View source for μορφή

{{LSJ1
|Full diacritics=μορφή
|Medium diacritics=μορφή
|Low diacritics=μορφή
|Capitals=ΜΟΡΦΗ
|Transliteration A=morphḗ
|Transliteration B=morphē
|Transliteration C=morfi
|Beta Code=morfh/
|Definition=ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[form]], [[shape]], twice in Hom. (not in Hes.), <b class="b3">σοὶ δ' ἔπι μὲν μορφὴ ἐπέων</b> thou hast [[comeliness]] of words, <span class="bibl">Od.11.367</span> (cf. Eust. ad loc.); so prob. <b class="b3">ἄλλος μὲν… εἶδος ἀκιδνότερος πέλει [[ἀνήρ]], ἀλλὰ θεὸς μορφὴν ἔπεσι στέφει</b> God adds a [[crown]] of [[shapeliness]] to his words, <span class="bibl">Od.8.170</span>: freq. later, μορφὰς δύο ὀνομάζειν <span class="bibl">Parm.8.53</span>; μορφὴν ἀλλάξαντα <span class="bibl">Emp.137.1</span>; μορφὰν [[βραχύς]] <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).53</span>; <b class="b3">μορφῆς μέτρα</b> [[shape]] and [[size]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>1063</span>: [[periphrasis]], μορφῆς φύσις <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>496</span>; <b class="b3">μορφῆς σχῆμα, τύπωμα</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>992</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>162</span>; τὴν αὐτὴν τοῦ σχήματος μορφήν <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>640b34</span>; καὶ Γαῖα, πολλῶν ὀνομάτων μ. μία <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>212</span>; <b class="b3">ὀνειράτων ἀλίγκιοι μορφαῖσιν</b> ib.<span class="bibl">449</span>; νυκτέρων φαντασμάτων ἔχουσι μορφάς <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>312</span>; προὔπεμψεν ἀντὶ φιλτάτης μ. σποδόν <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1159</span>; of plants, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>1.1.12</span> (pl.); esp. with ref. to [[beauty of form]], ὑπέρφατον μορφᾷ <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>9.65</span>; <b class="b3">οἷς ποτιστάξῃ χάρις εὐκλέα μ</b>. ib.<span class="bibl">6.76</span>, cf. <span class="title">IG</span>42 (1).121.119 (Epid., iv B. C.), <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">To.</span>1.13</span>, <span class="bibl">Vett.Val.1.6</span>, etc.; σῶμα μορφῆς ἐμῆς <span class="title">OGI</span>383.41 (Commagene, i B. C.); <b class="b3">μορφῆς εἰκόνας</b> ib.27; <b class="b3">χαρακτῆρα μορφῆς ἐμῆς</b> ib.60. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> generally, [[form]], [[fashion]], [[appearance]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>78</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>699</span>, <span class="bibl"><span class="title">El.</span>199</span> (lyr.); [[outward form]], opp. εἶδος, ἑκατέρω τῶ εἴδεος πολλαὶ μ. <span class="bibl">Philol.5</span>; ἀλλάττοντα τὸ αὑτοῦ εἶδος εἰς πολλὰς μορφάς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>380d</span>; μ. θεῶν <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.3.13</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ep.Phil.</span>2.6</span>, <span class="bibl">Dam.<span class="title">Pr.</span>304</span>; ἡρώων εἴδεα καὶ μορφάς <span class="bibl">A.R.4.1193</span>; <b class="b3">κατά τε μορφὰς καὶ φωνάς</b> [[gesticulation]]s and cries, <span class="bibl">D.H.14.9</span>; <b class="b3">τὴν μ. μελάγχρους, τῇ μ. μελίχροας</b>, in [[complexion]], <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Tetr.</span>143</span>, <span class="bibl">144</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[kind]], [[sort]], <span class="bibl">E. <span class="title">Ion</span> 382</span>, <span class="bibl">1068</span> (lyr.), <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>397c</span>, etc. (Possibly cogn. with Lat. [[forma]] for <b class="b2">morgu̯hmā</b>, with [[f]] by dissimilation, cf. [[μύρμηξ]].)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0208.png Seite 208]] ἡ, die [[Gestalt]], Leibesbildung; [[εἶδος]] ἀκιδνότερος πέλει, ἀλλὰ θεὸς μορφὴν ἔπεσι στέφει, Od. 8, 170, wie μορφὰν [[βραχύς]] Pind. I. 3, 71; [[οὔτε]] φωνἡν [[οὔτε]] του μορφὴν βροτῶν ὄψει, Aesch. Prom. 21; πολλῶν ὀνομάτων μορφὴ μία, 210; ναυκλήρου τρόποις μορφὴν δολώσας, das Aeußere des Körpers, Soph. Phil. 129; μορφῆς [[μετάστασις]], die Verwandlung der Gestalt, Eur. Hec. 1266, vgl. μορφὴν ἀμείψας ἐκ θεοῦ βροτησίαν, Bacch. 4; bes. schöne Gestalt, körperliche Schönheit, ὑπέρφατον ἄνδρα μορφᾷ τε καὶ ἔργοισιν, Pind. Ol. 9, 70; ποτιστάζει Χάρις εὐκλέα μορφάν, 6, 76; διαφθορὰν μορφῆς, Aesch. Prom. 647; καλή, Soph. O. C. 584; ἔριν μορφᾶς, Eur. I. A. 184; κατὰ σώματος μορφήν, Plat. Phaedr. 271 a; μορφὰς παντοίας εἴληφε, Phil. 12 c; ἀλλάττοντα τὸ [[αὑτοῦ]] [[εἶδος]] εἰς πολλὰς μ ορφάς, Rep. II, 380 d; auch συῶν μορφαί, Tim. Locr. 104 e; μορφαὶ θεῶν, Xen. Mem. 4, 3, 13; Folgde, ἡρώων εἴδεα καὶ μορφάς, Ap. Rh. 4, 1193. – In der Zeichenkunst der Umriß. – Später auch die Geberden, das Mienenspiel.
