View source for ἠώς

{{LSJ1
|Full diacritics=ἠώς
|Medium diacritics=ἠώς
|Low diacritics=ηώς
|Capitals=ΗΩΣ
|Transliteration A=ēṓs
|Transliteration B=ēōs
|Transliteration C=ios
|Beta Code=h)w/s
|Definition=ἡ, gen. [[ἠοῦς]]: dat. [[ἠοῖ]]: acc. <span class="sense"><span class="bld">A</span> (ἠόα <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>88.5</span>) [[ἠῶ]], also ἠοῦν Hedyl. ap. <span class="bibl">Ath.11.473a</span>, <span class="title">AP</span>7.472 (Leon.); Ep. loc. [[ἠῶθι]]: never used (exc. by Gramm.) in the uncontr. forms, unless [[Ἀόος]] be read in <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span> 6.52</span>:—Att. ἕως, gen. and acc. [[ἕω]]: Dor. ἀώς, ἀβώρ ([[quod vide|qq.v.]]): Aeol. αὔως Sapph.18, gen. αὔως <span class="title">Epigr.Gr.</span>992 (Balbilla), acc. αὔων <span class="bibl">Sapph. <span class="title">Oxy.</span>1787</span> <span class="title">Fr.</span>1 + 2.18: Boeot. ἄας· <b class="b3">ἐς αὔριον</b>, Hsch.:—[[dawn]], ἦμος δ' ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς <span class="bibl">Od.2.1</span>; [[light of day]], <b class="b3">ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠ</b>. <span class="bibl">Il.7.451</span>, etc.; esp. [[morning]] as a time of day, opp. <b class="b3">μέσον ἦμαρ, δείλη</b>, <span class="bibl">21.111</span>, etc.: gen. [[ἠοῦς]] [[at morn]], [[early]], <span class="bibl">8.470</span>,<span class="bibl">525</span>: acc. [[ἠῶ]] [[the morning long]], <span class="bibl">Od.2.434</span>; στάντα πρὸς πρώτην ἕω <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>477</span>; ἐξ ἠοῦς μέχρι δείλης ὀψίης <span class="bibl">Hdt.7.167</span>; <b class="b3">ἐξ ἠοῦς εἰς ἠοῦν</b> Hedyl.l.c.; <b class="b3">ἠοῦν ἐξ ἠοῦς</b> <span class="title">AP</span>l.c.; <b class="b3">ἅμα ἠοῑ</b> with, i.e. at, [[daybreak]], <span class="bibl">Hdt.7.219</span>; Att. <b class="b3">ἅμα ἕῳ</b> or <b class="b3">ἅμα τῇ ἕῳ</b>, <span class="bibl">Th.2.90</span>, <span class="bibl">4.72</span>; <b class="b3">τρὸ τῆς ἕω</b> ib.<span class="bibl">31</span>; Ep. ἠῶθι πρό <span class="bibl">Il.11.50</span>, <span class="bibl">Od.5.469</span>, <span class="bibl">6.36</span>; ἐπὶ τὴν ἕω <span class="bibl">Th.2.84</span>; εἰς τὴν ἐπιοῦσαν ἕω <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.7.1</span>; <b class="b3">ἐς ἀῶ</b> [[tomorrow]], <span class="bibl">Theoc.18.14</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[day]], <span class="bibl">Il.1.493</span>, al., <span class="bibl">Od.19.192</span>, <span class="bibl">Theoc.12.1</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Aet.</span>1.1.1</span>; ἠ. δέ μοί ἐστιν ἥδε δυωδεκάτη, ὅτε. . <span class="bibl">Il.21.80</span>; <b class="b3">κατήϊεν ἐς δύσιν ἠ</b>. <span class="bibl">Musae.110</span>; <b class="b3">μεσάτη ἠ</b>. <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>649</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[life]], <span class="bibl">Q.S.10.431</span>; φῶς λίπες ἠοῦς <span class="title">IG</span>14.1853. