View source for περιστέλλω

{{LSJ1
|Full diacritics=περιστέλλω
|Medium diacritics=περιστέλλω
|Low diacritics=περιστέλλω
|Capitals=ΠΕΡΙΣΤΕΛΛΩ
|Transliteration A=peristéllō
|Transliteration B=peristellō
|Transliteration C=peristello
|Beta Code=periste/llw
|Definition=fut. -<span class="sense"><span class="bld">A</span> στελῶ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1170</span>:—[[dress]], [[clothe]], [[wrap up]], θνατὰ π. μέλη <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>11.15</span>; σαρκῶν π. χιτῶνι <span class="bibl">Emp.126</span>; τινα <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span> 2.10</span>; τοὺς πόδας <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>868b38</span>; κεφαλὴν τοῖς κόλποις <span class="bibl">Plb.21.38.5</span>; χλαμυδίῳ π. ἑαυτόν <span class="bibl">Plu.<span class="title">Pyrrh.</span>11</span>; <b class="b3">ἔπηξα δ' αὐτὸν εὖ περιστείλας</b> I planted the sword [[wrapping]] it well [[with earth]], i. e. planted it [[firmly]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>821</span>:—Med., [[wrap oneself up]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span>3.17</span>.ιέ:—Pass., to [[be wrapped up]], περιεσταλμένον ἀναπαύεσθαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>866a25</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> Rhet., [[employ compression]], δεῖ π. καὶ μὴ περιουσιάζειν Corn.<span class="title">Rh.</span>p.396 H. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> [[cut down]], [[retrench]]:—hence in Pass., to [[be dispensed with]], περιέσταλται ἡμῖν πᾶν τὸ τῆς δέσεως τῶν περιτρήτων <span class="bibl">Ph.<span class="title">Bel.</span>62.28</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lay out]] a corpse, <span class="bibl">Od.24.293</span>, <span class="bibl">Hdt.2.90</span>, <span class="bibl">6.30</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>903</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1066</span>, <span class="bibl">Men.325.12</span>, etc. (also <b class="b3">τάφον π</b>. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1170</span>); simply, [[bury]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Hp.Ma.</span>291e</span>, <span class="title">AP</span> 7.613 (Diog. Episc.), etc. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Medic., in Pass., to [[be contracted round]], κοιλίης περιστελλομένης ἀμφὶ τὸ ἔμβρυον <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.34</span>; [ἡ γαστὴρ] περισταλεῖσα τοῖς ἐνυπάρχουσι <span class="bibl">Gal.<span class="title">UP</span>4.7</span>; τοῖς σιτίοις Id.7.67, cf. 8.440. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> metaph., [[wrap up]], [[cloak]], [[cover]], <b class="b3">τἄδικ' εὖ π</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>582</span>; <b class="b3">τὰ ἁμαρτήματα, τὴν ἀμαθίαν</b>, etc., <span class="bibl">Plb.30.4.14</span>, Plu.2.47d, etc.; αἰσχρορρημοσύνην Phld.<span class="title">Rh.</span>1.175 S. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">ἐμαυτὸν περιστέλλων</b> [[putting on a grave countenance]], <span class="bibl">Aen.Gaz.