}}
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br />forme :<br /><b>1</b> [[forme du corps]], [[figure]], [[extérieur]];<br /><b>2</b> [[forme]], [[apparence]] <i>en parl. de songes, de fantômes</i>;<br /><b>3</b> [[forme]], [[sorte]], [[espèce]].<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[forma]].
}}
{{elru
|elrutext='''μορφή:''' дор. [[μορφά]] ἡ<br /><b class="num">1</b> [[вид]], [[образ]], тж. [[форма]] или [[очертания]] (μορφὴν ἔπεσι στέφειν Hom.; μορφαὶ [[θεῶν]] Xen.; μ. σώματος Plat.): μορφῆς μέτρα Eur. вид и рост; πολλῶν ὀνομάτων μ. [[μία]] Aesch. один образ со многими именами; ἀντὶ φιλτάτης μορφῆς [[σποδός]] τε καὶ [[σκιά]] Soph. вместо дорогих черт - пепел и тень;<br /><b class="num">2</b> [[внешность]], [[видимость]] (ἀλλάττειν τὸ [[αὑτοῦ]] [[εἶδος]] εἰς πολλὰς μορφάς Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[красивая внешность]], [[красота]]: [[ἔρις]] μορφᾶς Eur. спор о красоте (между тремя богинями);<br /><b class="num">4</b> филос. [[форма]] (γίγνεται [[πᾶν]] ἔκ τε τοῦ ὑποκειμένου καὶ τῆς μορφῆς Arst.).
}}
{{ls
|lstext='''μορφή''': ἡ, [[σχῆμα]], Λατ. forma, σοὶ δ’ ἔπι μὲν μορφὴ ἐπέων, ἔνι δὲ φρένες [[ἐσθλαί]], «τὸ ἔπι μὲν μορφὴ ἐπέων γράφεται καὶ ἔνι μὲν μορφὴ ἐπέων, ὅ ἐστι [[κάλλος]] ἢ [[πιθανότης]]» (Εὐστ.), Ὀδ. Λ. 367· οὕτω πιθ., [[ἄλλος]] μέν... [[εἶδος]] ἀκιδνότερος πέλει [[ἀνήρ]], ἀλλὰ θεὸς μορφὴν ἔπεσι στέφει, [[ἄλλος]] ἔχει εὐτελὲς ἐξωτερικόν, ἀλλ’ ὁ θεὸς κοσμεῖ αὐτὸν διὰ τοῦ χαρίσματος τῆς εὐγλωττίας, Θ. 169· (ὁ Ὅμ. ἔχει τὴν λέξιν μόνον ἐν τοῖς δυσὶ τούτοις χωρίοις, ὁ δὲ Ἡσ. [[οὐδαμοῦ]]· οὐδὲ τῶν παραγώγων αὐτῆς οὐδὲν μεταχειρίζονται [[οὔτε]] τῶν συνθέτων· - συχνότατον παρὰ τοῖς [[μετέπειτα]] συγγραφεῦσι, [[μορφή]], [[παράστημα]], [[σχῆμα]] ἐξωτερικόν, μορφὰν βραχὺς Πινδ. Ι. 4 (3). 89· μορφῆς μέτρα Εὐρ. Ἄλκ. 1063· περίφρ., μορφῆς [[φύσις]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 496· μ. [[σχῆμα]], [[τύπωμα]] Εὐριπ. Ἴων 992, Φοίν. 162· καὶ Γαῖα, πολλῶν ὀνομάτων μορφὴ μία Αἰσχύλ. Πρ. 210· ὀνειράτων ἀλίγκιοι μορφαῖσιν [[αὐτόθι]] 449· νυκτέρων φαντασμάτων ἔχουσι μορφὰς ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 298· προὔπεμψεν ἀντὶ φιλτάτης μ. σποδὸν Σοφ. Ἠλ. 1159. 2) [[συχνάκις]], ὡς τὸ Λατ. forma, species, [[ὡραία]] [[μορφή]], Πινδ. Ο. 6. 128., 9. 99, κτλ. 3) [[καθόλου]], [[εἶδος]], [[σχῆμα]], ἐξωτερικόν, Σοφ. Τρ. 699, Ἠλ. 199· - ἡ ἐξωτερικὴ μορφὴ ἢ τὸ φαινόμενον, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ [[εἶδος]], δηλ. τὴν ἀληθῆ μορφήν, Πλάτ. Πολ. 380D· μ. θεῶν Ξεν. Ἀπομν. 4. 3, 13· ἡρώων εἴδεα καὶ μορφὰς Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1193. 4) [[μορφή]], [[εἶδος]], Εὐρ. Ἴων 382, 1067, Πλάτ. Πολ. 397C, κτλ. ΙΙ. [[σχῆμα]], σχηματισμὸς τοῦ σώματος, Διον. Ἁλ. Ἐπιτ. 10. 15. (Πρότερον ἐθεωρεῖτο ὡς = forma, κατὰ μετάθεσιν· ἀλλ’ ἴδε Pott. 2. 119).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[form]], [[fig]]., [[grace]]; ἐπέων, λ 3, Od. 8.170. (Od.)
