View source for γαργαλίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=γαργᾰλίζω
|Medium diacritics=γαργαλίζω
|Low diacritics=γαργαλίζω
|Capitals=ΓΑΡΓΑΛΙΖΩ
|Transliteration A=gargalízō
|Transliteration B=gargalizō
|Transliteration C=gargalizo
|Beta Code=gargali/zw
|Definition=<span class="bld">A</span> [[tickle]], [[titillate]], [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 47a, Epicur.''Fr.''411; αὐτὸς αὑτὸν οὐθεὶς γ. Arist. ''Pr.''965a11:—Pass., γαργαλίζεσθαι μόνον ἄνθρωπον Id.''PA''673a6, cf. ''EN''1150b22: also, generally, [[feel tickling]] or [[irritation]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''251c.<br><span class="bld">2</span> metaph., τὰ τὰς αἰσθήσεις γαργαλίζοντα ἡδέα Phld.''Mus.''p.33K., cf. Ph.2.352; τὰ ὦτα γ. Aristid.''Or.''34(50).16, cf. Luc.''Cal.''21; also of pain, ὰλγηδὼν -ουσα Plu.2.1088a:—Pass., γαργαλιζομένου τοῦ σώματος Plot.6.7.34.
}}
{{DGE
|dgtxt=(γαργᾰλίζω) <b class="num">• Alolema(s):</b> γαγγ- Phryn.68, <i>PS</i> 56.10, Hsch.s.u. γαγγαλᾶν<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[hacer cosquillas]] c. suj. de pers. sent. fís. αὐτὸς αὑτὸν οὐθεὶς γαργαλίζει nadie se hace cosquillas a sí mismo</i> Arist.<i>Pr</i>.965<sup>a</sup>11, cf. Pl.<i>Phlb</i>.47a, <i>Anacreont</i>.6.7, en v. pas. γαργαλιζόμενοί τε γὰρ ταχὺ γελῶσιν pues al hacérseles cosquillas al momento se ríen</i> Arist.<i>PA</i> 673<sup>a</sup>3, c. ac. de rel. οἱ γαργαλιζόμενοι μασχάλας Alex.Aphr.<i>Pr</i>.1 <i>Praef</i>.<br /><b class="num">•</b>c. suj. no pers., de la sensación aním. [[cosquillear]], de ahí fig. [[causar placer]] τὰ τὰς αἰσθήσεις γαργαλίζοντα ἡδέα Phld.<i>Mus</i>.p.33K., cf. Ph.2.352, Clem.Al.<i>Prot</i>.10.109, τὰ ὦτα γαργαλίσαι regalar los oídos</i> Aristid.<i>Or</i>.34.16, cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.1.3.22, en v. pas. c. ac. de rel. γαργαλιζόμενοι τὰ ὦτα Luc.<i>Cal</i>.21, <i>Paed</i>.2.4.41.<br /><b class="num">2</b> p. ext. [[divertir]], [[hacer reir]] οὐδέν τι ... ὁ ἥρως λαλεῖ καὶ οἷον γαργαλίσαι ... ἀκροατήν nada dice el héroe para divertir al oyente</i> Eust.1089.10<br /><b class="num">•</b>[[seducir]], [[tentar]] del demonio, Ath.Al.M.26.848B, de la serpiente en el paraíso, Cosm.Ind.<i>Top</i>.2.88.2.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> en v. act. y med. [[producir picor o irritación]] medic., como síntoma patológico debido al desplazamiento de humores, Gal.11.352, en la piel [[δριμύτης]] χυμῶν ... γαργαλίζουσα Gal.4.181, en la garganta, Gal.5.718, 719, ἀλγηδὼν ... γαργαλίζουσα Plu.2.1088a, part. subst. τὸ γαργαλίζον irritación</i> en los ojos, Plu.2.610d<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[sentir picor]], [[irritación]] en los ojos, Phld.<i>Rh</i>.2.143, p. ext., en el alma γαργαλίζεται φύουσα τὰ πτερά siente picazón mientras hace crecer sus alas</i> ref. al alma, Pl.<i>Phdr</i>.251c<br /><b class="num">•</b>fig. [[excitarse]] τὸ φιλότιμον ... γαργαλιζόμενον οἷον ὑπὸ κνησμοῦ Plu.2.546c, por el placer, Gal.5.34, χυμοῖς καὶ ὄψοις Gr.Naz.M.36.413B.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[sentir cosquillas]] τοῦ δὲ γαργαλίζεσθαι μόνον ἄνθρωπον αἴτιον ἥ τε λεπτότης τοῦ δέρματος de que sólo sienta cosquillas el hombre es reponsable la finura de su piel</i> Arist.<i>PA</i> 673<sup>a</sup>7, <i>EN</i> 1150<sup>b</sup>22, γαργαλιζομένου τοῦ σώματος debido al cosquilleo que experimenta el cuerpo</i> Plot.6.7.34.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Forma expresiva c. red. que procede de una onomat.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0475.png Seite 475]] att. = [[γαγγαλίζω]], kitzeln, unangenehmen Reiz verursachen, Plat. Phil. 47 a; – Pass., Kitzel, Reiz empfinden, neben [[ἀγανακτέω]] Plat. Phaedr. 251 c. Auch Sp.
}}
{{bailly
|btext=[[chatouiller]].<br />'''Étymologie:''' [[γαργαλής]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[γαργαλίζω]] [[γάργαλος]] kietelen, prikkelen; overdr., pass.:; [[οἶδα]]... τινας... [[ἡδέως]] γαργαλιζομένους τὰ [[ὦτα]] ὑπὸ τῶν διαβολῶν ik weet dat sommige mensen hun oren lekker laten kietelen door lasterpraatjes Luc. 15.21; pass. ook jeuk hebben:. ἀγανακτεῖ καὶ γαργαλίζεται φύουσα τὰ πτερά (de ziel) is geïrriteerd en heeft jeuk wanneer ze vleugels krijgt Plat. Phaedr. 251c.
