View source for ἰδιώτης

{{LSJ1
|Full diacritics=ἰδῐώτης
|Medium diacritics=ἰδιώτης
|Low diacritics=ιδιώτης
|Capitals=ΙΔΙΩΤΗΣ
|Transliteration A=idiṓtēs
|Transliteration B=idiōtēs
|Transliteration C=idiotis
|Beta Code=i)diw/ths
|Definition=ου, ὁ, ([[ἴδιος]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[private person]], [[individual]], opp. [[the State]], ξυμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις <span class="bibl">Th.1.124</span>, cf. <span class="bibl">3.10</span>, <span class="title">SIG</span>37.3 (Teos, v B.C.), <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>185b</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Vect.</span>4.18</span>, etc.; opp. [[γένος]], <span class="title">SIG</span>1013.6 (Chios, iv B.C.); opp. [[φατρία]], ib.987.28 (ibid., iv B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[one in a private station]], opp. [[to one holding public office]], or taking part in public affairs, <span class="bibl">Hdt.1.59</span>,<span class="bibl">123</span>, al., cf. Decr. ap.<span class="bibl">And.1.84</span>, <span class="bibl">Th.4.2</span>, etc.; opp. [[βασιλεύς]], <span class="bibl">Hdt.7.3</span>; opp. [[ἄρχων]], <span class="bibl">Lys.5.3</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>259b</span>, <span class="title">SIG</span>305.71 (iv B.C.); opp. [[δικαστής]], <span class="bibl">Antipho 6.24</span>; opp. [[πολιτευόμενος]], <span class="bibl">D.10.70</span>; opp. [[ῥήτωρ]], <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Eux.</span>27</span>; [[private soldier]], opp. [[στρατηγός]], <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.3.11</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">PHib.</span>1.30.21</span> (iii B.C.); [[layman]], opp. [[priest]], <span class="title">OGI</span>90.52 (Rosetta, ii B.C.), <span class="bibl"><span class="title">PGnom.</span>200</span> (ii A.D.), <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Cor.</span>14.16</span>: as adjective, ἰ. ἄνδρες <span class="bibl">Hdt.1.32</span>,<span class="bibl">70</span>, <span class="bibl">Th.1.115</span>; <b class="b3">ἰ. θεοί</b> [[homely]] (with play on [[ἴδιος]]), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>891</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[common man]], [[plebeian]], οἱ ἰ. καὶ πένητες <span class="bibl">Plu.<span class="title">Thes.</span>24</span>; <b class="b3">ἰ. καὶ εὐτελής</b>, opp. [[βασιλεύς]], <span class="bibl">Hdn.4.10.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> as adjective, <b class="b3">ἰ. βίος</b> [[private]] [[station]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>578c</span>; <b class="b3">ἰ. λόγος</b> [[everyday]] [[speech]], <span class="bibl">D.H.<span class="title">Dem.</span>2</span>, cf. Longin.31.2. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> one who has no [[professional]] [[knowledge]], [[layman]], <b class="b3">καὶ ἰατρὸς καὶ ἰ</b>. <span class="bibl">Th.2.48</span>, cf. <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span> 4</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>178c</span>, <span class="bibl"><span class="title">Lg.