View source for σύστημα

{{LSJ1
|Full diacritics=σύστημᾰ
|Medium diacritics=σύστημα
|Low diacritics=σύστημα
|Capitals=ΣΥΣΤΗΜΑ
|Transliteration A=sýstēma
|Transliteration B=systēma
|Transliteration C=systima
|Beta Code=su/sthma
|Definition=συστήματος, τό,<br><span class="bld">A</span> [[whole]] [[compound|compounded]] of [[several]] [[part]]s or [[member]]s, [[system]], Pl.''Epin.''991e, Arist.''GA''740a20; of the [[composite whole]] of [[soul]] and [[body]], Epicur.''Ep.''1p.21U.; τὸ ὅλον σύστημα τοῦ σώματος D.H. ''Rh.''10.6.<br><span class="bld">b</span> in literary sense, [[composition]], <b class="b3">ἐποποιικὸν σύστημα [πραγμάτων]</b> Arist.''Po.''1456a11; <b class="b3">λυρικὰ συστήματα</b> ''SIG''660.3 (Delph., ii B.C.); τέχνη ἐστὶ σύστημα ἐκ καταλήψεων συγγεγυμνασμένων Zeno Stoic.1.21, cf. Arr.''Epict.''1.20.5; of the [[syllogism]], S.E.''P.''2.173.<br><span class="bld">c</span> = [[σύστασις]] B. II.2, Arist.''GA''758b3.<br><span class="bld">2</span> [[organized government]], [[constitution]], [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 686b, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1168b32; σύστημα δημοκρατίας Plb.2.38.6, cf. 6.10.14; <b class="b3">τὸ ἐκ θεῶν καὶ σοφῶν σύστημα</b> Diog.Bab.Stoic.3.241; [[confederacy]], σύστημα τῶν Ἀχαιῶν Plb.2.41.15, cf. 9.28.2; <b class="b3">τὸ Ἀμφικτιονικὸν σύστημα</b> ''SIG''761 ''A'' 16 (Delph., i B.C.), ''Delph.''3(1).480.16; [[band]] of [[partisan]]s, J.''AJ''20.9.4; <b class="b3">σύστημα τοῦ γένους ἡμῶν</b>, of a [[Jewish]] [[community]], Id.''Ap.''1.7:—it seems to have meant also a [[company]] or [[guild]], ''CIG''2508 (Cos, Dor. [[σύσταμα]]), 2562 (Hierapytna), 2699 (Mylasa); or a [[committee]], <b class="b3">τῆς γερουσίας</b> ib.2930 (Tralles).<br><span class="bld">3</span> [[body of soldiers]], [[corps]], usually of a [[definite]] [[number]], like [[τάγμα]], [[σύνταγμα]], σύστημα μισθοφόρων, σύστημα ἱππέων, etc., Plb.1.81.11, 30.25.8, etc.; but <b class="b3">τὸ τῆς φάλαγγος σύστημα</b> the [[phalanx]] itself, Id.5.53.3.<br><span class="bld">b</span> a [[boat]]'s [[crew]], Alciphr.1.8.<br><span class="bld">4</span> generally, [[flock]], [[herd]], Plb.12.4.10; τὰ βασιλικὰ συστήματα τῶν ἱπποτροφιῶν Id.10.27.2.<br><span class="bld">5</span> [[college]] of [[priest]]s or [[magistrate]]s, Id.21.13.11, Str.17.1.29, etc.; of the [[Roman]] [[senate|Senate]], Plu. ''Rom.''13, cf. Lib.''Or.''11.146.<br><span class="bld">6</span> in Music, [[system]] of [[interval]]s, [[scale]], [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 17d; <b class="b3">συστήματα ἐναρμόνια, ὀκτάχορδα</b>, Aristox.''Harm.''p.2 M., cf. Ph.1.10, Plu.2.1142f, Cleonid.''Harm.''1.<br><span class="bld">b</span> [[strain]], Jul.''Caes.'' 315c.<br><span class="bld">7</span> in Metre, [[metrical system]], as in [[anapæstic verses|Anapaestics]], Heph.Poë.3.<br><span class="bld">8</span> Medic., [[accumulation of sediment]], Hp.''Epid.''7.83; <b class="b3">τὰ τῶν ὑδάτων συστήματα</b> [[LXX]] ''Ge.''1.10 ([[varia lectio|v.l.]] συστέματα), cf. Ezek.''Exag.''134, Sotion p.183 W.<br><span class="bld">9</span> Medic., [[the pulse-beats taken collectively]], Gal.9.279.<br><span class="bld">10</span> [[machine]], [[apparatus]], Apollod.''Poliorc.''138.13.—The word first occurs in Hp. and Pl., but is chiefly used in later Prose.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1044.png Seite 1044]] τό, ein aus mehrern Teilen, Gliedern, Personen bestehendes, zusammengesetztes Ganzes; ἀριθμοῦ, Plat. Epin. 991 e; τὰ ἐκ τούτων ὅσα συστήματα γέγονεν, Phil. 17 d; Menge, Schaar, Heerde, Versammlung, ζώων, ἱπποτροφείων συστήματα, Pol. 12, 4, 10. 10, 27, 2. – Bes. a) eine Schaar Soldaten, gew. von einer bestimmten Anzahl, Pol. 1, 81, 11 u. öfter; τὸ τῆς φάλαγγος [[σύστημα]], die Aufstellung eines Heeres in Gestalt einer Phalanx, 5, 53, 3. – b) die in einem Staate Zusammenlebenden, auch die Verfassung des Staates selbst, πολιτείας, Pol. 6, 11, 3, δημοκρατίας, 2, 38, 6; auch ein Staatenverein od. Bundesstaat, τῶν Ἀχαιῶν, 2, 14, 15. – c) ein Collegium von obrigkeitlichen Personen, bes. Priestern. – d) bei Sp. bes. Lehrgebäude einer Kunst od. Wissenschaft, das aus mehrern Lehrsätzen zusammengesetzt ist, System. – In der Metrik die Verbindung mehrerer Verse zu einem Ganzen. – Bei den sp. Medic. Anhäufung des Blutes od. der Säfte.
