View source for χατίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=χᾰτίζω
|Medium diacritics=χατίζω
|Low diacritics=χατίζω
|Capitals=ΧΑΤΙΖΩ
|Transliteration A=chatízō
|Transliteration B=chatizō
|Transliteration C=chatizo
|Beta Code=xati/zw
|Definition== [[χατέω]] ([[crave]], [[long]], [[need]], [[want]]), only in pres., <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[have need of]], [[crave]]: c. gen. rei, νόστοιο χατίζων <span class="bibl">Od.8.156</span>, <span class="bibl">11.350</span>, cf. <span class="bibl">Il.2</span> <span class="bibl">225</span>: c. gen. pers., Θέτις νύ τι σεῖο χ. <span class="bibl">18.392</span>; ἑρμηνέων χ. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>2.86</span>; οὐ σοῦ χατίζων <span class="bibl">E. <span class="title">Heracl.</span>465</span>: abs., <b class="b3">οὐδὲ χατίζων</b> nor [[in want]] [of anything], <span class="bibl">Od.22.351</span>, <span class="bibl">Il.17.221</span>; χατίζων [[in want]], [[needy]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>394</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lack]], [[be without]], <b class="b3">ἔργοιο χ</b>. i. e. to be idle, ib.<span class="bibl">21</span>; <b class="b3">ἅσσα χατίζει μάλιστα κατὰ ταῦτα</b> a diet most [[defective]] in these elements, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Morb.</span>4.39</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1340.png Seite 1340]] wie [[χατέω]], verlangen, begehren, sich wonach sehnen, τινός, νόστοιο χατίζων Od. 8, 156. 11, 350; sp. D., wie Lycophr. 837; – bedürfen, nöthig haben, Il. 17, 221 Od. 22, 351; c. gen., Il. 2, 225. 18, 329; ἑρμηνέων Pind. Ol. 2, 99; Eur. Heracl. 466; – entbehren, ermangeln, ἔργοιο, ohne Arbeit oder unthätig sein, Hes. O. 21; χατίζων, der Dürftige, Arme, 392.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> désirer vivement, gén.;<br /><b>2</b> avoir besoin de, gén. ; <i>abs.</i> être dans le besoin.<br />'''Étymologie:''' [[χατέω]].
}}
{{elru
|elrutext='''χᾰτίζω:''' (только praes.)<br /><b class="num">1</b> [[иметь надобность]], [[нуждаться]] (τινός Hom., Pind., Eur.): οὔ τι διζήμενος οὐδὲ χατίζων Hom. не ища чего-л. и не нуждаясь (в нем); χατίζων Hes. нуждающийся, бедный;<br /><b class="num">2</b> [[не иметь]]: ἔργοιο χατίζων Hes. сидя без дела, бездействуя.
}}
{{ls
|lstext='''χᾰτίζω''': μέλλ. -ίσω, ὡς τὸ [[χατέω]], ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ., ἔχω χρείαν τινός, χρειάζομαι, [[θέλω]] τι, ζητῶ θερμῶς, μετὰ γεν. πράγμ., νόστοιο χατίζων, «χρῄζων, δεόμενος» (Σχόλ.), Ὀδ. Θ. 156· μᾶλα περ νόστοιο χατίζων Λ. 350, πρβλ. Ἰλ. Β. 225· μετὰ γεν. προσ., [[Θέτις]] νύ τι [[σεῖο]] χ. Σ. 392· ἑρμηνέων χ. Πινδ. Ο. 2. 154· οὐ σοῦ Εὐρ. Ἡρακλ. 465· - καὶ ἀπολ., οὐδὲ χατίζων, οὐδ’ ἔχων ἀνάγκην [τινὸς πράγματος], Ὀδ. Χ. 351, Ἰλ. Ρ. 221· χατίζων, ὁ ἐν ἀνάγκῃ εὑρισκόμενος, στερούμενος, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 392. 2) ἔργοιο χατίζων, «[[ἤγουν]] ἐνδεὴς ὢν ἔργου» (Μοσχόπουλ.) [[αὐτόθι]] 21. - Τὸ μέσ. ἢ παθ. ἐγένετο κοινῶς δεκτὸν εἰς τὸ κείμενον τοῦ Αἰσχύλ. ἐν Ἀγ. 304 κατὰ τὸν Heath καὶ Πόρσ., μὴ χατίζεσθαι ἀντὶ μὴ χαρίζεσθαι· ὁ Franz μὴ χρονίζεσθαι· ὁ Wellauer μη χαρίζεσθαι· ὁ Margoliouth μηχανήσασθαι.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[χατέω]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>χᾰτίζω</b> [[lack]], [[need]] ἐς δὲ τὸ πὰν ἑρμανέων χατίζει (sc. τὰ ἐμὰ βέλη) (O. 2.86)
}}
{{grml
|mltxt=Α<br />(σε [[χρήση]] μόνον ο ενεστ.)<br /><b>1.</b> (με γεν.) έχω [[ανάγκη]], [[χρειάζομαι]] ή [[επιζητώ]] κάποιον ή [[κάτι]]<br /><b>2.</b> (το αρσ. μτχ. ενεργ. ενεστ.) <i>χατίζων</i><br />αυτός που βρίσκεται σε [[ανάγκη]], που στερείται από [[κάτι]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «ἔργοιο χατίζων» — [[άνεργος]] (<b>Ησίοδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άλλος τ. του ρ. [[χατέω]] σχηματισμένος [[υστερογενώς]] [[κατά]] τα ρ. σε -<i>ίζω</i> (<b>πρβλ.</b> [[αἰτέω]]: [[αἰτίζω]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χᾰτίζω:'''<b class="num">1.</b> μόνο σε ενεστ., έχω [[ανάγκη]] από, [[επιθυμώ]], με γεν., σε Όμηρ.· απόλ., <i>οὐδὲχατίζων</i>, δεν έχω [[ανάγκη]] (από κάποιο [[πράγμα]]), σε Όμηρ.· <i>χατίζων</i>, αυτός που βρίσκεται σε [[ανάγκη]], [[φτωχός]] [[άνθρωπος]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">2.</b> είμαι [[ενδεής]], στερούμαι, είμαι [[χωρίς]] [[κάτι]], <i>χᾰτίζω ἔργοιο</i>, δηλ. είμαι [[οκνηρός]], στον ίδ. — Μέσ., [[αποτυγχάνω]], σε Αισχύλ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=χᾰτίζω, [from !xa˘te/w] only in pres.]<br /><b class="num">1.</b> to [[have]] [[need]] of, [[crave]], c. gen., Hom.: absol., οὐδὲ χατίζων nor in [[want]] [of [[anything]], Hom.: χατίζων a [[needy]], [[poor]] [[person]], Hes.<br /><b class="num">2.</b> to [[lack]], be without, χ. ἔργοιο, i. e. to be [[idle]], Hes.:— Mid. to [[fail]], be [[wanting]], Aesch.
}}