</span>933d</span>; ἰ. ἤ τινα τέχνην ἔχων <span class="bibl">Id.<span class="title">Sph.</span>221c</span>; of prose-writers, <b class="b3">ἐν μέτρῳ ὡς ποιητής, ἢ ἄνευ μέτρου ὡς ἰ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span>258d</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Smp.</span>178b</span>; ἰ. καὶ μηδὲν αὐλήσεως ἐπαΐων <span class="bibl">Id.<span class="title">Prt.</span>327c</span>; opp. [[to a professed orator]], <span class="bibl">Isoc.4.11</span>; to a trained soldier, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>8.1</span>; <b class="b3">ἰδιώτας, ὡς εἰπεῖν, χειροτέχναις</b> (<b class="b3">-νας</b> codd.) ἀνταγωνισαμένους <span class="bibl">Th.6.72</span>; opp. [[ἀσκητής]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.7.7</span>, cf. <span class="bibl">12.1</span>; opp. [[ἀθλητής]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span> 1116b13</span>; opp. [[a professed philosopher]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1266a31</span>, <span class="bibl">Phld.<span class="title">Lib.</span> p.5</span><abbr title="Illegible text in print source">†</abbr> O., <span class="title">D.</span>1.25; in Music, Id.<span class="title">Mus.</span>p.42 K.; opp. [[δημιουργός]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span> 312a</span>, <span class="bibl"><span class="title">Thg.</span>124c</span>: as adjective, <b class="b3">ὁ ἰ. ὄχλος</b>, opp. [[artificers]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Per.</span>12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. gen. rei, [[unpractised]], [[unskilled in]] a thing, ἰατρικῆς <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>345a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ti.</span>20a</span>; ἔργου <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>3.9</span>; <b class="b3">ἰ. κατὰ τοὺς πόνους, κατὰ τὸν ὕπνον</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span> 1.5.11</span>; ἰ. τὰ ἄλλα <span class="bibl">Hdn.4.12.1</span>; ἰ. ὡς πρὸς ἡμᾶς [[ἀγωνίζεσθαι]] X.<span class="title">Cyr.</span> [[l.c.]], cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Herm.</span>81</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> generally, [[raw hand]], [[ignoramus]], ἄν τε δεινοὶ λάχωσιν ἄν τε ἰδιῶται . . <span class="bibl">D.4.35</span>; <b class="b3">παιδάρια καὶ ἰ</b>., of slaves, <span class="bibl">S.E. <span class="title">M.</span>1.234</span> (cf. ἰ. οἰκέται <span class="bibl">Luc.<span class="title">Alex.</span>30</span>); <b class="b3">ἀμαθὴς καὶ ἰδιώτης</b>, opp. [[τεχνίτης]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Ind.</span>29</span>; voc. [[ἰδιῶτα]], as a [[term]] of [[abuse]], <span class="bibl">Men.<span class="title">Sam.</span>71</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> '[[average man]]', opp. [[a person of distinction]], Plu.2.1104a. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[ἰδιῶται]], οἱ, [[one's own countrymen]], opp. [[ξένοι]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>459</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1237.png Seite 1237]] ὁ, der Privatmann im <span class="ggns">Gegensatz</span> zum Staatsmanne, ἔτι ἰδιώτῃ ἐόντι Δαρείῳ, als er noch nicht König war, Her. 7, 3, der auch ἰδιωτέων ἀνδρῶν vrbdt, 1, 32; ἄνδρες ἰδιῶται νεωτερίσαι βουλόμενοι τὴν πολιτείαν Thuc. 1, 115; im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ἄρχων]] Plat. Polit. 259 b; μὴ ὅτι ἰδιώτην τινὰ ἀλλὰ τὸν μέγαν [[βασιλέα]] Apol. 40 d; Gegensatz ὁ πολιτευόμενος Dem. 10, 70; τὸ [[βουλευτήριον]] μεστὸν ἦν ἰδιωτῶν, die nicht Senatoren waren, 19, 18; der einzelne Mensch im <span class="ggns">Gegensatz</span> des Staates, καὶ ἐὰν [[ἰδιώτης]] καλῇ καὶ ἐὰν [[πόλις]] Plat. Crat. 385 a, wie Theaet. 168 bl πολλοῦ [[ἄξιος]] καὶ πόλει καὶ ἰδιώταις Conv. 185 b, öfter; vgl. Thuc. 4, 2. 1, 124, [[ταῦτα]] ξυμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις εἶναι. – Der gemeine Soldat im <span class="ggns">Gegensatz</span> des Feldherrn, Xen. An. 1, 3, 11. 3, 2, 32; Pol. 3, 60, 3; – der Prosaiker im <span class="ggns">Gegensatz</span> des Dichters, ἐν μέτρῳ ὡς ποιητὴς ἢ [[ἄνευ]] μέτρου ὡς [[ἰδιώτης]] Plat. Phaedr. 258 d; Conv. 178 b u. öfter; welches eigentlich unter die allgemeine Bdtg zu ziehen, einer der aus Unkunde eine Kunst nicht ausübt, bes. eine solche, die einen größeren Wirkungskreis hat, der nicht ein [[δημιουργός]] ist (s. oben dieses Wort), wie ja auch der Dichter genannt wird; ἐὰν μὲν ἰατρὸς ἃν τυγχάνῃ, ἐὰν δὲ [[ἰδιώτης]] Plat. Legg. 933 d; τῶν τε δημιουργῶν καὶ ἰδιωτῶν Theag. 124 c; vgl. Soph. 221 c πότερον ἰδιώτην ἤ τινα τέχνην ἔχοντα θετέον εἶναι τὸν ἀσπαλιευτήν; mit dem gen., οἱ ἰατρικῆς ἰδιῶται Prot. 345 a, wie Κριτίαν ἴσμεν οὐδενὸς ἰδιώτην εἶναι, ὧν λέγομεν, unerfahren in keinem Punkte, Tim. 20 a; οἱ ἰδιῶται καὶ μηδὲν αὐλήσεως ἐπαΐοντες Prot. 327 c. So auch Thuc., λεγέτω περὶ [[αὐτοῦ]] ὡς [[ἕκαστος]] γιγνώσκει καὶ ἰατρὸς καὶ [[ἰδιώτης]], der Nichtarzt, 2, 49; bei Dem. im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[δεινός]], 4, 35; ἐπιτιμῶσι τῶν λόγων τοῖς ὑπὲρ τοὺς ἰδιώτας ἔχουσι καὶ [[λίαν]] ἀπηκριβωμένοις Isocr. 4, 11, also im <span class="ggns">Gegensatz</span> des kunstverständigen Redners; καὶ [[ἄγροικος]] Luc. Hermot. 81. – Bei Xen. Cyr. 1, 5, 11 ἰδιῶται κατὰ τοὺς πόνους, κατὰ τὸν [[ὕπνον]], die sich nicht körperlich geübt haben, Anstrengungen u. dgl. auszuhalten, wofür er nachher sagt ἀπαίδευτοι, τῶν μεγίστων παιδευμάτων ἀπείρως ἔχουσι, u. sie den ἀσκηταὶ τῶν καλῶν ἔργων entgegenstzt, wie Mem. 3, 7, 7; Hipparch. 8, 1; [[πρός]] τινα, Einem gegenüber, ein Laie, Cyr. 1, 5, 11. Und so stehen Arist. Eth. Nic. 3, 11 ἀθληταί den ἰδιῶται entgegen, u. auch hier fällt wieder ἰδιῶται mit Leuten aus dem gemeinen Volk zusammen, die solche Leibesübungen nicht treiben konnten. – Dah. bei Sp. geradezu [[ἰδιώτης]] einer aus dem gemeinen Volke, plebejus, καὶ [[εὐτελής]] Hdn. 4, 10, 4. – Bei Ar. Ran. 456, εὐσεβῆ τε διήγομεν τρόπον [[περί]] τε ξένους καὶ τοὺς ἰδιώτας, ist es = [[ἴδιος]], die eigenen Bürger, gebraucht, nach dem Schol. für [[ἰδιωτικός]]. – Adj. bei Plat. Rep. IX, 578 c, [[ἰδιώτης]] [[βίος]], das Leben eines Privatmannes; [[ὄχλος]] Plut. Pericl. 