<span class="title">Ep.</span>12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> c. dupl. acc., [[conceal]] something [[from]], τινά τι <span class="bibl">Phld.<span class="title">Lib.</span>p.20</span> O. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[protect]], [[defend]], ἀλλήλους <span class="bibl">Hdt.9.60</span>; πόλισμα <span class="bibl">Id.1.98</span>; <b class="b3">π. τοὺς νόμους</b> [[maintain]] the laws, <span class="bibl">Id.2.147</span>, cf. <span class="bibl">3.31</span>; <b class="b3">τὸ τοιοῦτο</b> (sc. monarchy) ib.<span class="bibl">82</span>; τὸ μὴ ἄναρχον <span class="bibl">A. <span class="title">Eu.</span>697</span>; εὖ π. αὐτὰ δαίμονες <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>447</span>; τὰ πάτρια <span class="bibl">D.24.139</span>; [<b class="b3">τὸν Ἐπίκουρον</b>] <span class="bibl">Phld.<span class="title">Mort.</span>27</span>:—Pass., περισταλεὶς ὑπὸ τῆς τῶν Ἀχαιῶν πρᾳότητος <span class="bibl">Plb.2.60.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[attend to]], [[cherish]], ἀοιδάν <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>1.33</span>; ἔργα <span class="bibl">Theoc.17.97</span>; ταῦτα κοσμεῖν καὶ περιστέλλειν <span class="bibl">D.36.47</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Med., <b class="b3">τὰ σὰ περιστέλλου κακά</b> [[attend to your own]] ills, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1129</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> Med., [[withdraw from society]], Archig. ap. <span class="bibl">Aët.13.120</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0593.png Seite 593]] umkleiden, übh. umhüllen, θνατὰ περιστέλλων [[μέλη]], Pind. N. 11, 15; einkleiden, ausputzen, bes. eine Leiche, die zur Schau gestellt werden soll, schmücken, [[οὐδέ]] ἑ [[μήτηρ]] κλαῦσε περιστείλασα, Od. 24, 293; Her. 6, 30; dah. eine Leiche bestatten, τὸ σὸν [[δέμας]] περιστέλλουσα, Soph. Ant. 894; τάφον περιστελοῦντε, Ai. 1149; vgl. Eur. Or. 1066 u. öfter; χερσὶν περισταλέντες ὧν ἐχρῆν ὕπο, Troad. 390; Sp., wie Diogen. (VII, 613); in Prosa, wie Plat. Hipp. mai. 291 d; S. Emp. pyrrh. 3, 226. – Uebh. besorgen, pflegen; ἀοιδάν, Pind. I. 1, 3; Aesch. Eum. 667; vgl. Soph. Ai. 808; εὖ περιστέλλουσιν αὐτὰ δαίμονες, Phil. 445, Schol. erkl. περικαλύπτειν; vgl. noch Theocr. 15, 75. 17, 97.; und Her. ἓν [[πόλισμα]] ποιήσασθαι καὶ τοῦτο περιστέλλοντας τῶν ἄλλων ἧσσον ἐπιμέλεσθαι, 1, 98; bewahren, beschützen, νόμον 3, 31, τὰ σφέτερα νόμαια 4, 80, ἀλλήλους 9, 60; τὰ πάτρια, Dem. 24, 139; Pol. vrbdt περιστέλλειν τι τοῖς κόλποις, 22, 21, 10; verdecken, ἁμαρτήματα, 30, 4, 14.
}}
{{bailly
|btext=envelopper, <i>d'où</i><br /><b>1</b> vêtir : τινί τινα, vêtir qqn de qch ; <i>particul.</i> ensevelir, acc.;<br /><b>2</b> envelopper pour protéger ; <i>fig.</i> entourer de soins : τινά, qqn ; <i>avec un rég. de chose</i> : τάφον SOPH avoir soin d'un tombeau ; σφαγέα SOPH disposer une épée ; respecter, observer, acc.;<br /><b>3</b> envelopper pour cacher, cacher ; <i>fig.</i> couvrir, dissimuler, acc..<br />'''Étymologie:''' [[περί]], [[στέλλω]].