}}
{{bailly
|btext=συστήματος (τό) :<br /><b>1</b> [[ensemble]], [[total]], [[masse]];<br /><b>2</b> troupe d'hommes, <i>en gén.</i> foule ; <i>spécial.</i> corps de troupes, compagnie, assemblée politique;<br /><b>3</b> [[ensemble de doctrines]], [[d'institutions]], [[constitution politique]], [[système philosophique]].<br />'''Étymologie:''' [[συνίστημι]].
}}
{{elnl
|elnltext=σύστημα, συστήματος, τό [συνίστημι] van zaken samengesteld geheel, [[systeem]], m. n. [[politiek systeem]], [[staatsvorm]]; in de dichtkunst samenstelling (van gebeurtenissen), compositie; Aristot. Poët. 1456a11; muz., een systeem van intervallen: [[toonladder]]. geneesk. [[sediment]], [[bezinksel]]. van personen [[groep]], [[groepering]], m. n. [[legerafdeling]], [[corps]]; [[college]] (van priesters of magistraten); van de Romeinse senaat; Plut. Rom. 13.2; van filosofische scholen. Luc. 24.29.
}}
{{elru
|elrutext='''σύστημα:''' συστήματος τό<br /><b class="num">1</b> [[сочетание]], [[образование]], [[организм]] (τὸ [[ζῷον]] καὶ τὸ σ. Arst.): ἀριθμοῦ σ. Plat. числовое сочетание;<br /><b class="num">2</b> [[сочинение]], [[произведение]] (ἐποποιϊκόν Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[устройство]], [[организация]] (δημοκρατίας Polyb.);<br /><b class="num">4</b> [[объединение]], [[федерация]], [[союз]] (Ἀχαιῶν Polyb.);<br /><b class="num">5</b> [[стадо]] (ζῴων Polyb.);<br /><b class="num">6</b> [[воинская часть]], [[отряд]] (μισθοφόρων Polyb.);<br /><b class="num">7</b> [[строй]] (τῆς φάλαγγος Polyb.);<br /><b class="num">8</b> [[руководящий орган]], [[коллегия]] Polyb.;<br /><b class="num">9</b> (в Риме, лат. [[senatus]]) [[сенат]] Plut.;<br /><b class="num">10</b> муз. [[созвучие]] Plat.;<br /><b class="num">11</b> стих. [[система]] (строфа из определенного количества стихов определенных размеров);<br /><b class="num">12</b> [[философское учение]], [[система]] Sext.
