View source for παστάς

{{LSJ1
|Full diacritics=παστάς
|Medium diacritics=παστάς
|Low diacritics=παστάς
|Capitals=ΠΑΣΤΑΣ
|Transliteration A=pastás
|Transliteration B=pastas
|Transliteration C=pastas
|Beta Code=pasta/s
|Definition=άδος, ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[porch in front of the house]], <span class="bibl">Hdt.2.148</span> (pl.), <span class="bibl">169</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[colonnade]], such as ran round temples, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.8.9</span>(pl.), prob. for [[παραστάσι]] in <span class="bibl">Id.<span class="title">Hier.</span>11.2</span>; <b class="b3">τὰς δὲ παστάδας κοινὰς εἶμεν πάντεσσι</b>, at Delphi, <span class="title">IG</span>22.1126.22, cf. 42(1).109 ii 122 (Epid.); = Lat. [[porticus]], <span class="bibl">D.H.4.44</span> (pl.), <span class="bibl">Plu.<span class="title">Galb.</span>25</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[part of the house next the porch]], [[hall]], <span class="bibl">A.R.1.789</span>, <span class="title">AP</span>6.172. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[inner room]], [[bridal chamber]], <b class="b3">ἀκτέριστον ἀμφὶ π</b>., of the cave in which Antigone was immured, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 1207</span>; κεδρωτὰ παστάδων τέραμνα <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1371</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Theoc.24.46</span>, <span class="title">AP</span>9.245 (Antiphan.), Menemach. ap. <span class="bibl">Orib.10.14.3</span>; <b class="b3">παστάδος ὥρη</b>, of marriageable age, <span class="title">Epigr.Gr.</span>521 (Thessalonica), cf.Chor.in <span class="title">Rev.Phil.</span> 1.241; <b class="b3">ἄμοιρος ἔτι παστάδος</b>, of a bachelor, Id.<span class="title">Proc.</span>1, cf. 4.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0532.png Seite 532]] άδος, ἡ, die Vorhalle vor dem Hause, Her. 2, 148. 169, wofür bei Hom. αἴθο υσα steht; späterhin, wie [[στοά]], Säulenhalle, Säulengang, bes. vor Tempeln, porticus, Xen. Hier. 11, 2 Mem. 3, 8, 9; Plut. Galb. 25 u. öfter; D. Hal. 4, 44 u. a. Sp.; auch die basilica der Römer, D. Hal. 3, 21. – Der zunächst an die Vorhalle stoßende Theil des Hauses, Vorsaal, bei Hom. [[πρόδομος]], Agath. 31 (VI, 172); Ep. ad. 11 (XII, 91). – Uebh. wie [[θάλαμος]], ein inneres Gemach, bes. Braut-, Schlafgemach, Eur. Or. 1371; Theocr. 24, 46; [[ἀκτέριστος]], vom Grabmal, Soph. Ant. 1207. – Die Alten leiteten es ab von [[πάσασθαι]], [[πατέομαι]], also eigtl. Speisehalle, oder von [[πάσσω]] = [[ποικίλλω]] (vgl. [[παστός]]), noch Andere erklären es als zsgz. aus [[παραστάς]], παρστάς.
}}
{{bailly
|btext=άδος (ἡ) :<br /><i>propr.</i> salle ornée de mosaïque <i>ou p.-ê.</i> de tapisseries, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[chambre nuptiale]];<br /><b>2</b> [[portique]] <i>ou</i> vestibule ; portique <i>ou</i> galerie autour d'un temple.<br />'''Étymologie:''' [[παστός]].
}}
{{elnl
|elnltext=παστάς -άδος, ἡ [παρίστημι] voorportaal, colonnade. bruidsvertrek:. ἀκτέριστον ἀμφὶ παστάδα rond het ongewijde bruidsvertrek Soph. Ant. 1207.
}}
{{elru
|elrutext='''παστάς:''' άδος (ᾰδ) ἡ [из [[παρστάς]] = [[παραστάς]]<br /><b class="num">1</b> [[наружная колоннада]], [[портик]] Her., Xen.;<br /><b class="num">2</b> [[внутренний покой]] Anth.;<br /><b class="num">3</b> [[брачный чертог]] Theocr., Soph., Eur.
}}
{{lsm
|lsmtext='''παστάς:''' -[[άδος]], ἡ = [[παραστάς]]·<br /><b class="num">I.</b> [[προπύλαια]], σε Ηρόδ.· επίσης, [[περιστύλιο]], [[πλατεία]], [[νησίδα]], σε Ξεν...<br /><b class="num">II.</b> όπως το [[θάλαμος]], εσωτερικό [[δωμάτιο]], νυφική [[κάμαρα]], σε Ευρ., Θεόκρ.· λέγεται για τη [[σπηλιά]] στην οποία ήταν φυλακισμένη η Αντιγόνη, σε Σοφ.
