View source for σῴζω

{{LSJ1
|Full diacritics=σῴζω
|Medium diacritics=σῴζω
|Low diacritics=σώζω
|Capitals=ΣΩΖΩ
|Transliteration A=sṓizō
|Transliteration B=sōzō
|Transliteration C=sozo
|Beta Code=sw/&#x007C;zw
|Definition=with ι wherever ζ follows ω, as [[σῴζω]], ''EM''741.27, and so (written <b class="b3">σωιζ-</b>) in Inscrr. and Papyri down to iii B.C., e.g. ''IG''12.625.4, 22.687.35, 1611.378, Isyll.75 (lapis), ''PCair.Zen.''482.17, 532.23 (iii B.C.), ''Test.Epict.'' 1.6 (iii/ii B.C.), (ἀνα-) ''IG''22.492.13, also in cod. Laur. of S.''El.''993, al., but otherwise without it, e.g.<br><span class="bld">A</span> ἔσωσε ''IG''9(2).257.11 (Thess., v B.C.); but Didym. (and many Hellenistic and later Inscrr. and Papyri) rejected the ι everywhere, v. ''EM''l.c., and on the other hand Inscrr. show <b class="b3">σῳσ-</b> (always written <b class="b3">σωισ-</b>) from v B.C., ἔσῳσεν ''IG''12.1085.5, 22.1236.6, συνδιασῴσαντες ''GDI''1612.9 (Dyme, iii B.C.), [[σῴσαι]] (3sg. opt.) ''IG''5(2).357.152 (Stymphalus, iii B.C.), διέσῳσαν ''OGI''56.18 (Canopus, iii B.C.), cf. ''PPetr.''3p.72 (iii B.C.); <b class="b3">σοζ[</b>, i.e. <b class="b3">σωζ[</b>, occurs in ''IG''12.590: fut. σώσω S.''Ph.''1391, Th.1.137, etc.; early Att. [[σωῶ]] ''IG''12.188.30: pf. [[σέσωκα]], also [[σέσῳκα]], v. [[ἀνασῴζω]]:—Med., fut. σώσομαι E.''Ba.''793, (ἐκ-) [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''360, (δια-) [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.2.28: aor. ἐσωσάμην Ar.''Ec.''402:—Pass., fut. σωθήσομαι Th.5.111, Ar.''Nu.''77, Hp.''Prog.''1, etc.: aor. ἐσώθην Th.1.110, al., ''SIG''167.37 (Mylasa, iv B.C.) ([[ἐσώσθην]] only in [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]): pf. σέσωσμαι A.''Th.'' [821 (820) ], σέσωσται E.''IT''607, D.56.33, σεσώσμεθα S.''Tr.''83, etc.; but σέσωται Pl.''Criti.''109d, cf. 110a, σεσωμένος ''PCair.Zen.''331.8 (iii B.C.); said to be Att. by Phot.; [[διασεσῳμένους]] is found in ''IG''22.435.11 (after 336 B.C.) and [[διασεσῳμένοι]] in ''PCair.Zen.''240.11 (iii B.C.); later σέσῳσται ''IG''12(7).386.25 (Amorgos, iii B.C.).—The foll. forms are found in Hom. and dialects,<br><span class="bld">1</span> pres. part. σώζων Od.5.490; 3sg. ind. or opt. [[σώζει]] (-οι) Hes.''Op.''376 ([[varia lectio|v.l.]] for [[εἴη]]): pres. part. Pass. [[σωζόμενοι]] (-ομένοισι) Thgn.68,235 ([[si vera lectio|s.v.l.]]).<br><span class="bld">2</span> from σᾰόω, 3sg. σαοῖ Thgn. 868, Call.''Del.''22, etc.; 3pl. σαοῦσι Tyrt.11.13; 2sg. imper. σάου ''h.Hom.''13.3, Call.''Epigr.''35 (as v.l.), etc.: fut. σαώσω Il.10.44: aor. ἐσάωσα 21.611, Pi.''Fr.''231: aor. inf. Pass. σαωθῆναι Il.15.503, Od.10.473; imper. σαωθήτω Il.17.228; Ep. 3pl. ἐσάωθεν Od.3.185: fut. Med. σαώσομαι 21.309.<br><span class="bld">3</span> from σάωμι, Aeol. 2sg. σάως Alc.73 (fort. [[σάῳς]]); 2sg. imper. σάω Od.13.230, 17.595, Call. [[l.c.]], etc.: [[σάω]] as 3sg.impf., Il.16.363, 21.238.<br><span class="bld">4</span> from [[σώω]], part. σώοντες Od.9.430; Ion. impf. σώεσκον Il.8.363; [[σώετε]], [[σώεσθαι]], A.R.4.197, 2.610.<br><span class="bld">5</span> from σόω, subj. <b class="b3">σόῃς, -ῃ, -ωσι</b>, Il.9.681,424,393 vulg., where Tyrannio ap.Hdn.Gr.2.66 reads [[σοῷς]], [[σοῷ]], [[σοῶσι]]; in 9.681 Aristarch. read both [[σαῷς]] and [[σοῷς]]; the forms [[σοῷς]], [[σοῷ]] perhaps arise from [[σαόω]], by [[contraction]] and '[[distraction]]': but [[σόωσι]] from [[σώωσι]] acc. to Hdn.Gr.l.c.; [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] cites also [[σόεις]], [[σοῦται]] as = [[σώζεις, σώζεται]].<br><span class="bld">6</span> Lacon. σωάδδει· [[παρατηρεῖ]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]: but also σχολι-σοΐδδω, aor. <b class="b3">ἀπέσοιξεν· ἀπέσωσεν, Λάκωνες</b>, Id.<br><span class="bld">7</span> [[σωννύω]], Dinol.5:—[[save]], [[keep]],<br><span class="bld">1</span> of persons, [[save from death]], [[keep alive]], σώοντες ἑταίρους Od.9.430; ζωοὺς σάω Il.21.238; ὄτ' ἄσφ' ἀπολλυμένοις σάως Alc.73, cf. Th.1.91, X.''An.''3.1.38; πόδες καὶ γοῦνα σ. τινά Il.21.611; <b class="b3">νὺξ στρατὸν σ.</b> 9.78; [[spare]], Od.22.357:—Pass., to [[be saved]], [[be kept alive]], [[be preserved]], opp. [[ἀπολέσθαι]], Il.15.503, Od.3.185, etc.; ἀγαπητῶς σεσωσμένους Lys.16.16; [[keep a whole skin]], [[escape destruction]], οἱ σωθησόμενοι [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''176d; so in pres. [[σωζόμενος]], Thgn.68,235 ([[si vera lectio|s.v.l.]]); to [[be healed]], [[recover from sickness]], Hp.''Coac.''136, Is.1.10 (dub. l.); ὑγιαίνοντες καὶ σωζόμενοι ''IG''22.1028.89 (i B.C.); [[σώζεο]], as a wish, [[God bless you]], [[farewell]], Call.''Del.''150, ''AP''5.240 (Paul. Sil.), 9.372; [[σώζοισθε]] ib.171 (Pall.); also, [[save oneself]], [[escape]], σώθητι Pl.''Cri.''44b; [[μόγις]] σῴζεσθαι or [[μόλις]] [[σῴζεσθαι]] = [[escape]] with [[difficulty]], Id.''Ep.''332c, D.S.2.48, etc.; <b class="b3">χαλεπῶς σ.</b> Thgn.675.<br><span class="bld">b</span> especially in [[NT]], of God or Christ, ''1 Ep.Cor.''1.21, etc.; σ. τὸ ἀπολωλός ''Ev.Luc.''19.10; σ. τὸν κόσμον ''Ev.Jo.''12.47:—freq. in Pass., to [[be saved]] or [[be in a state of salvation]], Ev.Matt.19.25, etc.; οἱ σῳζόμενοι ''Ev.Luc.''13.23, ''Act.Ap.''2.47.<br><span class="bld">2</span> of things, [[keep safe]], [[preserve]], rare in Hom., σάω μὲν ταῦτα, σάω δ' ἐμέ Od.13.230; σπέρμα πυρὸς σώζων 5.490; <b class="b3">πόλιν καὶ ἄστυ σ.