View source for γοργός

{{LSJ1
|Full diacritics=γοργός
|Medium diacritics=γοργός
|Low diacritics=γοργός
|Capitals=ΓΟΡΓΟΣ
|Transliteration A=gorgós
|Transliteration B=gorgos
|Transliteration C=gorgos
|Beta Code=gorgo/s
|Definition=ή, όν,<br><span class="bld">A</span> [[grim]], [[fierce]], [[terrible]], γ. ὄμμ' ἔχων, of [[Parthenopaeus]], A.Th.537; ὄμμασι γοργός E.Ph.146 (lyr.); τοῖς κερτομοῦσι γοργὸν ὡς ἀναβλέπει = [[look]]s [[fiercely]] at... dub. l. in Id.Supp.322; γοργότεροι [[ἰδεῖν]], γοργότεροι [[ὁρᾶσθαι]], [[terrible]] to [[behold]], X.Cyr.4.4.3, Smp.1.10; [[γοργὸν βλέπειν]] = [[look]] [[terrible]], Ael.VH2.44; of horses, γ. [[ἰδεῖν]] X.Eq.10.17; ἵππου γ. βλέμμα Poll.1.192; in Ephebic Inscrr., [[φίλοι]], [[γοργοί]], [[γνήσιοι]], IG3.1079.<br><span class="bld">2</span> [[spirited]], [[vigorous]], of persons, Luc.DDeor.7.3, Asin.8; of animals, PRyl.238.9 (iii A. D.); [[quick]], c. inf., γ. [[ἐπινοεῖν]] Procop. Arc.16. Adv. [[γοργῶς]], [[τρέχειν]] Choerob.Rh.p.247 S.<br><span class="bld">3</span> of literary style, [[vehement]], [[vigorous]], [[varia lectio|v.l.]] in D.H.Comp.19 (Comp.), Hermog. Id.1.11,2.1 (Comp.). Adv. [[γοργῶς]] Syrian. in Metaph.130.6, Eust.1082.5, etc.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ή, -όν<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b> [[fiero]], [[bravo]], [[arrogante]], [[gallardo]] [[ὄμμα]] = <i>mirada fiera</i> A.<i>Th</i>.537, E.<i>Supp</i>.322, <i>Anacreont</i>.17.12, Aristaenet.1.4.2, X.Eph.1.2.6, de Ares y guerreros γ. [[ὁπλίτης]] E.<i>Andr</i>.458, cf. 1123, de Atenea, Artem.2.44, en inscr. efébicas φίλοι γοργοὶ γνήσιοι = <i>caros, bravos, nobles</i>, <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1969.6 (I d.C.), cf. Luc.<i>Asin</i>.8, [[παγκράτιον]] <i>AP</i> 9.588 (Alc.Mess.), en [[juego]] de palabras comparando un ejército con comidaὡς καλὸν τὸ [[στῖφος]] αὐτῶν φαίνεται ... γοργὸν [[ὥσπερ]] [[μᾶζα]] καὶ [[πανδαισία]] Ar.<i>Pax</i> 565, εἰ [[οὖν]] γ. εἶ = <i>si de veras eres un valiente</i> M.Ant.12.16, cf. Arr.<i>Epict</i>.3.12.10, ἐν ... τῇ σχολῇ γοργοὶ καὶ κατάγλωσσοι = <i>en la escuela arrogantes y locuaces</i> Arr.<i>Epict</i>.2.16.20, del águila de Zeus ἔστας γ. [[ὑπὲρ]] ... τύμβον erguida con aspecto terrible sobre la tumba</i>, <i>AP</i> 7.161 (Antip.Sid.)<br /><b class="num">•</b> c. inf. ὄμμασι γ. [[εἰσιδεῖν]] [[νεανίας]] E.<i>Ph</i>.146, μείζους φαίνεσθε καὶ καλλίους καὶ γοργότεροι ἢ [[πρόσθεν]] [[ἰδεῖν]] = <i>parecéis más altos y gallardos y se os ve más bravos</i> en una arenga a soldados, X.<i>Cyr</i>.4.4.3, cf. 5.2.37, <i>Smp</i>.1.10, <i>Lac</i>.11.3, <i>Eq.Mag</i>.3.11<br /><b class="num">•</b> de anim. [[brioso]], [[vigoroso]] de caballos, X.<i>Eq</i>.10.17, de su trote, X.<i>Eq</i>.1.14, [[βλέμμα]] ἵππου γοργόν Poll.1.192, de bestias de carga [[κτηνύδριον]] <i>PRyl</i>.238.9 (III d.C.), cf. Hsch.