}}
{{eles
|esgtx=[[forma]], [[figura]]
}}
{{StrongGR
|strgr=[[perhaps]] from the [[base]] of [[μέρος]] ([[through]] the [[idea]] of [[adjustment]] of parts); [[shape]]; [[figuratively]], [[nature]]: [[form]].
}}
{{Thayer
|txtha=μορφῆς, ἡ (from [[root]] signifying 'to [[lay]] [[hold]] of', '[[seize]]' (cf. German Fassung); Fick, Part i., p. 174; Vanicek, p. 719), from Homer down, the [[form]] by [[which]] a [[person]] or [[thing]] strikes the [[vision]]; the [[external]] [[appearance]]: children are said to [[reflect]] ψυχῆς τέ καί μορφῆς ὁμοιότητα (of [[their]] parents), ἐφανερώθη ἐν ἑτέρα [[μορφή]], ἐν [[μορφή]] Θεοῦ ὑπάρχων, μορφήν δούλου [[λαβών]], [[who]], [[although]] ([[formerly]] [[when]] he [[was]] [[λόγος]] [[ἄσαρκος]]) "he [[bore]] the [[form]] (in [[which]] he appeared to the inhabitants of [[heaven]]) of God (the [[sovereign]], opposed to [[μορφή]] δούλου), [[yet]] did [[not]] [[think]] [[that]] [[this]] [[equality]] [[with]] God [[was]] to be [[eagerly]] clung to or retained ([[see]] [[ἁρπαγμός]], 2), [[but]] emptied [[himself]] of it ([[see]] [[κενόω]], 1) so as to [[assume]] the [[form]] of a [[servant]], in [[that]] he became [[like]] [[unto]] men (for angels [[also]] are δοῦλοι [[τοῦ]] Θεοῦ, μένει [[ἀεί]] [[ἁπλῶς]] ἐν τῇ [[αὐτοῦ]] [[μορφή]], [[Plato]], de rep. 2, p. 381c., and it is denied [[that]] God φαντάζεσθαι [[ἄλλοτε]] ἐν ἀλλαις ἰδέαις ... καί ἀλλαττοντα τό [[αὐτοῦ]] [[εἶδος]] [[εἰς]] πολλάς μορφας ... καί τῆς [[ἑαυτοῦ]] ἰδεας ἐκβαίνειν, p. 380d.; ἡκιστ' ἄν πολλάς μορφας ἰσχοι ὁ Θεός, p. 381b.; [[ἑνός]] σώματος οὐσίαν μετασχηματίζειν καί μεταχαράττειν [[εἰς]] πολυτροπους μορφας, [[Philo]] [[leg]]. ad Gaium § 11; οὐ [[γάρ]] [[ὥσπερ]] τό [[νόμισμα]] παρακομμα καί Θεοῦ [[μορφή]] γίνεται, ibid. § 14at the [[end]]; God ἔργοις [[μέν]] καί χαρισιν [[ἐνεργής]] καί παντός ὁυτινοσουν φανερωτερος, μορφήν δέ καί [[μέγεθος]] [[ἡμῖν]] ἀφανεστατος, Josephus, contra Apion 2,22, 2.) [ SYNONYMS: [[μορφή]], [[σχῆμα]]: according to Lightfoot ([[see]] the [[thorough]] [[discussion]] in his 'Detached Note' on Phil. ii.) and Trench (N. T. Synonyms, § lxx.), [[μορφή]] [[form]] differs from [[σχῆμα]] [[figure]], [[shape]], [[fashion]], as [[that]] [[which]] is [[intrinsic]] and [[essential]], from [[that]] [[which]] is [[outward]] and [[accidental]]. So in the [[main]] Bengel, [[Philippi]], others, on [[μορφή]] δούλου in Philippians, the [[passage]] cited [[relate]] to the [[complete]] [[form]], or [[nature]], of a [[servant]]; and [[σχῆμα]] to the [[external]] [[form]], or [[human]] [[body]].]