</b> Il.17.144; σαώσει Ἀργείους καὶ νῆας 10.44, cf. 9.230: freq. in Trag. and Att., σ. φάρμακον S.''Tr.''686; τὰ τόξα Id.''Ph.''766; <b class="b3">τὰ σκεύη, παῖδας οἶκον χρήματα, καρπούς</b>, Ar.''Pax''730 (anap.), ''Av.''380 (troch.), 1062 (lyr.); <b class="b3">τὰ πατρῷα, τὰ ὑπάρχοντα</b>, Id.''Th.''820 (lyr.), Th.1.70; <b class="b3">σ. πόλιν</b> [[preserve]] the city or the state, [[Herodotus|Hdt.]]8.34, A. ''Th.''749 (lyr.), S.''Ant.''1058, Pl.''R.''417a, cf. ''Grg.''512b, etc.; τὰ πράγματα Th.1.74; τὴν Ἑλλάδα Ar.''Lys.''525 (lyr.); <b class="b3">τὰς πολιτείας, τὴν δημοκρατίαν</b>, etc., Arist.''Pol.''1309b15,36; <b class="b3">τόνδε γὰρ [λόγον] σῴζων</b> [[keeping]] it [[secret]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''524, cf. S.''OC''1530; <b class="b3">σ. καιρόν</b> [[save]] or [[recover]] an [[opportunity]], D.19.6, cf. 23.4:—Med., [[keep]] or [[preserve]] for oneself, τὴν εὐλάβειαν S.''El.''993, cf. E.''Alc.''146, etc.; αὐτὸς αὑτῷ σ. τι Ar.''Ec.''402, cf.''Eq.''1017 (hex.):—Pass., <b class="b3">τὸ ἄπραγμον οὐ σῴζεται</b> [[is]] not [[secure]], Th.2.63; <b class="b3">ἡ . . πόλις οὐκ ἂν ἐσῴζετο</b>; Ar.''Ec.''219; to [[be preserved]] or [[be extant]], of books, Longin. ap. Porph.''Plot.''20, Gal.15.705, D.C.70.2.<br><span class="bld">3</span> [[keep]], [[observe]], [[maintain]] laws, etc., σ. ἐφετμάς A.''Eu.''241; τὸν παρόντα νοῦν Id.''Pr.''394; τοὺς καθεστῶτας νόμους S.''Ant.''1114, cf. Arist.''VV''1250b17; τοὺς σοὺς λόγους E.''Hel.''1552; <b class="b3">τὸ μόρσιμον</b> ib.613; τὰ πρὸς τοὺς κατοίκους δίκαια ''BGU''562.19 (ii A.D.); [[confirm]], τὸ τοῦ ποιήσαντος Arist.''Mu.''400b24, cf. Antig.''Mir.''45 (Pass.); <b class="b3">πρὸς τὸ τὰ φαινόμενα σῴζειν</b> to [[retain]] the observed facts, Procl.''Hyp.''5.10; <b class="b3">κατὰ ποσὸν σῴζει τὴν πρὸς τὸ μῶλυ ἐμφέρειαν</b> [[retain]]s, i.e. does not [[lack]], a [[certain]] [[resemblance]] to... Dsc.3.46, cf. 98, Sor.''Fasc.''8:—Pass., to [[be maintained]], τοῦ μήκους σῳζομένου [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''386a2; ἐφ' ᾧ τοῖς θεοῖς τὰ ἱερὰ σωθήσεσθαι ''PHib.''1.77.7 (iii B.C.).<br><span class="bld">4</span> [[keep in mind]], [[remember]], E.''Hel.''266, Pl. ''R.''486c: more freq. in Med., παρῆκα θεσμῶν οὐδέν, ἀλλ' ἐσῳζόμην . . ὅπως δύσνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν S.''Tr.''682, cf. ''El.''1257; μηδ' ἂ ἔμαθε σῴζοιτο Pl.''R.''455b; in full, μνήμην σῴζομαι στρατεύματος E.''IA''302 (lyr.), cf. Pl.''Grg.''501a, ''Tht.''163d.<br><span class="bld">II</span> Constr.:<br><span class="bld">1</span> simply c. acc., v. supr.<br><span class="bld">2</span> with a sense of motion to a place, [[bring]] one [[safe]] to, τὸν δ' ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς Od.5.452; ἐς ὅμιλον Il.19.401; πόλινδε 5.224, etc.; ἐς οἴκους S.''Ph.''311; εἰς τὴν βασιλείαν τὴν ἐπουράνιον ''2 Ep.Ti.''4.18:—Pass., [[come safe to]] a place, σωθέντος ἐμεῦ ὀπίσω ἐς οἶκον [[Herodotus|Hdt.]]4.97, cf. 9.104; πρὸς ἤπειρον σεσῶσθαι [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''737; δεῦρο E.''Ph.''725; οἴκαδε X.''HG''1.6.7; <b class="b3">σῴζεσθαι ἐπὶ τὴν ὑμετέρην [χώρην]</b> [[Herodotus|Hdt.]]5.98; ἐς δόμους σωθέντ' S.''Tr.''611; σωθῶμεν ἐπὶ θάλατταν X.''An.'' 6.5.20: c. dat. pers., μόλις ὔμμιν ἐσώθην Theoc.15.4.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">σ. τινὰ ἐκ φλοίσβοιο, ἐκ πολέμου</b>, [[carry off safe]], [[rescue from]] . ., Il.5.469, 11.752; ἐκ ποταμοῖο 21.274; ἐκ θανάτοιο Od.4.753; ἐκ πολλῶν πόνων S.''El.'' 1356; ἀπὸ στρατείας A.''Ag.''603; διὰ δεινῶν πραγμάτων σεσωσμένοι X. ''An.''5.5.8: c. gen., <b class="b3">σώσας ἐχθρῶν χθόνα</b> having [[rescue]]d it from them, S.''Ant.''1162; σῶσαί τινα κακοῦ Id.''Ph.''919; σεαυτὸν νούσου ''Ath.Mitt.'' 56.124 (Smyrna); σωθῆναι κακῶν [[Euripides|E.]], ''[[Orestes|Or.]]''779.—Both constructions may be combined, σ. τινὰ ἐκ πολέμοιο νῆας ἔπι Il.17.452; ἐκ π. μετὰ νῆας 12.123; ἐξ Αἰγίνης δεῦρο Pl.''Grg.''511d.<br><span class="bld">4</span> c. acc. et dat. pers., [[save for]] another, υἷά τινι Od.4.765; ἡμῖν τὸν βίον Pl.''Prt.''356e, etc.:—Pass., σῴζεταί τί τινι Ar.''Pax''1022, X.''An.''7.7.56.<br><span class="bld">5</span> c. inf., <b class="b3">[σπονδαὶ] αἵ σε σῴζουσιν θανεῖν</b> which [[save]] thee [[from]] [[dying]], E.''Ph.''600 (troch.).<br><span class="bld">6</span> c. part., <b class="b3">σῴζεσθαι φεύγοντες</b> by flight, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.51.<br><span class="bld">7</span> abs., <b class="b3">τὰ σώσοντα</b> [[what is likely to save]], D.6.5; <b class="b3">ἡ σῴζουσα [ψῆφος]</b> Luc.''Harm.''3.<br><span class="bld">b</span> [[σώζων]], ὁ, [[saviour|Saviour]], of a god, ''JRS''14.28 (Iconium); [[epithet]] of [[Apollo]], ''CR''19.368 (Sizma).<br><span class="bld">c</span> [[σῴζουσα]], ἡ, = [[ἀρτεμισία]], Ps.-Dsc.3.113.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[σώσω]], <i>ao.</i> ἔσωσα, qqf ἔσῳσα, <i>pf.</i> σέσωκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐσώθην, <i>pf.</i> σέσῳσμαι <i>ou</i> σέσωμαι;<br />conserver sain et sauf, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[mettre à l'abri d'un danger]], [[préserver]] <i>ou</i> tirer d'un danger, sauver : τινα <i>ou</i> τι qqn <i>ou</i> qch ; σ. υἷά τινι OD sauver le fils de qqn ; τινα ἔκ τινος <i>ou</i> [[ἀπό]] τινος, <i>ou simpl.