<br /><b class="num">•</b> neutr. como adv. ἀναβλέψαι D.Chr.4.14, προσιδεῖν Aristid.Quint.67.2, cf. D.Chr.2.29, Ael.<i>VH</i> 2.44<br /><b class="num">•</b> subst. [[τὸ γοργόν]] = [[fiereza]] ὀφθαλμοὶ ... τὸ γοργὸν ... ἐπιφαίνοντες Luc.<i>Alex</i>.3, τὸ [[βλέμμα]] κεκίνητο πρὸς τὸ γοργότερον Hld.1.21.3.<br /><b class="num">2</b> ret. [[vivo]], [[rápido]] op. [[βραδύς]] de la frase, D.H.<i>Comp</i>.19.10, del [[estilo]] [[conciso]] y [[cortado]], Hermog.<i>Id</i>.1.11, 2.1, [[ἐρώτησις]] Eust.1740.5, en cont. gram. γοργότερος como ejemplo de compar., A.D.190.2, γοργοτάτω como ej. de dual, Hsch.<br /><b class="num">3</b> [[vivo de inteligencia]], [[listo]], [[alerta]] γ. [[παῖς]] = <i>chico listo</i> de Hermes recién nacido, Luc.<i>DDeor</i>.11.3 (cód.), [[ἀνθρωπάριον]] <i>Vit.Aesop.G</i> 32 (aunque quizá I 1), γ. ἦν ἀκροατὴς τῆς φωνῆς Hsch.H.<i>Hom</i>.12.2.3, c. inf. γ. [[ἐπινοεῖν]] = <i>listo</i> Procop.<i>Arc</i>.16.1, γ.· [[εὐκίνητος]], [[ταχύς]] Hsch.<br /><b class="num">II</b> subst. [[τὸ γοργόν]] = [[túnica blanca]], <i>EM</i> 238.47G.<br /><b class="num">III</b> adv. [[γοργῶς]], sup. [[γοργοτάτω]] = [[diligente]], [[rápidamente]] ἀναστρέψασθαι <i>SB</i> 10557.7 (III d.C.), [[τρέχειν]] Choerob.<i>Rh</i>.247<br /><b class="num">•</b> del estilo literario [[vehementemente]] Syrian.<i>in Metaph</i>.130.6, Eust.1082.6, como ej. de adv. sup. γοργοτάτω A.D.<i>Adu</i>.168.5.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Gener. rel. [[Γοργώ]], aunque tb. se ha supuesto un [[hipocorístico]] de [[γόργυρα]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0502.png Seite 502]] (vgl. [[Γοργώ]], Nom. pr.), Furcht erregend, furchtbar; [[Ἄρης]] Antp. Sid. 84 (VII, 495); vom Adler, id. 92 (VII, 161); [[ὁπλίτης]] Eur. Andr. 458; γοργὸς [[ἰδεῖν]], furchtbar anzusehen, Xen. Cyr. 4, 4, 3; de re equ. 10, 17, wo es in die Bdtg des lebhaften, rollenden Auges übergeht; [[ὄμμα]] Aesch. Spt. 534; Anacr. 16, 12; γοργὸν ἀναβλέπειν Eur. Suppl. 322; γοργὸν βλέπουσιν οἱ ὀφθαλμοί Ael. V. H. 2, 44; γοργὸν ἀποβλέπειν εἴς τι, mit fürchterlichem Blick auf etwas hinsehen, Luc. Hermot. 1. Uebh. lebhaft, rasch, bes. von Pferden, Xen.; Plut. vrbdt es z. B. mit [[θυμικός]], Sympos. 2, 8. – Vom Ausdruck, rauh, kurz, Dion. Hal.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> véhément, impétueux, ardent;<br /><b>2</b> <i>en parl. du regard, de l'aspect</i> effrayant, terrible : γοργὸν βλέπειν ÉL regarder d'un air terrible.<br />'''Étymologie:''' apparenté avec [[ὀργή]] ; cf. [[Γοργώ]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[γοργός]] -ή -όν [[Γοργώ]]?] comp. -ότερος, heftig, vurig, wild:. γοργὸν δ’ ὄμμ’ ἔχων met woeste blik Aeschl. Sept. 537; γοργότεροι ἢ [[πρόσθεν]] [[ἰδεῖν]] woester om te zien dan tevoren Xen. Cyr. 4.4.3.
