View source for ὑφαίνω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὑφαίνω
|Medium diacritics=ὑφαίνω
|Low diacritics=υφαίνω
|Capitals=ΥΦΑΙΝΩ
|Transliteration A=hyphaínō
|Transliteration B=hyphainō
|Transliteration C=yfaino
|Beta Code=u(fai/nw
|Definition=<b class="b3">[ῠ</b>], Ion. impf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ὑφαίνεσκον <span class="bibl">Od.19.149</span>: fut. ὑφᾰνῶ <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span> 654</span> (anap.): aor. ὕφηνα <span class="bibl">Od.4.739</span>, <span class="bibl">13.303</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>586</span>, etc.; later <b class="b3">ὕφᾱνα</b>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Jd.</span>16.14</span>, <span class="title">Inscr.Délos</span> 442 <span class="title">A</span>206 (ii B. C.), <span class="title">AP</span>6.265 (Noss.), <span class="title">Hymn.Is.</span>14; as Dor. form, <span class="bibl">B.5.9</span>, al.: pf. <b class="b3">ὕφαγκα</b> (συν-) <span class="bibl">D.H.<span class="title">Comp.</span> 18</span>, (παρ-) <span class="bibl">Ph.Byz.<span class="title">Mir.</span>2.5</span>:—Med., v. infr.: aor. ὑφηνάμην <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span> 87b</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.11.6</span>:—Pass., aor. ὑφάνθην <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>72c</span>, (ἐν-, συν-) <span class="bibl">Hdt. 1.203</span>, <span class="bibl">5.105</span>: pf. ὕφασμαι <span class="bibl">Antiph.99</span>, Luc.<span class="title">VH</span>1.18, (ἐν-) <span class="bibl">Hdt. 3.47</span>, (παρ-) <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.4.48</span>, but 3sg. ὕφανται <span class="bibl">S.E.<span class="title">M.</span>8.129</span>; a form <b class="b3">ὑφήφασμαι</b> is cited in Suid., <b class="b3">ὑφήφανται</b> in <span class="bibl">Phryn.<span class="title">PS</span>p.32</span> B., ὑφήφασται <span class="bibl">Choerob. <span class="title">in Theod.</span>2.91</span> H., ὑφύφασται Zenod. ap. <span class="bibl"><span class="title">EM</span>785.46</span>, <span class="bibl">Eust.1436.51</span>: cf. <b class="b3">ἐξυφαίνω. [ῠ</b> exc. in augm. tenses.]:—<b class="b2">weave</b>, freq. in Hom., who always joins <b class="b3">ἱστὸν ὑφαίνειν</b> (cf. [[ὑφάω]]), <span class="bibl">Il.6.456</span>, <span class="bibl">Od.2.104</span>, al.; except in <span class="bibl">13.108</span>, <b class="b3">φάρε' ὑφαίνουσιν;</b> so ὑ. ὕφασμα <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 1417</span>; χλαῖναν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>586</span>; ἱμάτιον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Hp.Mi.