View source for ἀνατολή

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀνατολή
|Medium diacritics=ἀνατολή
|Low diacritics=ανατολή
|Capitals=ΑΝΑΤΟΛΗ
|Transliteration A=anatolḗ
|Transliteration B=anatolē
|Transliteration C=anatoli
|Beta Code=a)natolh/
|Definition=poet. [[ἀντολή]], ([[ἀνατέλλω]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[rising]] [[above]] the [[horizon]], of any [[heavenly]] [[body]], e.g. the [[sun]], freq. in plural, ἀντολαὶ ἠελίοιο <span class="bibl">Od.12.4</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>504</span>:—also in sg., ἀπ' ἀνατολᾶς ἁλίου ἄχρι δύσεως <span class="title">IG</span>4.606; δύσεώς τε καὶ ἀνατολῆς ἡλίου καὶ τῶν ἄλλων ἄστρων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>269a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Lg.</span>807e</span>; distinct from [[ἐπιτολή]] ([[quod vide|q.v.]]), <span class="bibl">Gem.13.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[ἐπιτολή]], <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>457</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>7</span>; περὶ Ὠρίωνος ἀνατολήν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>361b23</span>; ἀπὸ Πλειάδος ἀ. <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>599b11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> the [[quarter]] of [[sunrise]], [[east]], opp. [[δύσις]], freq. in plural, ἀπὸ ἡλίου ἀνατολέων <span class="bibl">Hdt.4.8</span>; ἡλίου πρὸς ἀντολάς <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>707</span>; without ἡλίου, πρὸς ἀνατολάς <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>9.15.2</span>, <span class="title">Mon.Anc.Gr.</span>14.12; πρὸς τὰς ἀ. <span class="bibl">Plb.2.14.4</span>; ἀπὸ ἀνατολῶν <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Nu.</span>23.7</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>2.1</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> the [[ascendant]], i.e. the [[point]] where the [[eastern]] [[horizon]] cuts the [[zodiac]], <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Tetr.</span>20</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> phase of new moon when <span class="bibl">150</span> distant from sun, <span class="title">Cat.Cod.Astr.</span>8(4).204, Paul.Al.<span class="title">G.</span>3. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> in plural, [[source]]s of a [[river]], <span class="bibl">Plb.2.17.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[growing]], of the [[teeth]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>501b28</span>; of the white at the root of the nails, <span class="bibl">Poll.2.146</span>: pl., ἀγρὸς ἀνατολὰς καὶ βλάστας ἔχει <span class="bibl">Ph.1.68</span>, cf. <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Je.</span>23.5</span>, al.</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=-ῆς, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> poet. [[ἀντολή]] <i>Od</i>.12.4; ἀνατολίη Hsch., Sud.; [[ἀντολίη]] Sud.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[orto]], [[salida]], [[aparición de los astros]] ἀντολαὶ Ἠελίοιο <i>Od</i>.l.c., cf. A.<i>A</i>.7, E.<i>Fr</i>.482, <i>IG</i> 4.606 (Argos), Pl.<i>Plt</i>.269a, <i>Epin</i>.990a, Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.200, Isidorus 3.22, Gem.13.1, Plu.2.400a<br /><b class="num">•</b>fig. de la llegada del Mesías <i>Eu.Luc</i>.1.78, ἀ. ἀφροσύνης Ph.1.415.<br /><b class="num">2</b> [[época de la aparición de un astro o una constelación]] A.<i>Pr</i>.457, ἀπὸ Πλειάδος ἀ. Arist.<i>HA</i> 599<sup>b</sup>11, περὶ Ὠρίωνος Arist.<i>Mete</i>.361<sup>b</sup>23.<br /><b class="num">3</b> [[lugar de la aparición de los astros]] e.d. [[el cielo]] ἄστρων ἂν ἔλθοιμ' ἡλίου πρὸς ἀντολὰς καὶ γῆς ἔνερθεν E.<i>Ph</i>.504.<br /><b class="num">4</b> una fase de la luna anterior al cuarto creciente (con un desfase respecto al Sol de 15ḫ) <i>Cat.Cod.Astr</i>.8(4).204, Paul.Al.33.16.