}}
{{elnl
|elnltext=περι-στέλλω omhullen, bekleden:; λιτῷ χλαμυδίῳ περιστείλας ἑαυτόν door zich in een eenvoudige mantel te hullen Plut. Pyrrh. 11.13; pass..; ὅταν περισταλέωσι wanneer ze goed ingepakt zijn (nl. in dekens) Hp. VM 16.6; overdr..; ἔπηξα δ’ αὐτὸν εὖ περιστείλας ἐγώ ik heb het (het zwaard) zorgvuldig rondom geborgd en in de grond geplant Soph. Ai. 821; spec. in een doodskleed hullen, begraven:; τὸ σὸν δέμας περιστέλλουσα jouw lichaam de laatste eer bewijzend Soph. Ant. 903; κατθανόντοιν εὖ περίστειλον δέμας hul ons lichaam in een doodskleed, als wij gestorven zijn Eur. Or. 1066; pass..; χερσὶν περισταλέντες ὧν ἐχρῆν ὕπο als doden verzorgd door de handen van degenen door wie dat zou moeten gebeuren Eur. Tr. 390; uitbr. verzorgen:; λαοὶ δ’ ἔργα περιστέλλουσιν ἕκηλοι de mensen verzorgen hun werk in vrede Theocr. Id. 17.97; ook med..; τὰ σὰ περιστέλλου κακά schenk aandacht aan je eigen ongeluk Eur. HF 1129; overdr. verbergen:. γλώσσῃ... αὐχῶν τἄδικ’ εὖ περιστελεῖν vol vertrouwen dat hij met zijn woorden zijn wandaden fraai zal verhullen Eur. Med. 582. beschermen:; περιστέλλειν ἀλλήλους elkaar beschermen Hdt. 9.60.2; handhaven:. τοὺς νόμους... ἰσχυρῶς περιστέλλοντες de wetten strikt handhavend Hdt. 2.147.4.
}}
{{elru
|elrutext='''περιστέλλω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[закрывать]], [[покрывать]], [[одевать]] (θνατὰ [[μέλη]] Pind.; τοὺς πόδας Arst.): π. ἑαυτόν τινι Plut. одеться во что-л.;<br /><b class="num">2)</b> [[обряжать к погребению]], [[убирать]] (sc. τὸν τεθνεῶτα Her.);<br /><b class="num">3)</b> [[погребать]], [[хоронить]] (τὸ [[δέμας]] τινός Soph.; τοὺς γονέας τελευτήσαντας Plat.);<br /><b class="num">4)</b> [[готовить]] (sc. σφαγέα Soph.); устраивать (τάφον Soph.);<br /><b class="num">5)</b> [[охранять]], [[защищать]], [[беречь]] (τοὺς νόμους Her.; τὰ [[πάτρια]] Dem.);<br /><b class="num">6)</b> [[заботиться]], [[печься]], [[окружать заботой]] (ἀοιδάν Pind.; ἔργα Theocr.): π. ἀλλήλους Her. помогать друг другу;<br /><b class="num">7)</b> [[укрывать]], [[скрывать]] (γλώσσῃ τἄδικα Eur.; τὰ ἁμαρτήματα Polyb.).
}}
{{Autenrieth
|auten=aor. [[part]]. περιστείλᾶς: enwrap, as in [[funeral]] [[clothes]], Od. 24.293†.
}}
{{Slater
|sltr=[[περιστέλλω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[clothe]] c. acc. met., θνατὰ μεμνάσθω περιστέλλων [[μέλη]] καὶ τελευτὰν ἁπάντων γᾶν ἐπιεσσόμενος (N. 11.15) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[clothe]] [[with]] c. dat. &amp; acc., met. ἐγὼ δὲ Ποσειδάωνι Ἰσθμῷ τε ζαθέᾳ Ὀγχηστίαισίν τ' ἀιόνεσσιν περιστέλλων ἀοιδὰν γαρύσομαι (I. 1.33)
}}
{{eles
|esgtx=[[envolverse]], [[vestirse]]