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[the East]], πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε <span class="bibl">Il.12.239</span> (<span class="title">South</span> acc. to <span class="bibl">Str.10.2.12</span>); ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην <span class="bibl">Hdt.2.8</span>; <b class="b3">τὰ πρὸς τὴν ἠῶ</b> ibid.; τὰ πρὸς ἠῶ τε καὶ ἥλιον ἀνατέλλοντα <span class="bibl">Id.4.40</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>760d</span>, etc.; <b class="b3">πρὸς ἕω τῆς πόλεως, τοῦ ποταμοῦ</b>, [[to the East]] of... <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.4.49</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Luc.</span>27</span>; πρὸ ἠοῦς τοῦ βωμοῦ <span class="title">IG</span> 7.235.45 (Oropus, iv B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> pr. n., [[Ἠώς]] [[the goddess of dawn]], <span class="bibl">Il. 11.1</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>372</span>,<span class="bibl">378</span>, etc. (Cf. Skt. <b class="b2">uṣā´s</b> 'dawn', Lat. [[aurora]], etc.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1180.png Seite 1180]] dor. ἀώς, äol. [[αὔως]], att. [[ἕως]] (s. oben), gen. ἠοῦς u. s. w., die [[Morgenröthe]], Curtius Grundz. d. Gr. Et. 2 Aufl. S. 358; bei Hom. personificirt (vgl. nom. pr.), wie in dem häufig vorkommenden Verse [[ἦμος]] δ' [[ἠριγένεια]] φάνη [[ῥοδοδάκτυλος]] Ἠώς; vgl. ἠὼς διέφαινε Her. 8, 83; – ἅμα τῇ ἠοῖ, mit Tagesanbruch, Plat. Hipp. min. 371 b. Auch der Morgen als Tageszeit, ἔσσεται ἢ ἠώς, ἢ [[δείλη]], ἢ [[μέσον]] [[ἦμαρ]] Il. 21, 111; ἐξ ἠοῦς ἀρξάμενοι [[μέχρι]] δείλης ὀψίης Her. 7, 167, wie Plat. defin. 411 a; ἐξ ἠοῦς εἰς νύκτα καὶ ἐκ νυκτῶν εἰς ἠοῦν (wo die Form des accus. zu bemerken) Hedyl. bei Ath. XI, 473 a; ἠοῦν ἐξ ἠοῦς Leon. Tar. 70 (VII,472, 13); ἠῶ, den ganzen Morgen hindurch, Od. 2, 434, wo Nitzsch zu vgl. Die Griechen zählten die Tage nach Morgenröthen, ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἐκ [[τοῖο]] δυωδεκάτη γένετ' ἠώς Il. 1, 493, τῷ δ' [[ἤδη]] [[δεκάτη]] ἢ ἑνδεκάτη πέλεν ἠώς Od. 19, 192; ἠὼς δέ μοί ἐστιν ἥδε δυωδεκάτη, ὅτε Il. 21, 80. Auch = das Tageslicht, τοῦ δ' [[ἤτοι]] [[κλέος]] ἔσται ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠώς, Il. 7, 45. 458; so bes. bei sp. D., [[φέγγος]] ἀναστείλασα κατήϊεν ἐς δύσιν ἠώς Mus. 109. 288, μεσάτη ἠώς Orph. Arg. 652; = das Leben, Qu. Sm. 10, 431. – Als Himmelsgegend, Morgen, Osten, τῆς ὁδοῦ ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην Her. 2, 8; Sp., wie Pol. 4, 70, 8.
}}
{{bailly
|btext=ἠοῦς (ἡ) ; <i>dat.</i> [[ἠοῖ]], <i>acc.</i> [[ἠῶ]];<br /><b>I.</b> l'aurore :<br /><b>1</b> le point du jour, le matin ; [[ἅμα]] [[ἠοῖ]] HDT, [[ἅμα]] [[τῇ]] [[ἠοῖ]] PLAT au point du jour ; ἠοῦς IL dès le matin ; <i>acc.</i> [[ἠῶ]] OD à l'aurore;<br /><b>2</b> la durée d’un jour;<br /><b>3</b> la lumière du jour <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> l'orient.<br />'''Étymologie:''' pour *ἀϜώς, *ἀυώς, de la R. Ὑς, brûler, briller ; v. [[ἥλιος]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἠώς:''' ἡ эп.-ион. = [[ἕως]].
