View source for προσπτύσσω

{{LSJ1
|Full diacritics=προσπτύσσω
|Medium diacritics=προσπτύσσω
|Low diacritics=προσπτύσσω
|Capitals=ΠΡΟΣΠΤΥΣΣΩ
|Transliteration A=prosptýssō
|Transliteration B=prosptyssō
|Transliteration C=prosptysso
|Beta Code=prosptu/ssw
|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[embrace]], [[βρέτας]], [[σῶμα]], <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>1255</span>, <span class="bibl">1325</span> (anap.); Ep. [[ποτιπτύσσω]] <span class="bibl">Orph.<span class="title">L.</span>322</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> mostly Med. [[προσπτύσσομαι]], Ep. [[ποτιπτύσσομαι]] (but in <span class="bibl">Od.2.77</span> [[προτιπτύσσομαι]], acc. to Sch.): fut. προσπτύξομαι <span class="bibl">Od.11.451</span>, etc.: aor. <b class="b3">προσεπτυξάμην</b>, Ep. προσπτυξάμην <span class="bibl">4.647</span>, etc.: pf. προσέπτυγμαι <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>2.39</span>:—[[cling close to]], προσπτύσσεται πλευραῖσιν ἀρτίκολλος ὥστε τέκτονος χιτὼν ἅπαν κατ' ἄρθρον <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>767</span>; <b class="b3">ὁρμιῇ λαγόνας π</b>. [[press]]es its [[flank]]s [[against]] the [[line]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>3.151</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> commonly of persons, </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> [[clasp to one's bosom]], [[embrace]], πατέρα <span class="bibl">Od.11.451</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span> 1319</span>, cf. <span class="bibl">Theoc.3.19</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>7.3</span>, etc.; <b class="b3">στόμα γε σὸν προσπτύξομαι</b> will [[press]] it to my [[lip]]s, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1671</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Med.</span>1400</span>(anap.):—Pass., c. dat., [[cling to]], παρθένῳ προσπτύσσεται <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1237</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., [[greet warmly]], [[welcome]], τινα <span class="bibl">Od.8.478</span>: c. dupl. acc., <b class="b3">π. τινά τι</b> [[address]] a [[friendly]] [[greeting]] [[to]] one, ὄφρα τί μιν -πτύξομαι <span class="bibl">17.509</span>; <b class="b3">οὐδέ τιν' οὔτ' ἔπεϊ προσπτύσσετο οὔτε τι ἔργῳ</b> [[greeted]] no one either with word or gesture, <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>199</span>; <b class="b3">π. μύθῳ</b> [[entreat]] warmly, [[importune]], <span class="bibl">Od. 2.77</span>, <span class="bibl">4.647</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">θεῶν δαῖτας προσπτύσσεσθαι</b> [[welcome]] the feasts of the gods, i.e. [[honour]] or [[celebrate]] them, Pi. [[l.c.]]—Poet. and late Prose.</span>
}}
{{bailly
|btext=plier contre ; étreindre, serrer, embrasser ; traiter amicalement ; parler amicalement;<br /><i><b>Moy.</b></i> προσπτύσσομαι;<br /><b>1</b> se plier contre : πλευραῖσιν SOPH contre les flancs, se coller aux flancs <i>en parl. d'une tunique</i> ; <i>fig.</i> πρ. μύθῳ OD parler, s'expliquer ; τινά, se trouver avec qqn;<br /><b>2</b> embrasser, <i>acc. ou dat.</i> ; accueillir <i>ou</i> traiter amicalement, acc..<br />'''Étymologie:''' [[πρός]], [[πτύσσω]].
}}
{{elnl
|elnltext=προσ-πτύσσω, ep. ποτιπτύσσω, meestal med., poët. imperf. med. 3 sing. προσπτύσσετο; ep. aor. med. προσπτύξατο benaderen: met acc..; πῶς τ’ ἂρ προσπτύξομαι αὐτόν; hoe moet ik hem benaderen? Od. 3.22; abs. mensen aanklampen:. μύθῳ met een verzoek Od. 2.77. omhelzen, zich vastklampen aan; met acc..; σεμνὸν βρέτας πρόσπτυξον omhels het eerbiedwaardige beeld Eur. El. 1255; στόμα π. de mond kussen Eur. Phoen. 1671; met dat..; παρθένῳ προσπτύσσεται hij klampt zich aan het meisje vast Soph. Ant. 1237; van kleren strak zitten tegen, om:. προσπτύσσεται πλευραῖσιν ἀρτίκολλος het (kleed) zit strak om zijn zijden geplakt Soph. Tr. 767.