12.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>A.</b> <i>subst.</i> <b>I.</b> [[simple particulier]] :<br /><b>1</b> <i>p. opp. à État</i> συμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις THC choses utiles aux États et aux particuliers;<br /><b>2</b> [[homme privé]] <i>p. opp. à roi, homme public, homme d’État, magistrat, etc.</i><br /><b>3</b> [[tout homme de condition modeste]] : simple citoyen ; homme du peuple, plébéien ; simple soldat;<br /><b>4</b> [[homme étranger à tel ou tel métier]] <i>p. opp. à diverses professions, médecin, orateur, etc.</i> : [[ἰδιώτης]] τινός, [[κατά]] τι, ignorant, novice en qch;<br /><b>5</b> <i>abs.</i> homme sans éducation, ignorant;<br /><b>II.</b> [[qui réside dans son propre pays]], [[qui est du pays]], [[indigène]];<br /><b>B.</b> <i>adj.</i> de simple particulier, d'homme privé ; simple, ignorant, vulgaire.<br />'''Étymologie:''' [[ἴδιος]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἰδιώτης:''' ου (ῐδ) ὁ<br /><b class="num">1</b> [[отдельный человек]], [[отдельное лицо]]: [[φιλία]] ἰδιώταις καὶ [[κοινωνία]] πόλεσιν Thuc. дружба между отдельными людьми и общение между государствами;<br /><b class="num">2</b> [[частный человек]], [[не должностное лицо]] (οὔτ᾽ ἰ. [[οὔτε]] [[ἄρχων]] Lys.): [[ἔτι]] ἰδιώτῃ ἐόντι Δαρείῳ Her. когда Дарий был еще частным лицом;<br /><b class="num">3</b> [[простой солдат]], [[рядовой боец]] ([[οὔτε]] στρατηγὸς [[οὔτε]] ἰ. Xen.; ἡγεμόνες [[ἄνευ]] ἰδιωτῶν Arst.);<br /><b class="num">4</b> [[простой человек]], [[простолюдин]] (οἱ ἰδιῶται καὶ πένητες Plut.; ἄνθρωποι ἀγράμματοι καὶ ἰδιῶται NT);<br /><b class="num">5</b> [[несведущий человек]], [[не имеющий профессионального образования]]: οἱ δημιουργοὶ καὶ ἰδιῶται Plat. мастера и люди без специальности; οἱ ἰατρικῆς ἰδιῶται Plat. несведущие в медицине, не врачи; ἰ. τῷ λόγῳ NT неискушенный в красноречии;<br /><b class="num">6</b> [[необученный солдат]]: ἰδιῶται, ὡς [[εἰπεῖν]] χειροτέχναι Thuc. неопытные бойцы, чуть ли не чернорабочие;<br /><b class="num">7</b> [[новичок]], [[неопытный человек]] (ἰ. ἔργου Xen.): ἰ. κατὰ τοὺς πόνους Xen. не приученный к трудам;<br /><b class="num">8</b> [[прозаик]] (γράφειν ἐν μέτρῳ ὡς ποιητὴς ἢ [[ἄνευ]] μέτρου ὡς ἰ. Plat.);<br /><b class="num">9</b> [[здешний человек]], [[земляк]] (οἱ ξένοι καὶ οἱ ἰδιῶται Arph.).<br />ου adj. m<br /><b class="num">1</b> [[частный]], [[стоящий в стороне от общественных дел]], [[непричастный к политической жизни]] ([[ἀνήρ]] Her.);<br /><b class="num">2</b> [[личный]], [[особый]], [[частный]], [[домашний]] (θεοί Arph.; [[βίος]] Plat., Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[несведущий]], [[непросвещенный]], [[неученый]] ([[ὄχλος]] Plut.).