}}
{{eles
|esgtx=[[unión total]], [[conjunto de todo]]
}}
{{grml
|mltxt=το, ΝΜΑ, και δωρ. τ. [[σύσταμα]] και μτγν. τ. [[σύστεμα]] Α [[συνίσταμαι]]<br /><b>1.</b> [[σύνολο]] στοιχείων, υλικών ή ιδεατών, του οποίου τα [[μέλη]] βρίσκονται σε στενή [[μεταξύ]] τους [[σχέση]] αλληλεξάρτησης και συναπαρτίζουν ένα οργανωμένο όλον, [[καθώς]] και η [[ολότητα]] τών σχέσεων στη [[βάση]] τών οποίων [[είναι]] συγκροτημένο αυτό το [[σύνολο]] (α. «[[σύστημα]] μεταφοράς» β. «Εθνικό Σύστημα Υγείας» γ. «τὸ ὅλον [[σύστημα]] τοῦ σώματος», Διον. Αλ.)<br /><b>2.</b> (αρχ. ελλ. μουσ.) [[πρότυπο]] φθόγγων και διαστημάτων, από δύο ως [[οκτώ]] ή από [[ένδεκα]], [[δώδεκα]] ή [[δεκαπέντε]] φθόγγους, [[πάνω]] στο οποίο δομήθηκε η αρχαία ελληνική [[μουσική]] («καὶ ὁποια καὶ τοὺς ὅρους τῶν διαστημάτων καὶ τὰ ἐκ τούτων ὅσα συστήματα γέγονεν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[τρόπος]] οργάνωσης μιας διεργασίας, μιας ενέργειας, [[μέθοδος]] εργασίας («[[σύστημα]] διδασκαλίας»)<br /><b>2.</b> [[τρόπος]] κατασκευής, λειτουργίας ή χρήσης («[[μηχανή]] νέου συστήματος»)<br /><b>3.</b> [[τρόπος]] [[κατά]] τον οποίο ενεργεί ή συμπεριφέρεται [[κάποιος]], [[συνήθεια]] («το έχει [[σύστημα]] να σηκώνεται [[πρωί]]»)<br /><b>4.</b> τριτοβάθμια [[μονάδα]] στον προσκοπισμό<br /><b>5.</b> διατεταγμένο [[σύνολο]] που προκύπτει ως [[αποτέλεσμα]] μιας ταξινόμησης τών μελών του με [[βάση]] ένα ή περισσότερα κοινά χαρακτηριστικά τους η οποία διευκολύνει την [[έρευνα]] και τη [[σπουδή]] τους (α. «περιοδικό [[σύστημα]] τών [χημικών] στοιχείων» β. «[[σύστημα]] επιστημών» γ. «οικολογικό [[σύστημα]]» δ. «Το [[σύστημα]] της φύσης» — [[τίτλος]] του κορυφαίου έργου του φυσιοδίφη Λινναίου)<br /><b>6.</b> συνεκτικό [[σύνολο]] επιστημονικών ή φιλοσοφικών γνώσεων και αρχών (α. «πτολεμαϊκό [[σύστημα]]» β. «εγελειανό [[σύστημα]]»)<br /><b>7.</b> (ανατ.-φυσιολ.) [[σύνολο]] οργάνων ή ιστών το οποίο χαρακτηρίζεται, [[συνήθως]], από έναν επικρατή ιστό και εκτεταμένη [[κατανομή]] σε ευρείες περιοχές του σώματος και έχει ταυτόχρονα [[λειτουργική]] και μορφολογική [[έννοια]]<br /><b>8.</b> <b>αστρον.</b> [[σύνολο]] δύο ή περισσότερων ουράνιων σωμάτων, [[συχνά]] κοινής καταγωγής και προέλευσης, τα οποία συνδέονται [[μεταξύ]] τους μέσω της αμοιβαίας έλξης τους και περιφέρονται [[γύρω]] από το κοινό [[κέντρο]] βάρους τους («[[σύστημα]] διπλών αστέρων»)<br /><b>9.</b> <b>(φιλοσ.)</b> ([[κατά]] τον Χέγκελ) το εύτακτο [[σύνολο]] τών νοητικών προσδιορισμών που επιτρέπουν να γίνεται αντιληπτή η αντικειμενική [[πραγματικότητα]] ως όλο<br /><b>10.</b> <b>φυσ.-χημ.</b> [[χαρακτηρισμός]] οποιουδήποτε τυχαία καθορισμένου τμήματος της υπό [[μελέτη]] ύλης, που περιέχει συγκεκριμένες ποσότητες μιας ή περισσότερων ουσιών, γνωστών ως συστατικά του συστήματος<br /><b>11.</b> <b>γεωλ.</b> χρονοστρωματογραφική [[μονάδα]] που αντιπροσωπεύει μια [[αλληλουχία]] στρωμάτων τα οποία αποτέθηκαν σε συγκεκριμένο [[διάστημα]] του γεωλογικού χρόνου<br /><b>12.</b> <b>(μετεωρ.)