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[καταστέλλω]], [[συγκρατώ]], [[χαλιναγωγώ]] («[[πρέπει]] να περισταλεί το [[ρεύμα]] του εκφυλισμού»)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[περιορίζω]], [[ελαττώνω]] την [[έκταση]], την [[ένταση]] ή την [[ποσότητα]] («η [[κυβέρνηση]] περιέστειλε τις δαπάνες τών εξοπλισμών»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επενδύω]], [[περιβάλλω]], [[καλύπτω]] [[ολόγυρα]]<br /><b>2.</b> [[ντύνω]], [[στολίζω]], [[ετοιμάζω]]<br /><b>3.</b> (σχετικά με νεκρό) α) [[αποδίδω]] τις καθιερωμένες τιμές<br />β) [[στολίζω]]<br />γ) [[περιτυλίγω]] με [[σάβανο]]<br />δ) [[κηδεύω]], [[θάβω]]<br /><b>4.</b> [[αποκρύπτω]]<br /><b>5.</b> <b>(ρητ.)</b> (σχετικά με λόγο) [[συμπυκνώνω]], [[συμπτύσσω]], [[κάνω]] περιληπτικό<br /><b>6.</b> [[κατατέμνω]], [[κατακόπτω]], [[αποκόπτω]]<br /><b>7.</b> (για [[ξίφος]]) [[μπήγω]], [[στερεώνω]] καλά<br /><b>8.</b> (σχετικά με τους νόμους και την [[πατρίδα]]) [[σέβομαι]], [[τηρώ]]<br /><b>9.</b> [[διακοσμώ]]<br /><b>10.</b> <b>μτφ.</b> α) [[συγκαλύπτω]], [[σκεπάζω]] [[ολόγυρα]]<br />β) [[προστατεύω]], [[υπερασπίζω]], [[διαφυλάσσω]]<br />γ) [[φροντίζω]] [[κάτι]] με [[στοργή]], [[περιποιούμαι]]<br /><b>11.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «περιστέλλει<br />κοσμεῑ, σκέπει, φυλάττει, περιβάλλει»<br /><b>12.</b> <b>μέσ.</b> <i>περιστέλλομαι</i><br />α) [[καλύπτω]] [[ολόγυρα]] τον εαυτό μου, τον [[περιβάλλω]]<br />β) [[φροντίζω]], [[περιποιούμαι]] τον εαυτό μου<br />γ) αποσύρομαι, [[αποχωρώ]] από την [[κοινωνία]]<br /><b>13.</b> <b>παθ.</b> α) <b>ιατρ.</b> συστέλλομαι, συσπώμαι, περισφίγγομαι<br />β) απαλλάσσομαι από [[κάτι]] ή από κάποιον<br /><b>14.</b> <b>φρ.</b> «ἐμαυτὸν περιστέλλων» — παίρνοντας σοβαρό ύφος.
}}
{{lsm
|lsmtext='''περιστέλλω:''' μέλ. <i>-στελῶ</i>, αόρ. αʹ <i>-έστειλα</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ενδύω]], [[περιβάλλω]], [[περιτυλίγω]], σε Πίνδ., Πλούτ.· [[ἔπηξα]] δ' αὐτὸν εὖ [[περιστείλας]], έμπηξα το [[ξίφος]], [[αφού]] το είχα περιβάλλει [[καλά]] με [[χώμα]], δηλ. το έμπηξα [[σταθερά]] στο [[έδαφος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ενδύω]] ή [[περικαλύπτω]] το νεκρό, Λατ. componere, σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ., Αττ.· [[απλώς]], [[θάβω]], [[ενταφιάζω]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μεταφ., [[περικαλύπτω]], [[καλύπτω]], [[σκεπάζω]], τ' ἄδικ' εὖ [[περιστέλλω]], σε Ευρ. — Μέσ., <i>τὰ σὰ περιστέλλου [[κακά]]</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φροντίζω]], [[προστατεύω]], υπερασπίζομαι, σε Ηρόδ., Σοφ.· [[περιστέλλω]] τοὺς νόμους, [[διαφυλάττω]] τους νόμους, σε Ηρόδ.· <i>τὰ πάτρια</i>, σε Δημ.· [[περιστέλλω]] ἀοιδάν, [[περιποιούμαι]], [[καλλιεργώ]] επιμελώς, σε Πίνδ.