}}
{{ls
|lstext='''ἰδιώτης''': -ου, ὁ, ([[ἴδιος]]) [[πολίτης]] ὡς ἄτομον, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὴν πόλιν, ξυμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις Θουκ. 1. 124, πρβλ. 3. 10, Πλάτ. Συμ. 185Β, Ξεν. Πόροι 4. 18, κτλ. ΙΙ ὁ ζῶν βὶον ἰδιωτικόν, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν ἔχοντα θέσιν δημοσίαν ἢ συμμετέχοντα τῶν πραγμάτων τῆς πόλεως, ἀνὴρ [[ἰδιώτης]] Ἡρόδ. 1. 32, 59, 70, 123, κ. ἀλλ., πρβλ. Ψήφισμα παρ’ Ἀνδοκ. 11. 31· ἀντίθετον τῷ [[βασιλεύς]], Ἡρόδ. 7. 3· τῷ ἄρχων, Πλάτ. Πολιτικ. 259Β, πρβλ. Θουκ. 1. 115., 4. 2, Λυσ. 103. 1· τῷ [[δικαστής]], Ἀντιφῶν 144. 13· τῷ πολιτευόμενος, Δημ. 150. 8· τῷ «[[ῥήτωρ]], Ὑπερείδ. [[ὑπὲρ]] Εὐξενίππ. 37· τῷ [[στρατηγός]], [[ἁπλοῦς]] [[στρατιώτης]], Ξεν. Ἀν. 1. 3, 11· ἰδ. θεοί Ἀριστοφ. Βάτρ. 891. 2) κοινὸς [[ἄνθρωπος]] τοῦ λαοῦ, τοῦ ὄχλου, οἱ ἰδ. καὶ πένητες Πλουτ. Θησ. 24, Ἡρῳδιαν. 4. 10, κτλ. 3) ὡς ἐπίθ., ἰδ. [[βίος]], ἡ ζωὴ τοιούτων ἀνθρώπων, [[τρόπος]] ζωῆς οὐχὶ [[δημόσιος]], ἀσχολίαι ἰδιωτικαί, Πλάτ. Πολ. 578C. ΙΙΙ. ὁ μὴ ἔχων ὡς [[ἐπάγγελμα]] ἐπιστήμην τινὰ ἢ τέχνην ἢ τὰ τῆς πόλεως πράγματα, ἰατρὸς καὶ [[ἰδιώτης]] Θουκ. 2. 48, πρβλ. Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 9, Πλάτ. Θεαίτ. 178C, Νόμ. 933D [[ἰδιώτης]] ἤ τινα τέχνην ἔχων ὁ αὐτ. ἐν Σοφιστ. 221C, πρβλ. Πρωτ. 312Α· [[οὕτως]], ἀντίθετον τῷ [[ποιητής]], [[πεζογράφος]], Πλάτ. Φαῖδρ. 258D, Συμπ. 178Β· ἰδ. καὶ μηδὲν αὐλήσεως ἐπαΐων ὁ αὐτ. ἐν Πρωτ. 327C· [[ὡσαύτως]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν ἐξ ἐπαγγέλματος ῥήτορα, Ἰσοκρ. 43Α· πρὸς ἠσκημένον στρατιώτην, Θουκ. 6. 72, Ξεν. Ἱππαρχ. 8. 1· πρὸς τακτικὸν ἀθλητήν, ὁ αὐτ. ἐν Ἀπομν. 3. 7, 7., 12. 1, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 3. 8, 8· πρὸς ἐπιτήδειον ἐργάτην (δημιουργόν), Πλάτ. Σοφιστ. 221C, Θεάγ. 124C: - ὡς ἐπίθετ., ὁ ἰδ. [[ὄχλος]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τοὺς τεχνίτας, Πλουτ. Περικλ. 12. 2) μετὰ γεν. πράγμ., [[ἀγύμναστος]], [[ἄπειρος]] εἴς τι, Λατ. expers, rudis, ἰατρικῆς Πλάτ. Πρωτ. 345Α, πρβλ. Τίμ. 20Α· ἔργου Ξεν. Οἰκ. 3, 9· [[ὡσαύτως]], ἰδ. κατά τι ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 1. 5, 11· ἰδ. τὰ ἄλλα Ἡρωδιαν. 4. 12· ἰδ. ὡς ἡμᾶς ἀγωνίζεσθαι Ξεν. Κύρ. 1. 5, 11. πρβλ. Λουκ. Ἑρμότ. 81. 3) [[καθόλου]], [[ἄπειρος]] [[ἄνθρωπος]], [[ἀδίδακτος]], [[ἀμαθής]], ἀντίθετον τῷ πεπαιδευμένος, Ξεν. Ἀπομν. 3.12, 1· ἄν τε δεινοί λάχωσιν ἄν τε ἰδιῶται.. Δημ. 50, 7· [[ἄνθρωπος]] [[ἀγύμναστος]], [[δυσκίνητος]], ἀντίθετον τῷ [[ἀσκητής]], [[ἀθλητής]], Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 1. 234· ἀμαθὴς καὶ ἰδ., ἀντίθετον τῷ [[τεχνίτης]], Λουκ. πρὸς Ἀπαίδευτ. 29· πρβλ. [[ἰδιωτικός]] ΙΙ. ΙV. ἰδιῶται, οἱ πολῖται, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ξένοι, Ἀριστοφ. Βάτρ. 459, [[ἔνθα]] ἴδε τὸν Σχολιαστ.
