View source for πρόοδος

{{LSJ1
|Full diacritics=πρόοδος
|Medium diacritics=πρόοδος
|Low diacritics=πρόοδος
|Capitals=ΠΡΟΟΔΟΣ
|Transliteration A=próodos
|Transliteration B=proodos
|Transliteration C=proodos
|Beta Code=pro/odos
|Definition=ον,<br> [[going before]]: οἱ πρόοδοι [[advance-party of soldiers]], X.''Eq.Mag.'' 4.5. Adv. [[προοδωτέρως]] = [[progressively]], Zos.Alch.p.158B.<br><br>ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[going on]], [[advance]], Emp.84.1, X.''HG''3.4.15: metaph., [[progress]], Plot.5.2.1; ἐκ δυνάμεως εἰς ἐνέργειαν Id.6.3.22.<br><span class="bld">II</span> [[coming out]] of a [[house]], Luc.''Nec.''12; [[appearance in public]], Id.''Somn.'' 9.<br><span class="bld">2</span> [[procession]], J.''AJ''18.4.6, lamb.post Polem.p.49 Hinck, Hdn.2.4.1, Plot.5.5.3 (pl.), ''SIG''900.13 (Panamara, iv A.D.).<br><span class="bld">3</span> [[proceeding forth]], [[emanation]], Plot.8.5.6, etc.; ἡ ἀφ' ἑνὸς πάντων πρόοδος Procl. ''in Cra.''p.2 P.; opp. [[μονή]], [[ἐπιστροφή]], Dam.''Pr.''72, al.: pl., Porph.''Sent.''24; <b class="b3">πρόοδοι κρύφιοι</b>, opp. [[ἐγκόσμιος|ἐγκόσμιοι]], Procl. ''in Cra.''p.107 P.<br><span class="bld">4</span> musical [[progression]], lamb.''VP''26.120 (pl.).<br><span class="bld">5</span> [[mathematical]] [[progression]], Plot.6.3.12.<br><span class="bld">6</span> = [[interrogatio]], Gloss.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0737.png Seite 737]] ἡ, [[Fortgang]], das [[Vorrücken]], Xen. Hell. 3, 4, 15; der Auszug aus dem Lager, der [[εἴσοδος]] entgeggstzt, Pol. 14, 1, 3. [[vorausgehend]], [[vorherwandernd]], [[Vorläufer]], bes. auf dem Marsche dem Heere vorangehend, Xen. mag. equ. 4, 5.
}}
{{bailly
|btext=ου (ἡ) :<br /><b>1</b> [[marche en avant]], [[progrès]];<br /><b>2</b> [[action de sortir]], [[de se produire en public]].<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[ὁδός]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρό-οδος -ου, ἡ het verder gaan, voortgang:. πρόοδον νοέων van plan op pad te gaan Emp. B 84.1; ἐπὶ προόδῳ voor de verdere tocht Xen. Hell. 3.4.15. openbare verschijning, opkomst:. τὴν πρόοδον αὐτοῦ περιμένοντες wachtend totdat hij tevoorschijn kwam Luc. 38.12; εὐτελὴς τὴν πρόοδον onopvallend qua verschijning Luc. 32.9.