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[este]], [[oriente]] en sg. y plu., Heraclit.B 120, A.<i>Pr</i>.707, Hdt.4.8, Thphr.<i>HP</i> 9.15.2, Plb.2.14.4, [[LXX]] <i>Nu</i>.23.7, <i>De</i>.3.27, <i>PN.York</i> 20.11 (IV d.C.), 21.10 (III/IV d.C.), μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν magos de oriente</i>, <i>Eu.Matt</i>.2.1, θερινὴ [[ἀνατολή]] nordeste</i> Plb.3.37.4, 34.7.10, χειμερινὴ ἀ. sudeste</i> Hp.<i>Aër</i>.3.<br /><b class="num">2</b> la [[salida]] (del sol) μέχρι ... ἕω τε καὶ ἡλίου ἀνατολῆς Pl.<i>Lg</i>.807e, ἀπ' ἀνατολῶν ἐπὶ δύσεις <i>SB</i> 358.2 (III a.C.), cf. <i>POxy</i>.725.12 (II d.C.), <i>BGU</i> 1021.13 (III d.C.).<br /><b class="num">3</b> astr. [[nodo ascendente]] punto donde la órbita de la tierra corta a la eclíptica, Ptol.<i>Tetr</i>.1.6.2.<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[salida]], [[crecimiento]] de los dientes, Arist.<i>HA</i> 501<sup>b</sup>28, de la vegetación <i>PTeb</i>.703.51 (III a.C.), <i>SB</i> 7188.25 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[brote]], [[retoño de un río]], [[fuentes]] τοῦ Πάδου Plb.2.17.4, Καΰστρου Nic.<i>Th</i>.635, de las cabezas de la hidra, Apollod.2.5.2, de la parte superior de la uña, Poll.2.146, de Cristo, como descendiente de David, [[LXX]] <i>Ie</i>.23.5, de la mente comparada con el campo οὗτος (ὁ νοῦς) ... ὡς ἀγρὸς ἀνατολὰς καὶ βλάστας ἔχει Ph.1.68.<br /><b class="num">IV</b> adv. ἀνατολάς hacia Oriente αἱ παρεμβολαὶ παρεμβάλλουσαι ἀ. [[LXX]] <i>Nu</i>.10.5.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0211.png Seite 211]] p. [[ἀντολή]], ἡ, 1) der Aufgang, bes. der Sonne und des Mondes, ἀντολαὶ ἠελίοιο Od. 12, 4; Her. 4, 8; Plat. Polit. 269 a; bei den Tragg., doch selten, auch der Sterne; bei Pol. 2, 17, 4 Ursprung eines Flusses, wie Ael. N. A. 9, 29. – 2) die Gegend des Aufganges, der Morgen, gew. im plur., Pol. 2, 14 u. öfter; N. T.
}}
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[lever d'un astre]] :<br /><b>1</b> lever du soleil ; région du Levant, Orient;<br /><b>2</b> [[lever des astres]];<br /><b>II.</b> [[source d'un fleuve]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀνατέλλω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀνατολή:''' поэт. [[ἀντολή]] ἡ тж. pl.<br /><b class="num">1</b> [[восход]] (ἀνατολαὶ ἄστρων Aesch.; Πλειάδος ἀ. Arst.); восход солнца Hom., Plat.;<br /><b class="num">2</b> [[место восхода солнца]], [[восток]] Aesch., Her., Plat., Polyb. ἀ. [[χειμερινή]] (тж. pl.) Plat., Arst. место зимнего солнцестояния;<br /><b class="num">3</b> [[начало]], [[истоки]] (αἱ ἀνατολαὶ τοῦ Πάδου Polyb.);<br /><b class="num">4</b> [[возникновение]], [[появление]]: ἡ τῶν ὀδόντων ἀ. Arst. прорезывание зубов.
}}
{{ls
|lstext='''ἀνατολή''': ποιητ. ἀντ-: ([[ἀνατέλλω]]) τὸ ἀνίσχειν, τὸ ἀνέρχεσθαι, ἰδίως ἐπὶ τοῦ ἡλίου ὡς καὶ νῦν, συχν. κατὰ πληθ., ἀντολαὶ ἠελίοιο Ὀδ. Μ. 4· ἀπὸ ἀνατολᾶς ἁλίου [[μέχρι]] δύσεως Ἐπιγρ. Ἀργ. ἐν Συλλ. Ἐπιγρ. 1123, καὶ ἀλλ., [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῶν ἀστέρων (πρβλ. [[ἀνατέλλω]] ΙΙ.), ἀντολὰς ἐγὼ ἄστρων ἔδειξα Αἰσχύλ. Πρ. 457, πρβλ. Εὐρ. Φοιν. 504: - [[ὡσαύτως]] καθ’ ἑν. δύσεώς τε καὶ ἀνατολῆς ἡλίου καὶ τῶν ἄλλων ἄστρων Πλάτ. Πολιτικ. 269A, πρβλ. Νόμ. 807E. 2) τὸ [[μέρος]] [[ὅθεν]] ἀνατέλλει ὁ [[ἥλιος]], ἡ [[ἀνατολή]]. Λατ. oriens, ἀπὸ ἡλίου ἀνατολέων Ἡρόδ. 4. 8· ἡλίου πρὸς ἀνατολὰς Αἰσχύλ. Πρ. 707· μεταγ. [[ἄνευ]] τῆς λέξεως ἡλίου, πρὸς ἀνατολὰς Συλλ. Ἐπιγρ. 4040. IV. 14, Πολύβ. 2. 14, 4, κτλ. 3) [[ὡσαύτως]], ὁ [[χρόνος]] τῆς ἀνατολῆς, περὶ Ὠρίωνος ἀνατολὴν Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 5, 2· ἀπὸ Πλειάδος ἀν. ὁ αὐτ. Ἱστ. Ζ. 8. 15, 3. 4) κατὰ πληθ. [[ὡσαύτως]], αἱ πηγαὶ τοῦ ποταμοῦ, Πολύβ. 2. 17,4. ΙΙ. ἡ [[αὔξησις]], ὡς ἡ τῶν ὀδόντων, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 2. 4· ἐπὶ τοῦ λευκοῦ τοῦ κατὰ τὴν ῥίζαν τῶν ὀνύχων, Πολύβ. 2. 146.