</b> [[σύνολο]] νεφών διαφορετικών τύπων που συνοδεύουν μια πλήρη [[διατάραξη]] στην [[ατμόσφαιρα]]<br /><b>13.</b> <b>μουσ.</b> διατεταγμένο [[σύνολο]] τών στοιχειωδών μουσικών διαλειμμάτων που συμπεριλαμβάνονται [[μεταξύ]] δύο ακραίων ήχων<br /><b>14.</b> <b>φρ.</b> α) «από [[σύστημα]]» ή «[[κατά]] [[σύστημα]]» — [[κατά]] τρόπο σταθερό και μεθοδικά προκαθορισμένο («[[κάθε]] [[φορά]] αργεί στο [[μάθημα]] από [[σύστημα]]»)<br />β) «[[σύστημα]] αναφοράς»<br />(μαθ.-φυσ.) [[σύστημα]] συντεταγμένων ή [[σύνολο]] ακίνητων του ενός [[έναντι]] του άλλου συστημάτων συντεταγμένων, στο οποίο αναφέρονται και με το οποίο προσδιορίζονται οι θέσεις τών σημείων ή τών σωμάτων που δεν ανήκουν σ' αυτό [[αλλά]] κινούνται σε [[σχέση]] [[προς]] αυτό<br />γ) «αδρανειακό [[σύστημα]] αναφοράς»<br /><b>φυσ.</b> [[σύστημα]] αναφοράς σε [[σχέση]] με το οποίο ένα υλικό [[σημείο]] πολύ απομακρυσμένο από [[κάθε]] [[άλλο]] υλικό [[σώμα]] και, [[συνεπώς]], μη υφιστάμενο την [[επίδραση]] καμιάς δύναμης κινείται ευθύγραμμα και με σταθερή [[ταχύτητα]] ή παραμένει ακίνητο<br />δ) «[[ανάλυση]] συστημάτων»<br /><b>(πληροφ.)</b> ο [[καθορισμός]], η [[αξιολόγηση]] και η [[τεκμηρίωση]] τών αναγκών και τών δυνατοτήτων για την [[εισαγωγή]] νέων ή τη [[βελτίωση]] τών εφαρμοζόμενων τρόπων εργασίας σε έναν τομέα<br />ε) «ανοιχτό [[σύστημα]]»<br />(βιολ.-κοινων.-φυσ.) [[κάθε]] [[σύστημα]] που [[είναι]] υποχρεωμένο να ανταλλάσσει [[ενέργεια]] με το [[περιβάλλον]] του, [[δηλαδή]] να προσλαμβάνει [[συνεχώς]] [[ενέργεια]] υπό μια ορισμένη [[μορφή]], να τήν μετασχηματίζει και να τήν ανταποδίδει με [[άλλη]] [[μορφή]], να επικοινωνεί διαρκώς με το [[περιβάλλον]], να επηρεάζεται από αυτό, [[αλλά]] και να το επηρεάζει<br />στ) «αξιωματικό [[σύστημα]]<br /><b>(επιστημολ.)</b> [[σύνολο]] λογικών αρχών ή νόμων συγκροτημένων σε δύο ευδιάκριτες τάξεις, πρώτον, τα αξιώματα, [[δηλαδή]] τις γενικότατες και [[συνεπώς]] μη αποδείξιμες προτάσεις, και, δεύτερο, τα θεωρήματα, [[δηλαδή]] τις προτάσεις που, βάσει ορισμένων κανόνων μετατροπής, προκύπτουν από τις προτάσεις της πρώτης τάξης<br />ζ) «γλωσσικό [[σύστημα]]»<br /><b>γλωσσ.</b> η [[γλώσσα]] ως οργανωμένο [[σύνολο]] στενών και βάσει κανόνων αλληλεξάρτησης καθορισμένων σχέσεων [[ανάμεσα]] στα στοιχεία τών επιπέδων στα οποία αυτή αναλύεται, [[δηλαδή]] του φωνολογικού, του μορφολογικού, του συντακτικού και του σημασιολογικού, [[έτσι]] ώστε να μπορούν να επικοινωνούν [[μεταξύ]] τους όλα τα [[μέλη]] της αντίστοιχης γλωσσικής κοινότητας<br />η) «ενεργειακό [[σύστημα]]»<br /><b>τεχνολ.</b> το [[σύνολο]] τών πόρων και τών πηγών ενέργειας μιας χώρας, όπως [[είναι]] οι υδατοπτώσεις, τα ανθρακωρυχεία, τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικών αερίων, τα [[κάθε]] είδους εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, [[καθώς]] και τα αντίστοιχα δίκτυα μεταφοράς του, θεωρούμενο ως ενιαία [[οντότητα]] εκμετάλλευσης, παραγωγής και διανομής της ενέργειας<br />θ) «ηλιακό [[σύστημα]]»<br /><b>αστρον.