}}
{{elru
|elrutext='''προσπτύσσω:''' преимущ. med. [[προσπτύσσομαι]], эп.-дор. тж. [[ποτιπτύσσομαι]] (эп. aor. προσπτυξάμην; conjct. προσπτύξωμαι - эп. προσπτύξομαι; pf. προσέπτυγμαι)<br /><b class="num">1</b> med. [[прилегать]], [[прильнуть]] (τινι Soph.): π. [[στόμα]] и στόματός τινος Eur. поцеловать кого-л.; προσπτύσσεται πλευραῖσιν χιτῶν Soph. одежда прилипла к бокам (Геракла);<br /><b class="num">2</b> [[обнимать]] (Παλλάδος [[βρέτας]], [[σῶμα]] π. Eur.; med. πατέρα Hom., Eur.);<br /><b class="num">3</b> med. [[подходить]] (с просьбой): ποτιπτύσσεσθαί τινα Hom. молить кого-л.;<br /><b class="num">4</b> med. [[подходить с приветствием]], [[приветствовать]] (τινα Hom.): π. τινα ἔπεϊ HH обращаться к кому-л. с ласковым словом; [[θεῶν]] δαῖτας π. Pind. справлять пиры в честь богов.
}}
{{Slater
|sltr=[[προσπτύσσω]] med., [[welcome]] [[warmly]] καὶ [[θεῶν]] δαῖτας προσέπτυκτο πάσας (sc. λτ;γτ;ενοκράτης) (I. 2.39)
}}
{{grml
|mltxt=ΜΑ, και επικ. τ. [[ποτιπτύσσω]] και επικ. μέσ. τ. προτιπτύσσομαι Α<br />(το μέσ.) [[προσπτύσσομαι]]<br />(σχετικά με πρόσ.) [[εναγκαλίζομαι]], [[αγκαλιάζω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>μέσ.</b> α) (για [[ένδυμα]]) προσαρμόζομαι [[σφιχτά]], [[εφαρμόζω]]<br />β) [[πιέζω]] [[κάτι]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] [[άλλο]]<br />γ) [[ζαρώνω]] [[κοντά]] σε κάποιον<br />δ) [[επιμελούμαι]], [[φροντίζω]] τα σχετικά με τις θυσίες στους θεούς («θεῶν δαῑτας προσέπτυκτο πάσας», <b>Πίνδ.</b>)<br />ε) <b>μτφ.</b> i) [[υποδέχομαι]] με [[εγκαρδιότητα]]<br />ii) [[απευθύνω]] φιλικό χαιρετισμό<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[προσπτύσσομαι]] μύθῳ» — [[παρακαλώ]] επιμόνως, [[ικετεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προσ</i>- / <i>ποτι</i>- (<b>βλ. λ.</b> [[ποτί]]) <span style="color: red;">+</span> [[πτύσσω]] «[[αναδιπλώνω]], [[μαζεύω]], [[αγκαλιάζω]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''προσπτύσσω:'''<b class="num">Α.</b> μέλ. <i>-ξω</i>, [[εναγκαλίζομαι]], σε Ευρ. <b>Β. I.</b> [[κυρίως]] ως αποθ., <i>προσ-πτύσσομαι</i>, Δωρ. <i>ποτι-πτ-</i>· μέλ. <i>-πτύξομαι</i>, παρακ. <i>προσ-έπτυγμαι</i> · λέγεται για [[ένδυμα]], διπλώνομαι, πτυχώνομαι γύρω από, [[αγκαλιάζω]], προσπτύσσετο πλευραῖσιν [[χιτών]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πρόσωπα:<br /><b class="num">1.</b> [[αγκαλιάζω]] τον κόρφο κάποιου, [[σφιχταγκαλιάζω]], περιπτύσσομαι, σε Ομήρ. Οδ., Ευρ. κ.λπ.· [[στόμα]] γε σὸν προσπτύξομαι, θα το πιέσω στα χείλη μου, σε Ευρ. — Παθ. με δοτ., συμπτύσσομαι κοντά σε, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[ασπάζομαι]], [[χαιρετώ]] ένθερμα, [[καλωσορίζω]], σε Ομήρ. Οδ.· με [[διπλή]] αιτ., [[προσπτύσσω]] τινά τι, [[απευθύνω]] φιλικό χαιρετισμό σε κάποιον, στο ίδ.· <i>προσπτύσσεσθαι μύθῳ</i>, [[ικετεύω]] ένθερμα, ζητώ επίμονα, στο ίδ.· <i>θεῶνδαῖτας προσπτύσσεσθαι</i>, [[καλωσορίζω]], [[χαιρετίζω]] τις γιορτές των θεών, σε Πίνδ.
