View source for οἰκτίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=οἰκτίζω
|Medium diacritics=οἰκτίζω
|Low diacritics=οικτίζω
|Capitals=ΟΙΚΤΙΖΩ
|Transliteration A=oiktízō
|Transliteration B=oiktizō
|Transliteration C=oiktizo
|Beta Code=oi)kti/zw
|Definition=(pres. only in compd. <b class="b3">κατ-</b>), Att. fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> οἰκτιῶ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>68</span> (κατ- S., etc.): aor. ᾤκτισα <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1508</span>: mostly poet., [[pity]], [[have pity upon]], c. acc. pers., A.l.c., S.l.c., etc.; τινὰ τῆς μικροψυχίας <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>391a22</span>: c. acc. rei, πάθος οἰκτίσαι <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>855</span> (lyr.):—Med. in same sense, ἐπίδοι… στόλον οἰκτιζομένα [[with pitying eye]], <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>1031</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>720</span> (as v.l.), <span class="bibl">Th.2.51</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Med. also, [[bewail]], [[lament]], τι <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>486</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Hel.</span>1053</span>: abs., <span class="bibl">Din.1.110</span>: c. acc. cogn., οἶκτον οἰκτίζεσθαι [[utter a wail]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>515</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>155</span> (anap.).</span>
}}
{{bailly
|btext=<i>f. att.</i> οἰκτιῶ, <i>ao.</i> [[ᾤκτισα]], <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. inus.</i><br />se lamenter sur, s'apitoyer sur, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[οἰκτίζομαι]] (<i>ao.</i> ᾠκτισάμην) <i>m. sign.</i><br />'''Étymologie:''' [[οἶκτος]].
}}
{{pape
|ptext== [[οἰκτείρω]]; ὅπως μὴ σαυτὸν οἰκτιεῖς ποτε, Aesch. <i>Prom</i>. 68; οὕνεκ' ᾤκτισεν [[ἡμᾶς]], <i>Suppl</i>. 630; auch im med., <i>[[wehklagen]], Eum</i>. 490; τινά, <i>[[bemitleiden]], Suppl</i>. 1012; ἀλλ' οἴκτισον [[σφᾶς]], Soph. <i>O.R</i>. 1508, [[öfter]], wie Eur., der aber [[häufiger]] das med. braucht, γυναικείοις ἂν οἰκτισαίμεθα κουραῖσι καὶ θρήνοισι, <i>Hel</i>. 1059, οἴκτους, οὓς οἰκτίζει, <i>Tr</i>. 155; τὸν θνήσκοντα ᾠκτίζοντο, Thuc. 2.51; οἰκτίζεσθαι [[neben]] δακρύειν, Din. 1.110; Sp.
}}
{{elru
|elrutext='''οἰκτίζω:'''<br /><b class="num">1</b> Trag. = [[οἰκτείρω]];<br /><b class="num">2</b> тж. med. [[сетовать]], [[оплакивать]] (τὸν θνήσκοντα Thuc.; τινὰ τῆς τύχης Plut.): οἶκτον οἰκτίζεσθαι Aesch. издавать горестный вопль.
}}
{{ls
|lstext='''οἰκτίζω''': (ἐνεστ. μόνον ἐν τῷ συνθέτ’ κατ-)· μέλλ. Ἀττ. οἰκτιῶ Αἰσχύλ. Πρ. 68 (κατ- Σοφ., κτλ.)· ἀόρ. ᾤκτισα Τραγ.· - πρβλ. κατ-, συνοικτίζω. Ὡς τὸ [[οἰκτείρω]], ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον ποιητ., [[οἰκτείρω]], λυποῦμαὶ τινα, [[αἰσθάνομαι]] οἶκτον [[πρός]] τινα, μετ’ αἰτ. προσ., Αἰσχύλ. ἔνθ’ ἀνωτ., Σοφ. Ο. Τ. 1508. κτλ.· τινὰ τινος Ἀριστ. π. Κόσμ. 1. 4 μετ’ αἰτ. πράγμ., [[πάθος]] οἰκτίσαι Σοφ. Τρ. 855· - τὸ μέσ. ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἐννοίας, ἐπίδοι.. στόλον οἰκτιζομένα, μετ’ οἴκτου, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 1032 (λυρ.), πρβλ. Εὐρ. Ἑκάβ. 721, Θουκ. 2. 51· [[ἀλλά]], 2) ἐν τῷ μέσ. τύπῳ [[ὡσαύτως]], θρηνῶ, πενθῶ, τι Εὐρ. Ἰφ. ἐν Τ. 486· ἀπολ., ἐκδηλῶ τὴν λύπην, τὸν οἶκτόν μου, θρήνοισι ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 1053, πρβλ. Δείναρχ. 104. 15· μετὰ συστοίχ. αἰτ., οἶκτον οἰκτίζεσθαι, θρηνολογεῖν, Αἰσχύλ. Εὐμ. 515, Εὐρ. Τρῳ. 155.
}}
{{grml
|mltxt=[[οἰκτίζω]] (Α) [[οίκτος]]<br /><b>1.</b> [[αισθάνομαι]] οίκτο για κάποιον, [[ευσπλαγχνίζομαι]], [[οικτίρω]] («[[ὅπως]] μὴ σ' αὐτὸν οἰκτιεῖς [[ποτέ]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μέσ.</b> <i>οἰκτίζομαι</i><br />α) [[πενθώ]]<br />β) [[εκδηλώνω]] τη [[λύπη]] μου («[[ὅταν]] Δημοσθένης ἐξαπατῆσαι βουλόμενος καὶ παρακρουόμενος ὑμᾱς οἰκτίζηται καὶ δακρύῃ», Δείν.)<br />γ) [[θρηνολογώ]] («τεκοῦσα νεοπαθὴς οἶκτον οἰκτίσαιτο», <b>Αισχύλ.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''οἰκτίζω:''' Αττ. μέλ. <i>οἰκτιῶ</i>, αόρ. αʹ [[ᾤκτισα]] ([[οἶκτος]])·<br /><b class="num">1.</b> [[συμπονώ]], [[αισθάνομαι]] οίκτο, [[σπλαχνίζομαι]], [[ελεώ]], με αιτ., σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ. — Μέσ., με την [[ίδια]] [[σημασία]], σε Ευρ., Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> στη Μέσ. επίσης, [[ολοφύρομαι]], [[θρηνώ]], [[πενθώ]], σε Ευρ.· απόλ., [[εκφράζω]] τη συμπάθειά μου, τη [[λύπη]] μου, στον ίδ.· <i>οἶκτον οἰκτίζεσθαι</i>, [[θρηνωδία]], σε Αισχύλ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[οἶκτος]]<br /><b class="num">1.</b> to [[pity]], [[have]] [[pity]] [[upon]], c. acc., Aesch., Soph., etc.:— Mid. in [[same]] [[sense]], Eur., Thuc.<br /><b class="num">2.</b> in Mid. also, to [[bewail]], [[lament]], Eur.: absol. to [[express]] one's [[pity]], Eur.; οἶκτον οἰκτίζεσθαι to [[utter]] a [[wail]], Aesch.
}}