}}
{{elru
|elrutext='''πρόοδος:'''<br /><b class="num">I</b> ἡ<br /><b class="num">1</b> [[движение вперед]], [[продвижение]] Xen.: ἐν τῇ προόδῳ τοῦ ἔτους Arst. по мере истечения года;<br /><b class="num">2</b> [[жизненный путь]]: εὐτελὴς τὴν πρόοδον Luc. обездоленный;<br /><b class="num">3</b> [[выход]] (τὴν πρόοδόν τινος περιμένειν Luc.);<br /><b class="num">4</b> [[место выхода]] (αἱ πρόοδοι καὶ αἱ εἴσοδοι Polyb.).<br /><b class="num">II</b> ὁ передовой разведчик, дозорный Xen.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />η, ΝΜΑ 1. [[πορεία]] [[προς]] τα [[εμπρός]]<br /><b>2.</b> [[προαγωγή]], [[ευδοκίμηση]], [[εξέλιξη]] [[προς]] το καλύτερο, [[προκοπή]], [[βελτίωση]] (α. «η [[πρόοδος]] της επιστήμης, και της τεχνολογίας» β. «ταῖς ἐκ δόξης εἰς δόξαν προόδοις», <b>Γρηγ. Ναζ.</b><br />γ. «[[πρόοδος]] ἐκ δυνάμεως εἰς ἐνέργειαν», Πλωτίν.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(φιλοσ.)</b> [[κατεύθυνση]] του ιστορικού [[γίγνεσθαι]] που δηλώνει την ανοδική [[πορεία]] τών πραγμάτων, αντικειμένων και συστημάτων και τη μετάβασή τους σε [[σημεία]], καταστάσεις και επίπεδα ποιοτικώς ανώτερα<br /><b>2.</b> <b>μαθημ.</b> <b>φρ.</b> α) «αριθμητική [[πρόοδος]]» — [[σειρά]] αριθμών, από τους οποίους ο [[καθένας]] προκύπτει από τον προηγούμενό του με [[πρόσθεση]] του ίδιου [[πάντοτε]] αριθμού, που ονομάζεται [[λόγος]], όπως π.χ. 2, 4, 6, 8, 10...<br />β) «[[γεωμετρική]] [[πρόοδος]]» — [[σειρά]] αριθμών από τους οποίους ο [[καθένας]] προκύπτει από τον προηγούμενο με πολλαπλασιασμό επί τον ίδιο [[πάντοτε]] αριθμό, τον λόγο, όπως λ.χ. 2, 4, 8, 16...<br />γ) «αύξουσα αριθμητική [[πρόοδος]]» — αριθμητική [[πρόοδος]] της οποίας οι όροι αυξάνουν, [[γιατί]] ο [[λόγος]] [[είναι]] [[θετικός]] [[αριθμός]]<br />δ) «φθίνουσα αριθμητική [[πρόοδος]]» — αριθμητική [[πρόοδος]] της οποίας οι όροι μικραίνουν, [[γιατί]] ο [[λόγος]] [[είναι]] [[αρνητικός]] [[αριθμός]]<br />ε) «αύξουσα [[γεωμετρική]] [[πρόοδος]]» — [[γεωμετρική]] [[πρόοδος]] της οποίας ο [[λόγος]] [[είναι]] [[αριθμός]] μεγαλύτερος της μονάδας<br />στ) «φθίνουσα [[γεωμετρική]] [[πρόοδος]]» — [[γεωμετρική]] [[πρόοδος]] της οποίας ο [[λόγος]] [[είναι]] [[θετικός]] [[αριθμός]], [[μικρότερος]] της μονάδας<br /><b>4.</b> (με αρνητ. σημ.) [[εξέλιξη]] [[προς]] το χειρότερο, [[επιδείνωση]] (α. «η [[πρόοδος]] της νόσου συνεχίζεται»)<br /><b>5.</b> <b>στρ.</b> η [[προφυλακή]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[έξοδος]] από τον τάφο, [[ανάσταση]]<br /><b>2.</b> [[έξοδος]] από τη ζωή, [[θάνατος]]<br /><b>3.</b> [[εμφάνιση]] στη ζωή, [[παρουσία]]<br /><b>4.</b> νομική [[διαδικασία]]<br /><b>5.</b> [[βλαστός]], [[κλάδος]]<br /><b>6.</b> [[είσοδος]] κτηρίου<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να βγαίνει [[κανείς]] έξω, [[κυρίως]] από το [[σπίτι]] του, στον δρόμο (α. «πολλοὶ μὲν ἐπὶ τῶν πυλώνων παρειστήκεσαν τὴν πρόοδον αὐτοῦ περιμένοντες», Λουκ.<br />β. «τὰς [[προόδους]] αὐτοῦ καὶ τὰς εἰσόδους καὶ τὸν χαρακτῆρα τοῦ βίου», Ειρην.)<br /><b>2.</b> [[δημόσια]] [[εμφάνιση]], [[εμφάνιση]] στο κοινό (α. «τὴν πρόοδον τῶν ἀποστόλων», Ευσ.<br />β. «ταπεινὸς τὴν γνώμην, εὐτελὴς δὲ τὴν πρόοδον», Λουκ.)<br /><b>3.</b> [[πομπή]] («ἔν τε ταῖς προόδοις... πρᾱον καὶ ἥμερον [[ἦθος]] ἐπεδείκνυτο», <b>Ηρωδιαν.</b>)<br /><b>4.</b> η [[εκπόρευση]], η [[προέλευση]], η [[πηγή]] από την οποία προέρχεται [[κανείς]] ή [[κάτι]] («μίαν φύσιν θεότητος ἀνάρχῳ καὶ γεννήσει καὶ προόδῳ γνωριζομένην», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[ερώτηση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> [[ὁδός]] (<b>πρβλ.</b> <i>μέθ</i>-<i>οδος</i>, [[περί]]-<i>οδος</i>)].<br /> <b>(II)</b><br />-ον, ΜΑ<br /><b>μσν.</b><br /><b>το αρσ. ως ουσ.</b> ὁ [[πρόοδος]]<br />ο [[πρόδρομος]]<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>το αρσ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>οἱ πρόοδοι</i><br />οι στρατιώτες που αποτελούσαν την [[εμπροσθοφυλακή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> [[ὁδός]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πρόοδος:''' ἡ, [[πρόοδος]], [[προώθηση]], [[εξέλιξη]], σε Ξεν.<br /><b class="num">• [[πρόοδος]]:</b> -ον, προπορευόμενος· <i>οἱ πρόοδοι</i> είναι προπορευόμενο [[τμήμα]] στρατού, σε Ξεν.
