View source for ἄγαν

{{LSJ1
|Full diacritics=ἄγαν
|Medium diacritics=ἄγαν
|Low diacritics=άγαν
|Capitals=ΑΓΑΝ
|Transliteration A=ágan
|Transliteration B=agan
|Transliteration C=agan
|Beta Code=a)/gan
|Definition=Adv. [[very much]], chiefly Aeol. Dor. and Trag., not in Hom., rare in Ion., as [[Herodotus|Hdt.]]2.173, Hp.''Art.''4, al., Democr.222; freq. in bad sense, [[too much]]:—[[proverb|prov.]], [[μηδὲν ἄγαν]] = [[nothing in excess]] Pi.''Fr.''216 (attributed to Chilo by Arist.''Rh.''1389b4); μηδὲν ἄγαν σπεύδειν Thgn.335:—with Verbs, ἄγαν διαστρέψαι Hp.''Fract.''8; ἄγαν ἐλευθεροστομεῖς [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''182; ἄγαν τι ποιεῖν Pl.''R.''563e:—with Adjs. either preceding or following, ἄγαν κοῦφος Hp.''Art.''4; ἄγαν βαρύς [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''515; πιθανὸς ἄγαν Id.''Ag.''485; with Sup., <b class="b3">ἄγαν ἀγριωτάτους</b> [[far]] the most [[savage]], Ael.''NA''1.38, cf. 8.13:—with Adv., [[ὑπερθύμως]] ἄγαν A.''Eu.''824; ἄγαν οὕτω S.''Ph.''598; [[ὠμῶς]] ἄγαν X.''Vect.'' 5.6:—with a Subst., ἡ ἄγαν χρημάτων [[συναγωγή]] Democr.222; ἡ ἄγαν σιγή [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1251; ἡ ἄγαν [[ἐλευθερία]] Pl.''R.''564a; without Art., <b class="b3">εἰς ἄγαν δουλείαν</b> ib. (Cf. <b class="b3">ἀγα-</b>.) [ᾰγᾱν Thgn.219, Orac. ap. [[Herodotus|Hdt.]]4.157, A.''Eu.'' 121, etc.; in late poets, ᾰγᾰν ''AP''5.215.6 (Agath.), 10.51 (Pall.), cf. Eust.1433 fin.]
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰγᾱν Thgn.219, Orác. en Hdt.4.157, A.<i>Eu</i>.121; ᾰγᾰν Sapph.122, Simon.37.34, <i>AP</i> 5.216 (Agath.), 10.51 (Pall.), cf. Eust.1433.65]<br />adv. [[muy]] c. adj. παῖδ' [[ἄγαν]] ἀπάλαν Sapph.l.c., μηδ' [[ἄγαν]] [[ἀπάλαμνος]] Simon.l.c., τὸν φιλάεθλον [[ἄγαν]] <i>IG</i> 7.2244.2 (Tisbe II/III d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. verb. [[mucho]] ἄγαν (διαστρέφεσθαι) Hp.<i>Fract</i>.8, ἄγαν σαλεύει S.<i>OT</i> 22<br /><b class="num">•</b>por estar a menudo en cont. que critican el [[exceso]] [[demasiado]] [[μηδὲν ἄγαν]] [[σπεύδειν]] Thgn.335, ἄγαν ἐλευθεροστομεῖς A.<i>Pr</i>.180, tb. c. adj. πιθανὸς [[ἄγαν]] A.<i>A</i>.485<br /><b class="num">•</b>c. subst. [[ἄγαν]] φιλοτιμίαν μνώμενοι Pi.<i>Fr</i>.210, ἡ ἄγαν χρημάτων [[συναγωγή]] Democr.B 222, ἡ ἄγαν σιγή S.<i>Ant</i>.1251, ἡ ἄγαν [[ἐλευθερία]], [[δουλεία]] Pl.<i>R</i>.564a<br /><b class="num">•</b>c. adv. [[ὑπερθύμως]] ἄγαν A.<i>Eu</i>.824, ἄγαν οὕτω S.<i>Ph</i>.598, ὠμῶς ἄγαν X.<i>Vect</i>.5.6<br /><b class="num">•</b>abs. [[μηδὲν ἄγαν]] = [[nada demasiado]]</i> sentencia atribuida a [[Quilón]], uno de los Siete Sabios, escrita en el templo de Delfos, Pl.<i>Prt</i>.343b, cf. Pi.<i>Fr</i>.35b<br /><b class="num">•</b>frec. en lítotes c. un sent. casi irón. εἰμὶ δ' οὐκ ἄγαν σοφή E.<i>Med</i>.305, cf. 583, οὐκ ἄγαν σφ' ἐπήνεσα E.<i>Ph</i>.764, cf. Ar.<i>Eq</i>.598<br /><b class="num">•</b>tard. [[εἰς ἄγαν]] mismo sent., Pall.<i>H.Laus</i>.6.1, 32.1.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>m̥geH<sup>u̯</sup>2</i>- c. alarg. nasal > ᾰγᾱ-ν; cf. con otros vocalismos [[ἀγα-]], [[ἀγαϝός]], [[μέγα]].