</span>368c</span>; ἐν εὐπήνοις ὑφαῖς ὑ. τι <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>814</span>; ἐν Ἐκβατάνοισι ταῦθ' ὑφαίνεται <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1143</span>; <b class="b3">ἀράχνια ὑ</b>., of spiders, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>542a13</span>, cf. <span class="bibl">623a8</span>: abs., <b class="b2">weave, ply the loom</b>, <span class="bibl">Hdt.2.35</span>; αἱ ὑφαίνουσαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>717a36</span>; αἴγειροι πτελέαι τε ἐΰσκιον ἄλσος ὕφαινον <span class="bibl">Theoc.7.8</span> (cj. Heinsius for <b class="b3">ἔφαινον</b>):— Med., ἱμάτιον ὑφαίνεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>87b</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.11.6</span> sq.:—Pass., <b class="b3">λίθος ὑφαινομένη</b>, i.e. asbestos, <span class="bibl">Str.10.1.6</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">contrive, plan</b>, of all schemes, good or bad, which are craftily imagined, freq. in Hom.; πυκινὸν δόλον ἄλλον ὕφαινε <span class="bibl">Il.6.187</span>; ἔνδοθι μῆτιν ὑ. <span class="bibl">Od.4.678</span>; <b class="b3">ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ὑφήνας</b> ib.<span class="bibl">739</span>; μῆτιν ὕφαινε μετὰ φρεσίν <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>28</span>, cf. <span class="bibl">B.16.51</span>; δόλους καὶ μῆτιν ὑ. <span class="bibl">Od.9.422</span>; μύθους καὶ μήδεα πᾶσιν ὑ. <span class="bibl">Il.3.212</span>, cf. <span class="bibl">Call.<span class="title">Fr.</span>3ii10</span>P. (Pass.); <b class="b3">ταῦθ' ὕφηναν ἡμῖν ἐπὶ τυραννίδι</b> this was <b class="b2">the plot they laid</b> against us to bring in tyranny, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span> 630</span>; πάντα . . ἐκ φρενὸς ὑφάνασα <span class="title">Hymn.Is.</span>14:—Med., <span class="bibl">Nicopho 5</span>: but <b class="b3">ὑφαίνεται</b> is f.l. for [[ὑφαίνετε]] in <span class="title">Lyr.Adesp.</span>ap. Stob.1.5.11 (v. Nauck<span class="title">TGF</span>2p.xx). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> generally, <b class="b2">create, construct</b>, οἰκοδομήματα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Criti.</span>116b</span>; ὄλβον <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.141</span>; <b class="b3">θεμείλια Φοῖβος ὑφαίνει</b> he <b class="b2">lays</b> the foundation, <span class="bibl">Call.