}}
{{elru
|elrutext='''γοργός:'''<br /><b class="num">1)</b> [[страшный]], [[грозный]] ([[ὄμμα]] Aesch. и ὄμμασι Eur.; Διὸς [[διάκτορος]] = [[ἀετός]] Anth.): γ. [[ἰδεῖν]] или ὁρᾶσθαι Xen. грозный на вид;<br /><b class="num">2)</b> [[ретивый]], [[буйный]] ([[ἵππος]] Xen., Plut.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[grim]], [[fierce]], [[terrible]] of look, gaze (A.), later also [[vigorous]]<br />Other forms: [[Γοργώ]], acc. pl. [[Γοργούς]] (Hes.)<br />Compounds: [[γοργώψ]]. [[γοργωπός]].<br />Derivatives: [[γοργότης]] [[rapidity]] (Hermog.), [[γοργία]] = agilitas (Gloss.), denom. [[γοργόομαι]] [[be spirited]], of horses (X.), [[γοργεύω]] (pap., Sm., H.). - [[Γοργώ]], <b class="b3">-οῦς</b> f. (Il.) name of a female monster with petrifying look, with <b class="b3">Γοργ-είη κεφαλή</b> (Il.; form. s. Schulze Q. 254); pl. mostly. [[Γοργόνες]] (Hes.), with new singulars [[Γοργόνα]] (acc.) etc. (E.), with [[Γοργόνειος]] (A. Pr. 793 etc.), [[Γοργόνη]] (Hdn.), [[Γοργονώδης]] (Sch.) and the plant names [[Γοργόνειον]] and [[Γοργονιάς]] (Ps.-Dsc.; s. Strömberg Pflanzennamen 101). - Also [[Γοργάδες]] (S. Fr. 163), by H. explained as [[ἁλιάδες]]; and <b class="b3">Γοργίδες αἱ Ώκεανίδες</b> H. - PN <b class="b3">Γοργυθίων Θ</b> 302 (form.?) and [[Γοργίας]] with [[Γοργίειος]] [[Gorgias-like]] (X.) and [[γοργιάζω]] <b class="b2">speak like G.</b> (Philostr.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Osthoff Etym. parerga 1, 44ff. connected OIr. <b class="b2">garg(g</b>) [[raw]], [[wild]], OCS [[groza]] [[shiver]]) and Pedersen KZ 39, 379 (Arm. [[karcr]] [[hard]]). Leumann Hom. Wörter 154f. thinks it is a backformation from [[γοργώψ]] ([[γοργῶπις]]), [[γοργωπός]] (A.); so [[Γοργὡ]] would be the basis, which like [[Μορμώ]] seems a popular reduplicated formation; accepted by DELG.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br />[[grim]], [[fierce]], [[terrible]], Aesch., Eur.; γοργὸς [[ἰδεῖν]] [[terrible]] to [[behold]], Xen.; of horses, hot, [[spirited]], Xen.
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό (AM [[γοργός]], -ή, -όν)<br />γρήγορος, [[ευκίνητος]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το γοργό</i>(<i>ν</i>)<br />[[ταχύτητα]], [[ορμητικότητα]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «τὸ γοργὸν καὶ [[χάριν]] ἔχει» — [[πρέπει]] να ενεργεί [[κανείς]] [[γρήγορα]] και την κατάλληλη [[στιγμή]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[άγριος]], [[φοβερός]]<br /><b>2.</b> [[ζωηρός]], [[ρωμαλέος]]<br /><b>3.</b> (για το ύφος) [[νευρώδης]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[γοργός]] προήλθε πιθ. από το κύριο όνομα [[Γοργώ]] (γυναικείο [[τέρας]] της μυθολογίας), το οποίο μαρτυρείται προγενέστερα ([[Όμηρος]]) και του οποίου η [[ετυμολογία]] [[είναι]] άγνωστη. Πρόκειται για τ. με εκφραστικό αναδιπλασιασμό ([[πρβλ]]. [[Μορμώ]]), που σχημάτισε πληθ. <i>Γοργόνες</i>, απ' όπου και ο [[ενικός]] <i>Γοργόνα</i>, <i>Γοργών</i>. Κατ' άλλους το επίθ. [[γοργός]] αποσπάστηκε από τα [[σύνθετα]] [[γοργώψ]] (<i>γοργώπις</i>), [[γοργωπός]] κι αυτά με τη [[σειρά]] τους από το [[Γοργώ]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γοργός:''' -ή, -όν, [[αυστηρός]], [[άγριος]], [[φοβερός]], [[βλοσυρός]], σε Αισχύλ., Ευρ.· γοργὸς [[ἰδεῖν]], [[τρομερός]] στην όψη, σε Ξεν.· λέγεται για άλογα, αφηνιασμένος, [[θερμός]], [[θυμοειδής]], στον ίδ.