</i> τινος tirer qqn de qqe danger ; <i>avec un gén. de pers.</i> ἐχθρῶν Καδμείαν χθόνα SOPH délivrer la terre de Cadmos de ses ennemis ; ἡ σῴζουσα ([[ψῆφος]]) LUC suffrage qui sauve, qui acquitte ; ‒ <i>Pass.</i> être sauvé, se sauver, échapper au danger, être sain et sauf ; <i>en parl. de malades</i> être rétabli, se tirer d'affaire ; <i>fig.</i> être sauvé moralement, être amendé ; être en vie, continuer de vivre, exister ; <i>avec un n. de chose comme suj.</i> [[πόλις]] σῴζεται ESCHL la cité est sauvée;<br /><b>2</b> [[ne pas tuer]], [[laisser vivre]], [[épargner]];<br /><b>3</b> ne pas perdre, conserver : σ. [[σπέρμα]] [[πυρός]] OD conserver des charbons allumés sous la cendre ; σ. [[φάρμακον]] SOPH conserver, tenir en réserve un poison ; τὰ ἑαυτῶν XÉN conserver son bien ; πόλιν HDT conserver <i>ou</i> sauver la cité ; τὰ πράγματα THC maintenir les affaires en bonne situation ; σῷζε τὸν παρόντα [[νοῦν]] ESCHL garde cette opinion, reste fidèle à cette opinion ; <i>avec double rég.</i> σ. τὰς πόλεις Φαρναβάζῳ XÉN conserver les villes à Pharnabaze, faire qu'elles ne lui fassent pas défection;<br /><b>4</b> [[conserver avec soi]], [[garder dans sa mémoire]] : λόγον ESCHL un discours ; conserver <i>en gén.</i> : τὸ ἄπραγμον [[οὐ]] σῴζεται THC le repos ne peut pas subsister ; <i>avec un rég. de mouv.</i> ramener sain et sauf : τινα [[πόλινδε]] IL qqn à la ville ; ἐς ὅμιλον IL dans l'assemblée ; ἐς οἴκους SOPH dans sa maison ; <i>Pass.</i> σῴζεσθαι ἐς οἶκον HDT, [[οἴκαδε]] XÉN revenir sain et sauf dans sa maison, dans sa patrie;<br /><b>5</b> [[observer]] : τοὺς νόμους SOPH les lois ; ἐφετμὰς χρηστηρίους ESCHL les ordres de l'oracle;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[σῴζομαι]];<br /><b>1</b> [[conserver pour soi]], acc.;<br /><b>2</b> [[conserver dans son esprit]], [[dans son souvenir]], acc..<br />'''Étymologie:''' [[σῶος]].
}}
{{pape
|ptext=fut. [[σώσω]]; perf. pass. σέσωσμαι und σέσωμαι, wie Bekker aus mss. an vielen [[Stellen]] [[hergestellt]] hat, vgl. Plat. <i>Critia</i>. 109d, aber Dem. 34.12 steht ohne var. σεσωσμένος, vgl. Xen. <i>Cyr</i>. 3.2.15, 5.4.11; [[σωστέος]], Eur. <i>Herc.F</i>. 1388, Ar. <i>Lys</i>. 580; ἀνασωιζόμενοι steht <i>Inscr</i>. 231, vgl. Keil <i>Anal</i>. p. 115f; aor. [[immer]] ἐσώθην ([[zuerst]] Her. 4.97); die tempp. also z. Th. von [[σαόω]] ([[σώω]]) [[abgeleitet]], [[welche]] Form bei Hom. vorherrscht, s. [[oben]];<br><i>[[retten]], [[erhalten]]</i>: [[σπέρμα]] πυρὸς σῴζων, <i>Od</i>. 5.490; πόλιν, Aesch. <i>Spt</i>. 731, und [[öfter]]; [[πόλις]] σέσωσται, <i>Spt</i>. 802; ἀπὸ στρατείας ἄνδρα σώσαντος θεοῦ, <i>Ag</i>. 589; εἰ νόστιμός γε καὶ σεσωσμένος [[πάλιν]] ἥξει, <i>Ag</i>. 604; σῶσαί μ' ἐς οἴκους, Soph. <i>Phil</i>. 311; ἐκ γῆς τινα, 524; auch τινά τινος, wie σώσας μὲν ἐχθρῶν τήνδε Καδμείαν χθόνα, <i>Ant</i>. 1147; ἢ σεσώσμεθα ἢ πίπτομεν, <i>Trach</i>. 83; dah. <i>[[bewahren]]</i>, καὶ φυλάσσειν, <i>Phil</i>. 755; [[τῶνδε]] τῶν ὅπλων, ἃ νῦν σὺ σῴζεις, 792; und vom [[Beobachten]] der [[Gesetze]], <i>Ant</i>. 1101; vgl. σῴζων ἐφετμὰς Λοξίου χρηστηρίους, Aesch. <i>Eum</i>. 232; σῳζόμενον ῥυθμόν, <i>Ch</i>. 786; oft bei Eur., τοὺς νόμους Suppl 313; τὰ πατρῷα, Ar. <i>Thesm</i>. 819; und in [[Prosa]] : σῴζει ἐκ θανάτου τοὺς ἀνθρώπους, Plat. <i>Gorg</i>. 511c; vgl. ἐκ θανάτοιο, ἐκ πολέμοιο und ähnl. <i>Il</i>. 5.469, 11.752, 17.452, 21.274, 22.175, <i>Od</i>. 4.793; τὸν βίον, Plat. <i>Prot</i>. 356e; τὴν ἀρχαίαν φωνήν, τὸν νόμον, <i>Crat</i>. 418c, <i>Legg</i>. VIII.847a; ἐξ Αἰγίνης [[δεῦρο]], <i>Gorg</i>. 511d; so auch bei Hom. und [[sonst]], <i>nach einem Orte [[glücklich]], [[unversehrt]] [[durchbringen]]</i>, ἐς προχοάς <i>Od</i>. 5.452, ἐπὶ [[νῆα]] <i>Il</i>. 17.692, [[πόλινδε]] 5.224; <span class="ggns">Gegensatz</span> ἀπολλύναι, Xen. <i>An</i>. 4.1.38.<br><b class="num">Pass</b>. <i>[[gerettet]] [[werden]], am [[Leben]] [[bleiben]]</i>, <span class="ggns">Gegensatz</span> von ἀπολέσθαι, <i>Il</i>. 15.503, oder ἀποθνήσκειν, Xen. <i>An</i>. 3.2.3, <i>Cyr</i>. 3.3.51; ὀπίσω εἰς οἶκον σωθῆναι, <i>[[glücklich]], [[unversehrt]] nach Hause zurückgelangen</i>, Her. 4.77; πρός τινα, Xen. <i>Cyr</i>. 5.4.16; εἰς, ἐπί, <i>An</i>. 6.2.8, 3.20; ἐσώθησαν εἰς τὰς πόλεις, <i>sie retteten sich durch die [[Flucht]] in die [[Städte]]</i>, Pol. 3.117.2; πρὸς τοὺς ἀναγκαίους, 6.58.5; οἱ σωθησόμενοι, Plat. <i>Theaet</i>. 176d, <i>[[Menschen]], die [[bestehen]] oder [[glücklich]] sein [[wollen]] oder [[sollen]]</i>; ἀργυρίῳ πρὸς χαλκὸν κεκραμένῳ χρώμενοι σῴζονται, Dem. 24.214, <i>[[erhalten]] sie sich oder [[kommen]] ohne [[Nachteile]] durch</i>.<br><b class="num">Med</b>. <i>sich [[Etwas]] [[erhalten]]</i>, σώσασθαι τὸ [[σῶμα]], <i>sich den Leib, seinen Leib [[erhalten]]</i>; bes. <i>[[Etwas]] im [[Gedächtnis]] [[behalten]]</i>, wie auch wir ohne [[Zusatz]] »[[behalten]]« [[sagen]], Soph. <i>El</i>. 1248; [[παρῆκα]] θεσμῶν [[οὐδέν]], ἀλλ' ἐσῳζόμην, χαλκῆς ὅπως δύσνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν, <i>Trach</i>. 679; Eur. <i>Suppl</i>. 916, <i>Bacch</i>. 792 und [[öfter]], wie in [[Prosa]]: κτᾶταί τε μαθήματα καὶ σῴζεται, Plat. <i>Theaet</i>. 153b; ὁ δὲ μηδ' ἃ ἔμαθε σῴζοιτο, <i>Rep</i>. V.455d; auch σῳζόμενοι μνήμην, <i>Theaet</i>. 163d, vgl. <i>Gorg</i>. 501a; und so findet sich auch das act. bei Eur. <i>Hel</i>. 274 [[gebraucht]].