<span class="title">Ap.</span>57</span>; κηρὸν ὑ. <span class="bibl">Tryph.536</span>:—Pass., <b class="b3">ἀναίμου ὑφανθέντος [τοῦ σπληνός</b>] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>72c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">compose, write</b>, <b class="b3">ποικίλον ἄνδημα</b> (metaph. of an ode) <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>179</span>; ὕμνον <span class="bibl">B.5.9</span>. (<b class="b3">ὑφ-αίνω</b>, cf. <b class="b3">ὑφή, ὕφος</b>, OE. <b class="b2">wefan</b> 'weave', Skt. <b class="b2">ubhnāti</b> 'hold together, cover, bind'.)</span>
}}
{{ls
|lstext='''ὑφαίνω''': [ῠ], Ἰων. παρατατ. ὑφαίνεσκον Ὀδ. Τ. 149· μέλλ. ὑφᾰνῶ Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 654· ἀόρ. ὕφηνα Ὀδ. Δ. 739, Ν. 303, Ἀττ. μεταγεν. ὕφᾱνα Ἀνθ. Π. 6. 265· πρκμ. ὕφαγκα (συν-) Διονύσ. Ἁλ. περὶ Συνθ. 18. ― Μέσ., ἴδε κατωτ.· ἀόρ. ὑφηνάμην Πλάτ., Ξεν.· ― Παθ., ἀόρ. ὑφάνθην Πλάτ. Τίμ. 72C (ἐν-, συν-) Ἡρόδ.· πρκμ. ὕφασμαι Ἀντιφάνης ἐν «Εὐπλοίᾳ» 2, Λουκ. περὶ Ἀληθ. Ἱστ. 1. 18, (ἐν-) Ἡρόδ. 3. 47· (παρ-) Ξεν. Κύρ. Παιδ. 5. 4, 48, ἀλλὰ γ΄ ἑνικ. ὕφανται Σέξτ. Ἐμπ. Μ. 8. 139· [[τύπος]] τις ὑφήφασμαι μνημονεύεται ἐν τοῖς Α. Β. 20, Σουΐδ., ὑφύφασμαι δὲ παρ’ Εὐστ. 1436. 51, Ἐτυμολογικ. Μέγ. 785. 46, πρβλ. [[ἐξυφαίνω]]. (Ἐκ τῆς √ΥΦ παράγονται καὶ αἱ λέξεις ὑφάω, ὑφή, ὕφος· πρβλ. Σανσκρ. vabh ἐν τῷ ûrna-vabhis (ἡ ὑφαίνουσα [[νῆμα]], δηλ. [[ἀράχνη]])· Ἀρχ. Γερμ. web-an ([[ὑφαίνω]], Ἀγγλ. to weave)· Ἀρχ. Σαξον. webbi· πρβλ. καὶ [[ὕμνος]].) [ῠ, ἀλλ’ οὐχὶ ἐν τοῖς μετ’ αὐξήσεως χρόνοις.] Ὡς καὶ νῦν, [[ὑφαίνω]], [[συχν]]. παρ’ Ὁμ., [[ἔνθα]] ἀείποτε [[μετὰ]] τῆς λέξεως [[ἱστός]], ἱστὸν ὑφαίνειν (πρβλ. [[ὑφάω]]), Ἰλ. Ζ. 456, Ὀδ. Β. 104, κλπ.· πλὴν ἐν Ν. 108, φάρε’ ὑφαίνουσιν· [[οὕτως]], ὑφ. [[ὕφασμα]] Εὐρ. Ἴων 1417· χλαῖναν Ἀριστοφ. Λυσ. 586· [[ἱμάτιον]] Πλάτ. Ἱππ. Ἑλάττ. 386C· ἐν εὐπήνοις ὑφαῖς [[ὑφαίνω]] τι Εὐρ. Ἰφιγ. ἐν Ταύρ. 814· [[ταῦτα]] ἐν Ἐκβατάνοισι Ἀριστοφ. Σφ. 1143· ἀράχνια ὑφ., ἐπὶ ἀραχνῶν, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 8, 4. πρβλ. 9. 39, 3· ― ἀπολ., ὑφαίνουσι δὲ οἱ μὲν ἄλλοι ἄνω τὴν κρόκην ὠθέοντες, Αἰγύπτιοι δὲ [[κάτω]] Ἡρόδ. 2. 35· αἱ ὑφαίνουσαι Ἀριστ. περὶ Ζῴων Γεν. 1. 4, 6· ― ἐν Θεοκρ. 7. 8, ὁ Heinsius διώρθωσεν αἴγειροι πτελέαι τε ἐΰσκιον [[ἄλσος]] ὕφαινον (ἀντὶ ἔφαινον), ὡς τὸ τοῦ Οὐεργιλ. vites umbracula texunt. ― Μέσ., [[ἱμάτιον]] ὑφαίνεσθαι Πλάτ. Φαίδων 87Β, πρβλ. Ξεν. Ἀπομν. 3. 11. 6 κἑξ.