</b> [[σύνολο]] που απαρτίζεται από τον Ήλιο, τους πλανήτες που περιφέρονται [[γύρω]] του [[καθώς]] και από τους δορυφόρους τών πλανητών, από τους πλανητοειδείς και τους περιοδικούς κομήτες<br />ι) «θερμοδυναμικό [[σύστημα]]»<br />(φυσ.-τεχνολ.) φυσικο-χημικό [[σύστημα]] που υφίσταται μεταβολές καταστάσεων φυσικο-χημικού χαρακτήρα στη [[διάρκεια]] τών οποίων [[μεταξύ]] τών συστατικών του συστήματος [[είτε]] [[μεταξύ]] του συστήματος και του περιβάλλοντος μεσολαβούν ανταλλαγές θερμότητας και παράγεται ή καταναλώνεται, από το [[σύστημα]], [[μηχανικό]] [[έργο]]<br />ια) «[[θεωρία]] τών συστημάτων» — γενική και διακλαδική [[θεωρία]] η οποία μελετά τις αρχές και τους κανόνες που διέπουν, γενικά, τα συστήματα<br />ιβ) «κοινωνικό [[σύστημα]]»<br /><b>(κοινων.)</b> <b>βλ.</b> [[κοινωνικός]]<br />ιγ) «κλειστό [[σύστημα]]»<br />(βιολ.-κοινων.-φυσ.) [[κάθε]] [[σύστημα]] το οποίο δεν ανταλλάσσει [[ενέργεια]] με το [[περιβάλλον]] του, δεν το επηρεάζει και [[ούτε]] επηρεάζεται από αυτό<br />ιδ) «κοινωνικο-οικονομικό [[σύστημα]]»<br />(κοινων.-πολ.) [[τύπος]] οργάνωσης και λειτουργίας όλων τών στοιχείων και τών [[μεταξύ]] τους σχέσεων που συνθέτουν τη ζωή της κοινωνίας σε μια δεδομένη [[βαθμίδα]] της ιστορικής εξέλιξης, [[τύπος]] που θεμελιώνεται [[πάνω]] σε ορισμένο τρόπο παραγωγής<br />ιε) «κρυσταλλικό [[σύστημα]]»<br /><b>(κρυσταλλ.)</b> μια από τις κύριες κατηγορίες δομών στις οποίες μπορεί να ταξινομηθεί ένα ορισμένο κρυσταλλικό στερεό (α. «κυβικό [[σύστημα]]» β. «τετραγωνικό [[σύστημα]]» γ. «εξαγωνικό [[σύστημα]]<br />δ. «ρομβικό [ή ορθορρομβικό] [[σύστημα]]»)<br />ιστ) «οπτικό [[σύστημα]]»<br /><b>φυσ.</b> [[σύνολο]] οπτικών οργάνων, όπως λ.χ. φακών, κατόπτρων, πρισμάτων, που προορίζεται για τον σχηματισμό ενός ειδώλου<br />ιζ) «πληροφοριακό [[σύστημα]]»<br /><b>(πληροφ.)</b> [[σύνολο]] διεργασίας μεθόδων και μέσων συλλογής, επεξεργασίας και συστηματοποίησης ανάλυσης, αποθήκευσης και αξιοποίησης τών πληροφοριών που [[είναι]] αναγκαίες για τη [[διεύθυνση]] της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας σε διάφορα επίπεδα<br />ιη) «πολιτειακό [[σύστημα]]»<br /><b>(νομ.)</b> η [[μορφή]] διακυβέρνησης μιας χώρας<br />ιθ) «πολιτικό [[σύστημα]]»<br /><b>(κοινων.)</b> <b>βλ.</b> [[πολιτικός]]<br />κ) «[[σύστημα]] δυνάμεων»<br /><b>φυσ.</b> [[σύνολο]] καθορισμένου αριθμού δυνάμεων που εφαρμόζονται [[πάνω]] στο ίδιο [[σημείο]] ή στο ίδιο στερεό [[σώμα]]<br />κα) «[[σύστημα]] εξισώσεων»<br /><b>μαθ.</b> [[σύνολο]] εξισώσεων με πολλούς αγνώστους τών οποίων οι λύσεις [[πρέπει]] να επαληθεύουν ταυτόχρονα όλες τις εξισώσεις του συστήματος<br />κβ) «[[σύστημα]] μονάδων»<br /><b>μετρολ.</b> συγκροτημένο [[σύστημα]] μονάδων μέτρησης που προκύπτουν από ορισμένες θεμελιακές συμβατικές μονάδες μέσω τών σχέσεων οι οποίες συνδέουν [[μεταξύ]] τους τα μεγέθη στα οποία αναφέρεται το [[σύστημα]] («Διεθνές Σύστημα Μονάδων»)<br />κγ) «[[σύστημα]] Μπράιγ» — [[σύστημα]] ανάγλυφης [[γραφής]] για [[χρήση]] από τυφλούς<br />κδ) «[[σύστημα]] συμμετοχής»<br /><b>(οικον.)