}}
{{ls
|lstext='''πρόοδος''': -ον, ὁ προπορευόμενος· οἱ πρόοδοι, [[σῶμα]] στρατιωτῶν προπορευόμενον, [[προφυλακή]], Ξεν. Ἱππαρχ. 4, 5.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=πρό-οδος, ἡ,<br />a [[going]] on, [[advance]], [[progress]], Xen. <br />πρό-οδος, ον,<br />[[going]] [[before]]: οἱ πρ. a [[party]] of soldiers in [[advance]], Xen.
}}
{{trml
|trtx====[[progress]]===
Albanian: progres; Arabic: تَقَدُّم‎; Egyptian Arabic: تقدم‎; Armenian: առաջընթաց; Azerbaijani: tərəqqi, proqress, irəliləmə, irəliləyiş; Belarusian: прагрэс; Bengali: প্রগতি, উন্নতি, তরক্কী; Bulgarian: прогрес, напредък; Burmese: တိုးတက်ခြင်း; Catalan: avenç, progrés; Chinese Cantonese: 進步／进步; Dungan: җинбу; Mandarin: 進步／进步; Min Nan: 進步／进步; Czech: pokrok; Danish: fremskridt; Dutch: [[vooruitgang]]; Estonian: areng, progress; Finnish: edistys; French: [[progrès]]; Georgian: წინსვლა, პროგრესი; German: [[Fortschritt]]; Greek: [[πρόοδος]]; Ancient Greek: [[ἄμβασις]], [[ἀνάβασις]], [[ἀναβασμός]], [[ἐπίδοσις]], [[προαγωγή]], [[πρόκομμα]], [[προκοπή]], [[πρόοδος]], [[προχώρησις]]; Haitian Creole: pwogrè; Hebrew: הִתקַדְמוּת‎; Hindi: प्रगति, उन्नति, तरक़्क़ी; Hungarian: haladás, fejlődés; Icelandic: framför, framsókn; Italian: [[progresso]]; Japanese: 進歩; Kazakh: прогресс, жақсарыс, озықтық, оңалыс, ілгерілік; Khmer: វឌ្ឍន; Korean: 진보(進步); Kurdish Northern Kurdish: pêşketin, pêşveçûn; Kyrgyz: прогресс; Lao: ຄວາມກ້າວໜ້າ; Latin: [[progressus]]; Latvian: progress; Lithuanian: progresas; Luxembourgish: Progrès, Fortschrëtt; Macedonian: напредок, прогрес; Malay: kemajuan; Malayalam: പുരോഗതി, പുരോഗമനം; Mongolian Cyrillic: дэвшил; Mongolian: ᠳᠡᠪᠰᠢᠯ; Norwegian Bokmål: framgang; Old English: forþgang; Pali: vaḍḍhana; Pashto: پرمختګ‎, ترقي‎; Persian: پیشرفت‎, پروگرس‎, ترقی‎; Polish: postęp; Portuguese: [[progresso]]; Romanian: progres; Russian: [[прогресс]]; Serbo-Croatian Cyrillic: на̀предак, про̀грес; Roman: nàpredak, prògres; Slovak: pokrok; Slovene: napredek; Spanish: [[progreso]]; Swedish: framsteg, framgång; Tagalog: pagsulong, sasulong; Tajik: пешрафт, прогресс, тараққӣ, тараққиёт; Thai: การพัฒนา; Turkish: ilerleme, terakkî etme, terakki, terakkiyat; Turkmen: progres, ýetişik; Ukrainian: прогрес; Urdu: تَرَقّی‎; Uyghur: تەرەققىيات‎; Uzbek: progress, taraqqiyot; Vietnamese: tiến bộ, sự tiến bộ; Walloon: progrès
}}