· ― Παθ., [[λίθος]] ὑφαινομένη, δηλ. ἄσβεστος (ΙΙ. 2), [[ἀμίαντος]], «ἐν δὲ τῇ Καρύστῳ καὶ ἡ [[λίθος]] φύεται ἡ ξαινομένη καὶ ὑφαινομένη, [[ὥστε]] τὰ ὕφη χειρόμακτρα γίνεσθαι, ῥυπωθέντα δὲ εἰς φλόγα βάλλεσθαι καὶ ἀποκαθαίρεσθαι» Στράβ. 446. ΙΙ. μηχανῶμαι, [[ἐφευρίσκω]] πανούργως, ὡς τὰ ῥήματα ῥάπτειν, ὑπορράπτειν, Λατ. texere, ἐπὶ πάσης ἐπινοίας καλῆς ἢ κακῆς μετά τινος δεξιότητος ἐπινοουμένης, [[συχν]]. παρ’ Ὁμ., πυκινὸν δόλον ἄλλον ὕφαινε Ἰλ. Ζ. 187· ἔνδοθε μῆτιν ὑφ. Ὀδ. Δ. 678. ἐνὶ φρεσί, [[μετὰ]] φρεσὶ μῆτιν ὑφήνας [[αὐτόθι]] 739, Ἡσ. Ἀσπὶς Ἡρ. 28· δόλους καὶ μῆτιν ὑφ. Ὀδ. Ι. 422· μύθους καὶ μήδεα πᾶσιν ὑφ. Ἰλ. Γ. 212· ταῦθ’ ὕφηναν ἡμῖν ἐπὶ τυραννίδι, [[ταῦτα]] παρεσκεύασαν [[ἐναντίον]] ἡμῶν διὰ νὰ εἰσαγάγωσι τὴν τυραννίδα, Ἀριστοφ. Λυσ. 630· πάντα... ἐκ φρενὸς ὑφάνασα Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1028. 14. ― Μέσ., Σοφ. Ἀποσπ. 604, πρβλ. Νικοφῶντα ἐν «Πανδώρᾳ» 1. ΙΙΙ. [[καθόλου]], δημιουργῶ, [[παρασκευάζω]], [[κατασκευάζω]], οἰκοδομήματα Πλάτ. Κριτί. 116Β· ὄλβον Πινδ. Π. 4. 250· [[θεμείλια]] Φοῖβος ὑφαίνει, καταβάλλει τὰ θεμέλια, Καλλιμ. ὕμν. Ἀπόλλ. 56· κηρὸν ὑφ. Τρυφιοδ. (γρ. Τριφ-.) 536. ― Παθ., ἅτε κοίλου καὶ ἀναίμου ὑφανθέντος (τοῦ σπληνὸς) Πλάτ. Τίμ. 72C. 2) ὡς τὸ Λατιν. texere, [[συντίθημι]], [[συγγράφω]], Πινδ. Ἀποσπ. 149 (170), Χριστοδ. Ἔκφρ. 70, κλπ.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ὑφανῶ, <i>ao.</i> [[ὕφηνα]], <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f. inus., ao.</i> ὑφάνθην, <i>pf.</i> ὕφασμαι, ὕφασαι, ὕφανται, ὑφάσμεθα, ὕφασθε;<br />tisser : [[ἱστόν]] IL, OD une voile ; φάρε’ ὑφ. OD confectionner un voile ; <i>fig.</i> δόλον IL, μῆτιν OD ourdir une ruse, une intrigue ; συγγραφήν ÉL composer un écrit;<br /><i><b>Moy.</b></i> ὑφαίνομαι (<i>ao.</i> ὑφηνάμην) tisser pour soi : [[ἱμάτιον]] PLAT se tisser un vêtement.<br />'''Étymologie:''' R. Ὑφ, tisser ; cf. [[ὑφή]], [[ὕμνος]] ; de i.-e. *Hebh, cf. web.
}}
{{Autenrieth
|auten=ὑφόωσιν, ipf. iter. [[ὑφαίνεσκον]], aor. 1 [[ὕφηνα]]: [[weave]], [[ἱστόν]], ‘at the [[loom]].’ (The Greek [[loom]] stood [[upright]], [[like]] the Roman [[loom]] represented in the [[cut]], or [[like]] the Egyptian [[loom]] in [[cut]] No. 59.) Fig., [[devise]], [[contrive]], as we [[say]] ‘[[spin]],’ δόλον, μῆτιν, ι , Od. 4.678.
}}
{{Slater
|sltr=[[ὑφαίνω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[weave]] met., [[create]] “ἀλλ' ἐμὲ χρὴ καὶ σὲ θεμισσαμένους [[ὀργὰς]] ὑφαίνειν λοιπὸν ὄλβον” (P. 4.141) [[ὑφαίνω]] δ Ἀμυθαονίδαισιν ποικίλον [[ἄνδημα]] (i. e. τὸν ὕμνον) fr. 179.
}}