View source for ὑφαιρέω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὑφαιρέω
|Medium diacritics=ὑφαιρέω
|Low diacritics=υφαιρέω
|Capitals=ΥΦΑΙΡΕΩ
|Transliteration A=hyphairéō
|Transliteration B=hyphaireō
|Transliteration C=yfaireo
|Beta Code=u(faire/w
|Definition=fut. <b class="b3">-ήσω</b> (<b class="b3">ὑφελῶ</b> in Aq.<span class="title">Ex.</span>5.19): aor. <b class="b3">ὑφεῖλον</b> (aor. 1 Med. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ὑφειλάμην <span class="bibl">LXX<span class="title">Jb.</span>21.18</span>): Ion. ὑπαιρέω, etc., <span class="bibl">Hdt.3.65</span>, al.:—<b class="b2">seize underneath</b> or <b class="b2">inwardly</b>, τοὺς δ' ἄρ' ὑπὸ τρόμος εἷλεν <span class="bibl">Il.5.862</span>, cf. <span class="bibl">Od.24.450</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">draw</b> or <b class="b2">take away from under</b>, ὑπὸ δ' ᾕρεον ἕρματα νηῶν <span class="bibl">Il.2.154</span>; ἄνθεμον ποντίας ἐέρσας <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>7.79</span>; [<b class="b3">τὸ παιδίον τῆς μητρός</b>] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>161a</span>; <b class="b3">τὴν χεῖρα ὑφῄρει</b> <b class="b2">tried to draw</b> it <b class="b2">away</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>689</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">take away underhand, filch away</b>, [τῶν Ἀθηναίων] τοὺς ξυμμάχους <span class="bibl">Th.3.13</span>; <b class="b3">ὑ. τὴν πρόσοδον, τὴν εὐπορίαν</b>, <b class="b2">diminish</b> it <b class="b2">gradually</b>, ib.<span class="bibl">31</span>,<span class="bibl">82</span>; <b class="b2">purloin, steal</b>, βοῦν <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.366.2</span> (iii B. C.); <b class="b3">ταῦτα</b> (sc. <b class="b3">ζεῦγος χεροψελίων κτλ</b>.) ib.<span class="bibl">10.1128.30</span> (iii A.D.); of a doctor, <b class="b3">ὑ. τὸ οἰνάριον καὶ τὸ λουτρόν</b> <b class="b2">remove</b> from the regime, <span class="bibl">Sor.2.15</span>; <b class="b3">ὑ. τῆς ὑποψίας</b> <b class="b2">gradually to take away</b> part of... <span class="bibl">Th.1.42</span>; so ὑ. τοῦ πλήθεος <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>5</span>; τοῦ τόνου <span class="bibl">Luc.<span class="title">Philops.</span>8</span>; τῆς ὀργῆς <span class="bibl">Phalar.<span class="title">Ep.</span>72</span> codd. (<b class="b3">ὑφῆκα</b> Valckenaer):—Pass., ὑφῃρέθη σου, κάλαμος ὡσπερεὶ λύρας <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>36</span>; ὑπαραιρημένος <b class="b2">put secretly away, made away with</b>, <span class="bibl">Hdt.3.65</span>:—also Med., <b class="b2">filch, purloin</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>745</span>, <span class="bibl"><span class="title">Nu.</span>179</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>1140</span>, <span class="bibl">D.45.58</span>, <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>350.4</span> (iii B. C.), etc.; ὑ. τοὺς καιροὺς τῆς πόλεως <span class="bibl">Aeschin.3.66</span>; <b class="b3">τὴν δημοκρατίαν ἄρδην ὑ</b>. ib.145; <b class="b3">ὑ. τί τινος</b> <b class="b2">filch</b> it <b class="b2">from</b> him, <span class="bibl">Hdt.5.83</span>, <span class="bibl">Lys.14.37</span>, etc.; χρήματα ἐξ Ἐλαιοῦντος <span class="bibl">Hdt.9.116</span>; ὑ. μοῦ τὴν ἀπολογίαν <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Lyc.