (<b>πρβλ.</b> <i>νέω</i> [ΙΙ] [[γνέθω]]») και εμφανίζει [[θέμα]] σε <i>wer</i>- / <i>n</i>- (<b>πρβλ.</b> αρχ. ινδ. <i>sn</i><i>ā</i><i>van</i> «[[τένοντας]]» και αβεστ. <i>sn</i><i>ā</i><i>var</i><i>ә</i> «[[τένοντας]]»). Η λ. συνδέεται [[επίσης]] με λατ. [[nervus]] «[[νεύρο]], [[τένοντας]]», τοχαρ. Β' <i>snaura</i>, αρμεν. <i>neard</i> «[[τένοντας]], [[χορδή]]». Παράλληλα με το ουδ. [[νεῦρον]] μαρτυρείται και τ. θηλυκού [[νευρά]] / -<i>ή</i> «[[χορδή]] τόξου ή μουσικού οργάνου» με σημ. πιο περιορισμένη από εκείνην του [[νεῦρον]]. Ο [[ποιητικός]] τ., εξάλλου, [[νευρειή]] παραμένει [[δυσερμήνευτος]], παρ' ότι έχει θεωρηθεί αναλογικός [[σχηματισμός]] του [[ἐγχείη]] «[[δόρυ]]». Το [[ζεύγος]] [[νεῦρον]] / [[νευρά]] μπορεί να παραβληθεί με εκείνο τών [[φῦλον]] / [[φυλή]], όπου και [[πάλι]] το ουδ. έχει ευρύτερο σημασιολ. [[περιεχόμενο]] από το θηλ. Η λ. [[νεῦρον]], [[τέλος]], με τη σημ. του αισθητηρίου οργάνου χρησιμοποιήθηκε σχετικά μεταγενέστερα ως [[ιατρικός]] όρος (<b>βλ.</b> και λ. <i>νευρ</i>[[ο]]-).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[νευράς]], [[νευρικός]], [[νευρώδης]], [[νευρώνω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[νευρίζω]], [[νεύρινος]], [[νευρίον]], [[νευρίτης]] (II)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[νευριάζω]], [[νευρίδιο]], [[νευρίνη]], [[νευρίτης]] (Ι), [[νευρίτιδα]], [[νευριτικός]], [[νευρώνας]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[νευροειδής]], [[νευρόσπασμα]], [[νευρόσπαστος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[νευρόθλαστος]], [[νευρόκαυλος]], [[νευροκοπώ]], [[νευρομήτραι]], [[νευρόνοσος]], [[νευρόπαχυς]], [[νευροποιητικός]], <i>νευρορ</i>(<i>ρ</i>)<i>άφος</i>, [[νευροσιδηρούς]], <i>νενροσπαδης</i>, [[νευροστασία]], [[νευροσύμφορος]], [[νευροτενής]], [[νευροτόμος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[νευροβάτης]], [[νευρότρωτος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[νευρότμητος]], [[νευροφάγος]], [[νευροχαλαστικόν]], [[νευροχονδρώδης]]. (Για συνθ. με Α' συνθετικό [[νεύρο]] που χρησιμοποιούνται στην επιστημον. [[ορολογία]] <b>βλ. λ.</b> <i>νευρ</i>[[ο]]-). (Β συνθετικό σε -<i>νευρον</i>) <b>αρχ.</b> <i>επίνευρον</i>, [[πολύνευρον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[βούνευρο]](<i>ν</i>). (Β' συνθετικό σε -<i>νευρος</i>) [[άνευρος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>έκνευρος</i>, [[κατάνευρος]], [[λεπτόνευρος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[πολύνευρος]], [[τρίνευρος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''νεῦρον:''' τό,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[νεύρο]], [[τένοντας]]· στον πληθ., οι τένοντες των πελμάτων, σε Ομήρ. Ιλ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ. στον πληθ., τὰ [[νεῦρα]] τῆς τραγῳδίας, λέγεται για τις λυρικές ωδές, το [[νεύρο]], η [[ικμάδα]] τους, σε Αριστοφ.· τὰ [[νεῦρα]] [[τῶν]] πραγμάτων, σε Αισχίν.<br /><b class="num">II.</b> [[χορδή]] ή [[σχοινί]] από έντερα ή [[νεύρα]], για να προσδένεται η [[αιχμή]] του βέλους στο [[καλάμι]] του τόξου, σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, [[χορδή]] σφεντόνας, σε Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''νεῦρον:''' τό<br /><b class="num">1)</b> [[сухожилие]] ([[ὀστᾶ]] τε καὶ [[νεῦρα]] Plat.);<br /><b class="num">2)</b> [[волокно]] (φυτῶν Plat.);<br /><b class="num">3)</b> (сделанные из сухожилий), [[нить]], [[шнур]], (δέρματα συρράπτειν νεύρῳ [[βοός]] Hes.);<br /><b class="num">4)</b> преимущ. pl. сила, крепость, мощь (τῆς τραγῳδίας Arph.; τοῦ οἴνου Plut.; τῶν πραγμάτων Aeschin.);<br /><b class="num">5)</b> [[тетива]] Polyb.;<br /><b class="num">6)</b> [[струна]] ([[νεῦρα]] τινάσσειν Anth.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[νεῦρον]], ου, τό,<br /><b class="num">I.</b> a [[sinew]], [[tendon]]; in plural, the tendons of the feet, Il., Plat.<br /><b class="num">2.</b> metaph. in plural, τὰ [[νεῦρα]] τῆς τραγῳδίας, of lyric odes, [[their]] sinews, [[vigour]], Ar.; τὰ [[νεῦρα]] τῶν πραγμάτων Aeschin.<br /><b class="num">II.</b> gut, [[cord]] made of [[sinew]], for [[fastening]] the [[head]] of the [[arrow]] to the [[shaft]], Il.: the [[cord]] of a [[sling]], Xen.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[muscle]], [[in physical sense]]
}}