}}
{{elnl
|elnltext=σῴζω [σῶς] ep. σαόω, σόω, σώω Aeol. σάωμι, imperf. iter. σώεσκον; Aeol. praes. ind. 2 sing. σάως, imperat. 2 sing σάω, imperf. 3 sing. σάω; aor. act. ἔσωσα; aor. pass. ἐσώθην; perf. σέσωκα; perf. med.-pass. σέσωσμαι en σέσωμαι; fut. σώσω met acc. v. e. persoon redden, in leven houden, beschermen:; καί μοι φίλον υἷα σάωσον en houd mijn zoon in leven Od. 4.765; σ. τοὺς ἐνοικοῦντας de inwoners beveiligen Thuc. 1.91.4; redden van, met acc. en gen.:; σ. ἐχθρῶν τήνδε... χθόνα dit land redden uit de handen van de vijand Soph. Ant. 1162; met prep.:; ἀπὸ στρατείας levend terug doen keren van een veldtocht Aeschl. Ag. 603; τὸν δ’ ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς hij bracht hem behouden naar de monding van de rivier Od. 6.452; ἐκ θανάτοιο van de dood redden Od. 4.753; σ. τινὰ ἐκ πολέμοιο νῆας ἔπι iem. uit de strijd in veiligheid brengen naar de schepen Il. 17.452; met inf.: αἵ σε σῴζουσι θανεῖν die je behoeden voor de dood Eur. Phoen. 600; ἡ … εὐταξία σῴζειν δοκεῖ discipline lijkt lijfsbehoud te betekenen Xen. An. 3.1.38. met acc. v. e. zaak
}}
{{Abbott
|astxt=[[σώζω]] (on the [[more]] [[accurate]] [[σῴζω]], v. WH, Intr., §410; Bl., §3, 1-3), [in [[LXX]] [[chiefly]] for ישׁע hi., [[also]] for מלט ni., נצל ni., etc.;] <br />to [[save]] [[from]] [[peril]], [[injury]] or [[suffering]]: Mt 8:25, Mk 13:20, Lk 23:35, al.; τ. ψυχήν, Mt 16:25, al.; seq. ἐκ, Jo 12:27, He 5:7, Ju 5; of [[healing]], restoring to [[health]]: Mt 9:22, Mk 5:34, al. In NT, especially of [[salvation]] [[from]] [[spiritual]] [[disease]] and [[death]], in [[which]] [[sense]] it is "[[spoken]] of in Scripture as [[either]] (1) [[past]], (2) [[present]], or (3) [[future]], according as [[redemption]], [[grace]], or [[glory]] is the [[point]] in [[view]]. Thus (1) Ro 8:24, Eph 2:5, 8 II Ti 1:9, Tit 3:5; (2) Ac 2:47, I Co 1:18, 15:2, II Co 2:15; (3) Mt 10:22, Ro 13:11, Phl 2:12, He 9:28" (Vau. on Ro 5:9). Seq. [[ἀπό]], Mt 1:21, Ac 2:40, Ro 5:9; ἐκ, Ja 5:20, Ju 23 (cf. Cremer, 532ff.).
}}
{{Thayer
|txtha=(others, [[σῴζω]] (cf. WH. Introductory § 410; Meisterhans, p. 87)); [[future]] [[σώσω]]; 1st aorist ἔσωσα; [[perfect]] σέσωκα; [[passive]], [[present]] σώζομαι; [[imperfect]] ἐσωζομην; [[perfect]] 3rd [[person]] [[singular]] (σέσωσται and (according to Tdf.) σέσωται (cf. Kühner, 1:912; (Photius, [[under]] the [[word]]; Rutherford, New Phryn., p. 99; Veitch, [[under]] the [[word]])); 1st aorist ἐσώθην; 1future σωθήσομαι; ([[σῶς]] '[[safe]] and [[sound]]' (cf. Latin sanus; [[Curtius]], § 570; Vanicek, p. 1038)); from Homer down; the Sept. [[very]] [[often]] for הושִׁיעַ, [[also]] for מִלֵּט, נִצֵּל, and הִצִּיל, [[sometimes]] for עָזַר; to [[save]], to [[keep]] [[safe]] and [[sound]], to [[rescue]] from [[danger]] or [[destruction]] (opposed to [[ἀπόλλυμι]], [[which]] [[see]]); Vulg. salvumfacio (or fio), salvo (salvifico, libero, etc.);<br /><b class="num">a.</b> [[universally]], τινα, [[one]] (from [[injury]] or [[peril]]); to [[save]] a [[suffering]] [[one]] (from perishing), e. g. [[one]] [[suffering]] from [[disease]], to [[make]] [[well]], [[heal]], [[restore]] to [[health]]: Buttmann, § 144,25); to [[save]] (i. e. [[rescue]]): [[τήν]] ψυχήν, ([[physical]]) [[life]], R G L in σῴζειν τινα ἐκ [[with]] the genitive of the [[place]], to [[bring]] [[safe]] [[forth]] from, ἐκ τῆς ὥρας [[ταύτης]], from the [[peril]] of [[this]] [[hour]], ἐκ θανάτου, Winer's Grammar, § 30,6a.; [[see]] ἐκ, I:5).<br /><b class="num">b.</b> to [[save]] in the [[technical]] biblical [[sense]]; — negatively, to [[deliver]] from the penalties of the Messianic [[judgment]], to [[save]] from the evils [[which]] [[obstruct]] the [[reception]] of the Messianic [[deliverance]]: [[ἀπό]] τῶν ἁμαρτιῶν, [[ἀπό]] τῆς ὀργῆς [[namely]], τοῦ Θεοῦ, from the punitive [[wrath]] of God at the [[judgment]] of the [[last]] [[day]], [[ἀπό]] τῆς γενεάς τῆς σκολιᾶς [[ταύτης]], ψυχήν ἐκ θανάτου ([[see]] [[θάνατος]], 2), ἐκ [[πυρός]] ἁρπάζοντες, to [[make]] [[one]] a [[partaker]] of the [[salvation]] by Christ (opposed to [[ἀπόλλυμι]], [[which]] [[see]]): [[hence]], σῴζεσθαι and ἐισέρχεσθαι εἰς [[τήν]] βασιλείαν τοῦ Θεοῦ are interchanged, σῴζεσθαι and ζωήν αἰώνιον ἔχειν, ὁ [[αἰών]] ὁ μέλλων, we [[can]] [[understand]] [[why]] τό σῴζεσθαι is [[spoken]] of in [[some]] passages as a [[present]] [[possession]], in others as a [[good]] [[yet]] [[future]]: — as a [[blessing]] [[beginning]] (or begun) on [[earth]], τῇ ἐλπίδι (dative of the [[instrument]]) ἐσώθημεν (aorist of the [[time]] [[when]] [[they]] turned to Christ), χάριτι ἐστε σεσῳσμένοι [[διά]] τῆς πίστεως, Buttmann, § 144,25), 8; — as a [[thing]] [[still]] [[future]], [[τήν]] ψυχήν, ψυχάς, τό [[πνεῦμα]], [[passive]], εἰς, C. 1, p. 185b [[bottom]]), τινα εἰς [[τήν]] βασιλείαν τοῦ κυρίου αἰώνιον, to [[save]] and [[transport]] [[into]] etc. ἡ [[εὐσέβεια]] ἡ σωζουσα εἰς [[τήν]] ζωήν αἰώνιον, Passow, vol. ii., p. 1802{a}; (cf. Liddell and Scott, [[under]] the [[word]] II:2)). [[universally]]: (ἁμαρτωλούς, τάς ψυχάς, οἱ σῳζόμενοι, οἱ ἀπολλύμενοι, [[ἀπόλλυμι]], 1a. β'.). (Compare: [[διασῴζω]], [[ἐκσῴζω]].)