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἴδιος]]; a [[private]] [[person]], i.e. (by [[implication]]) an [[ignoramus]] ([[compare]] "[[idiot]]"): [[ignorant]], [[rude]], [[unlearned]].
}}
{{Thayer
|txtha=ἰδιώτου, ὁ ([[ἴδιος]]), [[very]] [[common]] in Greek writings from [[Herodotus]] down; [[properly]], a [[private]] [[person]], opposed to a [[magistrate]], [[ruler]], [[king]]; [[but]] the [[noun]] has [[many]] [[other]] meanings [[also]], [[each]] [[one]] of [[which]] is understood from its [[antithesis]], as e. g. a [[common]] [[soldier]], as opposed to a [[military]] [[officer]]; a [[writer]] of [[prose]], as opposed to a [[poet]]. In the N. T. an [[unlearned]], [[illiterate]], Prayer of Manasseh, opposed to the [[learned]], the [[educated]]: [[unskilled]] in [[any]] [[art]]: in [[eloquence]] (Isocrates, p. 43a.), [[with]] the dative of [[respect]], τῷ λόγῳ, A. V. [[rude]] in [[speech]]); a Christian [[who]] is [[not]] a [[prophet]], Trench, § lxxix.)
}}
{{grml
|mltxt=ο, θηλ. [[ιδιώτις]] (ΑΜ [[ἰδιώτης]], θηλ. [[ἰδιῶτις]])<br /><b>1.</b> ο [[απλός]] [[πολίτης]] σε [[αντιδιαστολή]] με τους στρατιωτικούς ή με τα όργανα της τάξης ή άλλους κρατικούς λειτουργούς (α. «ο [[αστυνομικός]] συνεπλάκη με δύο ιδιώτες» β. «ξυμφέροντα πόλεσι καί ἰδιώταις», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που ζει ιδιωτικό βίο, αυτός που δεν συμμετέχει στη [[δημόσια]] ζωή, ο [[απλός]] [[πολίτης]] («Δημοσθένει δὲ ὄντι ἰδιώτῃ», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>(ψυχιατρ.)</b> αυτός που πάσχει από [[ιδιωτεία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κοινός]] [[άνθρωπος]] του λαού, [[άνθρωπος]] μεσαίας τάξης («οἱ ἰδιῶται καὶ πένητες», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[λαϊκός]], σε [[αντιδιαστολή]] με τους κληρικούς («ὁ ἀναπληρῶν τὸν τόπον τοῦ ἰδιώτου πῶς ἐρεῖ τὸ ἀμὴν ἐπὶ τῇ σῇ εὐχαριστίᾳ», ΚΔ)<br /><b>3.</b> <b>ως επίθ.</b> [[ακαλλιέργητος]], [[αμόρφωτος]] («εἰσὶ πολιτεῖαι, αἱ μὲν ἰδιωτῶν, αἱ δὲ φιλοσόφων καὶ πολιτικῶν», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>ως επίθ.</b> ο [[άπειρος]], ο [[αδίστακτος]] («ἄν τε δεινοὶ λάχωσιν ἄν τε ἰδιῶται», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στρατιώτης]], σε [[αντιδιαστολή]] με τους αξιωματικούς<br /><b>2.