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἀνατέλλω]]; a [[rising]] of [[light]], i.e. [[dawn]] ([[figuratively]]); by [[implication]], the [[east]] ([[also]] in plural): dayspring, [[east]], [[rising]].
}}
{{Thayer
|txtha=ἀνατολῆς, ἡ (from [[ἀνατέλλω]], [[which]] [[see]]), as in Greek writings;<br /><b class="num">1.</b> a [[rising]] (of the [[sun]] and stars); [[light]] [[rising]] ἐξ ὕψους, the [[east]] (the [[quarter]] of the [[sun]]'s [[rising]]): ἀνατολῶν); Herodian, 2,8, 18 (10); 3,5, 1; Josephus, contra Apion 1,14, 3 (6; 1,26, 6; Mark 16 WH (rejected) 'Shorter Conclusion'); Clement of [[Rome]], 1 Corinthians 5,6 [ET]; Ignatius ad Romans 2,2 [ET]; Melito quoted in Eusebius, h. e. 4,26, 14; [[with]] ἡλίου added, R G T Tr WH [[text]]); plural, [[eastern]] regions, the [[east]] (Winer's Grammar, 176 (166)): Sept., [[Herodotus]], [[Plato]], [[Polybius]], [[Plutarch]], others; [[Philo]] in Flacc. § 7); [[with]] the [[addition]] of ἡλίου, (λης T Tr [[text]] WH [[text]]; L WH marginal [[reading]]).
}}
{{grml
|mltxt=η (AM [[ἀνατολή]])<br /><b>1.</b> η καθημερινή [[εμφάνιση]] του Ήλιου ή της Σελήνης ή των αστέρων στον ορίζοντα<br /><b>2.</b> ο [[τόπος]], το [[σημείο]] του ορίζοντα όπου ανατέλλει ο Ήλιος<br /><b>3.</b> ο [[χρόνος]], η ώρα της ανατολής<br /><b>νεοελλ.</b><br />«Μεγάλη Ανατολή» η αιρετή [[αρχή]] των Τεκτονικών ή Μασονικών Στοών μιας περιοχής<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />(ως κύριο όνομα) <i>η Ανατολή</i><br />οι χώρες της Ανατολής<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>ανατολαί</i><br />οι πηγές του ποταμού<br /><b>2.</b> (για νύχια, δόντια) [[έκφυση]], [[φύτρωμα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ανατέλλω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ανατολικός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ανατολίζω]], [[ανατολίτης]], [[ανατολίτικος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀνατολή:''' ποιητ. [[ἀντολή]] ([[ἀνατέλλω]]),<br /><b class="num">1.</b> ύψωμα, [[σήκωμα]], [[ανατολή]], λέγεται για τον ήλιο, [[συχνά]] στον πληθ., σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για τα αστέρια, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> το ένα [[τέταρτο]] του ουρανού, η Ανατολή, ως [[σημείο]] του ορίζοντα, Λατ. [[oriens]], σε Ηρόδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἀνατέλλω]]<br /><b class="num">1.</b> a [[rising]], [[rise]], of the sun, often in plural, Od.; of the stars, Aesch.<br /><b class="num">2.</b> the [[quarter]] of [[sunrise]], East, Lat. Oriens, Hdt.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：¢natol» 安那-拖累<br />'''詞類次數'''：名詞（10）<br />'''原文字根'''：向上-完成<br />'''字義溯源'''：日出，東方，東邊，東，清晨，出；源自（[[ἀνατέλλω]]）=起來）；由（[[ἀνά]]）*=上，上到）與（[[τέλος]]）=界限，結局）組成，而 （[[τέλος]]）出自 （[[τελέω]]）X*=有目標的計劃）。日出東方，所以有七次都是說：東方，東邊，東<br />'''出現次數'''：總共（10）；太（5）；路（2）；啓（3）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 東方（3） 太2:1； 太2:2； 太2:9；<br />2） 東邊（2） 太24:27； 啓21:13；<br />3） 東（2） 太8:11； 路13:29；<br />4） 出（1） 啓16:12；<br />5） 清晨的日光（1） 路1:78；<br />6） 出之地（1） 啓7:2
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(τοῦ ἡλίου). Ἀπό τό [[ἀνατέλλω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{ntsuppl
|ntstxt=(fig.) venue
}}