}}
{{bailly
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> [[beaucoup]], [[très]], [[fort]], [[tout à fait]];<br /><b>2</b> [[trop]] ; [[μηδὲν ἄγαν]] = [[rien de trop]] (<i>lat.</i> ne quid nimis).<br />'''Étymologie:''' [[ἄγω]].
}}
{{pape
|ptext=([[zusammenhängend]] mit [[ἄγαμαι]]) [[andere]] von [[ἄγω]], wie vehemens von vehi, ◡ –, doch <i>Anth</i>. auch ◡ ◡, Pallad. 124, Agath. 4 (IX.51 V.216); findet sich noch nicht bei [[Homer]], der [[λίην]] [[gebraucht]]; [[ἄγαν]] [[zuerst]] in dem bekannten Spruche Chilons μηδὲν [[ἄγαν]] und [[daraus]] Theogn. 335, nicht mit zu großer [[Vorliebe]] und [[Bewunderung]]; aus [[Leidenschaft]], wie Arist. <i>rhet</i>. 2.12 von den Jünglingen sagt: πάντα [[ἄγαν]] πράττουσι, φιλοῦσιν [[ἄγαν]], μισοῦσιν [[ἄγαν]]. Dah. zu sehr, Pind. und die Attik. [[sowohl]] bei verb. als auch bei adj., adv. und subst., z.B. ἡ [[ἄγαν]] [[ἐλευθερία]] Plat. <i>Rep</i>. VIII.564a, wo [[hernach]] auch ohne [[Artikel]] εἰς [[ἄγαν]] δουλείαν steht. Bei Aelian. und andern Sp. [[sogar]] beim superlativ. – Bei Aesch. <i>Spt</i>. 793, [[οὕτως]] ἠναίροντο [[ἄγαν]], [[bejaht]] es [[stark]]. – Oft οὐκ [[ἄγαν]], nicht eben sehr, bes. Theophr.; – [[ἄγαν]] γε, nur zu sehr.
}}
{{elru
|elrutext='''ἄγαν:''' (ᾰᾱ, редко ᾱᾰ, поздн. ᾰᾰ) adv.<br /><b class="num">1</b> [[весьма]], [[чрезвычайно]] ([[βαρύς]] Aesch.): ἡ ἄγαν [[σιγή]] Soph. полное молчание;<br /><b class="num">2</b> [[чересчур]], [[чрезмерно]]: μηδὲν ἄγαν Pind., Chilon ap. Arst. ничего (не нужно) сверх меры; ἄγαν ἐλευθεροστομεῖν Aesch. быть слишком невоздержным на язык; φιλεῖν ἄγαν καὶ μισεῖν ἄγαν Arst. быть неумеренным как в любви, так и в ненависти.
}}
{{ls
|lstext='''ἄγαν''': ἐπίρρ., [[λίαν]], πολύ, παρὰ πολύ, Θέογν., Πίνδ. καὶ Ἀττ., τὸ δὲ [[λίην]] [[εἶναι]] συνήθ. τὸ ἀντίστοιχον τοῦ [[ἄγαν]] παρ’ Ἐπικ. καὶ ἐν τῇ Ἰων. διαλέκτῳ (ἀλλ’ ἴδε Ἡρόδ. 2. 173), [[σφόδρα]] βεβαιωτικόν, ὡς τὸ Λατ. prorsus = βεβαιότατα, Αἰσχύλ. Θ. 811· [[οὕτως]] ἐν συνθέσ. [[πάντοτε]] ἐνισχύει καὶ ἐπιτείνει. Ἡ ἐπὶ κακοῦ [[σημασία]] [[ἐπίσης]], παρὰ πολύ, ὡς τοῦ Λατ. nimis, ἀπαντᾷ μόνον ἐν ἰδίαις τισὶ φράσεσιν, ὡς ἐν τῷ περιφήμῳ μηδὲν [[ἄγαν]], ne quid nimis, πρῶτον παρὰ Θεόγν. 335, Πινδ. Ἀποσ. 235· ἀποδίδοται δὲ εἰς τὸν Χείλωνα ὑπὸ Ἀριστ. Ῥητ. 2. 12, 14, [[οὕτως]], [[ἄγαν]] τι ποιεῖν, Πλάτ. Πολ. 563Ε, κτλ. Εὕρηται καὶ μόνον μετὰ τοῦ ῥήματος, [[ἄγαν]] δ’ ἐλευθεροστομεῖς, Αἰσχύλ. Πρ. 180, κτλ.· ἀλλ’ οὐχὶ σπανίως συνάπτεται μετ’ ἐπιθέτου, [[ὅπερ]] ἢ προηγεῖται ἢ ἕπεται, [[οἷον]], [[ἄγαν]] βαρεῖς, ὁ αὐτ. Πέρσ. 515, πιθανὸς [[ἄγαν]], Ἀγ. 485· ἔτι καὶ μεθ’ ὑπερθ. [[ἄγαν]] ἀγριωτάτους, δηλ. τοὺς [[ὑπὲρ]] πάντας ἀγριωτάτ., Αἰλ. Ἱ. Ζ. Ι. 38, πρβλ. 8. 13· [[ὡσαύτως]] μετ’ ἐπιρρ., «ὑπερθύμως [[ἄγαν]], Εὐμ. 824, [[ἄγαν]] οὕτω, Σοφ. Φ. 598. ὠμῶς [[ἄγαν]], Ξεν. Πόρ. 5, 6, μετ’ οὐσιασ., ἡ [[ἄγαν]] [[σιγή]], Σοφ. Ἀντ. 1251· ἡ [[ἄγαν]] [[ἐλευθερία]], Πλάτ. Πολ. 564Α· χωρὶς τοῦ ἄρθρου, εἰς [[ἄγαν]] δουλείαν, Αὐτ. (Ἡ Pαγ φαίνεται ἐν τῷ ἀγήνωρ. Ὁ Κούρτιος σχετίζει αὐτὴν πρὸς τὸ ἄγω: κατὰ τὴν ἔννοιαν φαίνεται ὅτι ἀνήκει [[μᾶλλον]] εἰς τὸ [[ἄγαμαι]], [[ἄγη]])· [ᾰγᾱν [[κυρίως]] χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 4. 157, κτλ.· ἀλλ’ ᾰγᾱν ἐν Ἀνθ. Π. 5, 216, 10, 51].