}}
{{grml
|mltxt=η (ΑΜ [[μορφή]], Α δωρ. τ. μορφά)<br /><b>1.</b> το [[πρόσωπο]] του ανθρώπου, [[θωριά]], [[παρουσιαστικό]] (α. «όποια η [[μορφή]] τέτοια και η [[ψυχή]]» — λέγεται για να δηλώσει ότι η εξωτερική [[εμφάνιση]] του ανθρώπου αντικατοπτρίζει τον [[ψυχικό]] του κόσμο<br />β. «δες [[μορφή]] και δες [[ψυχή]]» γ. «αποκρουστική [[μορφή]]»)<br /><b>2.</b> η εξωτερική όψη τών πραγμάτων, η [[εμφάνιση]], το εξωτερικό, το [[σχήμα]], η [[φόρμα]]<br /><b>3.</b> [[είδος]], [[γένος]], [[ποικιλία]] («πολλαί γε πολλοῖς εἰσι συμφοραὶ βροτοῖς, μορφαὶ δὲ διαφέρουσιν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>(φιλοσ.)</b> (στη [[μεταφυσική]]) η «ἐνεργείᾳ», καθοριστική [[αρχή]] τών πραγμάτων, όπως αυτή διακρίνεται από την ύλη, την «δυνάμει» [[αρχή]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (για δημιουργήματα του λόγου και της τέχνης) η εξωτερική υφή, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το εσωτερικό, εννοιολογικό [[περιεχόμενο]], ο [[τρόπος]] έκφρασης, το ύφος<br /><b>2.</b> (καλ. τέχν.) η εκφραστική πλαστική [[δομή]] του έργου τέχνης<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> α) [[τύπος]], [[είδος]] κοινωνικού ή πολιτικού θεσμού («οι διάφορες μορφές τών πολιτευμάτων»)<br />β) [[φάση]] εξέλιξης ενός όντος, μιας κατάστασης ή ενέργειας (α. «οι μορφές ανάπτυξης του εμβρύου» β. «η απεργιακή [[κινητοποίηση]] πήρε ανησυχητική [[μορφή]]»)<br /><b>4.</b> <b>μαθημ.</b> μαθηματική [[έκφραση]] ορισμένου τύπου<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ατελής]] [[μορφή]]»<br /><b>(μυκητ.)</b> το [[στάδιο]] του βιολογικού κύκλου ενὸς μύκητα [[κατά]] το οποίο αυτός πολλαπλασιάζεται αγενώς<br />β) «τέλεια [[μορφή]]»<br /><b>(μυκητ.)</b> το [[στάδιο]] του βιολογικού κύκλου ενός μύκητα [[κατά]] το οποίο αυτός πολλαπλασιάζεται εγγενώς<br />γ) «[[ψυχολογία]] της μορφής» — [[σχολή]] της ψυχολογίας του 20ού αιώνα που έθεσε τα θεμέλια για τη σύγχρονη [[μελέτη]] της αντίληψης<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[ωραίο]] [[σχήμα]], η [[ωραιότητα]] της μορφής<br /><b>2.</b> το σωματικό [[κάλλος]], η [[ομορφιά]]<br /><b>3.</b> [[χρώμα]] προσώπου<br /><b>4.</b> η φαινομενική [[μορφή]], σε [[αντίθεση]] με το [[είδος]], με την αληθινή [[μορφή]] («ἀλλάτοντα τὸ [[εἶδος]] αὑτοῦ εἰς πολλάς μορφάς», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[μορφή]] εμφανίζει πιθ. την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] μιας ρίζας <i>μερφ</i>- η οποία μαρτυρείται μόνο στη [[γλώσσα]] που παραδίδει ο <b>Ησύχ.</b> «[[ἀμερφές]]<br />αἰσχρόν». Η ύπαρξη ενός αμάρτυρου ουδ. <i>μέρφος</i> που θα αντιστοιχούσε με τη [[μορφή]] ([[πρβλ]]. [[γένος]]: [[γονή]]) και ενός ρήματος <i>μέρφω</i> παραμένει υποθετική. Η λ. ανάγεται πιθ. στην παρεκτεταμένη [[μορφή]] <i>mer</i>-<i>g</i><sup>w</sup><i>h</i>- της ΙΕ ρίζας <i>mer</i>- «[[αστράφτω]], [[λάμπω]]» και συνδέεται πιθ. με [[μόρφνος]]. Το λατ. <i>f</i><i>ō</i><i>rma</i> [[πρέπει]] να [[είναι]] [[δάνειο]] από την Ελληνική, με ετρουσκική [[επίδραση]], [[παρά]] τα προβλήματα που γεννά το μακρό -<i>ō</i>- της Λατινικής. Στην αρχ. Ελληνική η λ. χρησιμοποιήθηκε με σημ. «[[ωραιότητα]], σωματικό [[κάλλος]], ως συνώνυμο τών [[χάρις]], [[κάλλος]] [[αλλά]] με σημαντικές διαφορές σε [[σχέση]] με τα [[εἶδος]], <i>φυή</i>. Στη Νεοελληνική η λ. [[μορφή]] έλαβε τη σημ. της εξωτερικής υφής, του τύπου ενός πράγματος και χρησιμοποιήθηκε [[ευρέως]] στην επιστημονική [[ορολογία]], ενώ, για να δηλώσει το σωματικό [[κάλλος]], επικράτησε η λ. [[ομορφιά]]. Με τη λ. [[μορφή]] ως α' συνθετικό σχηματίστηκαν πολλοί ξεν. επιστημονικοί όροι ([[πρβλ]]. [[μορφολογία]], [[μορφογένεση]], [[μορφομετρικός]]), οι οποίοι εισήχθησαν στην Ελληνική ως αντιδάνειοι.