}}
{{elru
|elrutext='''σώζω:''' и [[σῴζω]] (pf. pass. [[σέσωσμαι]] и σέσωμαι), эп. [[σαόω]] и [[σώω]] (fut. [[σαώσω]], aor. ἐσάωσα)<br /><b class="num">1</b> [[спасать]] (τινά и τι Hom.; τὸν βίον τινί Plat.): σ. τινός Soph., [[ἀπό]] τινος Aesch. и ἔκ τινος NT спасать (избавлять) от кого(чего)-л.; ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα Soph. освободить страну от врагов; σωθῆναι κακῶν Eur. спастись от бед; σ. τινὰ [[θανεῖν]] Eur. спасать кого-л. от смерти; φεύγοντας σώζεσθαι Xen. спасаться бегством; [[ἀγαπητῶς]] σεσωσμένοι Lys. едва спасшись; ἡ σώζουσα [[ψῆφος]] Luc. спасительный, (спасающий, решающий в благоприятную сторону) голос;<br /><b class="num">2</b> [[благополучно уносить]], [[уводить]], [[увозить]] (τινὰ [[πόλινδε]] Hom.; τινὰ ἐς οἴκους Soph.): σωθέντος [[ἐμεῦ]] [[ὀπίσω]] ἐς οἶκον Her. благополучно вернувшись домой; ἢν σωθῶμεν ἐπὶ θάλατταν Xen. если мы благополучно достигнем моря; σαῶσαί τινα ἐς ποταμοῦ προχοάς Hom. укрыть кого-л. в устье реки; σῶσαί τινα ἐξ Αἰγύπτου [[δεῦρο]] Plat. доставить сюда из Египта кого-л. здравым и невредимым;<br /><b class="num">3</b> [[беречь]], [[оберегать]], (с)охранять (πόλιν καὶ [[ἄστυ]] Hom.): [[σπέρμα]] πυρὸς σ. сохранять искру пламени; σώζεσθαι μνήμην Plat. сохранять у себя воспоминание; [[ἄνδρες]] οἵους [[δεῖ]] τοὺς σωθησομένους Plat. люди, которых следует беречь; σ. καὶ φυλάσσειν τὰ τόξα Soph. бережно хранить лук; σ. τὰ ὑπάρχοντα Thuc. хранить, что имеем; σώζεο!, σώζοισθε! Anth. прощай!, прощайте!; σῷζε τὸν παρόντα [[νοῦν]] Aesch. сохраняй (свой) теперешний образ мыслей; τὰ σώσοντα Dem. то, что поддерживает существование, полезное; ἔστιν καὶ σώζεται Plut. существует в полной сохранности;<br /><b class="num">4</b> [[блюсти]], [[соблюдать]] (ἐφετμάς Aesch.; νόμους Soph.): σώζεσθαι τὴν εὐλάβειαν Soph. соблюдать осторожность;<br /><b class="num">5</b> [[хранить в тайне]] (τόνδε λόγον Aesch.): ἀλλ᾽ αὐτὸς αἰεὶ σῷζε Soph. ты же всегда храни (эту тайну);<br /><b class="num">6</b> преимущ. med. хранить в памяти, помнить (τι Soph., Plat.).
}}
{{lsm
|lsmtext='''σῴζω:''' ([[σῶς]]), παρακ. <i>σέσωκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>σώσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσωσάμην</i> — Παθ., μέλ. <i>σωθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσώθην</i>, παρακ. [[σέσωσμαι]], γʹ ενικ. <i>σέσωσται</i> και <i>σέσωται</i>· [[επιπλέον]] αυτών των τύπων, έχουμε·<br /><b class="num">I. 1.</b> (από τύπο [[σόω]]), υποτ. [[σόῃς]], <i>-ῃ</i>, <i>-ωσι</i>,<br /><b class="num">2.</b> (από τύπο [[σαόω]]) γʹ ενικ. [[σαοῖ]], γʹ πληθ. <i>σαοῦσι</i>· προστ. [[σάω]] ή <i>σάου</i>· γʹ ενικ. παρατ. [[σάω]]· μέλ. [[σαώσω]], αόρ. αʹ <i>ἐσάωσα</i> — Παθ., απαρ. αορ. αʹ [[σαωθῆναι]], προστ. [[σαωθήτω]], Επικ. γʹ πληθ. [[ἐσάωθεν]]· Μέσ. μέλ. <i>σᾰώσομαι</i>,<br /><b class="num">3.</b> (από συνηρ. ενεστ. [[σώω]]), μτχ. <i>σώοντες</i>, Ιων. παρατ. [[σώεσκον]].<br /><b class="num">II.</b> [[διαφυλάσσω]], γλιτώνω, [[διατηρώ]]·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[διασώζω]] από τον θάνατο, [[κρατώ]] κάποιον στση [[ζωή]], [[διαφυλάσσω]], σε Όμηρ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[διασφαλίζω]], [[διαφυλάσσω]], [[διατηρώ]] [[κάτι]] ασφαλές, σε Όμηρ. — Μέσ., [[διατηρώ]] ή [[διαφυλάσσω]] για τον εαυτό μου, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[φυλάσσω]], [[τηρώ]], [[εφαρμόζω]] τους νόμους κ.λπ., σε Τραγ. — Παθ., σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> [[συγκρατώ]], [[διατηρώ]] στη [[μνήμη]] μου, [[θυμάμαι]], σε Ευρ., Πλάτ.· ομοίως στη Μέσ., σε Σοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> με τη [[σημασία]] της κίνησης προς [[τόπο]], [[φέρνω]] κάποιον σώο σε...· <i>τὸν δ' ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[σῴζω]] τινὰ πρὸς ἤπειρον, σε Αισχύλ.· Παθ., [[εξέρχομαι]], [[βγαίνω]] [[σώος]], [[καταφεύγω]] σ' έναν [[τόπο]] και διασώζομαι· <i>ἐς οἶκον</i>, σε Ηρόδ.· <i>ἐπὶ θάλατταν</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[φέρνω]] κάποιον [[πίσω]] σώο, τον [[διασώζω]], τον [[λυτρώνω]], τον γλιτώνω από τον κίνδυνο· <i>ἐκ πολέμου</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐκ θανάτοιο</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀπὸ στρατείας</i>, σε Αισχύλ.· με γεν., <i>ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα</i>, [[διασώζω]], [[διαφυλάσσω]] τη [[χώρα]] από τους εχθρούς, σε Σοφ. — Παθ., <i>σωθῆναι κακῶν</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> με απαρ., αἵ σε σώζουσιν [[θανεῖν]], αυτές που σε έσωσαν, σε φύλαξαν, σε γλίτωσαν από το να πεθάνεις (δηλ. από τον θάνατο), στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ., <i>τὰ σώσοντα</i>, αυτά τα οποία πιθανόν θα σώσουν, λυτρωτικά, απαλλακτικά, σε Δημ.