}}
{{ls
|lstext='''περιστέλλω''': μέλλ. -στελῶ, [[ἐνδύω]], [[περιβάλλω]], [[περιτυλίσσω]], θνατὰ π. [[μέλη]] Πινδ. Ν. 11. 20· τοὺς πόδας Ἀριστ. Προβλ. 2. 26· χλαμυδίῳ π. ἑαυτὸν Πλουτ. Πύρρ. 11· [[ἔπηξα]] δ’ αὐτὸν (δηλ. τὸν σφαγέα = τὸ [[ξίφος]]) εὖ περιστείλας, μετὰ προσοχῆς στερεώσας, Σοφ. Αἴ. 821· ― Μέσ., [[περικαλύπτω]] ἐμαυτόν, Ἱππ. Ἐπιδημ. τὸ Γ΄, 1115· ― Παθ., περιεσταλμένον ἀναπαύεσθαι Ἀριστ. Προβλ. 1. 55, 3· ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ πράγματος [[ὅπερ]] τυλίσσεται [[πέριξ]] τινός, [[ἀμφί]] τι Ἱππ. 603. 9. 2) [[ἐνδύω]], [[περικαλύπτω]] νεκρόν, Λατ. componere, Ὀδ. Ω. 293, Ἡρόδ. 2. 90., 5. 30, Σοφ. Ἀντ. 903, Εὐρ., κλ.· ([[ὡσαύτως]], π. τάφον Σοφ. Αἴ. 1171)· καὶ [[ἁπλῶς]], [[θάπτω]], Πλάτ. Ἱππ. Μείζων 291D, Ἀνθ. Π. 7. 613. ΙΙ. μεταφορ., [[περικαλύπτω]], [[σκεπάζω]], τἄδικ’ εὖ π. Εὐρ. Μήδ. 582· τὰ ἁμαρτήματα, τὴν ἀμαθίαν, κτλ., Πολύβ. 30. 4, 14, Πλούτ. 2. 47D, κτλ.· [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, τὰ σὰ περιστέλλου κακὰ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1129. 2) [[φροντίζω]] [[περί]] τινος, [[ὑπερασπίζω]] τι, προφυλάττω, ἀλλήλους Ἡρόδ. 9. 60, [[πόλισμα]] 1. 98· π. τοὺς νόμους, διατηρῶ, 2. 147, πρβλ. 3. 31· τὸ ἐλευθεροῦσθαι 3. 82· τὸ μὴ ἄναρχον Αἰσχύλ. Εὐμ. 697, πρβλ. Σοφ. Φιλ. 447· τὰ πάτρια Δημ. 744. 4· ― περιποιοῦμαι, ἐπιμελῶς καλλιεργῶ, ἀοιδὰν Πινδ. Ι. 1. 47· ἔργα Θεόκρ. 17. 97· [[ταῦτα]] κοσμεῖν καὶ περιστέλλειν Δημ. 958. 29. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «περιστέλλει· καλύπτει. συστέλλει. κοσμεῖ. σκέπει. φυλάττει. περιβάλλει», καὶ «περιστείληται· περικαλύψηται».
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -στελῶ aor1 -έστειλα<br /><b class="num">I.</b> to [[dress]], [[clothe]], [[wrap]] up, Pind., Plut.; [[ἔπηξα]] δ' αὐτὸν εὖ [[περιστείλας]] I planted the [[sword]] having wrapt it well with [[earth]], i. e. planted it [[firmly]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[dress]] or lay out a [[corpse]], Lat. componere, Od., Hdt., [[attic]]: [[simply]], to [[bury]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> metaph. to [[wrap]] up, [[cloak]], [[cover]], τἄδικ' εὖ π. Eur.:—Mid., τὰ σὰ περιστέλλου κακά Eur.<br /><b class="num">2.</b> to [[take]] [[care]] of, [[protect]], [[defend]], Hdt., Soph.; π. τοὺς νόμους to [[maintain]] the laws, Hdt.; τὰ πάτρια Dem.; π. ἀοιδάν to [[uphold]] [[minstrelsy]], Pind.
}}