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μορφάζω]], [[Μορφεύς]](-<i>έας</i>), [[μορφώνω]] (-<i>όω</i> / -<i>άω</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[μορφήεις]], [[μορφύνω]], [[Μορφώ]], [[μόρφων]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[μορφίζω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μόρφημα]], [[μορφικός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[μορφοειδής]], [[μορφοεμφέρεια]], [[μορφόλυκος]], [[μορφοφανής]], [[μορφόχρους]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[μορφοσκόπος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[μορφοποιός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μορφάλλαξη]], [[μορφογένεση]], [[μορφολογία]], [[μορφομετρικός]], [[μορφοποίηση]], [[μορφοτροπέας]], [[μορφοτροπία]], <i>μορφοφοβία</i>, [[μορφοφωνηματική]], [[μορφοφωνολογία]]. (Β' συνθετικό) [[αγλαόμορφος]], [[αγριόμορφος]], [[αετόμορφος]], <i>αλληλόμορφος</i>, [[αλλόμορφος]], <i>αλογόμορφος</i>, [[άμορφος]], [[ανθρωπόμορφος]], [[αυτόμορφος]], [[γυναικόμορφος]], [[δίμορφος]], [[δύσμορφος]], [[έμμορφος]], [[ετερόμορφος]], [[εύμορφος]], [[ζωόμορφος]], [[ηλιόμορφος]], [[θεόμορφος]], [[θηριόμορφος]], [[ιδιόμορφος]], [[κακόμορφος]], [[καλλίμορφος]], [[καλόμορφος]], [[κριόμορφος]], [[λεοντόμορφος]], [[λυκόμορφος]], [[μυριόμορφος]], [[ομοιόμορφος]], [[πεντάμορφος]], [[πιθηκόμορφος]], [[πολύμορφος]], [[τερατόμορφος]], [[τρίμορφος]], [[χαριτόμορφος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αιολόμορφος]], [[αλλοιόμορφος]], [[ανδρόμορφος]], <i>αντίμορφος</i>, <i>αξιόμορφος</i>, <i>απόμορφος</i>, [[αρκτόμορφος]], [[αρσενόμορφος]], <i>γυπόμορφος</i>, [[διάμορφος]], [[δίμορφος]], [[δρακοντόμορφος]], [[δωδεκάμορφος]], <i>ειδωλόμορφος</i>, <i>εικονόμορφος</i>, [[ειλικόμορφος]], <i>εννεάμορφος</i>, [[εσπερόμορφος]], [[ηερόμορφος]], [[θεατρόμορφος]], [[θηλύμορφος]], [[ιερακόμορφος]], [[ιππόμορφος]], <i>κωνόμορφος</i>, [[κνωπόμορφος]], [[κυνόμορφος]], [[λυκαινόμορφος]], [[ορνεόμορφος]], [[πάμμορφος]], [[πανεύμορφος]], [[παντεύμορφος]], [[σύμμορφος]], [[σφαιρόμορφος]], [[ταυρεόμορφος]], [[τετράμορφος]], [[υγρόμορφος]], [[χλοόμορφος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αγγελόμορφος]], [[αερόμορφος]], [[αιθερόμορφος]], [[αιλουρόμορφος]], [[ακτινόμορφος]], [[αμπελόμορφος]], [[ανομοιόμορφος]], [[απαισιόμορφος]], [[απειρόμορφος]], [[αστερόμορφος]], <i>βαλανόμορφος</i>, [[γραόμορφος]], [[δακρυόμορφος]], <i>διπλόμορφος</i>, [[έμμορφος]], [[εναντιόμορφος]], [[ερπετόμορφος]], [[ερυθρόμορφος]], [[ζυγόμορφος]], [[θυσανόμορφος]], [[ιχθυόμορφος]], [[κορακόμορφος]], [[κτηνόμορφος]], [[λειχηνόμορφος]], <i>λωτόμορφος</i>, [[μελανόμορφος]], [[ξενόμορφος]], [[ολόμορφος]], <i>όμορφος</i>, [[οστεόμορφος]], [[οφιόμορφος]], <i>πανέμμορφος</i>, <i>παπυρόμορφος</i>, [[πλειόμορφος]], <i>πυργόμορφος</i>, [[ριζόμορφος]], <i>φοινικόμορφος</i>.]
}}
{{lsm
|lsmtext='''μορφή:''' ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[μορφή]], [[σχήμα]], Λατ. [[forma]], <i>σοὶ δ' ἐπὶ μὲν μορφὴ ἐπέων</i>, έχεις τη [[δύναμη]] να δίνεις [[μορφή]] στα [[λόγια]] [[σου]], δηλ. να δίνεις μια [[απόχρωση]] αλήθειας στα ψέματά [[σου]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>θεὸς μορφὴν ἔπεσι στέφει</i>, ο Θεός προσθέτει το [[στέμμα]] της ομορφιάς, της ευγλωττίας στα [[λόγια]] του, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[μορφή]], [[σχήμα]], [[εικόνα]], [[ιδίως]] όπως το Λατ. [[forma]], εξαιρετική ή θεσπέσια [[μορφή]], [[ομορφιά]], σε Πίνδ., Τραγ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[μορφή]], [[σχήμα]], [[διάπλαση]], [[εμφάνιση]], σε Σοφ., Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> [[μορφή]], είδος, [[τύπος]], σε Ευρ., Πλάτ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">outward (corporal) shape, form, beautiful shape, charm</b> (θ 170 a. λ 367; on the meaning cf. Treu Von Homer zur Lyrik 175f.).