</span>11</span>; ὑ. τι ἐξ ἱερῶν ἢ ὁσίων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>857b</span>: abs., <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>556</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> Med. also c. acc. pers., <b class="b3">ὑ. τινά τινος</b> <b class="b2">rob</b> him of... <span class="bibl">Aeschin.3.222</span>; <b class="b3">σιγῇ τοῦθ' ὑφαιρούμεσθά νιν</b> <b class="b2">keep</b> it <b class="b2">from</b> him... <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>271</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">subtract, deduct</b>, ὑφαιρεθέντος τοῦ ἐπιδεκάτου <span class="title">IG</span>42(1).103.325, al. (Epid., iv B. C.); ὑφαιρουμένης τῆς προικὸς τῆς προδεδομένης <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1102.10</span> (ii A. D.).</span>
}}
{{ls
|lstext='''ὑφαιρέω''': μέλλ. -ήσω (ὑφελῶ παρὰ τῷ Ἀκύλ. Π. Δ.): ἀόρ. ὑφεῖλον (ἀόριστ. α΄ ὑφεῖλα Βυζαντ.)· Ἰωνικ. [[ὑπαιρέω]], κλπ., Ἡρόδ. Κυριεύω [[κάτωθεν]] ἢ ἐσωτερικῶς, τοὺς δ’ ἄρ’ ὑπὸ [[τρόμος]] εἷλε Ἰλ. Ε. 862, Ὀδ. Ω. 450. ΙΙ. ἀφαιρῶ τι ὑποκάτωθέν τινος, ὑπὸ δ’ ᾕρεον ἕρματα [[νηῶν]] Ἰλ. Β. 154· καὶ [[λείριον]] [[ἄνθεμον]] ποντίας ὑφελοῖσ’ ἐέρσας Πινδ. Ν. 7. 117, ἴδε Σχόλ.· τὸ [[παιδίον]] τῆς μητρὸς Πλάτ. Θεαίτ. 161Α· τὴν χεῖρα ὑφῄρει, προσεπάθει νὰ ἀποσύρῃ, Ἀριστοφ. Πλ. 689. 2) ἀφαιρῶ κρυφίως, [[ὑποκλέπτω]], τῶν Ἀθηναίων τοὺς ξυμμάχους Θουκ. 3. 13· ὑφ. τὴν πρόσοδον, τὴν εὐπορίαν, ἐλαττώνω αὐτὴν [[βαθμηδόν]], ὁ αὐτ. 31. 82· ὑφ. τῆς ὑποψίας, κατὰ μικρὸν ἀφαιρῶ [[μέρος]]..., ὁ αὐτ. 1. 42· [[οὕτως]], ὑφ. τοῦ πλήθους Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 10· τοῦ τόνου, τῆς ὀργῆς Λουκ. Φιλοψ. 8, κλπ.· ― Παθ., ὑφῃρέθη σοι κάλαμος ὡσπερεὶ λύρας Σοφ. Ἀποσπάσμ. 34· ὑπαραιρημένος, κρυφίως ἀφῃρημένος, Ἡρόδ. 3. 65· ― οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, ἀφαιρῶ κρυφίως, [[ὑποκλέπτω]], [[κλέπτω]], σφετερίζομαι, Ἀριστοφ. Ἱππ. 745, Νεφ. 179, Πλ. 1140, Δημ. 1119. 6 κἑξ., κλπ.· ὑφ. τοὺς καιροὺς τῆς πόλεως Αἰσχίν. 63. 12· ὑφ. τὴν δημοκρατίαν ὁ αὐτ. 74. 13· ― ὑφ. τί τινος, [[ὑποκλέπτω]] τι ἀπό τινος, Ἡρόδ. 5. 83., 9. 116, Λυσί. 143. 17, κλπ.· ὑφ. μου τὴν ἀπολογίαν Ὑπερείδ. [[ὑπὲρ]] Λυκόφρ. 10· ὑφ. τι ἔκ τινος Πλάτ. Νόμ. 857Β. 3) ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ. προσώπου, ὑφ. τινά τινος, ἀπογυμνῶ τινά τινος, Αἰσχίν. 85. 30· σιγῇ τοῦθ’ ὑφαιρούμεσθά νιν, τηροῦμεν αὐτὸ μυστικὸν ἀπ’ ἐκείνου διὰ τῆς σιγῆς, Εὐρ. Ἠλ. 271.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> ὑφαιρήσω, <i>ao.2</i> [[ὑφεῖλον]];<br /><i>Pass. ao.</i> ὑφῃρέθην, <i>etc.</i><br />supprimer peu à peu, retrancher graduellement : πρόσοδον THC un revenu ; [[τῶν]] Ἀθηναίων τοὺς ξυμμάχους THC détacher habilement <i>ou</i> secrètement du parti des Athéniens leurs alliés ; τὸν λόγον PLUT couper la parole ; avec le gén. seul, retrancher de, diminuer : τῆς ὑποψίας THC effacer, <i>càd</i> oublier la méfiance ; [[τοῦ]] τόνου LUC relâcher la tension;<br /><i><b>Moy.</b></i> ὑφαιρέομαι-οῦμαι détourner à son profit, dérober : [[τι]] qch ; τινά τινος, τινά [[τι]] qch à qqn ; τοὺς καιρούς ESCHN s’emparer des occasions et les faire tourner à son profit.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[αἱρέω]].
}}
{{Slater
|sltr=[[ὑφαιρέω]]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[fetch]] [[from]] [[below]] c. acc. &amp; gen. Μοῖσά [[τοι]] κολλᾷ χρυσόν, ἔν τε λευκὸν ἐλέφανθ' ἁμᾶ καὶ [[λείριον]] [[ἄνθεμον]] ποντίας ὑφελοῖσ ἐέρσας (N. 7.79)
}}