View source for ζωπυρέω

{{LSJ1
|Full diacritics=ζωπῠρέω
|Medium diacritics=ζωπυρέω
|Low diacritics=ζωπυρέω
|Capitals=ΖΩΠΥΡΕΩ
|Transliteration A=zōpyréō
|Transliteration B=zōpyreō
|Transliteration C=zopyreo
|Beta Code=zwpure/w
|Definition=(ζώπυρον) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[kindle into flame]], [[cause to blaze up]], ζ. τοὺς ἄνθρακας <span class="bibl">Men.71</span>; τὸ πνεῦμα ζ. <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Ign.</span>27</span>:—in Pass., to [[be quickened by fire]], of the foetus, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Vict.</span>1.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>290</span> (lyr.); ζωπυρουμένας φρενός <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>1034</span> (lyr.); τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>670a25</span>, cf. Plu.2.940c; <b class="b3">ζ. τινά</b> [[to provoke]] him, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>682</span> (lyr.); <b class="b3">ζ. τρυφήν</b> [[increase]] it, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Lyc.</span>9</span>; in Magic, [[quicken]], [[fill with power]], PMag.Leid.V.10.7 (Pass.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> intr., [[burst into flame]], ἢν ἡ θέρμη ζωπυρῇ <span class="bibl">Aret.<span class="title">SD</span>1.8</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1144.png Seite 1144]] zunächst vom Feuer, es anfachen zu einem lebhaften Feuer, Suid.; ζωπύρει τοὺς ἄνθρακας Com. bei E. M. 413; Sp.; übertr., τὸ ζωπυροῦν τῆς φύσεως Arist. part. an. 3, 7. Gew. übertr. = anfachen, [[entflammen]], γείτονες δὲ μέριμναι ζωπυροῦσι [[τάρβος]] Aesch. Spt. 270; ζωπυρουμένας φρενός Ag. 1004; εἴ με ζωπυρήσεις, wenn du mich reizen wirst, Ar. Lys. 682; einzeln bei Sp.; τρυφήν, nähren, Plut. Lyc. 9.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><b>1</b> ranimer le feu, rallumer ; <i>fig.</i> animer, rallumer (l'ardeur, une querelle, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> allumer, animer, exciter, acc..<br />'''Étymologie:''' [[ζώπυρον]].
}}
{{elnl
|elnltext=ζωπυρέω [ζώπυρον] Ion. 3 plur. ζωπυρέονται act. met acc., causat. aansteken:. τοὺς ἄνθρακάς σοι ζωπυρῶ ik steek de kooltjes voor je aan Men. Dysc. 547. overdr. aanwakkeren, provoceren:. μέριμναι ζωπυροῦσι τάρβος τὸν ἀμφιτειχῆ’ ς λεών verontrustende gedachten wakkeren de vrees voor het leger dat de muur omsingelt aan Aeschl. Sept. 290 ( lyr. ); εἰ... με ζωπυρήσεις als je me uitdaagt Aristoph. Lys. 682. med.-pass. intrans. ontbranden; (door vuur) tot leven komen (van foetus). Hp.
}}
{{elru
|elrutext='''ζωπῠρέω:'''<br /><b class="num">1</b> [[раздувать]], [[разжигать]] (τοὺς ἄνθρακας Men.; φλόγα Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[вызывать]], [[пробуждать]], [[возбуждать]] ([[τάρβος]] Aesch.; [[νείκη]] [[νέα]] Eur.; τρυφήν Plut.): τὸ ζωπυροῦν Arst. возбуждающее или движущее начало;<br /><b class="num">3</b> [[раздражать]], [[выводить из себя]] (τινα Arph.).
}}
{{ls
|lstext='''ζωπῠρέω''': ([[ζώπυρον]]) [[παράγω]] φλόγα, [[ἀνάπτω]], ζωπ. τοὺς ἄνθρακας Μένανδ. Ἀρρ. 7· τὸ [[πνεῦμα]] ζ. Θεόφρ. Πυρ. 27. 2) μεταφ., μέριμναι ζωπυροῦσι [[τάρβος]] Αἰσχύλ. Θήβ. 289· ζωπυρούμενας φρενὸς ὁ αὐτ. Ἀγ. 1034· ζ. [[νείκη]] νέα Εὐρ. Ἠλ. 1121· τῆς φύσεως τὸ ζωπυροῦν Ἀριστ. Ζ. Μ. 3. 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 940C· ζ. τινα, [[ἐξερεθίζω]], [[προκαλῶ]] τινα, Ἀριστοφ. Λυσ. 682· ζ. τρυφήν, [[ἐπαυξάνω]], Πλούτ. Λυκούργ. 9. ΙΙ. ἀμετάβ., ἐξάπτομαι εἰς φλόγα, ἢν ἡ [[θέρμη]] ζωπυρῇ Ἀρεταῖ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 8. - Πρβλ. Κόντον Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 22 κἑξ.
}}
{{eles
|esgtx=[[llenar con poder mágico]]
}}
{{lsm
|lsmtext='''ζωπῠρέω:''' [[παράγω]] [[φλόγα]], [[ανάβω]]· μεταφ., ζωπῠρέω [[τάρβος]], σε Αισχύλ.· [[νείκη]], σε Ευρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br />to [[kindle]] [[into]] [[flame]], [[light]] up: metaph., ζ. [[τάρβος]] Aesch.; [[νείκη]] Eur.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-ῶ (=ἀνάβω, [[ἐρεθίζω]]). Παρασύνθετο ἀπό τό [[ζώπυρον]] (=[[σπινθήρας]]) ([[ζωός]]+[[πῦρ]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[ζωπύρησις]], [[ζωπύρημα]], [[ἀναζωπύρησις]], ἀναζωπύρημα.
}}
{{elmes
|esmgtx=[[llenar con poder mágico]] en v. pas. τὸ ἱερὸν Οὐφωρ, ... δι' οὗ ζωπυρεῖται πάντα πλάσματα καὶ γλυφαί <b class="b3">el sagrado Ufor, por el cual han sido llenadas con poder mágico todas las figuras modeladas y grabadas</b> P XII 319 
}}