}}
{{elru
|elrutext='''γαργᾰλίζω:'''<br /><b class="num">1</b> [[щекотать]] Arst.; pass. ощущать щекотание или быть чувствительным к щекотке Arst.;<br /><b class="num">2</b> [[раздражать]], [[возбуждать]] (τὰ τὴν γεῦσιν γαργαλίζοντα βρώματα καὶ πόματα Plut.); pass. испытывать раздражение Plat.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[tickle]] (Pl.)<br />Other forms: [[γαγγαλίζω]] (Phryn.) mit <b class="b3">γαγγαλίδες γελασῖνοι</b> H. and [[γαγγαλιάω]] (H.).<br />Derivatives: Backformation [[γάργαλος]] (Ar.), [[γαργάλη]] (Com.).<br />Origin: ONOM [onomatopoia, and other elementary formations]<br />Etymology: Onomatopoetic formations with reduplication (for <b class="b3">*γαλ-γαλ-</b>), cf. Schwyzer 259 und 647.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=to [[tickle]], Lat. titillare, Plat.:—Pass., [[generally]], to [[feel]] [[tickling]] or [[irritation]], Plat.
}}
{{grml
|mltxt=και [[γαργαλεύω]] και [[γαργαλώ]] (AM [[γαργαλίζω]])<br /><b>1.</b> [[ερεθίζω]] κάποιον με τα δάχτυλα ή κάποιο [[λεπτό]] [[αντικείμενο]] σε ευαίσθητα μέρη του σώματος (μασχάλες, φτέρνες <b>κ.λπ.</b>) ώστε να προκληθεί [[σύσπαση]] τών γελαστικών [[μυών]] και ν' αρχίσει να γελάει<br /><b>2.</b> [[ερεθίζω]], [[προκαλώ]] κάποιον («τον γαργαλάει η [[μυρωδιά]] του φαγητού», «γαργαλίζοντες τὰς ἀκυάς», Κλήμ.)<br /><b>3.</b> [[κάνω]] ερωτικά χάδια ή με οποιονδήποτε τρόπο [[προκαλώ]] σεξουαλικό ερεθισμό<br /><b>4.</b> [[αισθάνομαι]] [[γαργάλημα]] ή [[φαγούρα]] σε κάποιο [[μέρος]] του σώματος («με γαργαλάει ο [[λαιμός]] μου», «γαργαλιέμαι στην [[πλάτη]]», «ἀλγηδὼν γαργαλίζουσα», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>γαργαλιέμαι</i><br /><b>1.</b> γαργαλιέμαι εύκολα, ξεσπάω στα γέλια [[μόλις]] με γαργαλήσουν<br /><b>2.</b> [[νιώθω]] ερωτική [[επιθυμία]] («τή βλέπει και γαργαλιέται»).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για ονοματοποιημένη [[λέξη]] με εκφραστικό αναδιπλασιασμό <i>γαλ</i>-<i>γαλ</i>- και ανομοιωτική [[τροπή]] του πρώτου -<i>λ</i>- σε -<i>ρ</i>-. Ο νεοελλ. τ. [[γαργαλεύω]] <span style="color: red;"><</span> [[γαργάλα]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γαργᾰλίζω:''' μέλ. <i>-σω</i>, [[γαργαλώ]], [[προκαλώ]], [[ερεθίζω]], Λατ. titillare, σε Πλάτ. — Παθ., γενικά, [[αισθάνομαι]] [[γαργαλητό]] ή [[ενόχληση]].
}}
{{ls
|lstext='''γαργαλίζω''': ὡς καὶ παρ’ ἡμῖν, δυσαρέστως [[ἐρεθίζω]], Λατ. titillare, Πλάτ. Φιλ. 47A· αὐτὸς αὑτὸν οὐθεὶς γ. Ἀριστ. Προβλ. 35. 6. –Παθ., γαργαλίζεται [[μόνος]] ὁ [[ἄνθρωπος]] ὁ αὐτ. Ζῴ. Μ. 3. 10, 8, πρβλ. Ἠθ. Ν. 7. 7, 8· [[ὡσαύτως]], [[καθόλου]], [[αἰσθάνομαι]] γαργαλισμὸν ἢ ἐρεθισμόν, ὀργήν, Πλάτ. Φαίδρ. 251C. –Πρβλ. [[γαγγαλίζω]].
}}
{{FriskDe
|ftr='''γαργαλίζω''': {gargalízō}<br />'''Meaning''': [[kitzeln]] (Pl., Arist. usw.)<br />'''Derivative''': mit [[γαργαλισμός]] (Pl., Hp., Arist. usw.). Rückbildungen [[γάργαλος]] (Ar. ''Th''. 133) und [[γαργάλη]] (Kom.). Daneben [[γαγγαλίζω]] (Phryn.) mit [[γαγγαλίδες]]· γελάσινοι H. und [[γαγγαλιάω]] (H.).<br />'''Etymology''': Onomatopoetische Bildung mit Intensivreduplikation (für *γαλγαλ-), vgl. Schwyzer 259 und 647.<br />'''Page''' 1,290
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[ἐρεθίζω]]). Ἀπό ρίζα γαρ- καί μέ ἀναδιπλασιασμό → γαρ-γαρ-ιζω καί μέ [[τροπή]] τοῦ ρ σέ λ γίνεται [[γαργαλίζω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[γαργάλισμα]], [[γαργαλισμός]].
}}