</b> ο μη [[ειδικός]], σε [[αντιδιαστολή]] με τον ειδικό («καὶ ἰατρὸς καὶ [[ἰδιώτης]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>3.</b> αυτός που μιλά ή γράφει [[χωρίς]] [[καλλιέπεια]] («ἐν μέτρῳ ὡς ποιητὴς ἢ [[ἄνευ]] μέτρου ὡς [[ἰδιώτης]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>στον πληθ.</b> <i>οἱ ἰδιῶται</i><br />οι πολίτες, σε [[αντιδιαστολή]] με τους ξένους<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «ἰδιῶται θεοί» — οικείοι θεοί (<b>Αριστοφ.</b>) β) «[[ἰδιώτης]] [[βίος]]» — ιδιωτικές ασχολίες (<b>Πλάτ.</b>)<br />γ) «[[ἰδιώτης]] [[λόγος]]» — ο [[τετριμμένος]], ο [[συνηθισμένος]], ο [[καθημερινός]] [[λόγος]] (Διον. Αλ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ιδιος</i> (Ι) <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ώτης</i>, [[πρβλ]]. [[δεσμώτης]], [[θιασώτης]]. Η σημ. της λ. «[[απλός]] [[πολίτης]]» αντιδιαστέλλεται [[προς]] τη σημ. «[[δημόσιος]] [[άνδρας]]», ενώ στην αρχ. αντιδιαστελλόταν και [[προς]] τη σημ. «[[ειδικός]]» από όπου εξελίχθηκε και στη σημ. «[[αμαθής]], [[αδέξιος]]». Η λ. ως [[επιστημονικός]] όρος [[είναι]] αντιδάνεια ([[πρβλ]]. γαλλ. <i>idiot</i> <span style="color: red;"><</span> λατ. <i>idiota</i> <span style="color: red;"><</span> [[ιδιώτης]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἰδιώτης:''' -ου, ὁ ([[ἴδιος]])·<br /><b class="num">I.</b> [[ιδιώτης]], [[πολίτης]] σαν μεμονωμένο [[άτομο]]· <i>ξυμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις</i>, σε Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[κάποιος]] που διάγει ιδιωτικό βίο, ιδιωτεύει, αντίθ. προς αυτόν που συμμετέχει στα [[πολιτικά]] θέματα ή κατέχει [[δημόσιο]] [[αξίωμα]], σε Ηρόδ., Αττ.· αντίθ. προς το [[στρατηγός]], [[απλός]] [[στρατιώτης]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[κοινός]] [[άνθρωπος]] του λαού, [[πληβείος]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">3.</b> ως επίθ., [[ἰδιώτης]] [[βίος]], [[ιδιωτικός]] [[τρόπος]] ζωής, οικογενειακή, σπιτική [[ζωή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> αυτός που δεν έχει επαγγελματική [[γνώση]] ή [[επάρκεια]], αυτός που δεν ασχολείται με [[καμιά]] [[επιστήμη]] ή [[τέχνη]], «[[ανειδίκευτος]]», [[ανίδεος]]· ἰατρὸς καὶ [[ἰδιώτης]], σε Θουκ.· αντίθ. προς το [[ποιητής]], [[πεζογράφος]], σε Πλάτ.· αντίθ. προς τον εκπαιδευμένο στρατιώτη, σε Θουκ.