}}
{{ls
|lstext='''γοργός''': -ή, -όν, [[αὐστηρός]], [[ἄγριος]], [[φοβερός]], [[βλοσυρός]], γ. ὄμμ᾿ ἔχων, ἐπὶ τοῦ Παρθενοπαίου, Αἰσχύλ. Θήβ. 537· [[οὕτως]], ὄμμασι γοργὸς Εὐρ. Φοιν. 145 (ἴδε Valck. 149)· τοῖς κερτομοῦσι γοργὸν ὡς ἀναβλέπει, πῶς ἀγρίως βλέπει πρὸς τοὺς…, ὁ αὐτ. Ἱκετ. 322· γοργὸς [[ἰδεῖν]], ὁρᾶσθαι, φοβερὸς νὰ τὸν ἴδῃ τις, Ξεν. Κύρ. 4. 4, 3, Συμπ. 1, 10· γοργὸν βλέπειν, φαίνομαι [[φοβερός]], Αἰλ. Π. Ἱστ. 2. 44· ἐν μεταγεν. ἀττικ. ἐπιγραφ., φίλοι, γοργοί, γνήσιοι, ἐπὶ τῶν ἀθλητῶν, Συλλ. Ἐπιγρ. 282, πρβλ. 264·― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἵππων, θυμοειδεῖς, θερμοί, Ξεν. Ἱππ. 10, 17, κτλ., πρβλ. Πολυδ. Α΄, 192·― ἐπὶ γλώσσης, τραχεῖα, Διον. Ἁλ. π. Συνθέσ. 19. σ. 133.― Ἐπιρρ.– γῶς, ἐπὶ ὕφους, ἰσχυρῶς, ἀκριβῶς, Εὐστ. 1082. 5.
}}
{{FriskDe
|ftr='''γοργός''': {gorgós}<br />'''Meaning''': [[furchtbar]], [[schrecklich]] vom Blick oder Anblick (A., E., X. usw.), später auch [[kräftig]], [[lebhaft]], [[behende]] (auch als Stilbegriff).<br />'''Derivative''': Davon [[γοργότης]] [[Kraft]], [[Lebhaftigkeit]] (Hermog. u. a.), [[γοργία]] = agilitas (Gloss.) und die Denominativa [[γοργόομαι]] [[unbändig sein]], vom Pferde (X.), [[γοργεύω]] [[sich lebhaft benehmen]], [[sich emsig bemühen]] (Pap., Sm., H.). — Schon bei Homer [[Γοργώ]], -οῦς f. N. eines weiblichen Ungetüms mit versteinerndem Blick, wovon Γοργείη [[κεφαλή]] (Hom.; zur Bildung Schulze Q. 254 m. A. 4); pl. gew. Γοργόνες (seit Hes.), wozu neue Singularformen Γοργόνα (Akk.) usw. (E.); davon [[Γοργόνειος]] (A. ''Pr''. 793 usw.), [[Γοργόνη]] (Hdn.), [[Γοργονώδης]] (Sch.) und die Pflanzennamen Γοργόνειον und Γοργονιάς (Ps.-Dsk. u. a.; vgl. Strömberg Pflanzennamen 101). — Nach den Fem. auf -άς, -ίς: [[Γοργάδες]] (S. ''Fr''. 163), von H. mit ἁλιάδες erklärt; daneben Γοργίδες· αἱ Ὠκεανίδες H. — PN Γοργυθίων Θ 302 (Bildung unklar) und Γοργίας mit [[Γοργίειος]] ‘Gorgias-ähnlich’ (X. u. a.) und γοργιάζω ‘wie G. reden’ (Philostr.).<br />'''Etymology''': Unbefriedigende Erklärungen bei Osthoff Etym. parerga 1, 44ff. (air. ''garg''(''g'') [[rauh]], [[wild]], aksl. ''groza'' [[Graus]], [[Schauder]]) und Pedersen KZ 39, 379 (arm. ''karcr'' [[hart]]). Nach Leumann Hom. Wörter 154f., wo weitere Einzelheiten, vielmehr Rückbildung aus [[γοργώψ]] ([[γοργῶπις]]), [[γοργωπός]] (A. usw.); somit wäre von Γοργὡ auszugehen, das jedenfalls ebenso wie [[Μορμώ]] den Eindruck einer volkstümlichen Reduplikationsbildung macht.<br />'''Page''' 1,321-322
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[φοβερός]], [[ἄγριος]], [[αὐστηρός]]). Ἀπό ἰαπετική ρίζα.<br><b>Παράγωγα:</b> [[γοργόομαι]] -οῦμαι (=[[γίνομαι]] [[θερμός]]), [[γοργότης]] (=ταχύτητα).
}}