<br />Compounds: Very often as 2. member, e.g. <b class="b3">πολύ-μορ-φος</b> [[with many forms]] (Hp., Arist.) with <b class="b3">πολυμορφ-ία</b> (Longin., Him.).<br />Derivatives: Three denominatives: 1. [[μορφόομαι]], <b class="b3">-όω</b>, also with <b class="b3">μετα-</b>, <b class="b3">δια-</b> a.o., [[assume a shape]], [[form]] (Thphr., Arat., LXX, NT, Plu.) with (<b class="b3">μετα-</b>, <b class="b3">δια-)μόρφωσις</b> [[shaping]], [[embodiment]] (Thphr., Str., Ep. Rom.); <b class="b3">μορφ-ώτρια</b> f. [[she who forms]], [[represents]] (E. Tr.437), <b class="b3">-ωτικός</b> [[forming]] (Gal., Prokl.); also [[μόρφωμα]] [[form]] (Epicur., Aq.), but in trag. (A., E.) as enlargement of [[μορφή]], cf. Chantraine Form. 186 f. -- 2. [[μορφάζω]] [[make gestures]], [[behave oneself]] (X.) with <b class="b3">-ασμός</b> name of a dance (Ath., Poll.), [[embellish]] (Eust.); <b class="b3">ἐπι-μορφάζω</b> [[pretend]], [[simulate]] (Ph.). -- 3. <b class="b3">μορφύνει καλλωπίζει</b>, [[κοσμεῖ]] H. (after [[καλλύνω]] a.o.); from <b class="b3">ἄ-μορφος</b>: <b class="b3">ἀμορφύνειν οὑ δεόντως πράττειν</b> H. (Antim. 72). -- Two names: [[Μορφώ]] f. surn. of Aphrodite in Sparta (Paus., Lyc.), [[Μορφεύς]] m. son of (the) Sleep (Or. Met. 11, 635), father of the dream-images created by him; Bosshardt 122 f. To be rejected Güntert Kalypso 193 f.: [[Μορφώ]] and [[Μορφεύς]] to [[μόρφνος]]. -- Adj. [[μορφήεις]] [[with beautiful shape]] (Pi.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: <b class="b3">ἀμερφές αἰσχρόν</b> H. points to a noun <b class="b3">*μέρφος</b> n., beside which [[μορφή]] as [[γένος]]: [[γονή]], [[τέγος]]: Lat. [[toga]] a.o.; the for the verbal nouns <b class="b3">*μέρφος</b> and [[μορφή]] to be posited primary verb <b class="b3">*μέρφω</b> v.t. is unknown. Also further connections are quite hypothetical. After Solmsen KZ 34, 23 f. (s. also Persson Beitr. 2, 687 a. 689) as *'glittering motley outward aspect' with [[μορφνος]] (s.v.) to Lith. <b class="b2">márgas</b> [[motley]], [[manycoloured]], [[beautiful]], beside which the zero grade <b class="b2">mirgė́ti</b> [[light up and again extinguish]], [[shine in motley play of colours]]; one should start from an IE verb <b class="b2">*mergʷʰ-</b> <b class="b2">bunt glänzen o.ä.</b>. Diff. on the Lith. words WP. 2, 274 and Fraenkel Wb. s. <b class="b2">márgas</b>. -- Not better Osthoff BB 24, 137A. (to [[μάρπτω]]), Thieme ZDMG 102, 107 (to Skt. <b class="b2">bráhman-</b>). -- On the attempts to connect Lat. [[forma]] with [[μορφή]] s. W.-Hofmann and Ernout-Meillet [[sub verbo|s.v.]] (DELG points to the difficulty of the [[o]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=μορφη, ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[form]], [[shape]], Lat. [[forma]], σοὶ δ' ἐπὶ μὲν μορφὴ ἐπέων thou hast [[power]] to [[give]] [[shape]] to words, i. e. to [[give]] a [[colour]] of [[truth]] to lies, Od.; θεὸς μορφὴν ἔπεσι στέφει God adds a [[crown]] of [[shapeliness]] to his words, Od.<br /><b class="num">2.</b> [[form]], [[shape]], [[figure]], esp. like Lat. [[forma]], a [[fine]] or [[beautiful]] [[form]], Pind., Trag.<br /><b class="num">3.</b> [[generally]], [[form]], [[fashion]], [[appearance]], Soph., Xen.<br /><b class="num">4.</b> a [[form]], [[kind]], [[sort]], Eur., Plat.
}}
{{FriskDe