}}
{{ls
|lstext='''ἠώς''': ἡ, γεν. (ἠόος) ἠοῦς, Ἐπ. [[ἠῶθι]], δοτ. ἠοῖ, αἰτ. ἠῶ, [[ὡσαύτως]] ἠοῦν, Ἡδύλος παρ᾿ Ἀθην. 473Α, Ἀνθ. Π. 7. 472· [[οὐδέποτε]] ἐν χρήσει ἐν τοῖς ἀσυναιρέτ. τύποις, πλὴν ἐν Πινδ. Ν. 6. 88 (Ἀόος· τὰ χ/φα ἀοῦς)· - Ἀττικ. ἕως, γεν. ἕω, αἰτιατ. ἕω, ὡς τὸ [[λεώς]]· - Δωρ. ἀώς· - Αἰολ. ἄυος (ἀλλ. ἄϝως), οὐχὶ [[αὔως]]. (Ἐκ τῆς √ΑϜ παράγονται [[ὡσαύτως]] ἀώς, αὐώς, Λακων. ἀβώρ, αὔριον, ἦρι, ἠέριος, ἄγχαυρος (πρβλ. Ε. Μ. 14. 38, [[αὔρα]] δὲ ἡ [[ἡμέρα]]) πρβλ. Σανσκρ. ush (mane), ushas (splendens), ushâsâ (aurora), Λατ. aurora ([[ἴσως]] ἀντὶ ausosa), Ἀρχ. Νορβηγ. austr (Ἀγγλ. east, [[ἀνατολή]]), Ἀρχ. Γερμ. ôstan, Λιθ. auszra (aurora).) Τὸ «γλυκοχάραγμα», ἡ «[[αὐγή]]», τὰ «χαράγματα», [[ἦμος]] δ᾿ [[ἠριγένεια]] φάνη [[ῥοδοδάκτυλος]] Ἠὼς Ὁμ.· οὕτω παρὰ μεταγεν. Ἐπ., Ἡροδ., κλπ. (ἴδε ἐν λ. [[διαφαίνω]], [[ἐπιλάμπω]], [[ὑποφαίνω]])· τὸ φῶς τῆς ἡμέρας, ὅσον τ᾿ ἐπικίδναται ἠὼς Ἰλ. Η. 451, κτλ.· - ἰδίως ἡ [[πρωία]] ὡς χρονικὸν [[μέρος]] τῆς ἡμέρας, ἀντίθ. [[μέσον]] [[ἦμαρ]] καὶ [[δείλη]] Ἰλ. Φ. 111, κλ.· γεν. ἠοῦς, κατὰ τὴν πρωίαν, ἐνωρίς, Θ. 470, 525· αἰτ. ἠῶ, τὴν πρωίαν, Ὀδ. Β. 434· στάντα πρὸς πρώτην ἕω Σοφ. Ο. Κ. 477· - ἐξ ἠοῦς [[μέχρι]] δείλης ὀψίης Ἡρόδ. 7. 167· ἠοῦν ἐξ ἠοῦς Ἡδύλος καὶ Ἀνθ. ἔνθ᾿ ἀνωτ.· - ἅμα ἠοῖ, μετὰ τῆς αὐγῆς, κατὰ τὴν αὐγήν, Ἡρόδ. 7. 219· Ἀττ. ἅμ᾿ ἕῳ ἢ ἅμα τῇ ἕῳ, Θουκ. 2. 90., 4. 72 - πρὸς τῆς ἕω ὁ αὐτ. 4. 31· Ἐπ. [[ἠῶθι]] πρὸ Ἰλ. Λ. 50, Ὀδ. Ε. 469, Ζ. 36· - ἐπὶ τὴν ἕω Θουκ. 2. 84· - εἰς τὴν ἐπιοῦσαν ἕω Ξεν. Ἀν. 1. 7, 1· ἐς ἀῶ, [[αὔριον]], Θεόκρ. 18. 14. 2) [[ἐπειδὴ]] δὲ οἱ Ἕλληνες ὑπελόγιζον τὰς ἡμέρας κατὰ πρωίας, ὡς τἀνάπαλιν οἱ ἀρχαῖοι Γερμανοὶ καὶ Σκανδιναυοὶ κατὰ νύκτας, ἡ [[λέξις]] ἠὼς [[συχνάκις]] ἐσήμαινεν ἡμέραν, Ἰλ. Α. 493, Ν. 794, Ω. 31, 413, 781, Ὀδ. Τ. 192· ἠὼς δέ μοί ἐστιν ἥδε δυωδεκάτη, ὅτε… Ἰλ. Φ. 80· [[ἐντεῦθεν]], κατήϊεν ἐς δύσιν ἠὼς Μουσαῖ. 109· μεσάτη ἠὼς Ὀρφ. Ἀργ. 652· ἂν καὶ παρ᾿ Ὁμήρῳ [[οὐδέποτε]] ἔλαβεν ἐντελῶς τὴν σημασίαν τοῦ [[ἦμαρ]]· - μεταφ. ἀντὶ τοῦ ζωή, Κόϊντ. Σμ. 10. 431· φῶς λίπες ἠοῦς Συλλ. Ἐπιγρ. 6258. 3) [[ἐνίοτε]] [[ὡσαύτως]], ἡ [[ἀνατολή]], Ὅμ. (ἴδε ἐν λ. [[ἥλιος]])· ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην Ἡρόδ. 2. 8· τὰ πρὸς τὴν ἠῶ αὐτ.· τὸ πρὸς τὴν ἠῶ ὁ αὐτ. 4. 40, πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 760D, κτλ.· πρὸς ἕω τῆς πόλεως, τοῦ ποταμοῦ, πρὸς ἀνατολὰς τοῦ…, Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 49, Πλούτ. ἐν Λουκούλλ. 27. ΙΙ. ὡς κύρ. [[ὄνομα]] Ἠώς, Aurora, ἡ θεὰ τῆς πρωίας ἢ αὐγῆς, ἥτις ἐξεγείρεται ἐκ τοῦ Ὠκεανοῦ, ἐκ τῆς κλίνης τοῦ συζύγου αὐτῆς Τιθωνοῦ, Ἰλ. Λ. 1, πρβλ. Εὐρ. Ι. Α. 158· - κατὰ τὸν Ἡσ. Θ. 372, εἶνε [[θυγάτηρ]] τοῦ Ὑπερίονος καὶ τῆς Θείας, [[μήτηρ]] δὲ τοῦ Ζεφύρου, Νότου καὶ Βορέου, [[αὐτόθι]] 377.