}}
{{ls
|lstext='''σώζω''': ([[μετὰ]] ὑπογεγραμμένου ι [[ὁσάκις]] [[μετὰ]] τὸ ζ ἀκολουθεῖ ω. [[οἷον]] σῴζω, Δίδυμος ἐν Ἐτυμ. Μέγ. 741, καὶ [[οὕτως]] ἐν Ἐπιγραφαῖς, π.χ. Συλλ. Ἐπιγρ. 2448Ι. 7., 4838b, 5774. 51, κ. ἀλλ.), κατ’ ἐπέκτασιν ἐκ τοῦ σάω, [[σαόω]], σώω (ἴδε κατωτ.)· πρκμ. σέσωκα. ― Μέσ., μέλλ. σώσομαι Εὐριπ. Βάκχ. 793, Ξεν.· ἀόρ. ἐσωσάμην Ἀττ. ― Παθητ., μέλλ. σωθήσομαι Θουκ. 5. 111, Πλάτ., κλπ.· ἀόρ. ἐσώθην Ἡρόδ., Ἀττ. (ἐσώσθην μόνον παρ’ Ἡσύχ.)· πρκμ. σέσωσμαι, σέσωσται, κλπ., Αἰσχύλ. Θήβ. 820, Σοφ. Τρ. 83, Εὐρ., Ξενοφ., κλπ.· ἀλλὰ σέσῳται Πλάτ. Κριτί. 109D, πρβλ. 110Α· τοῦτο δὲ τὸν τύπον νομίζει ὡς τὸν Ἀττικὸν ὁ Φώτ., ἴδε L. Dind. εἰς Ξεν. Ἀπομν. 3. 5, 25. ― Ἐκ τοῦ συνήθους τύπου [[ὅστις]] ἐγένετο κοινὸς ἀπὸ τοῦ Θεόγνιδος καὶ [[ἐφεξῆς]] ὁ [[Ὅμηρος]] μεταχειρίζεται τὴν μετοχ. σώζων Ὀδ. Ε. 490, καὶ ὁ Ἡσ. τὴν εὐκτικὴν σώζοι ἐν ἀμφιβόλῳ τινὶ χωρίῳ Ἔργ. κ. Ἡμ. 374· ἀντ’ [[αὐτοῦ]] δὲ [[εἶναι]] ἐν χρήσει οἱ ἑξῆς τύποι παρ’ Ὁμήρῳ καὶ τοῖς Ἀττικοῖς Ποιηταῖς: 1) ἐκ τοῦ σόω, ὑποτ. σόῃς, -ῃ, -ωσι Ἰλ. Ι. 681, 424, 393· ὁ Ἡσύχ. μνημονεύει καὶ σοεῖς, σοῦται ὡς = σώζεις, σώζεται. 2) ἐκ τοῦ [[σαόω]], γ΄ ἑνικ. σαοῖ Θέογν. 868, Καλλ., κλπ.· γ΄ πληθ. σαοῦσι Τυρταῖ. 8. 13· προστ. σάω, ἀντὶ σῶζε, Ὀδ. Ν. 230., Ρ. 595, Καλλ., κλπ.· (ἀλλὰ καὶ σάου Ὕμν. Ὁμ. 12. 3, Καλλ. ἐν Ἀνθ. Π. 6. 347, κλπ., ἂν καὶ τῶν ἐκδοτῶν τινὲς ἐπανορθοῦσι σάω)· [[ὡσαύτως]] σάω ὡς γ΄ ἑνικ. παρατ., Ἰλ. Π. 363., Φ. 238· ― μέλλ. [[σαώσω]], ἀόρ. ἐσάωσα, Ὅμ., Πίνδ., κλπ.· ἀόρ. παθ. ἀπαρ. σαωθῆναι Ἰλ. Ο. 503, Ὀδ. Κ. 473· προστ. σαωθήτω Ἰλ. Ρ. 228· Ἐπικ. γ΄ πληθ. ἐσάωθεν Ὀδ. Γ. 185· μέσ. μέλλ. σᾰώσομαι Φ. 309. 3) ἐκ τοῦ συνῃρ. ἐνεστ. σάω, μετοχ. σώοντες Η. 430· Ἰων. παρατ. σώεσκον Ἰλ. Θ. 363· ὁ Ἀπολλ. Ρόδ. ἔχει [[προσέτι]] σώετε καὶ μέσ. σώεσθαι. 4) ἐκ τοῦ σάωμι, Αἰολ. β΄ ἑνικ. [[σάως]], Ἀλκαῖ. 69. ― Τούτοις [[προσθετέον]], 5) Λακων. σοΐδδω, μέλλ. -ΐξω, Valck. Ep. ad Röver σ. Ixviii. 6) [[σωννύω]], «ἀντὶ τοῦ [[σώζω]]» Δεινόλοχ. ἐν «Μηδείᾳ» Α. Βεκ. 114, 5. 7) μέλλ. σωῶ, ἐν ἀρχαίᾳ Ἀττ. Ἐπιγρ., ἴδε Böckh εἰς Συλλ. Ἐπιγρ. 1. σ. 107. Ὡς καὶ νῦν, διαφυλάττω, διατηρῶ: 1) ἐπὶ προσώπων, σῴζω ἀπὸ τοῦ θανάτου, διατηρῶ ζῶντα, διαφυλάττω, σώοντες ἑταίρους Ὀδ. Ι. 430· ζωοὺς σάω Ἰλ. Φ. 238· σ. ἀπολλυμένους Ἀλκαῖ. 69, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 3. 1, 38· πόδες καὶ [[γοῦνα]] σ. τινὰ Ἰλ. Φ. 611· νὺξ σ. στρατὸν Ι. 78· κλπ.· [[ὡσαύτως]], [[διασῴζω]], [[φείδομαι]], Ὀδ. Χ. 357, πρβλ. Θουκ. 1. 91. ― Παθητ., σῴζομαι, διατηροῦμαι ἐν τῇ ζωῇ, ἀντίθετον τῷ ἀπολέσθαι, Ἰλ. Ο. 503, Ὀδ. Γ. 185, κλπ.· σώζεσθαι ἀγαπητῶς Λυσί, 147. 18· [[καθόλου]], εἶμαι καλά, εὐτυχῶ, προάγομαι, [[προοδεύω]], οἱ σωθησόμενοι, οἱ ἄξιοι εὐτυχίας, Πλάτ. Θεαίτ. 176D· καὶ [[οὕτως]] ἐν τῷ ἐνεστ. σωζόμενος, Θέογν. 68. 235 θεραπεύομαι, [[ἀναλαμβάνω]] ἀπὸ ἀσθενείας, Ἱππ. Κωακ. Προγν. 138, Ἰσαῖ. 36. 12· ― σώζεο, ὡς [[εὐχή]], = ὁ Θεὸς νὰ σὲ διαφυλάττῃ, χαῖρε, Καλλ. εἰς Δῆλ. 150, Ἀνθολ. Π. 5. 241., 9. 372· σώζοισθε [[αὐτόθι]] 171· [[ὡσαύτως]], σῴζω ἐμαυτόν, [[διαφεύγω]], [[ἐκφεύγω]], σώθητι Πλάτ. Κρίτων 44Β [[μόγις]] ἢ [[μόλις]] σώζεσθαι Πλάτ. Ἐπιστ. 332C, Διόδ., κλπ.· χαλεπῶς σ. Θέογν. 675· ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2. 2) ἐπὶ πραγμάτων, διαφυλάττω, διατηρῶ τι ἀσφαλές, σπάνιον παρ’ Ὁμ., σάω μὲν [[ταῦτα]], σάω, δ’ ἐμὲ Ὀδ. Ν. 230· [[σπέρμα]] πυρὸς σώζων Ε. 490 (ἂν καὶ παρὰ τοῖς Ἕλλησι Ποιηταῖς τὸ πῦρ λαμβάνεται ὡς ζῶν [[στοιχεῖον]])· σ. πόλιν καὶ ἄστυ Ἰλ. Ρ. 144· σαώσει Ἀργείους καὶ νῆας Κ. 45, πρβλ. Ι. 230· ― ἀλλὰ παρ’ Ἀττικ. ἡ [[χρῆσις]] αὕτη [[εἶναι]] [[συνήθης]], σ. [[φάρμακον]] Σοφ. Τρ. 686· τὰ τόξα ὁ αὐ. ἐν Φιλ. 766· τὰ σκεύη, οἶκον, χρήματα, καρπούς, Ἀριστοφ. Εἰρ. 730, Ὄρν. 380, 1062· τὰ πατρῷα, τὰ ὑπάρχοντα ὁ αὐτ. ἐν Θεσμ. 820, Θουκ. 1. 