}}
{{ls
|lstext='''προσπτύσσω''': [[ἐναγκαλίζομαι]], Παλλάδος σεμνὸν [[βρέτας]] πρόσπτυξον Εὐρ. Ἠλ. 1255, 1325· Δωρ. ποτιπτ-, Ὀρφ. Λιθ. 317. Β. τὸ πλεῖστον ὡς ἀποθ. προσπτύσσομαι, Δωρικ. ποτιπτ- (ἀλλ’ ἐν Ὀδ. Β. 77, προτιπτ-, κατὰ τὸν Σχολ. Harl.)· μέλλ. -πτύξομαι· πρκμ. προσέπτυγμαι Πινδ. Ι. 2. 57· - [[κυρίως]] ἐπὶ ἱματίου, συμπτύσσομαι [[πέριξ]], προσκολλῶμαι, προσπτύσσεται πλευραῖσιν [[ἀρτίκολλος]]... χιτὼν Σοφ. Τρ. 767. ΙΙ. συνήθως ἐπὶ προσώπων, 1) [[ἐναγκαλίζομαι]], πατέρα Ὀδ. Λ. 451, πρβλ. Εὐρ. Βάκχ. 1320, Θεόκρ. 3. 19, Λουκ., κλπ.· [[στόμα]] γε σὸν προσπτύξομαι, θὰ τὸ πιέσω μὲ τὰ χείλη μου, θὰ τὸ φιλήσω, Εὐρ. Φοίν. 1671, πρβλ. Μήδ. 1400 - Παθ., μετὰ δοτ., συμπτύσσομαι πλησίον τινός, παρθένῳ προσπτύσσεται Σοφ. Ἀντ. 1237. 2) μεταφορ., [[ἀσπάζομαι]], φιλῶ, [[χαιρετίζω]], ἐνθέρμως [[ὑποδέχομαι]], τινα Ὀδ. Θ. 478· μετὰ διπλῆς αἰτ., πρ. τινά τι, [[ἀποτείνω]] φιλικὸν χαιρετισμὸν [[πρός]] τινα, Ρ. 509· ἧστ’ ἐπὶ δίφρου, [[οὐδέ]] τιν’ οὔτ’ ἔπεϊ προσπτύσσετο [[οὔτε]] τι ἔργῳ, [[οὐδέ]] τινα ἐχαιρέτιζεν ἢ ὑπεδέχετο [[οὔτε]] διὰ λόγου [[οὔτε]] δι’ ἔργου, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 199· προσπτύσσομαι μύθῳ, δέομαι ἐνθέρμως, παρακαλῶ ἐπιμόνως, Ὀδ. Β. 77, Δ. 657· ([[οὕτως]] ὁ Νόνν. ἐν Εὐαγγ. κ. Ἰω. 16. 23 χρῆται τῷ ἐνεργ.) 3) θεῶν δαῖτας προσέπτυκτο πάσας, «πάσας θεῶν πανηγύρεις ἐπιτηδείους προσεδέχετο» καὶ «προσήγετο, ἠσπάζετο» (Σχόλ.), Πινδ. Ι. 2. 57· καὶ ἐπὶ κακῆς σημασίας, ὁρμιῇ λαγόνας προσπύσσεται Ὀππ. Ἁλ. 3. 151. - Ἡ [[λέξις]] [[εἶναι]] ποιητικὴ καὶ [[μάλιστα]] Ἐπική. - Καθ’ Ἡσύχ.: «προσπύσσεται· προσάγεται. προσέλκεται, προσαγορεύει, ἀσπάζεται».
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. ξω<br />A. to [[embrace]], Eur.<br />B. [[mostly]] as Dep.:—of a [[garment]], to [[fold]] itself [[close]] to, προσπτύσσετο πλευραῖσιν [[χιτών]] Soph.<br /><b class="num">II.</b> of persons,<br /><b class="num">1.</b> to [[fold]] to one's [[bosom]], [[clasp]], [[embrace]], Od., Eur., etc.; [[στόμα]] γε σὸν προσπτύξομαι [[will]] [[press]] it to my lips, Eur.:—Pass., c. dat. to cling to, Soph.<br /><b class="num">2.</b> metaph. to [[embrace]], [[greet]] [[warmly]], [[welcome]], Od.; c. dupl. acc., πρ. τινά τι to [[address]] a [[friendly]] [[greeting]] to one, Od.; προσπτύσσεσθαι μύθῳ to [[entreat]] [[warmly]], [[importune]], Od.; [[θεῶν]] δαῖτας προσπτύσσεσθαι to [[welcome]] the feasts of the gods, Pind.
}}