</b> η [[μονομερής]] ή στη [[βάση]] της αμοιβαιότητας [[κατοχή]] ανώνυμων μετοχών διαφόρων εταιρειών<br />κε) «[[τεχνολογία]] συστημάτων»<br /><b>τεχνολ.</b> διεπιστημονικός [[κλάδος]] του οποίου κύριο [[αντικείμενο]] [[είναι]] η [[διαδικασία]] σύνθεσης επιμέρους τεχνικών και γνωστικών περιοχών και η [[τεχνική]] εφαρμογής τών γνώσεων διαφόρων άλλων τομέων της τεχνολογίας και της επιστήμης, σε αποτελεσματικό συνδυασμό, για την [[επίλυση]] σύνθετων τεχνικών προβλημάτων<br />κστ) «τεχνικό [[σύστημα]]»<br /><b>τεχνολ.</b> [[φυσικό]] [[σύστημα]] αποτελούμενο, [[τουλάχιστον]] εν μέρει, από [[στερεά]] επιμέρους σώματα, που χρησιμοποιείται στην [[τεχνική]], όπως [[είναι]] λ.χ. μια [[μηχανή]]<br />κζ) «[[τυπικό]] [[σύστημα]]»<br /><b>(λογ.)</b> ολοκληρωμένο [[σύνολο]] τών εξισώσεων που [[είναι]] δυνατόν να προκύψουν από την [[εφαρμογή]] κανόνων<br />κη) «τυφλό [[σύστημα]]» — [[μέθοδος]] δακτυλογραφίας, [[κατά]] την οποία [[κάθε]] [[δάκτυλο]] [[πατά]] συγκεκριμένα πλήκτρα της γραφομηχανής και η [[δακτυλογράφηση]] γίνεται [[χωρίς]] ο [[δακτυλογράφος]] να κοιτάζει το [[πληκτρολόγιο]] της γραφομηχανής<br />κθ) «[[φυσικό]] [[σύστημα]]»<br />i) (βιολ.-κοινων.) [[σύστημα]] του οποίου τα λειτουργικά συστατικά αποτελούν ολοκληρωμένο οργανικό [[σύνολο]], όπως [[είναι]] λ.χ. ο [[άνθρωπος]]<br />ii) (τεχνολ.-φυσ.) [[σύστημα]] συγκροτημένο από σώματα και [[πεδία]], οριοθετημένα στον χώρο, θεωρούμενο από την [[άποψη]] τών φυσικών τους ιδιοτήτων<br />λ) «φυσικοχημικό [[σύστημα]]»<br />(τεχνολ.φυσ.) [[φυσικό]] [[σύστημα]] στο οποίο συντελούνται μεταβολές στη [[σύνθεση]] τών σωμάτων ή τών φάσεων που το συγκροτούν ή θεωρούμενο τόσο από [[φυσική]] όσο και από χημική [[άποψη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σύνθεση]]<br /><b>2.</b> [[πολίτευμα]] («τηλικοῦτον [[σύστημα]]..., ἥτις ποτὲ [[τύχη]] διέφθειρε», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> ομοσπονδιακή [[ένωση]], [[ομοσπονδία]] («τὸ Ἀμφικτιονικὸν [[σύστημα]]», <b>επιγρ.</b> Δελφών)<br /><b>4.</b> στρατιωτικό [[σώμα]] καθορισμένου αριθμού («[[σύστημα]] μισθοφόρων», <b>Πολ.</b>)<br /><b>5.</b> [[πλήρωμα]] πλοίου<br /><b>6.</b> [[αγέλη]] ζώων («τὰ βασιλικὰ συστήματα τῶν ἱπποτροφιῶν», <b>Πολ.</b>)<br /><b>7.</b> [[εταιρεία]] ή [[συντεχνία]]<br /><b>8.</b> [[σύλλογος]] προσώπων που κατείχαν ιερατικό ή διοικητικό [[αξίωμα]] («τὸ [[σύστημα]] τῶν ἱερέων», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>9.</b> [[πολιτικός]] [[οργανισμός]] («τὸ δὲ [[σύστημα]] σενᾱτον προσηγόρευσεν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>10.</b> <b>ιατρ.</b> α) [[συσσώρευση]] ιζημάτων («τὰ τῶν ὑδάτων συστήματα», Ιπποκρ.)<br />β) το [[σύνολο]] τών σφυγμών<br /><b>11.</b> [[συσκευή]], [[μηχάνημα]]<br /><b>12.</b> <b>(μετρ.)</b> ακαθόριστου μήκους ρυθμική [[σύνθεση]] από ομοειδή μετρικά στοιχεία τα οποία αποτελούν ενιαίο [[σύνολο]] (α. «ἀναπαιστικὸν [[σύστημα]]» β. «ἰαμβικὸν [[σύστημα]]» γ. «παιωνικὸν [[σύστημα]]»).