70. σ. πόλιν, διατηρῶ, διαφυλάττω τὴν πόλιν ἢ τὴν πολιτείαν, Ἡρόδ. 8. 34, Αἰσχύλ. Θήβ. 749, Σοφ. Ἀντ. 1058, Πλάτ., κλπ.· τὰ πράγματα Θουκ. 1. 94· τὴν Ἑλλάδα Ἀριστοφ. Λυσ. 525· τὴν πολιτείαν, τὴν δημοκρατίαν Ἀριστ. Πολιτ. 5. 1, 1., 5. 8, 8· ― τόνδε γὰρ [λόγον] σώζων, τηρῶν αὐτὸν μυστικόν, Αἰσχύλ. Πρ. 524, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 1530· ― σ. καιρὸν Δημ. 343. 4, πρβλ. 622. ― Μέσ., διατηρῶ ἢ διαφυλάττω δι’ ἐμαυτόν, τι Σοφ. Ἠλ. 994, Εὐρ. Ἀλκ. 146, κλπ.· αὐτὸς αὑτῷ σ. τι Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 402, πρβλ. Ἱππ. 1017. ― Παθ., διασῴζομαι, [[ὑπάρχω]] ἀκόμη, ἐπὶ βιβλίων, Λογγίν. Ἀποσπ. 5. 4, Δίων Κ. 70. 2. 3) τηρῶ, φυλάττω, ἐκτελῶ, τοὺς νόμους, κλπ., σ. ἐφετμὰς Αἰσχύλ. Εὐμ. 241 τὸν παρόντα νοῦν ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 392 τοὺς καθεστῶτας νόμους Σοφ. Ἀντ. 1114· τοὺς σοὺς λόγους Εὐρ. Ἑλ. 1552, κλπ. ― Παθ., διατηροῦμαι, διαφυλάττομαι, τὸ ἄπραγμον οὐ σώζεται Θουκ. 2. 63· τοῦ μήκους σωζομένου Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 9, 7. 4) διατηρῶ ἐν τῇ μνήμῃ, ἐνθυμοῦμαι, Εὐρ. Ἑλ. 266, Πλάτ. Πολ. 486C· ― ἀλλ’ ἡ [[σημασία]] αὕτη [[εἶναι]] κοινοτέρα ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, παρῇκα θεσμῶν οὐδέν, ἀλλ’ ἐσωζόμην... [[ὅπως]] δύσνιπτον ἐκ δέλτου γραφὴν Σοφ. Τρ. 682, πρβλ. Ἠλ. 1257· οὕτω καὶ ἐν τῇ [[κοινῇ]] γλώσσῃ, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 219· μηδ’ ἃ ἔμαθε σώζοιτο Πλάτ. Πολ. 455Β, πρβλ. Θεαίτ. 153Β· ― πλῆρες, σώζεσθαι μνήμην τινὸς Εὐρ. Ι. Τ. 302, Πλάτ. Γοργ. 501Α, Θεαίτ. 163D. ΙΙ. Συντάσσσεται: 1) [[ἁπλῶς]] μετ’ αἰτ., ἴδε ἀνωτ. 2) [[μετὰ]] τῆς ἐννοίας κινήσεως εἰς τόπον, [[φέρω]] τινὰ σῶον εἰς..., τὸν δ’ ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοὰς Ὀδ. Ε. 452 ἐς ὅμιλον Ἰλ. Υ. 401· [[πόλινδε]] Ε. 224, κτλ.· ἐς οἴκους Σοφ. Φιλ. 311· πρὸς ἤπειρον Αἰσχύλ. Πέρσ. 737· ― ἐν τῷ παθητ. τύπῳ, [[ἐξέρχομαι]] [[σῶος]], [[καταφεύγω]] καὶ διασῴζομαι εἴς τινα τόπον, σώζεσθαι [[ὀπίσω]] ἐς οἶκον Ἡρόδ. 4. 97, πρβλ. 9. 104 [[δεῦρο]] Εὐρ. Φοίν. 725· [[οἴκαδε]] Ξεν. Ἑλλ. 1. 6, 7· ἐπὶ τὴν ὑμετέρην [χώρην] Ἡρόδ. 5. 98 ἐς δόμους Σοφ. Τρ. 611· ἐπὶ θάλατταν Ξεν. Ἀν. 6. 3, 20 πρὸς ἤπειρον Αἰσχύλ. Πέρσ. 737· [[μετὰ]] δοτικ. προσώπ., [[μόλις]] ὗμιν ἐσώθη Θεόκρ. 15. 4. 3) σ. τινὰ ἐκ φλοίσβοιο, ἐκ πολέμου Ἰλ. Ε. 469, Λ. 752· ἐκ ποταμοῦ Φ. 274· ἐκ θανάτοιο Ὀδ. Δ. 753, καὶ οὕτω παρ’ Ἀττικ.· ― [[ὡσαύτως]], σ. τινὰ ἀπὸ στρατείας Αἰσχύλ. Ἀγ. 603· ― ἐν Ἰλ. Θ. 363, τειρόμενον σώεσκον... ὑπ’ ἀέθλων, ἡ ὑπὸ δύνατα νὰ ἀνήκῃ εἰς τὸ τειρόμενον· ― διὰ δεινῶν πραγμάτων σώζεσθαι Ξεν. Ἀν. 5. 5, 8· ― καὶ [[μετὰ]] γεν., ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα, νὰ σώσῃ αὐτὴν ἀπὸ τῶν ἐχθρ., Σοφ. Ἀντ. 1162· σῶσαί τινα κακοῦ ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 919· σωθῆναι κακῶν Εὐρ. Ὀρ. 779. ― Ἀμφότεραι αὗται αἱ συντάξεις δύνανται νὰ συνδυασθῶσι, σ. τινὰ ἐκ πολέμου ἐπὶ νῆας Ἰλ. Ρ. 452· ἐκ πολ. [[μετὰ]] νῆας Μ. 123 ἐξ Αἰγίνης [[δεῦρο]] Πλάτ. Γοργ. 511D. 4) [[μετὰ]] δοτ. προσώπ., [[διασῴζω]] [[χάριν]] τινός, καί μοι φίλον υἷα σάωσον Ὀδ. Δ. 765· θᾶκόν τινι Ἀριστοφ. Βάτρ. 1517· ἡμῖν τὸν βίον Πλάτ. Πρωτ. 357Α, κλπ.· [[οὕτως]] ἐν τῷ παθ., σώζεταί τινι Ἀριστοφ. Εἰρ. 1022, Ξεν. Ἀν. 8. 7, 56. 5) μετ’ ἀπαρεμφ., αἵ σε σώζουσι θανεῖν, αἵτινες σὲ σῴζουσιν ἐκ τοῦ θανάτου, Εὐρ. Φοίν. 600. 