|ftr='''μορφή''': {morphḗ}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘äußerliche (körperliche) Gestalt, Form, schöne Gestalt, Anmut’ (seit θ 170 u. λ 367; zur Bed. vgl. Treu Von Homer zur Lyrik 175f.).<br />'''Composita''': Sehr oft als Hinterglied, z.B. [[πολύμορφος]] [[vielgestaltig]] (Hp., Arist. usw.) mit [[πολυμορφία]] ‘Viel- gestaltigkeit’ (Longin., Him.).<br />'''Derivative''': Davon drei Denominativa: 1. μορφόομαι, -όω, auch mit μετα-, δια- u.a., ‘eine Gestalt an- nahmen, gestalten’ (Thphr., Arat., LXX, NT, Plu. usw.) mit (μετα-, δια-)[[μόρφωσις]] [[Gestaltung]], [[Verkörperung]] (Thphr., Str., ''Ep''. ''Rom''. usw.); [[μορφώτρια]] f. [[Gestalterin]], [[Bildnerin]] (E. ''Tr''.437), -ωτικός [[gestaltend]] (Gal., Prokl. u.a.); auch [[μόρφωμα]] [[Gestalt]] (Epikur., Aq. u.a.), aber in d. Trag. (A., E.) als Erweiterung von [[μορφή]], vgl. Chantraine Form. 186 f. — 2. [[μορφάζω]] [[Gebärden machen]], [[sich gebärden]] (X. u.a.) mit -ασμός N. eines Tanzes (Ath., Poll.), [[verschönern]] (Eust.); [[ἐπιμορφάζω]] [[vorgeben]], [[heucheln]] (Ph.). — 3. μορφύνει· καλλωπίζει, κοσμεῖ H. (nach [[καλλύνω]] u.a.); von [[ἄμορφος]]: ἀμορφύνειν· οὐ [[δεόντως]] πράττειν H. (Antim. 72). — Zwei Namen: [[Μορφώ]] f. Bein. der Aphrodite in Sparta (Paus., Lyk.), [[Μορφεύς]] m. Sohn des Schlafes (Or. ''Met''. 11, 635), nach den von ihm geschaffenen Traumgestalten; Bosshardt 122 f. Abzulehnen Güntert Kalypso 193 f.: [[Μορφώ]] und [[Μορφεύς]] zu [[μόρφνος]]. — Adj. [[μορφήεις]] [[schöngestaltig]] (Pi. u.a.).<br />'''Etymology''': Aus [[ἀμερφές]]· αἰσχρόν H. ergibt sich ein Nomen *μέρφος n., woneben [[μορφή]] wie [[γένος]]: [[γονή]], [[τέγος]]: lat. ''toga'' u.a.; das von den Verbalnomina *μέρφος und [[μορφή]] vorauszusetzende primäre Verb *μέρφω o.ä. ist aber nirgends anzutreffen. Auch weitere Anknüpfungen bleiben ganz hypothetisch. Nach Solmsen KZ 34, 23 f. (s. auch Persson Beitr. 2, 687 u. 689) als *’schimmerndes buntes Äußere’ mit [[μόρφνος]] (s.d.) zu lit. ''márgas'' [[bunt]], [[vielfarbig]], [[schön]], woneben das schwundstufige ''mirgė́ti'' [[aufleuchten und wieder erlöschen]], [[in buntem Farbenspiel glänzen]]; man hätte von einem idg. Verb *''mergʷh''- ‘bunt glänzen o.ä.’ auszugehen. Anders über die lit. Wörter WP. 2, 274 und Fraenkel Wb. s. ''márgas''. — Nicht besser Osthoff BB 24, 137A. (zu [[μάρπτω]]), Thieme ZDMG 102, 107 (zu aind. ''bráhman''-). — Über die Versuche, lat. ''forma'' mit [[μορφή]] zu vermitteln s. W.-Hofmann und Ernout-Meillet s.v.<br />'''Page''' 2,257-258
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：morf» 摩而費<br />'''詞類次數'''：名詞（3）<br />'''原文字根'''：形狀 相當於： （[[מַרְאֶה]]&#x200E;）  （[[צְלֵם]]&#x200E;）  （[[תַּבְנִית]]&#x200E;）  （[[תְּמוּנָה]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：形像*，外貌，形態，形狀；或源自（[[μέρος]]）=份或分享），而 （[[μέρος]]）出自（[[μείζων]]）X=所得的份）。主耶穌本有神的形像（ 腓2:6），就是他與父同在的榮耀（ 約17:5； 太17:2），當他道成肉身時，放棄了神的形像，取了奴僕的形像（ 腓2:7）。主耶穌只是放棄外貌的樣式，但他從未放棄他裏面神聖的性情，所以當他活在地上時，仍是滿了神聖的能力，可以吩咐魔鬼，指揮風暴，醫治各種頑疾，叫死人復活。至於主耶穌復活後，變了形像，向門徒顯現（ 可16:12），這個形像到底是甚麼形像，很耐人尋味，因為門徒看見這形像的他，卻不認識他。參讀 （[[εἶδος]]）同義字<br />'''同源字'''：1） （[[μεταμορφόω]]）變形 2） （[[μορφή]]）形像 3） （[[μορφόω]]）成形 4） （[[μόρφωσις]]）形成 5） （[[σύμμορφος]]）共同的形成 6） （[[συμμορφίζω]] / [[συμμορφόω]] / [[συμφορτίζω]]）使類似，同化<br />'''出現次數'''：總共（3）；可（1）；腓（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 形像（2） 腓2:6； 腓2:7；<br />2） 形態（1） 可16:12
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[σχῆμα]]). Ἀβέβαιη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Σχετίζεται μέ τό [[μόρφνος]] (=[[μαῦρος]]). Λατιν. [[forma]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[μορφάζω]], [[μόρφασμα]] (=[[ἀπεικόνισμα]]), [[μορφασμός]], [[μορφάω]] (=[[παριστάνω]]), [[μορφήεις]], [[ἄμορφος]], [[εὔμορφος]], [[μορφόω]] -ῶ (=[[διαμορφώνω]]), [[μόρφωμα]], [[μόρφωσις]], (ἀνα, [[πάρα]], ἐπι, μετα)[[μόρφωσις]], [[μορφωτικός]], [[μορφώτρια]], [[Μορφώ]] (=[[ὄνομα]] τῆς Ἀφροδίτης).