· επίσης, αντίθ. προς τον ειδικευμένο τεχνίτη, σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν. πράγμ., [[αγύμναστος]], [[ανειδίκευτος]], [[άπειρος]] σε [[κάτι]], Λατ. [[expers]], [[rudis]]· [[ἰδιώτης]] ἰατρικῆς, στον ίδ.· επίσης, [[ἰδιώτης]] κατά τι, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[άπειρος]], [[αδίδακτος]], [[αμαθής]], στον ίδ., σε Δημ.<br /><b class="num">IV.</b><i>ἰδιῶται</i>, εγγενείς πολίτες, αντίθ. προς το <i>ξένοι</i>, σε Αριστοφ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἰδιώτης]], ου, [[ἴδιος]]<br /><b class="num">I.</b> a [[private]] [[person]], an [[individual]], ξυμφέροντα καὶ πόλεσι καὶ ἰδιώταις Thuc., etc.<br /><b class="num">II.</b> one in a [[private]] [[station]], opp. to one [[taking]] [[part]] in [[public]] affairs, Hdt., [[attic]]; opp. to [[στρατηγός]], a [[private]] [[soldier]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> a [[common]] man, [[plebeian]], Plut.<br /><b class="num">3.</b> as adj., ἰδ. [[βίος]] a [[private]] [[station]], [[homely]] way of [[life]], Plat.<br /><b class="num">III.</b> one who has no [[professional]] [[knowledge]], as we say "a [[layman]]," ἰατρὸς καὶ [[ἰδιώτης]] Thuc.; opp. to [[ποιητής]], a [[prose]]-[[writer]], Plat.; to a [[trained]] [[soldier]], Thuc.; to a [[skilled]] [[workman]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> c. gen. rei, [[unpractised]], [[unskilled]] in a [[thing]], Lat. [[expers]], [[rudis]], ἰατρικῆς Plat.; also, ἰδ. [[κατά]] τι Xen.<br /><b class="num">3.</b> [[generally]], a raw [[hand]], an [[ignorant]], ill-informed man, Xen., Dem.<br /><b class="num">IV.</b> ἰδιῶται one's own countrymen, opp. to ξένοι, Ar.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：„dièthj 衣笛哦帖士<br />'''詞類次數'''：名詞（5）<br />'''原文字根'''：自己的（的人）<br />'''字義溯源'''：無知小民，外行人，外行，粗俗，小民，非專家，未受訓練的人，不通方言的；源自（[[ἴδιος]]）*=私自的）<br />'''出現次數'''：總共（5）；徒（1）；林前（3）；林後（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 不通方言的（2） 林前14:23； 林前14:24；<br />2） 粗俗（1） 林後11:6；<br />3） 不通方言的人（1） 林前14:16；<br />4） 外行的（1） 徒4:13
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[amateur]], [[individual]], [[private]], [[private person]], [[private soldier]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[ἴδιος]], ἀπό ὅπου καί οἱ λέξεις: [[ἰδιάζω]], [[ἰδιότης]], [[ἰδιόομαι]] -οῦμαι (=κάνω κάτι δικό μου), [[ἰδίωμα]], [[ἰδιωματικός]], [[ἰδίωσις]] (=[[διάκριση]]), [[ἰδιωτεύω]], [[ἰδιωτεία]], [[ἰδιωτικός]], [[ἰδιωτισμός]] καί τά σύνθετα: ἰδεολόγος (=[[ἰδιαίτερος]] [[κυβερνητικός]] [[ὑπάλληλος]]), ἰδιολογοῦμαι (=μιλῶ μέ κάποιον ἰδιαίτερα), [[ἰδιοσυγκρασία]].
}}