}}
{{Slater
|sltr=<b>ᾰγαν</b> [[too]] [[much]] [[οὔτε]] [[δύσηρις]] ἐὼν οὔτ' ὦν [[φιλόνικος]] [[ἄγαν]] (O. 6.19) “κοὔ με πονεῖ τεὸν οἶκον [[ταῦτα]] πορσύνοντ' [[ἄγαν]].” (P. 4.151) τὸν δ' αὖ καταμεμφθέντ [[ἄγαν]] ἰσχὺν (N. 11.30) σοφοὶ δὲ καὶ τὸ μηδὲν [[ἄγαν]] [[ἔπος]] αἴνησαν [[περισσῶς]] fr. 35b. [[ἄγαν]] φιλοτιμίαν μνώμενοι ἐν πόλεσιν [[ἄνδρες]] (''[[sc.]]'' χαλεπώτατοί εἰσι.) fr. 210. [[[ἄγαν]] codd. contra met.: ἄταν Heyne.) (P. 2.82) ]
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἄγαν:''' επίρρ., [[πολύ]], αρκετά, σε μεγάλο βαθμό, σε Θέογν., Αττ.· η [[λέξη]] [[λίην]] είναι η αντίστοιχη στην Επικ. και Ιων.· με αρνητική [[σημασία]], υπερβολικά [[πολύ]], Λατ. [[nimis]], όπως στο περίφημο [[ρητό]] μηδὲν [[ἄγαν]], Λατ. ne [[quid]] [[nimis]], [[τίποτα]] υπερβολικό σε κανένα [[πράγμα]], σε Θέογν. κ.λπ. (<i>ᾰγᾱν</i> [[κυρίως]], [[αλλά]] και <i>ᾰγᾰν</i>, στο Ανθ.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adv.<br />Meaning: [[much]], [[too much]] (Pi.)<br />Dialectal forms: In origin Aeol., Doric, which explains the long [[α]].<br />Origin: IE [Indo-European] [708] <b class="b2">*mg-́eh₂-m</b><br />Etymology: Acc. of the adj. [[μέγας]].<br />See also: [[ἀγα-]]
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[ἄγᾱν [[properly]], but [[ἄγαν]] in Anth.]<br />[[very]], [[much]], [[very]] [[much]], Theogn., Attic, the [[word]] [[λίην]] [[being]] its equiv. in epic and ionic: in bad [[sense]], too, too [[much]], Lat. [[nimis]], as in the [[famous]] μηδὲν [[ἄγαν]], ne [[quid]] [[nimis]], not too [[much]] of any [[thing]], Theogn., etc.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἄγαν''': {ágān}<br />'''See also''': s. [[ἀγα-]].<br />'''Page''' 1,6
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[excessively]], [[too much]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[πάρα]] [[πολύ]]). Ἀπό τήν ἴδια ρίζα μέ τό [[ρῆμα]] [[ἄγαμαι]] καί οὐσ. ἄγη. Ἴσως σχηματίζεται μέ τή ρίζα ἀγ τοῦ [[ἄγω]].
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[nimium]]'', [[too much]], [[excessively]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.75.1/ 1.75.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.82.1/ 1.82.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.84.3/ 1.84.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.49.5/ 2.49.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.10.4/ 4.10.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.63.2/ 4.63.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.71.1/ 5.71.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.24.4/ 6.24.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.50.4/ 7.50.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.63.3/ 7.63.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.77.1/ 7.77.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%207.77.4/ 7.77.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.46.1/ 8.46.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.89.2/ 8.89.2]. [<i>Dubium</i> <i>doubtful</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.1.1/ 8.1.1], μὴ οὕτω γε ἂν (<i>Val.</i> <i>Valerius</i> γε ἄγαν) πασσυδὶ διεφθάρθαι.]
}}