}}
{{lsm
|lsmtext='''σύστημα:''' συστήματος, τό (συστῆναι),<br /><b class="num">1.</b> οργανικό [[σύνολο]], [[σύνολο]] που συνίσταται από διάφορα μέρη, [[σύστημα]], σε Πλάτ.· φιλολογική [[σύνθεση]], [[συγγραφή]], σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> οργανωμένη [[διακυβέρνηση]], [[πολίτευμα]], [[πολιτεία]], [[συνταγματικός]] [[χάρτης]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[σώμα]] στρατιωτών, [[τάγμα]], [[σύνταγμα]], σε Πολύβ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο, σε Πλούτ.
}}
{{ls
|lstext='''σύστημα''': τό, τὸ ἐκ πολλῶν συνιστάμενον σύνολον, ὅλον τι ὀργανικόν, [[σύστημα]], Πλάτ. Ἐπιν. 901Ε, Ἀριστ. περὶ Ζ. Γεν. 2. 4, 36., 3. 9, 3· τὸ ὅλον σ. τοῦ σώματος Διον. Ἁλ. Ρητ. 10. 6 -φιλολογικῶς, [[σύνθεσις]], συντεταγμένον τι ὅλον, ἐποποιικὸν σ. Ἀριστ. Ποιητ. 18. 13· - [[τέχνη]] ἐστὶ σ. ἐκ καταλήψεων ἐγγεγυμνασμένων Λουκ. Παράσ. 4, πρβλ. Ἀρρ. Ἐπίκτ. 1. 20, 5, Σέξτ. Ἐμπ. π. Π. 2. 173, κλπ. 2) [[κυβέρνησις]] ὠργανωμένη, [[σύνταγμα]], [[πολίτευμα]], Πλάτ. Νόμ. 686Β, Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 9. 8, 6· σ. δημοκρατίας, πολιτείας Πολύβ. 2. 38, 6., 6. 11, 3· ὁμοσπονδία, σ. τῶν Ἀχαιῶν ὁ αὐτ. 2. 41, 15, πρβλ. 9. 28, 2· - φαίνεται ὅτι ἐσήμαινε καὶ σύλλογον, ἑταιρείαν ἢ συντεχνίαν, Συλλ. Ἐπιγρ. 2508, 2562, 2699· ἢ ἐπιτροπείαν, [[αὐτόθι]] 2930. 3) [[σῶμα]] στρατιωτῶν, συνήθως ὡρισμένου τινὸς ἀριθμοῦ, ὡς τὸ [[τάγμα]], [[σύνταγμα]], σ. μισθοφόρων, ἱππέων Πολύβ. 1. 81, 11, κλπ.· [[ἀλλά]], τὸ τῆς φάλαγγος σ., αὐτὴ ἡ [[φάλαγξ]], ὁ αὐτ. 5. 53, 3. 4) [[καθόλου]], [[ποίμνιον]], [[ἀγέλη]], ζῴων, ἱπποτροφείων ὁ αὐτ. 12. 4, 10., 10., 10. 27, 2. 5) [[σύλλογος]] ἱερέων ἢ ἀρχόντων, ὁ αὐτ. 21. 10, 11, Στράβ. 806, κλπ.· ἐπὶ τῆς Ρωμαϊκῆς Συγκλήτου, Πλουτ. Ρωμ. 13. 6) ἐν τῇ Μουσικῇ, [[σύστημα]] ἁρμονίας κατὰ τὰ διαστήματα, [[οἷον]] τὸ διὰ πασῶν, τὸ διὰ τεσσάρων, Πλάτ. Φίληβ. 17D, ἴδε Chappell. of. M. σ. 60 κἑξ., 71 κἑξ., 95. 7) ἐν τῇ μετρικῇ, ἡ [[ἕνωσις]] πολλῶν στίχων συνεχῶν εἰς ἓν ὅλον, [[οἷον]] τὸ ἀναπαιστικὸν [[σύστημα]], πρβλ. [[συνάφεια]]. 8) ἐν τῇ Ἰατρικῇ, ὡς τὸ [[ἄθροισις]], ἐπισώρευσις καθιζημάτων, Ἱππ. 1230D, Γαλην. - Ἡ [[λέξις]] ἀπαντᾷ κατὰ πρῶτον παρ’ Ἱπποκρ. καὶ Πλάτ., ἀλλ’ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον [[εἶναι]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς μεταγενεστέροις πεζογράφοις.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σύστημα]], συστήματος, τό, [συστῆναι]<br /><b class="num">1.</b> a [[whole]] compounded of parts, a [[system]], Plat.:— a [[composition]], Arist.<br /><b class="num">2.</b> an organised [[government]], [[constitution]], Arist.<br /><b class="num">3.</b> a [[body]] of soldiers, a [[corps]], Polyb.<br /><b class="num">4.</b> of the Roman Senate, Plut.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[framework]], [[organisation]], [[structure]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[συνίστημι]] → σύν + [[ἵστημι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{elmes