}}
{{Autenrieth
|auten=ἠοῦς, [[ἠοῖ]], ἠῶ: [[dawn]], [[morning]], Il. 21.111; [[for]] [[day]], Il. 24.31; [[east]], Od. 9.26 .— [[Ἠώς]], Eos ([[Aurora]]), [[consort]] of Tithōnus, cf., [[however]], Od. 5.121, Od. 15.250. Mother of [[Memnon]], Od. 4.188; her [[abode]], Od. 12.3, Il. 11.1, Il. 19.1, Od. 22.197. Epithets, [[ἠριγένεια]], [[ῥοδοδάκτυλος]], [[δῖα]], [[ἐύθρονος]], [[κροκόπεπλος]], [[χρῦσόθρονος]].</div1>
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἠώς:''' ἡ, γεν. (<i>ἠόος</i>) <i>ἠοῦς</i>, Επικ. [[ἠῶθι]], δοτ. [[ἠοῖ]], αιτ. <i>ἠῶ</i>, Αττ. [[ἕως]], γεν. <i>ἕω</i>, αιτ. <i>ἕω</i>, όπως το <i>λεὼς</i> — Δωρ. [[ἀώς]], Αιολ. <i>ἄυως</i> (δηλ. <i>ἄϜως</i>), όχι [[αὔως]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[χάραμα]], [[αυγή]], [[ξημέρωμα]], σε Όμηρ., Ηρόδ. κ.λπ.· το [[πρωί]], ως [[χρονικό]] [[σημείο]] της ημέρας, αντίθ. προς τα [[μέσον]] [[ἦμαρ]] και [[δείλη]], σε Ομήρ. Ιλ.· γεν. <i>ἠοῦς</i>, το [[πρωί]], [[νωρίς]], στο ίδ.· αιτ. <i>ἠῶ</i>, κατά τη [[διάρκεια]] του πρωινού, σε Ομήρ. Οδ.· ἐξἠοῦς [[μέχρι]] δείλης ὀψίης, σε Ηρόδ.· [[ἅμα]] [[ἠοῖ]], κατά το [[ξημέρωμα]], στον ίδ.· ἅμ' ἕῳ ή [[ἅμα]] τῇ ἕῳ, σε Θουκ.· Επικ. [[ἠῶθι]] [[πρό]], σε Όμηρ.· <i>ἐς ἀῶ</i>, [[αύριο]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">2.</b> [[επειδή]] οι Έλληνες μετρούσαν τις ημέρες με τα πρωινά, το [[ἠώς]] [[συχνά]] σήμαινε την [[ημέρα]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II.</b> η [[ανατολή]], στον ίδ.· <i>ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην</i>, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> ως κύριο όνομα, [[Ἠώς]], Λατ. [[Aurora]], η [[θεά]] της Αυγής, η οποία αναδύεται από τον Ωκεανό, από την [[κλίνη]] του συζύγου της Τιθωνού, σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[aeolic ἄυως, i. e. ἄϝως, not [[αὔως]]<br /><b class="num">I.</b> the [[morning]] red, daybreak, [[dawn]], Hom., Hdt., etc.:— [[morning]] as a [[time]] of day, opp. to [[μέσον]] [[ἦμαρ]] and [[δείλη]], Il.; gen. ἠοῦς at [[morn]], [[early]], Il.; ἠῶ the [[morning]] [[long]], Od.:— ἐξ ἠοῦς [[μέχρι]] δείλης ὀψίης Hdt.:— ἅμα ἠοῖ at daybreak, Hdt.; ἅμ' ἕῳ or ἅμα τῇ ἕῳ Thuc.; epic [[ἠῶθι]] πρό Hom.; ἐς ἀῶ [[tomorrow]], Theocr.<br /><b class="num">2.</b> [[since]] the Greeks counted [[their]] days by mornings, ἠώς often denoted a day, Hom.<br /><b class="num">II.</b> the East, Hom.; ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην Hdt., etc.<br /><b class="num">III.</b> as [[prop]]. n. Ἠώς, [[Aurora]], the [[goddess]] of [[morn]], who rises out of her [[ocean]]-bed, Il., Eur.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[dawn]]
}}