6) [[μετὰ]] μετοχῆς, σώζεσθαι φεύγοντες, διὰ τῆς φυγῆς, Ξεν. Κύρ. 3. 3, 51. 7) ἀπολ., τὰ σώζοντα, τὰ ὁποῖα πιθανῶς θέλουσι σῴσῃ, Δημ. 66 27· ἡ σώζουσα ([[ψῆφος]]) Λουκ. Ἁρμον. 3. Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 177.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：sèzw 所索<br />'''詞類次數'''：動詞（110）<br />'''原文字根'''：拯救 相當於： （[[יָשַׁע]]&#x200E; / [[יׄשַׁע]]&#x200E; / [[מֹושִׁיעַ]]&#x200E;）  （[[יֵשַׁע]]&#x200E;）  （[[פָּלַט]]&#x200E;）  （[[פַּלֵּט]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：救，得救，要救，能得，必得救，救出來，得救的人，必然得救，可以得救，蒙拯救，保全，拯救，好了，痊愈；源自（[[σωρεύω]]）X*=穩妥，安全）。救，這字包括：<br />1）身體得拯救（ 太14:30）<br />2）從屬靈的死亡得拯救（ 羅5:9）<br />3）從被鬼附中解救出來（ 路8:36）<br />4）從疾病中得痊愈（ 可5:34）參讀 （[[διασῴζω]]）同義字<br />'''同源字'''：1） （[[διασῴζω]]）全然拯救 2） （[[σωτήρ]]）拯救者 3） （[[σωτηρία]]）拯救 4） （[[σωτήριον]] / [[σωτήριος]]）保護者 5） （[[ἐκσῴζω]] / [[σῴζω]]）救，得救<br />'''出現次數'''：總共（108）；太（16）；可（15）；路（18）；約（6）；徒（13）；羅（8）；林前（9）；林後（1）；弗（2）；帖前（1）；帖後（1）；提前（4）；提後（2）；多（1）；來（2）；雅（5）；彼前（2）；猶（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 得救（18） 太19:25； 可10:26； 路8:12； 路8:36； 路18:26； 約3:17； 約5:34； 徒4:12； 徒15:1； 徒27:31； 羅5:9； 羅5:10； 林前15:2； 弗2:5； 弗2:8； 帖後2:10； 提前2:4； 彼前4:18；<br />2） 救（14） 太8:25； 太14:30； 太16:25； 太27:42； 太27:49； 可3:4； 可8:35； 可15:31； 路9:24； 約12:27； 羅11:14； 來5:7； 雅1:21； 雅2:14；<br />3） 救了（9） 太9:22； 可5:34； 可10:52； 路7:50； 路8:48； 路17:19； 路18:42； 提後1:9； 猶1:5；<br />4） 拯救（7） 路6:9； 路19:10； 約12:47； 林前1:21； 來7:25； 雅4:12； 彼前3:21；<br />5） 可以救⋯罷（4） 太27:40； 路23:35； 路23:37； 路23:39；<br />6） 得救的（4） 可13:20； 徒27:20； 羅9:27； 林前1:18；<br />7） 就必得救（3） 可16:16； 徒2:21； 羅10:9；<br />8） 要救（3） 路9:56； 林前9:22； 雅5:15；<br />9） 必得救（3） 可13:13； 徒16:31； 羅10:13；<br />10） 得救的人（3） 路13:23； 徒2:47； 林後2:15；<br />11） 他救了（3） 太27:42； 可15:31； 路23:35；<br />12） 他們得救（2） 林前10:33； 帖前2:16；<br />13） 能得救（2） 林前7:16； 林前7:16；<br />14） 可以得救（2） 徒16:30； 林前5:5；<br />15） 要拯救（1） 提前1:15；<br />16） 能救（1） 提前4:16；<br />17） 我們得救（1） 羅8:24；<br />18） 都要得救（1） 羅11:26；<br />19） 要得救（1） 林前3:15；<br />20） 他便救了（1） 多3:5；<br />21） 可使⋯得救（1） 徒11:14；<br />22） 就必⋯得救（1） 提前2:15；<br />23） 你們要⋯救（1） 猶1:23；<br />24） 就必痊愈（1） 太9:21；<br />25） 要⋯救出來（1） 太1:21；<br />26） 蒙拯救（1） 徒15:11；<br />27） 便是拯救（1） 雅5:20；<br />28） 必救（1） 提後4:18；<br />29） 可得痊愈（1） 徒14:9；<br />30） 可以救（1） 可15:30；<br />31） 將要得救（1） 太24:13；<br />32） 為要拯救（1） 太18:11；<br />33） 一個得救的（1） 太24:22；<br />34） 將救了（1） 可8:35；<br />35） 我必痊愈（1） 可5:28；<br />36） 都好了（1） 可6:56；<br />37） 她必得救（1） 路8:50；<br />38） 必救了（1） 路9:24；<br />39） 你們當蒙拯救（1） 徒2:40；<br />40） 得了痊愈（1） 徒4:9；<br />41） 就必好了（1） 約11:12；<br />42） 必然得救（1） 約10:9；<br />43） 必蒙拯救（1） 太10:22；<br />44） 痊愈了（1） 太9:22；<br />45） 她痊愈（1） 可5:23
}}
{{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson
|woodvrf=[[guard]], [[keep]], [[maintain]], [[observe]], [[preserve]], [[retain]], [[save]], [[bring safety to]], [[comply with]], [[keep in mind]], [[keep up]], [[lay to heart]], [[retain in the memory]], [[store up]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ρίζα σα-. Θέματα: α) σῳδ- (ἀπό τό σωιδ-) [[σῴζω]] καί β) σω → σώω, [[σάος]] → [[σῶς]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[σῶος]], [[σῶς]] (=[[ἀκέραιος]]), [[σῶσις]], [[διάσωσις]], [[σῶσμα]], [[διασωσμός]], [[σωστέος]], [[διασωστέον]], [[σωστικός]], [[σωστός]], [[ἄσωστος]], τά [[σῶστρα]] (=[[ἀμοιβή]] γιά τή [[σωτηρία]] κάποιου), [[σωτήρ]], [[σώτειρα]] ἤ [[σώστρια]], [[σωτηρία]], [[σωτήριος]], [[ἄσωτος]], [[ἀσωτία]], [[σῶτρον]] (=ἡ ξύλινη [[περιφέρεια]] τοῦ τροχοῦ), τά κύρια ὀνόματα: Σῶσος, Σωσώ, Σωσίας, Σώστρατος, [[Σωκράτης]], καί [[ἴσως]] τό [[σῶμα]].
}}