|esmgtx=τό [[unión total]], [[conjunto de todo]] χαῖρε, τὸ πᾶν σ. τοῦ ἀερίου πνεύματος <b class="b3">te saludo, unión total del espíritu aéreo</b> P IV 1115 como advoc. de la Osa ἄρκτε, θεὰ μεγίστη, ... στοιχεῖον ἄφθαρτον, σ. τοῦ παντός <b class="b3">Osa, diosa mayor, principio inmortal, conjunto de todas las cosas</b> P IV 1304 
}}
{{trml
|trtx====[[system]]===
Albanian: sistem; Arabic: نِظَام‎, جِهَاز‎; Egyptian Arabic: نظام‎, سيستم‎; Armenian: համակարգ; Asturian: sistema; Azerbaijani: sistem; Belarusian: сістэма; Bengali: সিস্টেম, রীতি, পদ্ধতি; Bulgarian: система; Burmese: နည်း, စနစ်; Catalan: sistema; Cebuano: pamaagi; Chinese Cantonese: 系統, 系统, 體系, 体系; Mandarin: 系統, 系统, 制度, 體系, 体系; Czech: systém, soustava; Danish: system; Dutch: [[systeem]], [[stelsel]]; Esperanto: sistemo; Estonian: menetlus, süsteem; Finnish: järjestelmä; French: [[système]]; Galician: sistema; Georgian: სისტემა; German: [[System]], [[Ordnung]], [[Verbund]]; Greek: [[σύστημα]]; Ancient Greek: [[σύστημα]]; Hebrew: שִׁיטָה‎; Higaonon: pamaagi; Hindi: रीति, क्रम, सारणी, सिस्टम, प्रणाली, तरीक़ा, सिरिश्ता, निजाम; Hungarian: rendszer, szisztéma; Icelandic: kerfi; Ido: sistemo; Indonesian: sistem; Interlingua: systema; Irish: córas; Italian: [[sistema]]; Japanese: 系統, 系, 制度, 体系; Kazakh: жүйе; Khmer: ប្រព័ន្ធ; Korean: 체계(體系), 제도(制度), 계통(系統); Kyrgyz: система, тутум; Lao: ລະບົບ; Latin: [[systema]]; Latvian: sistēma; Lithuanian: sistema; Macedonian: систем; Malay: sistem; Maltese: sistema; Maori: pūnaha; Mongolian Cyrillic: журам; Norwegian Bokmål: system; Nynorsk: system; Occitan: sistèma; Oromo: sirna; Persian: سیستم‎, منظومه‎, سامانه‎; Polish: układ, system; Portuguese: [[sistema]]; Romanian: sistem; Russian: [[система]]; Sanskrit: व्यवस्थ, क्रम; Scots: seestem; Scottish Gaelic: siostam; Serbo-Croatian Cyrillic: сустав, сѝсте̄м; Roman: sústav, sìstēm; Sindhi: سِرِشتو‎; Slovak: systém, sústava; Slovene: sistem; Spanish: [[sistema]]; Swabian: Sischdem; Swahili: mfumo; Swedish: system; Tagalog: sistema, kaayusan; Tajik: систем; Telugu: వ్యవస్థ; Thai: ระบบ; Turkish: usul, sistem, düzen; Turkmen: sistema; Ukrainian: система; Urdu: نظام‎; Uyghur: سىستېما‎; Uzbek: tizim, sistema; Vietnamese: hệ thống; Volapük: sitot; Welsh: system; Yiddish: סיסטעם‎
===[[corps]]===
Arabic: فَيْلَق‎; Armenian: կորպուս; Azerbaijani: korpus; Belarusian: корпус; Bulgarian: корпус; Catalan: cos; Chinese Cantonese: 軍團, 军团; Mandarin: 軍團, 军团; Czech: sbor; Estonian: korpus; Finnish: armeijakunta; French: [[corps]]; Georgian: კორპუსი; German: [[Korps]]; Hungarian: hadtest; Ido: korpo, armeokorpo; Irish: cór; Italian: [[corpo]], [[genio]]; Japanese: 軍団, 部隊; Kazakh: корпус; Khmer: កងអង្គភាពទ័ព; Korean: 군단, 부대; Kyrgyz: корпус; Latvian: korpuss; Lithuanian: korpusas; Malay: kor; Norwegian Bokmål: korps; Nynorsk: korps; Persian: سپاه‎; Portuguese: [[corpo]]; Romanian: corp; Russian: [[корпус]]; Slovak: sbor; Spanish: [[cuerpo]]; Tajik: сипоҳ; Turkish: kolordu; Turkmen: korpus; Ukrainian: корпус; Uzbek: korpus; Vietnamese: quân đoàn; Welsh: corfflu
}}