}}
{{ls
|lstext='''παστάς''': -άδος, ἡ, [[εἶδος]] προπυλαίου ἢ προστῴου [[ἔμπροσθεν]] τοῦ οἴκου, ὡς τὸ τοῦ Ὁμ. [[αἴθουσα]], ἐκ λίθου μετὰ κιόνων, Ἡρόδ. 2. 148, 169· [[ὕστερον]] = [[στοά]], Λατ. porticus, περίστυλον, οἷα τὰ περὶ τοὺς ναούς, Ξεν. Ἀπομν. 3. 8, 9, Ἱέρων 11. 2 ([[ἔνθα]] ἡ κοινὴ γραφὴ παραστάσι, ὡς ἐν Ἀνθ. Π. 9.245 [[ἐναντίον]] τοῦ μέτρου)· τὰς δὲ παστάδας κοινὰς [[εἶμεν]] πάντεσσι, ἐν Δελφοῖς, Συλλ. Ἐπιγρ. 1688. 22· - παρὰ Διον. Ἀλ. 3. 21, ἰσοδυναμεῖ τῷ παρὰ Ρωμαίοις basilica. 2) τὸ [[μέρος]] τοῦ οἴκου τὸ μετὰ τὸ προπύλαιον, ἡ [[αὐλή]], Λατ. vestibulum, ὡς τὸ παρ’ Ὁμ. [[πρόδομος]], Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 789, Ἀνθ. Π. 6. 172. ΙΙ. ὡς τὸ [[θάλαμος]], ἐσωτερικὸν [[δωμάτιον]], [[γυναικών]], νυμφικὸς [[θάλαμος]] (νυμφὼν Ἡσύχ., πρβλ. Ἀνθ. Π. παράρτ. 248), ἀκτέριστον ἀμφὶ παστάδα, περὶ τοῦ τύμβου εἰς ὃν ζῶσαν καθεῖρξεν ὁ Κρέων τὴν Ἀντιγόνην, Σοφ. Ἀντ. 1207· κεδρωτὰ παστάδων τέρεμνα Εὐρ. Ὀρ. 1371· οὕτω, Θεόκρ. 24. 46, Ἀνθ. Π. 9. 245. (Ἡ [[σημασία]] Ι [[εἶναι]] κατὰ πολὺ ὁμοία τῇ τοῦ [[παραστάς]], καὶ διὰ τοῦτο αἱ δύο λέξεις συχν. ἐναλλάσσονται ἐν τοῖς Ἀντιγράφοις· ἀλλ’ ἡ [[σημασία]] ΙΙ ἀναφέρεται ὑπὸ τοῦ Ἡσυχ. εἰς τὸ [[πάσσω]], καὶ ἑρμηνεύεται διὰ τοῦ [[οἶκος]] γεγραμμένος· [[ὅπερ]] καὶ ἐπιβεβαιοῦται διὰ τοῦ τύπου [[παστός]], ὁ.
}}
{{etym
|etymtx=-άδος<br />Grammatical information: f., often in plur.<br />Meaning: [[annex]], [[porch]], [[atrium]], also [[inner room]], [[bridal chamber]] (through association with [[παστός]], s.v.; Ion., Delph.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: From <b class="b3">*παρ-στάς</b> = <b class="b3">παρα-στάς</b>, pl. <b class="b3">-άδες</b> f. <b class="b2">door-post, gauger, front hal etc.</b>; with diff. development [[παρτάδες]] (<b class="b3">-άδαι</b> cod.) [[ἄμπελοι]] H.; from <b class="b3">παρ-ίσταμαι</b> [[step beside]]. Solmsen Wortforsch. 2ff., 11 f.; Schwyzer 336 a. 507. A similar development of meaning shows independently built Lat. [[postis]] <b class="b2">(door)-post</b>, s. W.-Hofmann [[sub verbo|s.v.]] w. further details.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[παστάς]], άδος, = [[παραστάς]]<br /><b class="num">I.</b> a [[porch]], Hdt.: also, a [[colonnade]], piazza, [[corridor]], Xen.<br /><b class="num">II.</b> like [[θάλαμος]], an [[inner]] [[room]], [[bridal]] [[chamber]], Eur., Theocr.; of the [[cave]] in [[which]] [[Antigone]] was immured, Soph.
}}
{{FriskDe
|ftr='''παστάς''': -άδος<br />{pastás}<br />'''Grammar''': f., oft im Plur.<br />'''Meaning''': [[Anbau]], [[Säulenhalle]], [[Vorhalle]], auch [[inneres Gemach]], [[Brautkammer]] (durch Assoziation mit [[παστός]], s.d.; ion. poet., delph.).<br />'''Etymology''': Aus *[[παρστάς]] = [[παραστάς]], pl. -άδες f. [[Türpfosten]], [[Pfeiler]], [[Vorhalle]]; mit anderer Lautentwicklung [[παρτάδες]] (-άδαι cod.)· ἄμπελοι H.; von παρίσταμαι [[danebentreten]]. Solmsen Wortforsch. 2ff., 11 f.; Schwyzer 336 u. 507. Eine ähnliche Bed.entwicklung zeigt das davon unabhängig gebildete lat. ''postis'' ‘(Tür)-pfosten’, s. W.-Hofmann [[sub verbo|s.v.]] m. weiteren Einzelheiten.<br />'''Page''' 2,478
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-άδος (=[[εἶδος]] προπύλαιου μπρός ἀπό τό σπίτι, νυφικός [[θάλαμος]]). Συντετμημένος [[τύπος]] τοῦ [[παραστάς]] → [[παρίστημι]] → [[παρά]] + [[ἵστημι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}