}}
{{elmes
|esmgtx=ἡ [[forma]], [[figura]] de la divinidad suprema συνεστάθην σου τῇ ἱερᾷ μορφῇ <b class="b3">me he unido a tu sagrada forma</b> P IV 216 ἔμβηθι αὐτοῦ εἰς τὴν ψυχήν, ἵνα τυπώσηται τὴν ἀθάνατον μορφὴν ἐν φωτὶ κραταιῷ καὶ ἀφθάρτῳ <b class="b3">entra en su alma, para que reciba la impronta de la forma inmortal en una luz poderosa e incorruptible</b> P VII 563 οὗ οὐδεὶς θεῶν δύναται ἰδεῖν τὴν ἀληθινὴν μορφήν <b class="b3">cuya verdadera forma ningún dios puede contemplar</b> P XIII 70 P XIII 581 P XIII 584 ἐπικαλοῦμαί σε, κύριε, ἵνα μοι φανῇς ἀγαθῇ μορφῇ <b class="b3">te invoco, señor, para que te aparezcas a mí con forma benéfica</b> P XIII 72 P XIII 617 σὲ μόνον ἐπικαλοῦμαι ... τὸν ἑαυτὸν ἀλλάξαντα μορφαῖς ἁγίαις <b class="b3">a ti únicamente te invoco, el que se transforma a sí mismo en sagradas formas</b> P XIII 272 de Helios δεῦρό μοι, ... ὁ αἰλουροπρόσωπος θεός, καὶ ἰδὲ σοῦ τὴν μορφὴν τὴν ἀδικουμένην ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν σου <b class="b3">ven aquí, junto a mí, tú, el dios de rostro de gato, y mira tu figura ofendida por tus enemigos</b> P III 5 ὅτι οἶδά σου τὰ σημεῖα καὶ τὰ παράσημα καὶ μορφὰς καὶ καθ' ὥραν τίς εἶ <b class="b3">porque conozco tus señales, símbolos y formas y quién eres en cada hora</b> P III 500 de Hermes μορφὴν θ' ἱλαρὰν ἐπίτειλον ἐμοί, τῷ δεῖνα <b class="b3">deja que se me muestre tu forma benigna a mí, fulano</b> P V 418 P VII 679 τὴν σὴν μορφὴν ἐπίτειλον, ἀνθρώπῳ, ὁσίῳ ἱκέτῃ <b class="b3">envíame tu forma a mí, un hombre piadoso suplicante</b> P XVIIb 21 de Selene δὸς ἀπόκρισιν δείξασα τὴν καλήν σου μορφήν <b class="b3">dame una respuesta mostrándome tu hermosa figura</b> P IV 3222 del Acéfalo ἔγειρόν σου τὴν νυκτερινὴν μορφήν <b class="b3">despierta tu figura nocturna</b> P VII 241 
}}
{{trml
|trtx====shape===
Albanian: formë; Arabic: شَكْل‎, أَشْكَال‎; Armenian: ձեւ; Azerbaijani: şəkil, forma; Belarusian: форма; Bengali: আকৃতি, আকার; Bulgarian: форма, вид; Burmese: ပုံ; Catalan: forma; Chinese Mandarin: 形狀, 形状, 形式; Czech: tvar; Danish: form; Dutch: [[vorm]]; Estonian: kuju, vorm; Faroese: skap; Finnish: muoto, kuvio; French: [[forme]]; Galician: forma; Georgian: ფორმა, მოხაზულობა, მოყვანილობა; German: [[Form]], [[Gestalt]]; Greek: [[μορφή]]; Ancient Greek: [[μορφή]], [[σχῆμα]]; Guaraní: ysaja; Hebrew: צוּרָה‎; Hindi: आकार; Hungarian: alak, forma; Icelandic: form; Indonesian: bentuk; Irish: cruth; Italian: [[forma]], [[sagoma]]; Japanese: 形, 型, 形式; Javanese: wangun, wujud, rupa, dhapur, warna, warni; Kazakh: нысан, форма, пішім; Khmer: គ្រោង; Korean: 모양(模樣), 형식(形式), 형(形); Kurdish Northern Kurdish: şikil; Kyrgyz: форма; Lao: ຮູບຮ່າງ; Latin: [[forma]], [[figura]]; Latvian: forma; Lithuanian: forma; Luhya: liumbo; Macedonian: облик; Malay: bentuk; Maori: āhuahanga; Mongolian Cyrillic: хэлбэр; Norwegian Bokmål: form; Ottoman Turkish: شكل‎; Pashto: شکل‎; Persian: شکل‎; Polish: kształt, forma; Portuguese: [[forma]]; Romanian: formă; Russian: [[форма]]; Sanskrit: रूप; Scottish Gaelic: cumadh, cruth; Serbo-Croatian Cyrillic: о̏блӣк; Roman: ȍblīk; Slovak: tvar; Slovene: oblika; Spanish: [[forma]]; Swahili: umbo; Swedish: form; Tagalog: hugis; Tajik: шакл; Telugu: ఆకారం, ఆకృతి; Thai: รูปร่าง, รูป; Tocharian B: ersna; Turkish: görünüş, şekil; Turkmen: şekil, forma, görnüş; Ukrainian: форма, вигляд, кшталт; Urdu: شکل‎; Uyghur: شەكىل‎; Uzbek: shakl, forma; Vietnamese: hình dáng, hình thức; Yiddish: פֿאָרעם‎
===form===
Asturian: forma; Bengali: সুরত; Bulgarian: форма; Catalan: forma; Chinese Mandarin: 形式, 形狀, 形状; Danish: form; Dutch: [[vorm]]; Esperanto: formo; Finnish: muoto; French: [[forme]]; Galician: forma, feitura; German: [[Gestalt]], [[Form]]; Greek: [[σχήμα]]; Ancient Greek: [[μορφή]], [[εἶδος]]; Guaraní: ysaja; Haitian Creole: fòm; Icelandic: lögun, lag; Ido: formo; Interlingua: forma; Italian: [[forma]]; Japanese: 形状, 形式; Javanese: dhapur, rupa, warna, warni, wujud; Kazakh: пішін; Khmer: សំណុំបែបបទ; Kyrgyz: кеп; Latin: [[forma]], [[figura]]; Macedonian: облик; Manchu: ᡩᡠᡵᡠᠨ; Maori: āhua; Nanai: дурун; Nepali: रूप, आकृति; Norman: forme; Norwegian Bokmål: form; Occitan: forma; Ottoman Turkish: شكل‎; Persian: شکل‎, صورت‎, فرم‎, دیسه‎; Plautdietsch: Form; Polish: forma; Portuguese: [[forma]]; Romanian: formă; Russian: [[форма]], [[фигура]]; Sanskrit: रूप; Scottish Gaelic: cumadh, cruth, dèanamh; Spanish: [[forma]]; Swedish: form; Tagalog: anyo, hubog, itsura; Tajik: сурат; Tocharian B: ersna; Uyghur: شەكىل‎; Vietnamese: hình, hình thể, hình dạng, hình dáng, hình thức; Welsh: ffurf; Yagnobi: сурат
}}